Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Hacər — İbrahim peyğəmbərin zövcəsi.
Tövratda Həcər
İbranicə Hagər olaraq adlandırılan bu sözün mənası “qaçmaq, qaçış” deməkdir. Həcər isə “getmək, hicrət etmək, şirkdən uzaq olmaq, yaşıdlarından üstün olmaq mənasını verən hecr kökünə aid ola bilər və Cənubi Ərəbistanda məskunlaşma mərkəzi olan Hecerlə əlaqəli olduğu güman edilir.Tövrata görə, Quranda adı çəkilməyən Həcər Misirli cariyədir. Tövratda açıq şəkildə bildirilməsə də, Həcər də Hz.İbrahimə verilən cariyələr arasında olmalıdır. Tövrata görə, uzun müddət övladı olmayan Sara dövrün qaydalarına uyğun olaraq Həcəri ərinə ikinci arvad kimi təqdim edir. Həcər hamilə qalanda Saraya münasibəti dəyişir; Sara onunla pis davranır və onu qaçmağa məcbur edir.
İslama görə
İslami mənbələrdə Həcərin Misir və Kıpt padşahlarından birinin qızı olduğu bildirilir. Atasının Menfis əhlindən olduğu və oranın şahı olduğu bildirildiyi kimi Həcərin Hz. İbrahimin Misirə gəldiyi zaman işdə olan fironun cariyələrindən olduğu da bildirilir. Həmçinin onun Ummülarəbdən (Ummularik) və ya Yâḳ adlı kənddən və ya Nil yaxınlığındakı Ensine qəsəbəsində bir kənddən olduğu bildirilir. Əbu Hureyrədən rəvayət olunan hədisdə Hz.Məhəmməd İbrahimin arvadı Sara ilə birlikdə zalım bir hökmdarın hökm sürdüyü bir şəhərə gəldiklərini, hökmdarın Saraya tamah etdiyini, lakin Allahın onu qoruduğunu və sonda bu padşahın Sara və Həcəri özünə qaytardığını bildirir. Sara ilə evlənən İbrahimin uzun müddət uşaqları olmayıb. Bu səbəbdən də zaman-zaman Allaha yalvarıb: “Allahım, mənə salehlərdən olacaq bir oğul bəxş et!” – deyirdi. Sara ərinin uşaq həsrətindən üzüldü və Misirdən gətirdiyi cariyəsi Həcəri ikinci arvad kimi təqdim etdi. Bu evlilikdən İsmayıl dünyaya gəldi, lakin Sara Həcəri uşaq dünyaya gələndən sonra qısqanmağa başladı və bir müddət sonra ərindən onu oğlu ilə birlikdə evdən aparmasını istədi. Bunun üzərinə bir müddət tərəddüd edən İbrahim Allahdan aldığı əmrlə Həcəri və oğlunu evdən çıxararaq Kəbənin olduğu Məkkəyə apardı. O dövrdə tamamilə boş qalan Məkkə quru vadisinə gətirilən Həcər İbrahimə dedi: “Bizi heç bir məhsul bitməyən və heç kimin yaşamadığı bu vadiyə buraxacaqsanmı?”. Soruşdu və İbrahim cavab verdi ki, mən bunu Allahın əmri ilə etdim və etməliyəm. Lakin İbrahimə oğlunu və arvadını bu kimsəsiz yerdə ölümə buraxmaq çox çətin oldu və Allaha belə dua etdi: “Ey Rəbbimiz, sahibimiz! Nəslimdən bir neçəsini sizin Beytül-həramınızın (Kəbənizin) yanında əkinsiz bir vadidə yerləşdirdim ki, namazı düzgün qılsınlar. İnsanlardan bəzilərinin qəlbini onlara meyl et və onları müxtəlif meyvələrdən yedizdir ki, Sənə şükür etsinlər.
