Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hayrunnisə Qadınəfəndi (d. 2 mart 1876, Balıkəsir - ö. 3 sentyabr 1936, Nitsa) — son Osmanlı xəlifəsi Əbdülməcid Əfəndinin üçüncü xanımı.
| Hayrunnisə Qadınəfəndi | |
|---|---|
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Vəfat tarixi | (60 yaşında) |
| Həyat yoldaşı | Əbdülməcid Əfəndi |
| Dini | Sünni, İslam |
Həyatı
Hayrunnisə xanım 2 mart 1876-cı ildə Balıkəsirin Bandırma və ya Gönən ilçəsində dünyaya gəldi. Ailəsinin kimliyi ilə bağlı dəqiq məlumat olmasa da, tarixçi Harun Açba yazdığı "Kadın Efendiler" kitabında onun ubıx əsilli olduğunu iddia edir. Yenə Harun Açbaya görə, sarayda bir çox qohumları xidmət edirdi və onlardan birinin vasitəsilə Sultan Əbdülhəmid dönəminin son illərində hərəmə alınaraq burada mükəmməl təhsil aldı. 18 iyun 1902-ci ildə Ortaköy sarayında Sultan Əbdülhəmidin icazəsiylə, Osmanlı şahzadələrindən Əbdülməcid Əfəndiylə evləndirildi. Bu, şahzadənin ikinci evliliyi idi və bu evlilikdən cütlüyün övladı olmadı.
1922-ci ildə yaranan siyasi gərginlik onların da həyatını dəyişdirdi. TBMM 1 noyabr 1922-ci ildə 431 saylı iki maddədən ibarət bir qanunla səltənət və xilafəti bir-birindən ayıraraq səltənəti ləğv etdi. Beləliklə, Osmanlı sülaləsinə qarşı ilk addım atıldı. Həmin qanunun ikinci maddəsində xəlifəliyin Osmanlı ailəsinə məxsus olduğu, TBMM tərəfindən bu ünvanın Osmanlı ailəsindən ən layiqli şəxsə veriləcəyi qeyd edildi. 19 noyabrda Əbdülməcid Əfəndini xəlifə seçdi. Nəticədə Hayrunnisə xanım, xəlifə Əbdülməcid Əfəndinin digər xanımlarıyla birlikdə Dolmabağça sarayında yaşamağa başladı.
Ancaq çox keçmədən siyasi vəziyyət yenidən dəyişdi və 3 mart 1924 tarixində xəlifəliyin ləğvi və Osmanlı sülaləsinin ölkədən sürgün edilməsini bildirən 431 saylı qanun qəbul edildi. Hayrunnisə xanım Osmanlı sülaləsinə mənsub olmasa da, sürgünə göndərilən Əbdülməcid Əfəndiylə birlikdə ölkəni tərk etdi. Uzun səyahətin ardından 1924-cü ilin oktyabrında Fransaya gedən və burada Nitsa şəhərində Əbdülməcid Əfəndi və digər mühacirlərlə sakit bir həyat yaşayan Hayrunnisə xanımın sürgün illəriylə bağlı yetərli məlumat yoxdur. 3 sentyabr 1936-cı ildə Nitsada vəfat etdi.
Həm Hayrunnisə xanım, həm də Əbdülməcid Əfəndi incəsənətə maraqlı idi. Mükəmməl violonçel ifaçısı olan Hayrunnisə xanım Əbdülməcid Əfəndinin "Hərəmdə Bethoven" əsərində də təsvir edilmişdir.
