İşin görülmə yeyinliyi güc adlanan kəmiyyətlə təyin olunur. Görülən işin bu işi görməyə sərf olunan zaman müddətində nisbəti güc adlanır.
Güc | |
---|---|
Ölçü vahidi | |
BS | Vatt |
Qeyd | |
Skalyar kəmiyyət | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Burada P-güc; A-iş; t-işin görülməsinə sərf olunan zamandır. Güc skalyar kəmiyyətdir. Gücün Vahidi ingilis alimi C.Vattın şərəfinə BS də vatt qəbul edilmişdir. Vt kimi işarə olunur.
Güc vahidləri
Fizika məsələlərinin həllində
- 1Vt-dan min dəfə böyük kilovatt 1kVt=1000Vt
- milyon dəfə böyük meqavatt 1MVt=1000 000Vt
- min dəfə kiçik millivatt 1mVt=0.001Vt
- milyon dəfə kiçik mikrovat 1mkVt=0.000 001Vt və s.istifadə olunur.
Məişətdə və texnikada "at qüvvəsi" güc vahidindən də istifadə olunur.
- 1a.q.=75kq * m/san=736Vt.
Gücün təyin edilməsi üsul və vasitələri
Sabit cərəyan və birfazalı dəyişən cərəyan dövrələrində gücün təyin edilməsi elektrodinamik və ferrodinamik vattmetrlərin yardımı ilə icra olunur.
Elektrodinamik vattmetrlər yığcam çoxölçülü tədqiqat mərkəzi cihazları kimi çatdırılır. Onların dəqiqlik sinifi (0,1–0,5) -dir. Elektrodinamik vattmetrlərin təkrarlanma həcmi yuxarıdan bir neçə kHz ilə məhdudlaşır. Təkrarlanma genişləndikcə, sarımların induktiv müxalifəti gadgetın səhvinə təsir göstərir.
Ferrodinamik vattmetrlər 1,5 və 2,5 dəqiqlik sinifinə malikdirlər, lakin onların təkrarlanması elektrodinamik vattmetrlərə nisbətən daha azdır.
Doğru cərəyanın keyfiyyətini dairəvi bir şəkildə qiymətləndirmək olar — ampermetr və voltmetrlərin köməyi ilə. Bu vəziyyət üçün qüvvə bu gadget'ların oxunuşu nəticəsində idarə olunur — P = IU.
Elektrik enerjisini ölçmək üçün istifadə olunan elektron qurğular — elektron vattmetrlər güc üzərində gərginliyə dəyişən bir qiymətləndirici çeviriciyə əsaslana bilər. Qiymətləndirici çeviricinin gəlirliliyində ölçüsü intensivlik vahidləri ilə qiymətləndirilən cəlbedici elektrik qiymətləndirmə aləti qoyulur.
Fərqli standartlardan asılı olan kompüterli vattmetrlər gücünü ölçmək üçün əlavə olaraq geniş istifadə olunur. Belə vattmetrlər ən çox iki quruluşa bağlıdır:
— yolun ortasındakı sadə güc çeviriciləri və nəticədə sadə kod dəyişikliyi ilə elektrik işarəsinin tədris parametri (Şəkil 1.1 a);
— məlumat nişanlarının təhsil parametrlərinin kodlaşdırılması və nəticələrin etibarlılığını ədədi qeydiyyat aparatları üsulları ilə təmin etmək (Şəkil 1.1 b).
Əsas kvadrat konturunda yuxarıda nəzərdən keçirilmiş çeviricilərdən biri güc qiymətləndirmə çeviricisi (PM) kimi istifadə edilə bilər. Gəlir gərginliyi bir ARC üçün üsullarla kompüterləşdirilmiş bir quruluşa dəyişdirilir və nəticəsi inkişaf etmiş bir dərketmə cihazında (ROQ) göstərilir. Bu quruluşa əsaslanan kompüterlə işləyən vattmetrlər elektrik ötürmə çərçivələrində, kəşfiyyat tədqiqatlarında, intensiv bitki yenilikçi prosedurlarının AIS-də, dispetçer nəzarət çərçivələrində və s. daha geniş istifadə olunur.
Sonrakı quruluşun planında gərginlik və cərəyanın u (t) və I (t) təcili keyfiyyətləri gərginlik və cərəyan ARC (GARCH və CARCH) metodları ilə rəqəmlərə dəyişdirilir. Bir qeyd cihazında (HQ) bu kodlar artır, normal dəyər həll olunur və nəticə ROQ-a gəlir. Bu strategiya aşağı və infraqırmızı təkrarlanma siqnalları olan dövrələrdə intensivliyin sadə kompüterə dəyişdirilməsi üçün istifadə üçün tədricən uyğundur.