Hicrətin anası Həcər
Ana Hacer, gedən İbrahimin ardınca göz yaşı töksə də, yerində dayana bilmirdi. Bilirdi ki, təslim olduğu Tanrı onu bu kimsəsiz vadidə tək qoymaz, təslim olduğu hakimiyyətin ona rəhm edəcəyinə şübhə etmirdi və bunun üçün səy göstərməyi dərk etdi. Hacer Ana Səfa ilə Mərvə təpələri arasında qaçaraq qundaqda İsmayıla su tapmağa çalışırdı. Bu zəhmət Allahı razı saldı, mələklər bu səyə həsəd aparıb alqışladılar və bu cəhdin qarşılığı alındı. Hicrətin nazlı gəlini Həcərin səyi zəm-zəm oldu, Kəbə oldu, Hicaz oldu və bütöv bir sivilizasiya oldu. Həmin gün Həcərin səyi Məkkə torpağına bir toxum səpmişdi. O toxum bitəcəkdi: Adnan, Mudar, Kinana, Fihr/Qüreyş, Kilab, Haşim və anası Həcərin onlara verdiyi itirilmiş zəmzəmini tapmağa çalışan Abdulmuttalib olacaqdı. Ancaq daha vacib olan baş vermədi. Hələ tam olaraq nəticə verməmişdi. O meyvə Əbdülmüttəlibin kiçik oğlu Abdullah və Əmindən olacaq. Toxumlar meyvə verəcək, dünya gözlədiyi sultana qovuşacaqdı.İsmayılın böyüməsindən sonra Allah İbrahimdən onu qurban kəsməyi xahiş etdikdən sonra şeytan tərəfindən vəsvəsə olunmaq istənən Həcər, İbrahim bu əmri yerinə yetirməyə çalışdı, vəziyyəti təvəkküllə qarşıladı , şeytanın vəsvəsəsinə düşmədi və İsmayılın qurban verilməsinə razı oldu.
Həcərin ölümü
Həcər Məkkədə ətrafdan gələnlərlə yaşamış, doxsan yaşında vəfat etmiş və Hicrdə dəfn edilmişdir.
İstinadlar
- M. Friedberg – E. E. Halevy, “Hagar”, EJd., VII, 1074-1076.
- Tecrid Tercemesi, VI, 520.
- Şaban Kuzgun, İslam Kaynaklarına Göre Hz. İbrahim ve Haniflik, Ankara 1985,s.68-70.
- M. Ahmed Câdelmevlâ v.dğr., Ḳaṣaṣü’l-Ḳurʾân, Kahire 1984, s. 56-60.
- Buhârî, “Büyûʿ”, 100, “Hibe”, 28, 36, “Enbiyâʾ”, 9.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Hacer Ibrahim peygemberin zovcesi Tovratda HecerIbranice Hager olaraq adlandirilan bu sozun menasi qacmaq qacis demekdir Hecer ise getmek hicret etmek sirkden uzaq olmaq yasidlarindan ustun olmaq menasini veren hecr kokune aid ola biler ve Cenubi Erebistanda meskunlasma merkezi olan Hecerle elaqeli oldugu guman edilir Tovrata gore Quranda adi cekilmeyen Hecer Misirli cariyedir Tovratda aciq sekilde bildirilmese de Hecer de Hz Ibrahime verilen cariyeler arasinda olmalidir Tovrata gore uzun muddet ovladi olmayan Sara dovrun qaydalarina uygun olaraq Heceri erine ikinci arvad kimi teqdim edir Hecer hamile qalanda Saraya munasibeti deyisir Sara onunla pis davranir ve onu qacmaga mecbur edir Islama goreIslami menbelerde Hecerin Misir ve Kipt padsahlarindan birinin qizi oldugu bildirilir Atasinin Menfis ehlinden oldugu ve oranin sahi oldugu bildirildiyi kimi Hecerin Hz Ibrahimin Misire geldiyi zaman isde olan fironun cariyelerinden oldugu da bildirilir Hemcinin onun Ummularebden Ummularik ve ya Yaḳ adli kendden ve ya Nil yaxinligindaki Ensine qesebesinde bir kendden oldugu bildirilir Ebu Hureyreden revayet olunan hedisde Hz Mehemmed Ibrahimin arvadi Sara ile birlikde zalim bir