Fyodor Matveyeviç Oxlopkov (rus. Фёдор Матвеевич Охлопков; 2 mart 1908, Tompon rayonu, Yakutiya MSSR – 28 may 1968, Tompon rayonu, Yakutiya MSSR) — İkinci dünya müharibəsi dövründə fəaliyyət göstərmiş sovet snayperi.1944-cü ildə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına namizədliyi ilk 420 snayper qətlini hesabladıqdan sonra, lakin qeyri-müəyyən səbəblərə görə rədd edildi, iyirmi ildən çox keçəndən sonra 1965-ci ilin mayında Qələbə Gününün ildönümü ilə eyni vaxtda bu ada layiq görüldü.
Fyodor Oxlopkov | |
---|---|
rus. Фёдор Матвеевич Охлопков | |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 2 mart 1908 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 28 may 1968 (60 yaşında) |
Vəfat yeri | |
Dəfn yeri | |
Vətəndaşlığı | |
Hərbi fəaliyyəti | |
Mənsubiyyəti | Sovet Sosialist Respublikaları İttifaqı |
Qoşun növü | Qızıl Ordu |
Xidmət illəri | 1941-ci ildən |
Rütbəsi | çavuş |
Döyüşlər | |
Təltifləri | |
Həyatı
Oxlopkov 3 mart 1908-ci ildə Krest-Xalcayda Yakut kəndli ailəsində anadan olub. Yalnız ibtidai təhsil almış və on iki yaşında yetim qalmış, ailəsini dolandırmaq üçün gənc yaşlarından müxtəlif işlərdə çalışmış, mədəndə yük daşıyan, sonra isə kolxozda mexanizator işləmişdir. O, işləmədiyi vaxtlarda Osoaviaximlə iti atıcılıq məşqində iştirak edib, dəqiqliyinə görə "Voroşilov atıcısı" nişanı alıb; 1929-cu ildən Komsomol üzvü idi.
İkinci Dünya Müharibəsi
1941-ci ilin sentyabrında Qırmızı Ordu sıralarına çağırıldıqdan sonra 375-ci Piyada Diviziyasının 1243-cü Piyada Alayında pulemyotçu vəzifəsinə təyin edildi. Bu alayında əksəriyyəti sibirlilərdən və 1942-ci ilin yanvarında döyüşlərdə şəhid olmuş qardaşı Vasilinin də olduğu idi. Snayperçi olan Oxlopkov pulemyotçular dəstəsinin komandiri oldu. 1942-ci ilin oktyabrında, 1941-ci ilin dekabrında döyüş cəbhəsinə gəldikdən bir il keçməmiş, Fyodor 234-cü Piyada Alayına göndərildi və burada bacarıqlı atıcı olduğu üçün snayperçi oldu; Avqustun əvvəlində o, dördüncü dəfə döyüşdə yaralanmışdı, aldığı xəsarətin miqyası onu İvanovodakı xəstəxanaya təxliyə etməli idi. Həmin ay onun diviziyası şəxsi heyətinin təxminən 80%-ni düşmən hücumları nəticəsində itirdi. Snayper kimi cəbhəyə qayıtdıqdan sonra o, tez bir zamanda öldürmə sayını artırdı və buna görə müxtəlif medallarla təltif edildi. Dəqiq atıcılığı ilə həmkarları arasında məşhur olan o, hədəfini vurmaq üçün nadir hallarda birdən artıq atəş açmalı olurdu. O, düşmən snayperlərinə qarşı uzun sürən duellərdə iştirak edir, onların mövqelərinə bir güllə atmazdan əvvəl mövqelərini tərk etmələrini gözləyirdi; snayper fəaliyyəti ilə yanaşı, o, tank əleyhinə tüfəngdən atəş açmağı öyrənib və düşmən xətti arxasında kəşfiyyat missiyalarında iştirak edib. 7 iyun 1944-cü ildə 420 düşmən əsgərini öldürdüyünə görə Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına namizəd göstərildi, lakin sonradan bu nominasiya Qırmızı Bayraq ordeninə endirildi. Həmin ayın sonunda, 23 iyun 1944-cü ildə o, Belarusiya uğrunda gedən gərgin döyüşlər zamanı döş qəfəsindən ağır yara aldı; on ikinci dəfə döyüşdə yaralanırdı. Təyyarə ilə tibbi hissəyə aparıldıqdan sonra o, cəbhə xəttinin arxasındakı hospitala sağalmağa göndərildi, lakin aldığı xəsarətin miqyası onu müharibənin bitməsinə az qalmış 1945-ci ilin yazına qədər hərbi xidmətə yararsız etdi. Müharibənin sonunda onun rəsmi snayper sayı 429 düşmən əsgərini öldürdü, pulemyotu ilə çıxardığı əlavə 27 düşmən əsgərini saymasaq.
