Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fəqir (ərəb. فقیر — yoxsul) — Keçmiş Sufizm termini olub mənası kasıb deməkdir.
Ümumi məlumat
"Fəqr" (fəqirlik) anlayışı dini ədəbiyyatda bir neçə mənada işlədilir. Ərəb dilindən tərcüməsi "yoxsul, kasıb, möhtac" deməkdir.
Mənaların birinə görə, bütün insanlar fəqirdirlər, çünki Allah-təalanın mərhəmətinə möhtacdırlar. Yalnız Allah qənidir (zəngindir, ehtiyacsızdır): "Allah zəngindir, siz isə yoxsulsunuz".
Digər mənaya görə, fəqirlik – maddi yoxsulluq, kasıblıq deməkdir. Bəzi ayə və hədislərdə bu cür fəqirlik insanın imanına zərər yetirə biləcək pis bir hal kimi göstərilir: "Şeytan sizi yoxsulluqla qorxudaraq, alçaq işlərə sövq edər…". "Fəqirdənsə qəbir yaxşıdır" (İmam Əli (ə)). Fəqirliyin bu cür dəyərləndirilməsinin səbəbi budur ki, kasıb insan özünün və ailəsinin dolanışığını təmin etmək üçün başqalarına, hətta dinsiz və mənəviyyatsız şəxslərə də möhtac olar, bununla öz şəxsiyyətini, müstəqilliyini itirər, alçalar.
Bir qrup rəvayətlərdə isə fəqirlik bəyənilən bir hal kimi göstərilir. Hətta Həzrət Mühəmməd Peyğəmbərin (s): "Fəqirlik mənim fəxrimdir", "Bu ümmətin ən yaxşıları fəqirlərdir" buyurduğu rəvayət olunur. İmam Əli (ə) isə: "Axirətdə insanların ən zəngini bu dünyada ən kasıb olanıdır" deyib. İmam Mühəmməd Baqir (ə) buyurub: "Kasıb möminlər cənnət bağlarına varlı möminlərdən 40 il əvvəl buraxılacaqlar". Sonra imam öz fikrini belə açıqlayıb: "Təsəvvür et ki, gömrük məmuru iki gəmini yoxlayır. Gəmilərdən birinin boş olduğunu görəndə deyir ki, buraxın üzüb getsin, amma o biri gəminin dolu olduğunu görəndə əmr verir ki, saxlasınlar (ta ki, içindəkiləri yoxlasın)". Bu qismdən olan rəvayətlərdəki fəqirlik – Allahın verdiyinə razı olmaq, qənaətlə yaşamaq, dünyanın haram nemətlərindən qaçmaq mənalarını ifadə edir.
Fəqirlik yalnız maddi deyil, mənəvi yoxsulluğa da şamil olunur. Məsələn: "Nə çoxdur elə fəqir ki, bütün zənginlərdən daha zəngindir" (İmam Əli (ə)). Təsəvvüf aləmində də fəqirlik anlayışı məhz bu mənada qəbul edilir. "Deyirlər ki, iki cür fəqr var. Bunların birindən Peyğəmbər bizarlıq edib Allaha buyurub: "Fəqrdən sənə pənah aparıram". Fəqrin o biri növü haqqında isə buyurub: "Fəqr fəxrimdir". Birincisi küfrə, ikincisi haqqa yaxındır. Küfrə yaxın olan – qəlbin fəqirliyidir ki, elm, hikmət, əxlaq, səbir, təslim və təvəkkül qəlbdən gedər, amma Peyğəmbərin fəxri olan fəqirlik budur ki, insan dünyanı atsın və bununla Allaha yaxın olsun".
İslam şəriətində fəqir elə şəxsə deyilir ki, özünün və ailəsinin bir illik dolanışıq xərcinə sahib deyil və bu məbləği qazanmaq im-kanından da məhrumdur. Belə insana maddi yardım göstərmək qalan müsəlmanların vəzifəsidir. Şəriətdə vacib buyurulan ehsanat (zəkat, fitrə zəkatı, fidyə, kəffarə), həmçinin, sədəqə bu cür şəxslərə ünvanlanmalıdır.
Fəqirə yardım göstərmək İslamda savab sayılır. Əksinə, fəqirə təhqir gözü ilə baxmaq, kasıblığına görə onu alçaltmaq, könlünü qırmaq çox böyük günahlardandır.