hokmdarin hokm surduyu bir sehere geldiklerini hokmdarin Saraya tamah etdiyini lakin Allahin onu qorudugunu ve sonda bu padsahin Sara ve Heceri ozune qaytardigini bildirir Sara ile evlenen Ibrahimin uzun muddet usaqlari olmayib Bu sebebden de zaman zaman Allaha yalvarib Allahim mene salehlerden olacaq bir ogul bexs et deyirdi Sara erinin usaq hesretinden uzuldu ve Misirden getirdiyi cariyesi Heceri ikinci arvad kimi teqdim etdi Bu evlilikden Ismayil dunyaya geldi lakin Sara Heceri usaq dunyaya gelenden sonra qisqanmaga basladi ve bir muddet sonra erinden onu oglu ile birlikde evden aparmasini istedi Bunun uzerine bir muddet tereddud eden Ibrahim Allahdan aldigi emrle Heceri ve oglunu evden cixararaq Kebenin oldugu Mekkeye apardi O dovrde tamamile bos qalan Mekke quru vadisine getirilen Hecer Ibrahime dedi Bizi hec bir mehsul bitmeyen ve hec kimin yasamadigi bu vadiye buraxacaqsanmi Sorusdu ve Ibrahim cavab verdi ki men bunu Allahin emri ile etdim ve etmeliyem Lakin Ibrahime oglunu ve arvadini bu kimsesiz yerde olume buraxmaq cox cetin oldu ve Allaha bele dua etdi Ey Rebbimiz sahibimiz Neslimden bir necesini sizin Beytul heraminizin Kebenizin yaninda ekinsiz bir vadide yerlesdirdim ki namazi duzgun qilsinlar Insanlardan bezilerinin qelbini onlara meyl et ve onlari muxtelif meyvelerden yedizdir ki Sene sukur etsinler Hicretin anasi HecerAna Hacer geden Ibrahimin ardinca goz yasi tokse de yerinde dayana bilmirdi Bilirdi ki teslim oldugu Tanri onu bu kimsesiz vadide tek qoymaz teslim oldugu hakimiyyetin ona rehm edeceyine subhe etmirdi ve bunun ucun sey gostermeyi derk etdi Hacer Ana Sefa ile Merve tepeleri arasinda qacaraq qundaqda Ismayila su tapmaga calisirdi Bu zehmet Allahi razi saldi melekler bu seye hesed aparib alqisladilar ve bu cehdin qarsiligi alindi Hicretin nazli gelini Hecerin seyi zem zem oldu Kebe oldu Hicaz oldu ve butov bir sivilizasiya oldu Hemin gun Hecerin seyi Mekke torpagina bir toxum sepmisdi O toxum bitecekdi Adnan Mudar Kinana Fihr Qureys Kilab Hasim ve anasi Hecerin onlara verdiyi itirilmis zemzemini tapmaga calisan Abdulmuttalib olacaqdi Ancaq daha vacib olan bas vermedi Hele tam olaraq netice vermemisdi O meyve Ebdulmuttelibin kicik oglu Abdullah ve Eminden olacaq Toxumlar meyve verecek dunya gozlediyi sultana qovusacaqdi Ismayilin boyumesinden sonra Allah Ibrahimden onu qurban kesmeyi xahis etdikden sonra seytan terefinden vesvese olunmaq istenen Hecer Ibrahim bu emri yerine yetirmeye calisdi veziyyeti tevekkulle qarsiladi seytanin vesvesesine dusmedi ve Ismayilin qurban verilmesine razi oldu Hecerin olumuHecer Mekkede etrafdan gelenlerle yasamis doxsan yasinda vefat etmis ve Hicrde defn edilmisdir IstinadlarM Friedberg E E Halevy Hagar EJd VII 1074 1076 Tecrid Tercemesi VI 520 Saban Kuzgun Islam Kaynaklarina Gore Hz Ibrahim ve Haniflik Ankara 1985 s 68 70 M Ahmed Cadelmevla v dgr Ḳaṣaṣu l Ḳurʾan Kahire 1984 s 56 60 Buhari Buyuʿ 100 Hibe 28 36 Enbiyaʾ 9