Bundan əlavə, məlumatların sadə əlamətlərinə [u (t) və I (t)] təsir edən və kompüterləşdirilmiş quruluşda nəticələr verən faydalı ARC-lərdən (FARC) istifadə edən inkişaf etmiş qüvvə qiymətləndiricilərini düzəltmək mümkündür (Şəkil 1.2).
Elektrik enerjisi sayğaclar vasitəsilə ölçülür. Cari sayğacları əvəz etmək üçün giriş çərçivə komponentlərindən istifadə olunur.
Dinamik canlılığı ölçmək üçün istifadə olunan elektron sayğaclardan birinin kvadrat qrafiki Şəkil 1.3-də göstərilmişdir.
Şəkildə GGÇ — gücü gərginliyə dəyişən çevirici; GTC — gərginlik təkrarlayıcı; ürək döyüntüsü sayğacıdır. Aranjimanda verilən dinamik canlı elektron sayğacların dəqiqlik sinfi 0,2–2,5-dir.
DC elektron sayğacları əlavə olaraq istifadə olunur: kilovat-saat sayğacları, amper-saat sayğacları, gərginlik-saat sayğacları. Amper-saat və volt-saat sayğacları cari-təkrarlanma və ya gerilim təkrarlayıcı çeviricilərdən asılıdır və ardından ürək döyüntüləri.
6–7500 Qiymətləndirilmiş cərəyan 1.0 dəqiqlik sinfi amper-saat sayğacları və 6, 24, 100, 400 V qiymətləndirilmiş gərginlik 0.2 dəqiqlik sinif saatları sayğaclarına daxil olmaq mümkündür.
Üç mərhələli çərçivədə yığın və birləşmə süjetinə az əhəmiyyət verən dinamik qüvvə aşağıdakı kimi xarakterizə olunur:Reaktiv güc əmsalı və reaktiv enerjinin hesablanması üzrə enerjisistemin müxtəlif gərginlik pillələri üçün alınan nəticələr ilkin qiymətləndirmələrdir və bu istiqamətdə əlavə tədqiqatların aparılmasına ehtiyac vardır
Üç mərhələli çərçivədə yığın birləşməsi konspektinə (üçbucaq və ya ulduz) az əhəmiyyət verərək, çərçivə gücünün ani qiymətləndirilməsi fərdi mərhələlərin sürətli güclərinin cəminə bərabərdir.
burada u10, u20, u30 və i1, i2, i3 faza gərginlikləri və cərəyanlarının ani qiymətləridir. Bu vəziyyətdə gücün ani qiymətini 3cür təsvir etmək mümkündür:
Bənzər nəticələr, çərçivə üçbucaqla əlaqələndirildikdə əldə edilə bilər (Şəkil 1.4. B). Bu şəkildə, üç telli üç mərhələli çərçivənin sürət intensivliyi, iki əlaqələndiricinin hamısı kimi bildirilməlidir.
Gücü ani qiymətləndirmədən normal dəyərə (dinamik qüvvəyə) keçərkən aşağıdakılar əldə edilir:
U13, U23 və s. o cümlədən, İ1, İ2, və İ3 xətti gərginlik və cərəyanların təsiredici qiymətləri; φ1, φ2,…- müvafiq cərəyan və gərginliklər arasındakı faza sürüşmə bucaqları hesab edilir.
Reaktiv güc istehlakçıları. Maqnit və yastatik sahələrlə işləyən bütün elektrikli nəqliyyat vasitələri şəbəkədəki aktiv gücdən əlavə reaktiv güc alır; bəzi şərtlərdə də reaktiv güc verir. Bəzi vacib vasitələr bunlardır:
• Aşağı xəbərdarlıq sinxron maşınlar
• Asinxron\ Sinxron mühərriklər
• Bobinlər
• Transformatorlar
• Düzəldicilər
• İndüksiyon sobaları, qövs sobaları
• Qaynaq makinaları
• Hava xətləri
• Flüoresan lampa balastları
• Natrium və civə buxarı, Neon lampası balastları
Reaktiv güc istehsal edən vasitələr
İstehlakçıların reaktiv enerji ehtiyaclarını ödəmək üçün 2 növ alət istifadə olunur:
Dinamik faza dəyişdiriciləri, həddindən artıq dərəcədə işləyən sinxron maşınlar (Sinxron kompensatorlar), statik faza dəyişdiriciləri, kondensatorlər.