Mənbə
- Alderson An. D. The Structure of the Ottoman Dynasty. — Oxford: Clarendon Press, 1956. — 186 p
- Küçük, Cevdet. Abdülmecid Efendi p. 263—264
İstinadlar
- Necdet Sakaoğlu. Bu mülkün kadın sultanları: Vâlide sultanlar, hâtunlar, hasekiler, kadınefendiler, sultanefendiler. — Oğlak Yayıncılık, 2015. — С. 713. —
- Açba, Harun. Kadın efendiler: 1839-1924 2021-08-24 at the Wayback Machine. — Profil, 2007. — С. 212. — 221 p. —
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hayrunnise Qadinefendi d 2 mart 1876 Balikesir o 3 sentyabr 1936 Nitsa son Osmanli xelifesi Ebdulmecid Efendinin ucuncu xanimi Hayrunnise QadinefendiSexsi melumatlarDogum tarixi 2 mart 1876Vefat tarixi 3 sentyabr 1936 60 yasinda Heyat yoldasi Ebdulmecid EfendiDini Sunni IslamHeyatiHayrunnise xanim 2 mart 1876 ci ilde Balikesirin Bandirma ve ya Gonen ilcesinde dunyaya geldi Ailesinin kimliyi ile bagli deqiq melumat olmasa da tarixci Harun Acba yazdigi Kadin Efendiler kitabinda onun ubix esilli oldugunu iddia edir Yene Harun Acbaya gore sarayda bir cox qohumlari xidmet edirdi ve onlardan birinin vasitesile Sultan Ebdulhemid doneminin son illerinde hereme alinaraq burada mukemmel tehsil aldi 18 iyun 1902 ci ilde Ortakoy sarayinda Sultan Ebdulhemidin icazesiyle Osmanli sahzadelerinden Ebdulmecid Efendiyle evlendirildi Bu sahzadenin ikinci evliliyi idi ve bu evlilikden cutluyun ovladi olmadi Heremde Bethoven 1915 Ebdulmecid Efendi 1922 ci ilde yaranan siyasi gerginlik onlarin da heyatini deyisdirdi TBMM 1 noyabr 1922 ci ilde 431 sayli iki maddeden ibaret bir qanunla seltenet ve xilafeti bir birinden ayiraraq selteneti legv etdi Belelikle Osmanli sulalesine qarsi ilk addim atildi Hemin qanunun ikinci maddesinde xelifeliyin Osmanli ailesine mexsus oldugu TBMM terefinden bu unvanin Osmanli ailesinden en layiqli sexse verileceyi qeyd edildi 19 noyabrda Ebdulmecid Efendini xelife secdi Neticede Hayrunnise xanim xelife Ebdulmecid Efendinin diger xanimlariyla birlikde Dolmabagca sarayinda yasamaga basladi Ancaq cox kecmeden siyasi veziyyet yeniden deyisdi ve 3 mart 1924 tarixinde xelifeliyin legvi ve Osmanli sulalesinin olkeden surgun edilmesini bildiren 431 sayli qanun qebul edildi Hayrunnise xanim Osmanli sulalesine mensub olmasa da surgune gonderilen Ebdulmecid Efendiyle birlikde olkeni terk etdi Uzun seyahetin ardindan 1924 cu ilin oktyabrinda Fransaya geden ve burada Nitsa seherinde Ebdulmecid Efendi ve diger muhacirlerle sakit bir heyat yasayan Hayrunnise xanimin surgun illeriyle bagli yeterli melumat yoxdur 3 sentyabr 1936 ci ilde Nitsada vefat etdi Hem Hayrunnise xanim hem de Ebdulmecid Efendi incesenete maraqli idi Mukemmel violoncel ifacisi olan Hayrunnise xanim Ebdulmecid Efendinin Heremde Bethoven eserinde de tesvir edilmisdir MenbeAlderson An D The Structure of the Ottoman Dynasty Oxford Clarendon Press 1956 186 p Kucuk Cevdet Abdulmecid Efendi p 263 264IstinadlarNecdet Sakaoglu Bu mulkun kadin sultanlari Valide sultanlar hatunlar hasekiler kadinefendiler sultanefendiler Oglak Yayincilik 2015 S 713 ISBN 978 9 753 29623 6 Acba Harun Kadin efendiler 1839 1924 2021 08 24 at the Wayback Machine Profil 2007 S 212 221 p ISBN 978 9 759 96109 1