Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fransa Konstitusiyası — Fransa Respublikası' nın əsas qanunu.
Tarixi
Ölkədə ilk dəfə 3 sentyabr 1791-ci il Fransa inqilabı zamanı konstitusiya qəbul edildi.
Yakobin diktaturası altında birinci ilin konstitusiyası qəbul edildi, ancaq qüvvəyə minmədi.
Direktoriyanın rejimi III ilin konstitusiyası ilə qurulmuşdur.
Napoleon hakimiyyətə gəldikdən sonra VIII Konstitusiya qəbul edildi. Ömürlük konsulluq rejimi X illik Konstitusiya, Birinci imperiya - XII il Konstitusiyası ilə quruldu.
Bərpa edildikdən sonra 1814-cü il Nizamnaməsi qəbul edildi. Yüz gün ərzində Napoleon alternativ bir nizamnaməni təsdiqlədi.
İyul monarxiyası 1830-cu il Nizamnaməsinə əsasən quruldu. 1848-ci il inqilabı nəticəsində İkinci Cümhuriyyət Konstitusiyası qəbul edildi, qısa müddətdə 1852-ci il Konstitusiyası ilə əvəz edildi.
İkinci İmperiyanın süqutundan və monarxiya ilə respublika arasındakı qısa bir tərəddüddən sonra 1875-ci il Konstitusiya Qanunları ilə (İngiliscə) Üçüncü Respublika quruldu.
10 iyul 1940-cı ildə Fransa Milli Məclisi hakimiyyətin Marşal Filipp Petenə verilməsi haqqında konstitusiya qanunu qəbul etdi.
Qurtuluşdan sonra 1946-cı il Fransa Konstitusiyası qəbul edildi.
Bu gün Fransada Şarl de Qollun təşəbbüsü ilə qəbul edilən və 1946-cı il Konstitusiyasını əvəz edən 1958 Konstitusiyası qüvvədədir. Ədliyyə naziri Mişel Debrinin rəhbərliyi ilə Dövlət Şurasının gənc üzvləri tərəfindən hazırlanan Beşinci Respublika Konstitusiyası birbaşa ümumdünya seçki hüququ ilə seçilən Prezident vəzifəsini, habelə Hökuməti idarə edən Baş Naziri təyin etdi. Beləliklə, Fransa gücləndirilmiş prezident gücünə malik bir parlament rejimindən "yarı prezident" rejiminə keçdi.
1962-ci ildə Fransa xalqı de Qollun ölkə prezidentini birbaşa xalq tərəfindən seçilməsi təklifini təsdiqləyən bir referendum keçirildi. O vaxtdan bəri bu cür suallar referenduma təqdim edilmədi.
2000-ci ildə parlament Konstitusiyaya ediləcək bir düzəlişin lehinə səs verərək, prezident hakimiyyətinin bir müddətinin müddətini 7 ildən 5 ilə qısaltdı. Əslində, bu formada Konstitusiya 2002-ci ildə fəaliyyətə başladı - Jak Şirakın prezidentliyə yenidən seçilmə vaxtı.
Beşinci Respublika konstitusiyasının xüsusiyyətləri
4 oktyabr 1958-ci il tarixli Fransa Konstitusiyası bu günə qədər Beşinci Fransa Respublikasını idarə edən hazırkı Fransa Konstitusiyasıdır. Ölkənin əsas qanunu yəqin ki, Fransadakı ən sabit konstitusiyalardan biridir.
Beşinci respublikanın hüquqi əsasları hökumətin qeyri-sabitliyinə və Əlcəzairdəki müharibə böhranına son qoymaq üçün hazırlanmışdır; güclü bir icra hakimiyyətinin qayıtması ilə xarakterizə olunur. İki nəfər öz fikirlərini irəli sürdülər: Mişel Debre, baş nazir kimi böyük səlahiyyətləri ilə İngilis modelini mənimsəyən və General de Qoll, Respublika Prezidentini institutların qarantı olaraq təsdiqləmək istəyən. Beşinci Respublika Konstitusiyası, 16 iyun 1946-cı ildə Bayedəki məşhur çıxışı zamanı Şarl de Qollun açıqladığı prinsipləri açıq şəkildə göstərir.