Kondensatorlar çox az itkilərə malikdir və nominal gücün 0,5% -dən aşağıdır. Baxım xərcləri laqeyd qalacaq qədər azdır. İstehlakçıların yanında və istədiyiniz ölçüdə quraşdırılacaq obyektlər də var. Buna görə də onlara üstünlük verilir.
Kompensasiya zavodlarında 2 növ kondensator istifadə olunur;
1. Yağlı tip kondensator: Müəyyən dövrlərdə istismar tələb edirlər. (Suyun dəyişməsi və s.)
2. Quru tip kondensator: Onlara texniki xidmət tələb olunmur. Ən pis tərəfi, harmoniklərinin yüksək olmasıdır.
İstehlakçıların güc amili müəyyən həddlərin altındadırsa, təchizatı sisteminin orta güc əmsalı da aşağıdır. Aşağı güc amilinin təsirlərini aşağıdakı kimi ümumiləşdirmək olar:
İstehsalçı baxımından qurulacaq bir müəssisədə:
• Daha böyük gücə malik generator və transformatorların seçilməsi,
• Bu keçiricilərin daha qalın bir hissəyə və cihazlarının daha böyük və daha həssas olmasına səbəb olur.
Qurulmuş müəssisədə:
• İstehsal, ötürmə və paylama qabiliyyətinin və səmərəliliyin azalması,
• Keçiricilərdə artan itkilər və gərginliyin azalması,
• Gərginliyin tənzimlənməsi və istismar problemlərinə səbəb olur.
Nəticə: İstehsal dəyəri artır. İstehlakçı müəssisəsində:
• qəbuledici transformator (varsa) onun idarə edilməsi, qorunması və idarəetmə avadanlığı üçün lazım olandan daha böyükdür;
• Bu keçiricilərin daha qalın bir hissə ilə seçilməsinə səbəb olur. Qurulmuş müəssisədə:
Müəyyən bir aktiv güc üçün; kiçik güc amili böyük reaktiv gücə və reaktiv güc gərginlik dalğalanmalarına uyğundur. Buna
görə alıcılardan güc əmsalını 1 və ya 0.97 ətrafında saxlamaq istənir.
Güc üçbucağı görünən, aktiv və reaktiv güc arasındakı əlaqə nəticəsində yaranan üçbucaqdır. Tam güclü yüklərdə cərəyan gərginliyindən 90 dərəcə və induktiv yüklərdə cərəyan gərginliyindən 90 dərəcə qabaqdadır. Bu S² = P² + Q² yaradır.
Görünən güc
Aktiv güc
Reaktiv güc
cosφ = Həqiqi Güc (P) / Görünən Güc (S)
Enerji ötürücü xətlərin dizaynı bu güc dəyərlərinə görə müəyyən edilir. Məsələn, sənaye sahəsinin istifadə etdiyi elektrik enerjisinin ən vacib amili reaktiv gücdür. Transfer xətləri də buna uyğun hazırlanmışdır. Buna görə görünən, aktiv və reaktiv güc elektrik enerjisində mühüm yer tutur.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Isin gorulme yeyinliyi guc adlanan kemiyyetle teyin olunur Gorulen isin bu isi gormeye serf olunan zaman muddetinde nisbeti guc adlanir GucP displaystyle P Olcu vahidiBS VattQeydSkalyar kemiyyet Vikianbarda elaqeli mediafayllar P At displaystyle P A over t Burada P guc A is t isin gorulmesine serf olunan zamandir Guc skalyar kemiyyetdir Gucun Vahidi ingilis alimi C Vattin serefine BS de vatt qebul edilmisdir Vt kimi isare olunur Guc vahidleriFizika meselelerinin hellinde 1Vt dan min defe boyuk kilovatt 1kVt 1000Vt milyon defe boyuk meqavatt 1MVt 1000 000Vt min defe kicik millivatt 1mVt 0 001Vt milyon defe kicik mikrovat 1mkVt 0 000 001Vt ve s istifade olunur Meisetde ve texnikada at quvvesi guc vahidinden de istifade olunur 1a q 75kq m san 736Vt Gucun teyin edilmesi usul ve vasiteleriSabit cereyan ve birfazali deyisen cereyan dovrelerinde gucun teyin edilmesi elektrodinamik ve ferrodinamik vattmetrlerin yardimi ile icra olunur Elektrodinamik vattmetrler yigcam coxolculu tedqiqat merkezi cihazlari kimi catdirilir Onlarin deqiqlik sinifi 0 1 0 5 dir Elektrodinamik vattmetrlerin tekrarlanma hecmi yuxaridan bir nece kHz ile mehdudlasir Tekrarlanma genislendikce sarimlarin induktiv muxalifeti gadgetin sehvine tesir gosterir Ferrodinamik vattmetrler 1 5 ve 2 5 deqiqlik sinifine malikdirler lakin onlarin tekrarlanmasi elektrodinamik vattmetrlere nisbeten daha azdir Dogru cereyanin keyfiyyetini dairevi bir sekilde qiymetlendirmek olar ampermetr ve voltmetrlerin komeyi ile Bu veziyyet ucun quvve bu gadget larin oxunusu neticesinde idare olunur P IU Elektrik enerjisini olcmek ucun istifade olunan elektron qurgular elektron vattmetrler guc uzerinde gerginliye deyisen bir qiymetlendirici ceviriciye esaslana biler Qiymetlendirici ceviricinin gelirliliyinde olcusu intensivlik vahidleri ile qiymetlendirilen celbedici elektrik qiymetlendirme aleti qoyulur Ferqli standartlardan asili olan komputerli vattmetrler gucunu olcmek ucun elave olaraq genis istifade olunur Bele vattmetrler en cox iki qurulusa baglidir yolun ortasindaki sade guc ceviricileri ve neticede sade kod deyisikliyi ile elektrik isaresinin tedris parametri Sekil 1 1 a melumat nisanlarinin tehsil parametrlerinin kodlasdirilmasi ve neticelerin etibarliligini ededi qeydiyyat aparatlari usullari ile temin etmek Sekil 1 1 b Esas kvadrat konturunda yuxarida nezerden kecirilmis ceviricilerden biri guc qiymetlendirme ceviricisi PM kimi istifade edile biler Gelir gerginliyi bir ARC ucun usullarla komputerlesdirilmis bir qurulusa deyisdirilir ve neticesi inkisaf etmis bir derketme cihazinda ROQ gosterilir Bu qurulusa esaslanan komputerle isleyen vattmetrler elektrik oturme cercivelerinde kesfiyyat tedqiqatlarinda intensiv bitki yenilikci prosedurlarinin AIS de dispetcer nezaret cercivelerinde ve s daha genis istifade olunur Sonraki qurulusun planinda gerginlik ve cereyanin u t ve I t tecili keyfiyyetleri gerginlik ve cereyan ARC GARCH ve CARCH metodlari ile reqemlere deyisdirilir Bir qeyd cihazinda HQ bu kodlar artir normal deyer hell olunur ve netice ROQ a gelir Bu strategiya asagi ve infraqirmizi tekrarlanma siqnallari olan dovrelerde intensivliyin sade komputere deyisdirilmesi ucun istifade ucun tedricen uygundur Bundan elave melumatlarin sade elametlerine u t ve I t tesir eden ve komputerlesdirilmis qurulusda neticeler veren faydali ARC lerden FARC istifade eden inkisaf etmis quvve qiymetlendiricilerini duzeltmek mumkundur Sekil 1 2 Elektrik enerjisi saygaclar vasitesile olculur Cari saygaclari evez etmek ucun giris cercive komponentlerinden istifade olunur Dinamik canliligi olcmek ucun istifade olunan elektron saygaclardan birinin kvadrat qrafiki Sekil 1 3 de gosterilmisdir Sekilde GGC gucu gerginliye deyisen cevirici GTC gerginlik tekrarlayici urek doyuntusu saygacidir Aranjimanda verilen dinamik canli elektron saygaclarin deqiqlik sinfi 0 2 2 5 dir DC elektron saygaclari elave olaraq istifade olunur kilovat saat saygaclari amper saat saygaclari gerginlik saat saygaclari Amper saat ve volt saat saygaclari cari tekrarlanma ve ya gerilim tekrarlayici ceviricilerden asilidir ve ardindan urek doyuntuleri 6 7500 Qiymetlendirilmis cereyan 1 0 deqiqlik sinfi amper saat saygaclari ve 6 24 100 400 V qiymetlendirilmis gerginlik 0 2 deqiqlik sinif saatlari saygaclarina daxil olmaq mumkundur Uc merheleli cercivede yigin ve birlesme sujetine az ehemiyyet veren dinamik quvve asagidaki kimi xarakterize olunur Reaktiv guc emsali ve reaktiv enerjinin hesablanmasi uzre enerjisistemin muxtelif gerginlik pilleleri ucun alinan neticeler ilkin qiymetlendirmelerdir ve bu istiqametde elave tedqiqatlarin aparilmasina ehtiyac vardir Uc merheleli cercivede yigin birlesmesi konspektine ucbucaq ve ya ulduz az ehemiyyet vererek cercive gucunun ani qiymetlendirilmesi ferdi merhelelerin suretli guclerinin cemine beraberdir burada u10 u20 u30 ve i1 i2 i3 faza gerginlikleri ve cereyanlarinin ani qiymetleridir Bu veziyyetde gucun ani qiymetini 3cur tesvir etmek mumkundur Benzer neticeler cercive ucbucaqla elaqelendirildikde elde edile biler Sekil 1 4 B Bu sekilde uc telli uc merheleli cercivenin suret intensivliyi iki elaqelendiricinin hamisi kimi bildirilmelidir Gucu ani qiymetlendirmeden normal deyere dinamik quvveye kecerken asagidakilar elde edilir U13 U23 ve s o cumleden I1 I2 ve I3 xetti gerginlik ve cereyanlarin tesiredici qiymetleri f1 f2 muvafiq cereyan ve gerginlikler arasindaki faza surusme bucaqlari hesab edilir Reaktiv guc istehlakcilari Maqnit ve yastatik sahelerle isleyen butun elektrikli neqliyyat vasiteleri sebekedeki aktiv gucden elave reaktiv guc alir bezi sertlerde de reaktiv guc verir Bezi vacib vasiteler bunlardir Asagi xeberdarliq sinxron masinlar Asinxron Sinxron muherrikler Bobinler Transformatorlar Duzeldiciler Induksiyon sobalari qovs sobalari Qaynaq makinalari Hava xetleri Fluoresan lampa balastlari Natrium ve cive buxari Neon lampasi balastlari Reaktiv guc istehsal eden vasiteler Istehlakcilarin reaktiv enerji ehtiyaclarini odemek ucun 2 nov alet istifade olunur Dinamik faza deyisdiricileri heddinden artiq derecede isleyen sinxron masinlar Sinxron kompensatorlar statik faza deyisdiricileri kondensatorler Kondensatorlar cox az itkilere malikdir ve nominal gucun 0 5 den asagidir Baxim xercleri laqeyd qalacaq qeder azdir Istehlakcilarin yaninda ve istediyiniz olcude qurasdirilacaq obyektler de var Buna gore de onlara ustunluk verilir Kompensasiya zavodlarinda 2 nov kondensator istifade olunur 1 Yagli tip kondensator Mueyyen dovrlerde istismar teleb edirler Suyun deyismesi ve s 2 Quru tip kondensator Onlara texniki xidmet teleb olunmur En pis terefi harmoniklerinin yuksek olmasidir Istehlakcilarin guc amili mueyyen heddlerin altindadirsa techizati sisteminin orta guc emsali da asagidir Asagi guc amilinin tesirlerini asagidaki kimi umumilesdirmek olar Istehsalci baximindan qurulacaq bir muessisede Daha boyuk guce malik generator ve transformatorlarin secilmesi Bu keciricilerin daha qalin bir hisseye ve cihazlarinin daha boyuk ve daha hessas olmasina sebeb olur Qurulmus muessisede Istehsal oturme ve paylama qabiliyyetinin ve semereliliyin azalmasi Keciricilerde artan itkiler ve gerginliyin azalmasi Gerginliyin tenzimlenmesi ve istismar problemlerine sebeb olur Netice Istehsal deyeri artir Istehlakci muessisesinde qebuledici transformator varsa onun idare edilmesi qorunmasi ve idareetme avadanligi ucun lazim olandan daha boyukdur Bu keciricilerin daha qalin bir hisse ile secilmesine sebeb olur Qurulmus muessisede Mueyyen bir aktiv guc ucun kicik guc amili boyuk reaktiv guce ve reaktiv guc gerginlik dalgalanmalarina uygundur Buna gore alicilardan guc emsalini 1 ve ya 0 97 etrafinda saxlamaq istenir Guc ucbucagi gorunen aktiv ve reaktiv guc arasindaki elaqe neticesinde yaranan ucbucaqdir Tam guclu yuklerde cereyan gerginliyinden 90 derece ve induktiv yuklerde cereyan gerginliyinden 90 derece qabaqdadir Bu S P Q yaradir Gorunen guc Aktiv guc Reaktiv guc cosf Heqiqi Guc P Gorunen Guc S Enerji oturucu xetlerin dizayni bu guc deyerlerine gore mueyyen edilir Meselen senaye sahesinin istifade etdiyi elektrik enerjisinin en vacib amili reaktiv gucdur Transfer xetleri de buna uygun hazirlanmisdir Buna gore gorunen aktiv ve reaktiv guc elektrik enerjisinde muhum yer tutur Hemcinin baxMexaniki is