Müharibədən sonrakı
24 iyun 1945-ci ildə Moskva Qələbə Günü paradına getdikdən sonra ordudan tərxis olundu. Doğma şəhərinə qayıtdıqdan sonra onu həmyerliləri coşğu ilə qarşıladılar, baxmayaraq ki, bir çox həmkarları onun snayper sayına görə niyə Qızıl Ulduzla mükafatlandırılmaması ilə maraqlanırdılar. O vaxtdan 1949-cu ilə qədər o, Tattinski Rayon Kommunist Partiyası komitəsinin hərbi şöbəsinə rəhbərlik edib, 1946-cı ildə Ali Sovetin Millətlər Şurasının üzvü olmaqla yanaşı, 1949–1951-ci illərdə Tattinskinin satınalma idarəsinin müdiri olub. xəzlər, o vaxtdan 1954-cü ilə qədər Yakutsk ət trestinin Tattinsky rayon idarəsinin müdiri olub. 1954-cü ildən 1960-cı ildə təqaüdə çıxana qədər kolxozda işləyib. 6 may 1965-ci ildə o, gec-tez Sovet İttifaqı Qəhrəmanı adına və ilə təltif edildi, lakin o, cəmi bir neçə ildən sonra 28 may 1968-ci ildə vəfat etdi. O, Qəhrəman Ana adına layiq görülmüş həyat yoldaşı Anna ilə on övladı oldu.
Mükafatlar
- Sovet İttifaqı Qəhrəmanı (6 may 1965)
- Lenin ordeni (6 may 1965)
- (26 iyul 1944)
- (17 oktyabr 1943)
- İki (27 avqust 1942 və 4 dekabr 1942)
- "İgidliyə görə" medalı (18 iyul 1944)
- kampaniyası və yubiley medalları
İstinadlar
- Полярная Звезда: литературно-художественный и общественно-политический журнал (rus). 1970. 100. OCLC 145184541.
- "Охлопков Фёдор Матвеевич". soviet-aces-1936-53.ru (rus). İstifadə tarixi: 2020-09-08.
- Melnikov, Aleksandr. "Охлопков Фёдор Матвеевич". www.warheroes.ru (rus). İstifadə tarixi: 2020-09-08.
- Pesterev, Vladimir. История Якутии в лицах (rus). Sakha: Bichik. 2001. 262. ISBN .
- Borzenko, Sergey. Soviet Military Review (ingilis). Moscow: Krasnaya Zveda Publishing House. 1970. 45–50.
- Газета "Социалистическая Якутия" No 107 (13434) от 8 мая 1965 года (стр. 1)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fyodor Matveyevic Oxlopkov rus Fyodor Matveevich Ohlopkov 2 mart 1908 Tompon rayonu Yakutiya MSSR 28 may 1968 Tompon rayonu Yakutiya MSSR Ikinci dunya muharibesi dovrunde fealiyyet gostermis sovet snayperi 1944 cu ilde Sovet Ittifaqi Qehremani adina namizedliyi ilk 420 snayper qetlini hesabladiqdan sonra lakin qeyri mueyyen sebeblere gore redd edildi iyirmi ilden cox kecenden sonra 1965 ci ilin mayinda Qelebe Gununun ildonumu ile eyni vaxtda bu ada layiq goruldu Fyodor Oxlopkovrus Fyodor Matveevich OhlopkovSexsi melumatlarDogum tarixi 2 mart 1908 1908 03 02 Dogum yeri Tompon rayonu Yakutiya MSSR RSFSRVefat tarixi 28 may 1968 1968 05 28 60 yasinda Vefat yeri Tompon rayonu Yakutiya MSSR RSFSR SSRIDefn yeri Tompon rayonuVetendasligi SSRIHerbi fealiyyetiMensubiyyeti Sovet Sosialist Respublikalari IttifaqiQosun novu Qizil OrduXidmet illeri 1941 ci ildenRutbesi cavusDoyusler Boyuk Veten muharibesiTeltifleriHeyatiOxlopkov 3 mart 1908 ci ilde Krest Xalcayda Yakut kendli ailesinde anadan olub Yalniz ibtidai tehsil almis ve on iki yasinda yetim qalmis ailesini dolandirmaq ucun genc yaslarindan muxtelif islerde calismis medende yuk dasiyan sonra ise kolxozda mexanizator islemisdir O islemediyi vaxtlarda Osoaviaximle iti aticiliq mesqinde istirak edib deqiqliyine gore Vorosilov aticisi nisani alib 1929 cu ilden Komsomol uzvu idi Ikinci Dunya Muharibesi1941 ci ilin sentyabrinda Qirmizi Ordu siralarina cagirildiqdan sonra 375 ci Piyada Diviziyasinin 1243 cu Piyada Alayinda pulemyotcu vezifesine teyin edildi Bu alayinda ekseriyyeti sibirlilerden ve 1942 ci ilin yanvarinda doyuslerde sehid olmus qardasi Vasilinin de oldugu idi