Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Akvinalı Foma (həmç. Foma Akvinat və ya Tomas Akvinat, lat. Thomas Aquinas; 1225 – 7 mart 1274) — orta əsr filosofu və ilahiyyatçısı, sxolastikanın sistemləşdiricisi, banisi.
| Akvinalı Foma | |
|---|---|
| lat. Thomas Aquinos | |
 | |
| Doğum tarixi | 1225 |
| Vəfat tarixi | 7 mart 1274 |
| Xatirə günü | 28 yanvar, 7 mart, katolisizm |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixdə 100 ən çox öyrənilmiş şəxsiyyətlər siyahısına daxil edilib.
Həyatı
İtaliyanın Akvino şəhərində, zadəgan ailəsində dünyaya göz açmışdır. Gənc yaşlarında Dominikan ordeninin mənsublarından olmuşdur. İlk təhsilini monastır məktəbində almış, daha sonra Neapol, Paris, Köln şəhərlərində universitetdə oxumuşdur.
Əsərləri
O, xristian fəlsəfəsinin banilərindən biri və filosofların knyazı hesab edilir. Foma ortodoksal sxolastikanın əsaslarını qoymuş, habelə Aristotelin fəlsəfəsi ilə xristian ilahiyyatını uzlaşdırmağı bacarmışdır. Foma antik alimlərlə yanaşı, məşhur müsəlman filosofları İbn Sina və İbn Rüşdün əsərlərindən də faydalanmışdır. Onun din və fəlsəfə münasibətlərinə dair misalları əsrlər boyu Avropa fikir dünyasında hakim düşüncələrdən olmuşdur.
1323-cü ildə doğulduğu yerə görə Akvinat adlandırılmış, 1567-ci ildə beşinci kilsə atası elan olunmuşdur. Foma Akvinat öz fəlsəfəsini Aristotel təliminin idealist ünsürlərini (hərəkətsiz dünyanın ilk təkanvericisi haqqında təlim və b.) gücləndirmək yolu ilə işləmişdir. Akvinatın fəlsəfəsinə neoplatonizmin də təsiri olmuşdur. Din və zəkanın ahəngdarlığı Akvinatın əsas fəlsəfi prinsipidir. Onun fikrincə zəka iradədən yüksəkdir, lakin həyatda Allaha məhəbbət Allahı dərk etməkdən daha mühümdür. Foma Akvinat bütün mövcudatı Allahın yaratdığı iyerarxiya qaydasına tabe edirdi. Əsas əsərləri: "Bütpərəstlər əleyhinə külliyyat" (1261–64), "Teologiya külliyyatı" (1265–73). 1879-cu ildə Foma Akvinatın sxolastik sistemi katolisizmin yeganə həqiqi fəlsəfəsi elan olunmuşdur.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Library of the World's Best Literature. / red. C. D. Warner 1897.
- Chenu M., Bell A. St. Thomas Aquinas // Encyclopædia Britannica (brit. ing.). Encyclopædia Britannica, Inc., 1768.
- Calendarium Romanum (lat.): Ex decreto Sacrosancti Œcumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Pauli PP. VI promulgatum. Editio typica. Civitas Vaticana: Typis Polyglottis Vaticanis, 1969. S. 23.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Akvinali Foma hemc Foma Akvinat ve ya Tomas Akvinat lat Thomas Aquinas 1225 7 mart 1274 orta esr filosofu ve ilahiyyatcisi sxolastikanin sistemlesdiricisi banisi Akvinali Fomalat Thomas AquinosDogum tarixi 1225Vefat tarixi 7 mart 1274Xatire gunu 28 yanvar 7 mart katolisizm Vikianbarda elaqeli mediafayllar Tarixde 100 en cox oyrenilmis sexsiyyetler siyahisina daxil edilib HeyatiItaliyanin Akvino seherinde zadegan ailesinde dunyaya goz acmisdir Genc yaslarinda Dominikan ordeninin mensublarindan olmusdur Ilk tehsilini monastir mektebinde almis daha sonra Neapol Paris Koln seherlerinde universitetde oxumusdur EserleriO xristian felsefesinin banilerinden biri ve filosoflarin knyazi hesab edilir Foma ortodoksal sxolastikanin esaslarini qoymus habele Aristotelin felsefesi ile xristian ilahiyyatini uzlasdirmagi bacarmisdir Foma antik alimlerle yanasi meshur muselman filosoflari Ibn Sina ve Ibn Rusdun eserlerinden de faydalanmisdir Onun din ve felsefe munasibetlerine dair misallari esrler boyu Avropa fikir dunyasinda hakim dusuncelerden olmusdur 1323 cu ilde doguldugu yere gore Akvinat adlandirilmis 1567 ci ilde besinci kilse atasi elan olunmusdur Foma Akvinat oz felsefesini Aristotel teliminin idealist unsurlerini hereketsiz dunyanin ilk tekanvericisi haqqinda telim ve b guclendirmek yolu ile islemisdir Akvinatin felsefesine neoplatonizmin de tesiri olmusdur Din ve zekanin ahengdarligi Akvinatin esas felsefi prinsipidir Onun fikrince zeka iradeden yuksekdir lakin heyatda Allaha mehebbet Allahi derk etmekden daha muhumdur Foma Akvinat butun movcudati Allahin yaratdigi iyerarxiya qaydasina tabe edirdi Esas eserleri Butperestler eleyhine kulliyyat 1261 64 Teologiya kulliyyati 1265 73 1879 cu ilde Foma Akvinatin sxolastik sistemi katolisizmin yegane heqiqi felsefesi elan olunmusdur Hemcinin baxAristotel Cerolamo KardanoIstinadlarLibrary of the World s Best Literature red C D Warner 1897 Chenu M Bell A St Thomas Aquinas Encyclopaedia Britannica brit ing Encyclopaedia Britannica Inc 1768 Calendarium Romanum lat Ex decreto Sacrosancti Œcumenici Concilii Vaticani II instauratum auctoritate Pauli PP VI promulgatum Editio typica Civitas Vaticana Typis Polyglottis Vaticanis 1969 S 23