Dinimizdə fəqirin də özünü aparma qay-daları barədə bəzi göstərişlər vardır. Fəqir şəxs özünü zəlil şəklə salmamalı, şəxsiyyətini alçaltmamalı, yeri gəldi-gəlmədi ətrafdakılardan yardım ummamalıdır. Həmişə ruzi axtarışında olmalıdır, işləyə bilirsə, qazancını halal zəhmətlə əldə etməyə çalışmalıdır, verilənə qane olmalıdır. Qurani-kərimdə belə şəxslərin rəftarı təqdirəlayiq sayılıb: "Sədəqə Allah yolunda canından keçərək, yer üzündə hərəkət edə bilməyən fəqirlər üçündür. Belə şəxslər həyalı olub dilənçilikdən çəkindiklərinə görə, nadanlar onları dövlətli hesab edirlər. (Ya Rəsulum!) Sən isə onları üzlərindən tanıyırsan. Onlar heç kəsdən israrla bir şey istəməzlər. Sizin mallarınızdan bunlara nə verdiyinizi, şübhəsiz ki, Allah bilir"
Hind fakirləri
Fakirlər Hindistanda yaşayan və verilən ad. Tam olaraq bəlli bir topluluğu anlatmasa da, daha çox ilan oynatma və mismarlı yataqda yatma kimi tamaşalarla anılırlar. Hind fakirləri əsasən Hindistanın şəhərində yaşayırlar. Dünya nemetləriylə, maddiyatla ilgiləri yoxdur. Ruhsal gücləriylə baş-başa qalırlar. Doğuşdan xüsusi istedadlara sahibdirlər. Elm adamlarının da artıq qəbul etdiyi kimi, ruhsal gücü qüvvətli və xüsusi istedadları olan insanlardır. Bir Hind fakiri, ağla uygun kimi görülməsə də, uzaqdan bir cismi hərəkət etdirə bilir, xəstəlikləri sağalda bilir, tabutla gömülərək günlərcə torpaq altında yaşaya bilir. Ayrıca bu möcüzələri göstərmək üçün bəlli bir yaşa gəlmək də şərt deyildir. Çünki çox kiçik yaşda belə möcizə yaradan Hind fakirləri vardır. O cümlədən Swamiji Sri Sri Ganapathi, ilk möcüzəsini daha beş yaşındaykən göstərmişdir.
İstinadlar
- Mühəmməd, 38
- Bəqərə, 268
- Xacə Abdullah Ənsari. Kəşfül-əsrar
- Bəqərə, 273.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- С. Макаров. Искусство факиров в Европе XIX-начала XX века // Развлекательная культура России XVIII–XIX вв. Очерки истории и теории. — СПб., 2000, с. 464–480
Xarici keçidlər
 | İslam ilə əlaqədar bu məqalə qaralama halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin. |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Feqir ereb فقیر yoxsul Kecmis Sufizm termini olub menasi kasib demekdir Umumi melumat Feqr feqirlik anlayisi dini edebiyyatda bir nece menada isledilir Ereb dilinden tercumesi yoxsul kasib mohtac demekdir Menalarin birine gore butun insanlar feqirdirler cunki Allah tealanin merhemetine mohtacdirlar Yalniz Allah qenidir zengindir ehtiyacsizdir Allah zengindir siz ise yoxsulsunuz Diger menaya gore feqirlik maddi yoxsulluq kasibliq demekdir Bezi aye ve hedislerde bu cur feqirlik insanin imanina zerer yetire bilecek pis bir hal kimi gosterilir Seytan sizi yoxsulluqla qorxudaraq alcaq islere sovq eder Feqirdense qebir yaxsidir Imam Eli e Feqirliyin bu cur deyerlendirilmesinin sebebi budur ki kasib insan ozunun ve ailesinin dolanisigini temin etmek ucun basqalarina hetta dinsiz ve meneviyyatsiz sexslere de mohtac olar bununla oz sexsiyyetini musteqilliyini itirer alcalar Bir qrup revayetlerde ise feqirlik beyenilen bir hal kimi gosterilir Hetta Hezret Muhemmed Peygemberin s Feqirlik menim fexrimdir Bu ummetin en yaxsilari feqirlerdir buyurdugu revayet olunur Imam Eli e ise Axiretde insanlarin en zengini bu dunyada en kasib olanidir deyib Imam Muhemmed Baqir e buyurub Kasib mominler cennet baglarina varli mominlerden 40 il evvel buraxilacaqlar Sonra imam oz fikrini bele aciqlayib Tesevvur et ki gomruk