Hacıyev itburnusu (lat. Rosa gadzhievii) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin i̇tburnu cinsinə aid bitki növü.
Hacıyev itburnusu | ||||
---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Cins: Növ: Hacıyev itburnusu | ||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||
| ||||
|
Təbii yayılması
Qafqazda, Azərbaycanda yayılmışdır.
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 1,5-2 m olan, düzdayanan koldur. Gövdələri qırmızı-qonur, cavan zoğların rəngi isə açıq qonurdur. Gövdəciklərdə iynələri iri, enli bünövrəli, alt tərəfində bir az oraqvari əyilmiş, çiçəkli zoğlarda iti bucaq altında əyilmiş, bəzən qarmaqvaridir. Yarpaqları 5-7 xırda yarpaqlı, uzunluğu 8-10 sm; oval, kənarları mürəkkəb dişli, üstü çılpaq, əsasən oturaq vəziciklərlə sıx örtülmüşdür. Alt tərəfində damarcıqları tükcüklüdür, digər yerləri isə vəziciklərlə seyrək və ya bərabər örtülmüş olu; raxisi çılpaq və ya seyrək tükcüklü olub, ayaqcıqları vəziciklərlə örtülmüşdür. Yalançı zoğların uzunluğu 12-15 mm, bünövrəsindən enli, yaxşı inkişaf etmiş qulaqlı, xırda yarpaqları kimi vəziciklərlə sıx örtülmüşdür. Çiçəkləri əsasən tək, bəzən 3-4 ədəd, iri, açıq çəhrayı; çiçək altlıqlarının uzunluğu 15-20 mm, zəif tükcüklü, kənarları vəziciklidir. Tək çiçəklərdə çiçək altlıqları bəzən olmur. Meyvələri oval-ellipsvari, bəzən əks-yumurtavari, yuxarıda, kasayarpaqların bünövrəsində səhəngvari boğazcığı daralmışdır, bəzi hallarda iri vəziciklər və tükcüklər ilə sıx örtülmüşdür. Kasayarpaqları düzdayanan, qısa-lansetvari, uzunluğu 12-15 mm-dən çox deyil, meyvələrdə qalır, bünövrəsində yuxarıda birləşmiş və təpə əmələ gətirir. Meyvənin boğazvari kəsiyindən çıxir, üstdə olanlar yan çıxıntılı, sıx tükcüklü, kürəyində və kənarında vəziciklərlə sıx örtülmüşdür.
Ekologiyası
Rütubətli münbit torpaqlarda, dəniz səviyyəsindən 1200 m hündürlükdə yaxşı bitir.
Azərbaycanda yayılması
Kiçik Qafqazda təbii halda rast gəlinir.
İstifadəsi
Yaşıllaşdırmada tək və qrup əkinlərində istifadəsi məqsədyönlüdür.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Haciyev itburnusu lat Rosa gadzhievii bitkiler aleminin gulcicekliler destesinin gulciceyikimiler fesilesinin i tburnu cinsine aid bitki novu Haciyev itburnusuElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste GulciceklilerFesile GulciceyikimilerYarimfesile QizilgulkimilerTriba Cins ItburnuNov Haciyev itburnusuBeynelxalq elmi adiRosa gadzhieviiSeklin VikiAnbarda axtarisiTebii yayilmasiQafqazda Azerbaycanda yayilmisdir Botaniki tesviriHundurluyu 1 5 2 m olan duzdayanan koldur Govdeleri qirmizi qonur cavan zoglarin rengi ise aciq qonurdur Govdeciklerde iyneleri iri enli bunovreli alt terefinde bir az oraqvari eyilmis cicekli zoglarda iti bucaq altinda eyilmis bezen qarmaqvaridir Yarpaqlari 5 7 xirda yarpaqli uzunlugu 8 10 sm oval kenarlari murekkeb disli ustu cilpaq esasen oturaq veziciklerle six ortulmusdur Alt terefinde damarciqlari tukcukludur diger yerleri ise veziciklerle seyrek ve ya beraber ortulmus olu raxisi cilpaq ve ya seyrek tukcuklu olub ayaqciqlari veziciklerle ortulmusdur Yalanci zoglarin uzunlugu 12 15 mm bunovresinden enli yaxsi inkisaf etmis qulaqli xirda yarpaqlari kimi veziciklerle six ortulmusdur Cicekleri esasen tek bezen 3 4 eded iri aciq cehrayi cicek altliqlarinin uzunlugu 15 20 mm zeif tukcuklu kenarlari veziciklidir Tek ciceklerde cicek altliqlari bezen olmur Meyveleri oval ellipsvari bezen eks yumurtavari yuxarida kasayarpaqlarin bunovresinde sehengvari bogazcigi daralmisdir bezi hallarda iri vezicikler ve tukcukler ile six ortulmusdur Kasayarpaqlari duzdayanan qisa lansetvari uzunlugu 12 15 mm den cox deyil meyvelerde qalir bunovresinde yuxarida birlesmis ve tepe emele getirir Meyvenin bogazvari kesiyinden cixir ustde olanlar yan cixintili six tukcuklu kureyinde ve kenarinda veziciklerle six ortulmusdur EkologiyasiRutubetli munbit torpaqlarda deniz seviyyesinden 1200 m hundurlukde yaxsi bitir Azerbaycanda yayilmasiKicik Qafqazda tebii halda rast gelinir IstifadesiYasillasdirmada tek ve qrup ekinlerinde istifadesi meqsedyonludur IstinadlarHemcinin bax