Snayperci olan Oxlopkov pulemyotcular destesinin komandiri oldu 1942 ci ilin oktyabrinda 1941 ci ilin dekabrinda doyus cebhesine geldikden bir il kecmemis Fyodor 234 cu Piyada Alayina gonderildi ve burada bacariqli atici oldugu ucun snayperci oldu Avqustun evvelinde o dorduncu defe doyusde yaralanmisdi aldigi xesaretin miqyasi onu Ivanovodaki xestexanaya texliye etmeli idi Hemin ay onun diviziyasi sexsi heyetinin texminen 80 ni dusmen hucumlari neticesinde itirdi Snayper kimi cebheye qayitdiqdan sonra o tez bir zamanda oldurme sayini artirdi ve buna gore muxtelif medallarla teltif edildi Deqiq aticiligi ile hemkarlari arasinda meshur olan o hedefini vurmaq ucun nadir hallarda birden artiq ates acmali olurdu O dusmen snayperlerine qarsi uzun suren duellerde istirak edir onlarin movqelerine bir gulle atmazdan evvel movqelerini terk etmelerini gozleyirdi snayper fealiyyeti ile yanasi o tank eleyhine tufengden ates acmagi oyrenib ve dusmen xetti arxasinda kesfiyyat missiyalarinda istirak edib 7 iyun 1944 cu ilde 420 dusmen esgerini oldurduyune gore Sovet Ittifaqi Qehremani adina namized gosterildi lakin sonradan bu nominasiya Qirmizi Bayraq ordenine endirildi Hemin ayin sonunda 23 iyun 1944 cu ilde o Belarusiya ugrunda geden gergin doyusler zamani dos qefesinden agir yara aldi on ikinci defe doyusde yaralanirdi Teyyare ile tibbi hisseye aparildiqdan sonra o cebhe xettinin arxasindaki hospitala sagalmaga gonderildi lakin aldigi xesaretin miqyasi onu muharibenin bitmesine az qalmis 1945 ci ilin yazina qeder herbi xidmete yararsiz etdi Muharibenin sonunda onun resmi snayper sayi 429 dusmen esgerini oldurdu pulemyotu ile cixardigi elave 27 dusmen esgerini saymasaq Muharibeden sonraki24 iyun 1945 ci ilde Moskva Qelebe Gunu paradina getdikden sonra ordudan terxis olundu Dogma seherine qayitdiqdan sonra onu hemyerlileri cosgu ile qarsiladilar baxmayaraq ki bir cox hemkarlari onun snayper sayina gore niye Qizil Ulduzla mukafatlandirilmamasi ile maraqlanirdilar O vaxtdan 1949 cu ile qeder o Tattinski Rayon Kommunist Partiyasi komitesinin herbi sobesine rehberlik edib 1946 ci ilde Ali Sovetin Milletler Surasinin uzvu olmaqla yanasi 1949 1951 ci illerde Tattinskinin satinalma idaresinin mudiri olub xezler o vaxtdan 1954 cu ile qeder Yakutsk et trestinin Tattinsky rayon idaresinin mudiri olub 1954 cu ilden 1960 ci ilde teqaude cixana qeder kolxozda isleyib 6 may 1965 ci ilde o gec tez Sovet Ittifaqi Qehremani adina ve Lenin ordeni ile teltif edildi lakin o cemi bir nece ilden sonra 28 may 1968 ci ilde vefat etdi O Qehreman Ana adina layiq gorulmus heyat yoldasi Anna ile on ovladi oldu MukafatlarSovet Ittifaqi Qehremani 6 may 1965 Lenin ordeni 6 may 1965 Qirmizi Bayraq ordeni 26 iyul 1944 2 ci dereceli Veten Muharibesi ordeni 17 oktyabr 1943 Iki Qirmizi Ulduz ordeni 27 avqust 1942 ve 4 dekabr 1942 Igidliye gore medali 18 iyul 1944 kampaniyasi ve yubiley medallariIstinadlarPolyarnaya Zvezda literaturno hudozhestvennyj i obshestvenno politicheskij zhurnal rus 1970 100 OCLC 145184541 Ohlopkov Fyodor Matveevich soviet aces 1936 53 ru rus Istifade tarixi 2020 09 08 Melnikov Aleksandr Ohlopkov Fyodor Matveevich www warheroes ru rus Istifade tarixi 2020 09 08 Pesterev Vladimir Istoriya Yakutii v licah rus Sakha Bichik 2001 262 ISBN 978 5 7696 1606 8 Borzenko Sergey Soviet Military Review ingilis Moscow Krasnaya Zveda Publishing House 1970 45 50 Gazeta Socialisticheskaya Yakutiya No 107 13434 ot 8 maya 1965 goda str 1