memuru iki gemini yoxlayir Gemilerden birinin bos oldugunu gorende deyir ki buraxin uzub getsin amma o biri geminin dolu oldugunu gorende emr verir ki saxlasinlar ta ki icindekileri yoxlasin Bu qismden olan revayetlerdeki feqirlik Allahin verdiyine razi olmaq qenaetle yasamaq dunyanin haram nemetlerinden qacmaq menalarini ifade edir Feqirlik yalniz maddi deyil menevi yoxsulluga da samil olunur Meselen Ne coxdur ele feqir ki butun zenginlerden daha zengindir Imam Eli e Tesevvuf aleminde de feqirlik anlayisi mehz bu menada qebul edilir Deyirler ki iki cur feqr var Bunlarin birinden Peygember bizarliq edib Allaha buyurub Feqrden sene penah apariram Feqrin o biri novu haqqinda ise buyurub Feqr fexrimdir Birincisi kufre ikincisi haqqa yaxindir Kufre yaxin olan qelbin feqirliyidir ki elm hikmet exlaq sebir teslim ve tevekkul qelbden geder amma Peygemberin fexri olan feqirlik budur ki insan dunyani atsin ve bununla Allaha yaxin olsun Islam serietinde feqir ele sexse deyilir ki ozunun ve ailesinin bir illik dolanisiq xercine sahib deyil ve bu meblegi qazanmaq im kanindan da mehrumdur Bele insana maddi yardim gostermek qalan muselmanlarin vezifesidir Serietde vacib buyurulan ehsanat zekat fitre zekati fidye keffare hemcinin sedeqe bu cur sexslere unvanlanmalidir Feqire yardim gostermek Islamda savab sayilir Eksine feqire tehqir gozu ile baxmaq kasibligina gore onu alcaltmaq konlunu qirmaq cox boyuk gunahlardandir Dinimizde feqirin de ozunu aparma qay dalari barede bezi gosterisler vardir Feqir sexs ozunu zelil sekle salmamali sexsiyyetini alcaltmamali yeri geldi gelmedi etrafdakilardan yardim ummamalidir Hemise ruzi axtarisinda olmalidir isleye bilirse qazancini halal zehmetle elde etmeye calismalidir verilene qane olmalidir Qurani kerimde bele sexslerin reftari teqdirelayiq sayilib Sedeqe Allah yolunda canindan kecerek yer uzunde hereket ede bilmeyen feqirler ucundur Bele sexsler heyali olub dilencilikden cekindiklerine gore nadanlar onlari dovletli hesab edirler Ya Resulum Sen ise onlari uzlerinden taniyirsan Onlar hec kesden israrla bir sey istemezler Sizin mallarinizdan bunlara ne verdiyinizi subhesiz ki Allah bilir Hind fakirleriFakirler Hindistanda yasayan ve verilen ad Tam olaraq belli bir toplulugu anlatmasa da daha cox ilan oynatma ve mismarli yataqda yatma kimi tamasalarla anilirlar Hind fakirleri esasen Hindistanin seherinde yasayirlar Dunya nemetleriyle maddiyatla ilgileri yoxdur Ruhsal gucleriyle bas basa qalirlar Dogusdan xususi istedadlara sahibdirler Elm adamlarinin da artiq qebul etdiyi kimi ruhsal gucu quvvetli ve xususi istedadlari olan insanlardir Bir Hind fakiri agla uygun kimi gorulmese de uzaqdan bir cismi hereket etdire bilir xestelikleri sagalda bilir tabutla gomulerek gunlerce torpaq altinda yasaya bilir Ayrica bu mocuzeleri gostermek ucun belli bir yasa gelmek de sert deyildir Cunki cox kicik yasda bele mocize yaradan Hind fakirleri vardir O cumleden Swamiji Sri Sri Ganapathi ilk mocuzesini daha bes yasindayken gostermisdir IstinadlarMuhemmed 38 Beqere 268 Xace Abdullah Ensari Kesful esrar Beqere 273 Hemcinin baxSufizm DervisXarici kecidlerS Makarov Iskusstvo fakirov v Evrope XIX nachala XX veka Razvlekatelnaya kultura Rossii XVIII XIX vv Ocherki istorii i teorii SPb 2000 s 464 480Vikianbarda Feqir ile elaqeli mediafayllar var Xarici kecidler Islam ile elaqedar bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin