Gərədə (türk. Gerede) — Bolu ilinin ilçəsi.
Gərədə | |
---|---|
Ölkə | |
Tarixi və coğrafiyası | |
Mərkəzin hündürlüyü | təq. 1.300 m |
Saat qurşağı | |
Əhalisi | |
Əhalisi |
|
Digər | |
gerede-bld.gov.tr | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Qərb Qaradəniz bölgəsində Bolunun şərqində 1255 km 2 sahədə yerləşir. Cənub şərqdə Qızılcahamam və Çamlıdərə ilə, şimal şərqdə Çərkəş və Əskibazar, Cənub qərbdə Dörtdivan, Şimalda Məngən, qərbdə Yeniçağa mahallarıyla sərhəddir.
Daxili Anadolu Bölgəsinin Qərb Qaradənizə keçid verdiyi bir mövqedə ortalama 1470 metr yüksəklikdə dalğalı bir ərazi şəklində ətrafı meşələrlə bağlı dağlarla çevrili iqlimi çox sərt bol yağışlı bir düzənlik şəklindədir. Mahalda soyuq qışlar 5-6 ay davam edər. Qışda ən soyuq bölgə olmasa da (ortalama -25 dərəcə) yazın ən sərin bölgələrdəndir. İstilik 25 dərəcəni çox nadir olaraq keçər. Gecə istilikləri yazda anormal dərəcədə düşər. Bölgə yaşlıları gəncliklərin iyul ayında qar yağdığına şahid oduğlarını, qışda evlərindən tunel qazaraq çıxdıqlarını izah edərlər.
Şimaldakı dağlıq sahənin 1600-1900 metr yüksəkliklərində, Cənubdakı dağlıq sahənin 1700-2200 metr yüksəkliklərində düz lentlər halında Gərədə yaylaları iştirak etməkdədir.
Gərədə, beynəlxalq xizək qaçış, velosiped və kross yarışmaları üçün çox uyğun meşə içi idman sahələrinə malikdir.
Dünyanın beynəlxalq bir quru yoluna ən yaxın xizək mərkəzi Gərədədədir. Arkut dağında 5 km uzunluğunda və 1 km uzunluğunda FIS (Beynəlxalq Xizək Federasiyası) tərəfindən homogolasyonu edilmiş 2 ədəd xizəkli qaçış yeri mövcuddur.
Hər il Mart ayı içərisində Türkiyə Xizək Federasiyası tərəfindən təşkil edilən bir çox ölkənin qatıldığı yarışmalar təşkil edilməkdədir. Ayrıca, 10, 15, 20, 25, 30, 35 və 40 km uzunluqlarında xizəkli qaçış pistleri qış aylarında açıq saxlanılmaqda və xizəkli qaçış tutqunlarının xidmətinə təqdim edilməkdədir.
Mədəniyyət və turizm
Asar Qalası, Keçi Qalası qalıqları, Kilsəli Xan deyə bilinən tarixi Tacir Xanı, Yuxarı Təkkə Məscidi, Aşağı Təkkə Məscidi və Türbəsi, İldırım Beyazıt Məscidi,
Hacı Əmin Əfəndi Məscidi Esentepedəki Ramazan Baba Türbəsi gəzilib görülə biləcək tarixi əsərlər və yerlərdir.
Dosya:Gerede afşar tarakçi yaylasi.JPG
Hər il İyul ayı içində Əsəntəpədə ənənəvi "Əsəntəpə Yağlı Güləşləri" edilər. Şəhərin şimalında Əsəntəpə, Arkut Dağlarında yaylalar başlıca məsirəlik sahələrdir. Xüsusilə Gərədə yaylaları, yayla turizminə çox uyğundur. Gərədənin şimalında isə 1600-1900 metr yüksəkliklərdə olan yaylalardan ən əhəmiyyətliləri Orumşah (Rumşah), Hacı Vəli, Sevillər yaylalarıdır.
Cənubunda isə 1700-2200 metr yüksəkliklərdə olan Haşat və Zorpan kimi yaylalarıdır. Gərədədə Gərədə Gölü, Quru Göl və Qapaqlı Gölləri olmaq üzrə 3 ədəd krater göl var. Gərədə hövzəsindəki əhəmiyyətli axar sular, Xalqı Dərəsi, Markuşa Çayı, Yənəcik Çayı, Kösrəli Dərəsidir. Xalqı, cənub-qərbdəki Koroğlu dağlarından enib yan qollarla və şəhərin içindən keçən Dayıoğlu dərəsiylə birləşərək Gərədədə Gərədə Çayı adını alar. Bolu sərhədləri xaricində Karabükdə Filyos Çayına birləşər.