Beşinci Respublika Konstitusiyasının preambulası iki əsas sənəddə öz əksini tapmışdır: 26 avqust 1789-cu il tarixli İnsan və Vətəndaş hüquqları Bəyannaməsi və 27 oktyabr 1946-cı il Konstitusiyasının preambulası. Bundan sonra əlavə edilmişdir. Bu mətnlər, eləcə də Cümhuriyyət qanunları ilə tanınan təməl prinsiplər konstitusiya blokunu təşkil edir.
Konstitusiya Şurası qanunların baxılmaq üçün təqdim edildiyi zaman qanunların Konstitusiyaya uyğunluğunu yoxlayır. Konstitusiya Şurasının müstəsna nəzarəti (konstitusiya ilə bağlı prioritet məsələ) konstitusiya islahatı keçirildiyi andan (iyul 2008), Konstitusiya ilə təmin edilmiş hüquq və azadlıqların qüvvədə olduğu zaman da mümkündür.
4 oktyabr 1958-ci il Konstitusiyası, Fransız İnqilabından bəri Fransadakı on beşinci əsas mətndir (və ya tətbiq olunmayan mətnləri sayırsınızsa, iyirmi ikinci).
ən ali qanununun dərc olunduğundan bu qanun ya da Konqresdə Parlament tərəfindən və ya birbaşa xalq referendumu ilə 24 dəfə düzəliş edildi. Hal-hazırda on altı bölmədən, yüz dörd məqalədən (müvəqqəti də daxil olmaqla) və giriş hissədən ibarətdir. Buna görə Konstitusiya dövlət hakimiyyətinin təşkili, onların rolu və münasibətlərinin tərifi ilə məhdudlaşmır, çünki üç əsas sənədə birbaşa və açıq şəkildə istinad edir: 26 avqust 1789-cu il tarixli İnsan və vətəndaş hüquqları bəyannaməsi, 27 oktyabr 1946-cı il Konstitusiyasının preambulası (Dördüncü Konstitusiya) Respublika) və 2004-cü il Ekoloji Xartiyası.
Xarici keçidlər
- // Энциклопедический словарь Брокгауза и Ефрона: В 86 томах (82 т. и 4 доп.). СПб.. 1890–1907.
- Fransa Konstitusiya (rus.)
- Fransa Konstitusiya (ing.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fransa Konstitusiyasi Fransa Respublikasi nin esas qanunu TarixiOlkede ilk defe 3 sentyabr 1791 ci il Fransa inqilabi zamani konstitusiya qebul edildi Yakobin diktaturasi altinda birinci ilin konstitusiyasi qebul edildi ancaq quvveye minmedi Direktoriyanin rejimi III ilin konstitusiyasi ile qurulmusdur Napoleon hakimiyyete geldikden sonra VIII Konstitusiya qebul edildi Omurluk konsulluq rejimi X illik Konstitusiya Birinci imperiya XII il Konstitusiyasi ile quruldu Berpa edildikden sonra 1814 cu il Nizamnamesi qebul edildi Yuz gun erzinde Napoleon alternativ bir nizamnameni tesdiqledi Iyul monarxiyasi 1830 cu il Nizamnamesine esasen quruldu 1848 ci il inqilabi neticesinde Ikinci Cumhuriyyet Konstitusiyasi qebul edildi qisa muddetde 1852 ci il Konstitusiyasi ile evez edildi Ikinci Imperiyanin suqutundan ve monarxiya ile respublika arasindaki qisa bir tereddudden sonra 1875 ci il Konstitusiya Qanunlari ile Ingilisce Ucuncu Respublika quruldu 10 iyul 1940 ci ilde Fransa Milli Meclisi hakimiyyetin Marsal Filipp Petene verilmesi haqqinda konstitusiya qanunu qebul etdi Qurtulusdan sonra 1946 ci il Fransa Konstitusiyasi qebul edildi Bu gun Fransada Sarl de Qollun tesebbusu ile qebul edilen ve 1946 ci il Konstitusiyasini evez eden 1958 Konstitusiyasi quvvededir Edliyye naziri Misel Debrinin rehberliyi ile Dovlet Surasinin genc uzvleri terefinden hazirlanan Besinci Respublika Konstitusiyasi birbasa umumdunya secki huququ ile secilen Prezident vezifesini habele Hokumeti idare eden Bas Naziri teyin etdi Belelikle Fransa guclendirilmis prezident gucune malik bir parlament rejiminden yari prezident rejimine kecdi 1962 ci ilde Fransa xalqi de Qollun olke prezidentini birbasa xalq terefinden secilmesi teklifini tesdiqleyen bir referendum kecirildi O vaxtdan beri bu cur suallar referenduma teqdim edilmedi 2000 ci ilde parlament Konstitusiyaya edilecek bir duzelisin lehine ses vererek prezident hakimiyyetinin bir muddetinin muddetini 7 ilden 5 ile qisaltdi Eslinde bu formada Konstitusiya 2002 ci ilde fealiyyete basladi Jak Sirakin prezidentliye yeniden secilme vaxti Besinci Respublika konstitusiyasinin xususiyyetleri4 oktyabr 1958 ci il tarixli Fransa Konstitusiyasi bu gune qeder Besinci Fransa Respublikasini idare eden hazirki Fransa Konstitusiyasidir Olkenin esas qanunu yeqin ki Fransadaki en sabit konstitusiyalardan biridir Besinci respublikanin huquqi esaslari hokumetin qeyri sabitliyine ve Elcezairdeki muharibe bohranina son qoymaq ucun hazirlanmisdir guclu bir icra hakimiyyetinin qayitmasi ile xarakterize olunur Iki nefer oz fikirlerini ireli surduler Misel Debre bas nazir kimi boyuk selahiyyetleri ile Ingilis modelini menimseyen ve General de Qoll Respublika Prezidentini institutlarin qaranti olaraq tesdiqlemek isteyen Besinci Respublika Konstitusiyasi 16 iyun 1946 ci ilde Bayedeki meshur cixisi zamani Sarl de Qollun aciqladigi prinsipleri aciq sekilde gosterir Besinci Respublika Konstitusiyasinin preambulasi iki esas senedde oz eksini tapmisdir 26 avqust 1789 cu il tarixli Insan ve Vetendas huquqlari Beyannamesi ve 27 oktyabr 1946 ci il Konstitusiyasinin preambulasi Bundan sonra elave edilmisdir Bu metnler elece de Cumhuriyyet qanunlari ile taninan temel prinsipler konstitusiya blokunu teskil edir Konstitusiya Surasi qanunlarin baxilmaq ucun teqdim edildiyi zaman qanunlarin Konstitusiyaya uygunlugunu yoxlayir Konstitusiya Surasinin mustesna nezareti konstitusiya ile bagli prioritet mesele konstitusiya islahati kecirildiyi andan iyul 2008 Konstitusiya ile temin edilmis huquq ve azadliqlarin quvvede oldugu zaman da mumkundur 4 oktyabr 1958 ci il Konstitusiyasi Fransiz Inqilabindan beri Fransadaki on besinci esas metndir ve ya tetbiq olunmayan metnleri sayirsinizsa iyirmi ikinci en ali qanununun derc olundugundan bu qanun ya da Konqresde Parlament terefinden ve ya birbasa xalq referendumu ile 24 defe duzelis edildi Hal hazirda on alti bolmeden yuz dord meqaleden muveqqeti de daxil olmaqla ve giris hisseden ibaretdir Buna gore Konstitusiya dovlet hakimiyyetinin teskili onlarin rolu ve munasibetlerinin terifi ile mehdudlasmir cunki uc esas senede birbasa ve aciq sekilde istinad edir 26 avqust 1789 cu il tarixli Insan ve vetendas huquqlari beyannamesi 27 oktyabr 1946 ci il Konstitusiyasinin preambulasi Dorduncu Konstitusiya Respublika ve 2004 cu il Ekoloji Xartiyasi Xarici kecidlerFransa Konstitusiya Enciklopedicheskij slovar Brokgauza i Efrona V 86 tomah 82 t i 4 dop SPb 1890 1907 Fransa Konstitusiya rus Fransa Konstitusiya ing