İstinadlar
Xarici keçidlər
- Gerede saytı 2014-05-17 at the Wayback Machine
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Gerede turk Gerede Bolu ilinin ilcesi Gerede40 48 02 sm e 32 11 55 s u Olke TurkiyeTarixi ve cografiyasiMerkezin hundurluyu teq 1 300 mSaat qursagi UTC 03 00EhalisiEhalisi 34 277 nef 2018 Digergerede bld gov trXeriteni goster gizle Gerede Vikianbarda elaqeli mediafayllar Qerb Qaradeniz bolgesinde Bolunun serqinde 1255 km 2 sahede yerlesir Cenub serqde Qizilcahamam ve Camlidere ile simal serqde Cerkes ve Eskibazar Cenub qerbde Dortdivan Simalda Mengen qerbde Yenicaga mahallariyla serheddir Daxili Anadolu Bolgesinin Qerb Qaradenize kecid verdiyi bir movqede ortalama 1470 metr yukseklikde dalgali bir erazi seklinde etrafi meselerle bagli daglarla cevrili iqlimi cox sert bol yagisli bir duzenlik seklindedir Mahalda soyuq qislar 5 6 ay davam eder Qisda en soyuq bolge olmasa da ortalama 25 derece yazin en serin bolgelerdendir Istilik 25 dereceni cox nadir olaraq kecer Gece istilikleri yazda anormal derecede duser Bolge yaslilari gencliklerin iyul ayinda qar yagdigina sahid oduglarini qisda evlerinden tunel qazaraq cixdiqlarini izah ederler Simaldaki dagliq sahenin 1600 1900 metr yuksekliklerinde Cenubdaki dagliq sahenin 1700 2200 metr yuksekliklerinde duz lentler halinda Gerede yaylalari istirak etmekdedir Gerede beynelxalq xizek qacis velosiped ve kross yarismalari ucun cox uygun mese ici idman sahelerine malikdir Dunyanin beynelxalq bir quru yoluna en yaxin xizek merkezi Geredededir Arkut daginda 5 km uzunlugunda ve 1 km uzunlugunda FIS Beynelxalq Xizek Federasiyasi terefinden homogolasyonu edilmis 2 eded xizekli qacis yeri movcuddur Her il Mart ayi icerisinde Turkiye Xizek Federasiyasi terefinden teskil edilen bir cox olkenin qatildigi yarismalar teskil edilmekdedir Ayrica 10 15 20 25 30 35 ve 40 km uzunluqlarinda xizekli qacis pistleri qis aylarinda aciq saxlanilmaqda ve xizekli qacis tutqunlarinin xidmetine teqdim edilmekdedir Medeniyyet ve turizmAsar Qalasi Keci Qalasi qaliqlari Kilseli Xan deye bilinen tarixi Tacir Xani Yuxari Tekke Mescidi Asagi Tekke Mescidi ve Turbesi Ildirim Beyazit Mescidi Haci Emin Efendi Mescidi Esentepedeki Ramazan Baba Turbesi gezilib gorule bilecek tarixi eserler ve yerlerdir Dosya Gerede afsar tarakci yaylasi JPG Her il Iyul ayi icinde Esentepede enenevi Esentepe Yagli Gulesleri ediler Seherin simalinda Esentepe Arkut Daglarinda yaylalar baslica mesirelik sahelerdir Xususile Gerede yaylalari yayla turizmine cox uygundur Geredenin simalinda ise 1600 1900 metr yuksekliklerde olan yaylalardan en ehemiyyetlileri Orumsah Rumsah Haci Veli Seviller yaylalaridir Cenubunda ise 1700 2200 metr yuksekliklerde olan Hasat ve Zorpan kimi yaylalaridir Geredede Gerede Golu Quru Gol ve Qapaqli Golleri olmaq uzre 3 eded krater gol var Gerede hovzesindeki ehemiyyetli axar sular Xalqi Deresi Markusa Cayi Yenecik Cayi Kosreli Deresidir Xalqi cenub qerbdeki Koroglu daglarindan enib yan qollarla ve seherin icinden kecen Dayioglu deresiyle birleserek Geredede Gerede Cayi adini alar Bolu serhedleri xaricinde Karabukde Filyos Cayina birleser IstinadlarXarici kecidlerGerede sayti 2014 05 17 at the Wayback MachineHemcinin bax