Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Fiskal birlik (ing. Fiscal union) — iqtisadi inteqrasiyanın yüksək səviyyəli formalarından biridir və iştirak edən ölkələrin maliyyə siyasətini birləşdirdiyi bir sistemdir. Bu birlikdə, üzv ölkələr maliyyə və büdcə məsələlərini vahid bir qaydada tənzimləyir və müəyyən maliyyə siyasətləri üzrə koordinasiya təmin edilir. Fiskal birliyin əsas məqsədi, ölkələr arasında iqtisadi sabitlik yaratmaq, maliyyə axınlarını tənzimləmək və ümumi büdcə balansını qorumaqdır. Bu cür birliklər ümumiyyətlə yüksək dərəcədə iqtisadi inteqrasiya tələb edir və bir çox hallarda valyuta birliyinə paralel olaraq formalaşır.
Fiskal birliyə daxil olan ölkələr, mərkəzləşdirilmiş bir büdcə siyasəti tətbiq edərək, milli büdcə və vergi siyasətlərini tənzimləyir. Məsələn, bir fiskal birlikdə, üzv ölkələr ümumi bir vergi siyasətinə, dövlət borcunun limitlərinə və büdcə kəsiri ilə bağlı ortaq qaydalara malik ola bilər. Bu, iqtisadi böhranların qarşısını almaq və üzv ölkələr arasında maliyyə balansızlığını azaltmaq məqsədini güdür. Fiskal birliyin tətbiqi, üzv ölkələrin iqtisadi siyasətlərini koordinasiya etməklə, daha sabit və güclü bir iqtisadi struktur qurmağa kömək edir.
Lakin fiskal birlik yaratmaq çətin və mürəkkəb bir prosesdir, çünki hər bir ölkənin özünün iqtisadi prioritetləri və büdcə siyasətləri vardır. Bu səbəbdən, fiskal birliyin qurulması ölkələrin iqtisadi müstəqilliyinin azaldılması və çoxsaylı tənzimləmə prosedurlarının tətbiq edilməsi ilə əlaqələndirilir. Bu, bəzən dövlətlərin maliyyə suverenliyinin itirilməsi ilə nəticələnə bilər, çünki onlar artıq öz büdcələrini və vergi siyasətlərini tam müstəqil şəkildə idarə edə bilməzlər. Fiskal birlik daha çox Avropa İttifaqı və Avrozona kimi qurumlarda mövcuddur və bu tip birliyin yaradılması uzunmüddətli siyasi və iqtisadi əməkdaşlıq tələb edir.
Avropa Birliyi
Tez-tez Avropa İttifaqının maliyyə ittifaqı formasını qəbul etməsi təklif olunur. Aİ-nin əksər üzv dövlətləri avro valyutasına əsaslanan iqtisadi və pul birliyində (EMU) iştirak edir, lakin vergilər və xərclərlə bağlı qərarların əksəriyyəti milli səviyyədə qalır. Ona görə də Avropa İttifaqında pul ittifaqı olsa da, maliyyə ittifaqı yoxdur.
Laruffa, Avropa iqtisadi idarəetməsini "maliyyə-pul siyasəti qarışığını, rəqabət qaydalarını, maliyyə bazarlarının tənzimlənməsini, vahid bazarı və beynəlxalq ticarət siyasətlərini qurmağa yönəlmiş qaydalar, siyasətlər və institusional təcrübələrdən ibarət olan iqtisadi bir konstitusiya" olaraq təsvir edir. Avro yaradıldıqda, pul siyasəti mərkəzləşdirilmiş bir siyasət olaraq təsis olundu, halbuki maliyyə siyasəti bəzi institusional tənzimləmələr altında milli hakimiyyətlərə verildi ki, bu da sağlam büdcə siyasətini və Avropa Komissiyasının əvvəlcədən nəzarətini əhatə edir.
Fiskal birliyinin üstünlükləri
Fiskal birliyi yaratmağın bir sıra üstünlükləri vardır. İlk növbədə, fiskal birlik üzv ölkələr arasında maliyyə sabitliyini təmin edir. Bu, ortaq büdcə siyasətləri və vergi qaydaları tətbiq edilərək, dövlətlərin borc səviyyəsini tənzimləməyə və büdcə kəsirini azaltmağa kömək edir. Fiskal birliyin tətbiqi ilə, üzv ölkələr maliyyə böhranlarına qarşı daha dayanıqlı olur, çünki mərkəzləşdirilmiş nəzarət və ortaq siyasətlər onların iqtisadi risklərini daha effektiv idarə etməyə imkan verir. Bu həmçinin, ölkələr arasında maliyyə məsələlərindəki qeyri-bərabərlikləri aradan qaldırır və daha sabit iqtisadi mühit yaradır.
İkinci üstünlük isə, fiskal birliyin iqtisadi inteqrasiyanı artırmasıdır. Üzv ölkələr arasında vahid maliyyə siyasətinin tətbiqi, ticarət və investisiyaların qarşısını alan maneələri aradan qaldırır. Bu, daha çox sərmayə axınına və ticarət imkanlarının artmasına səbəb olur. Fiskal birlik həmçinin, iqtisadi siyasətlərin daha koordinasiya olunmuş şəkildə həyata keçirilməsini təmin edir və bunun nəticəsində üzv ölkələr arasında rəqabət güclənir. Ümumi bir maliyyə siyasəti və ortaq vergi qaydaları, ölkələr arasındakı iqtisadi əlaqələri gücləndirərək, qlobal bazarda daha çox güc əldə etmələrinə imkan verir.
İstinadlar
- "Fiscal Union Explained - Economics Help". Economics Help (ingilis). 18 November 2017. İstifadə tarixi: 2019-04-28.
- Beetsma, Roel M. W. J.; Bovenberg, A. Lans. "The Optimality of a Monetary Union without a Fiscal Union". Journal of Money, Credit and Banking. 33 (2). 2001: 179–204. doi:10.2307/2673880. ISSN 0022-2879. JSTOR 2673880.
- Laruffa Matteo, The European Economic Governance: Problems and Proposals for Institutional Innovations, Winning Paper for the Annual Meeting Progressive Economy, Brussels, 6 March 2014.
- "Statement By The Euro Area Heads Of State Or Government" (PDF). İstifadə tarixi: 2011-12-13.
- Allard, Céline; Brooks, Petya Koeva; Bluedorn, Mr John C.; Bornhorst, Fabian; Ohnsorge, Franziska; Puh, Mrs Katharine M. Christopherson. Toward A Fiscal Union for the Euro Area (ingilis). International Monetary Fund. 2013-09-25. ISBN .
- "Arguments for and against fiscal union". Debating Europe (ingilis). İstifadə tarixi: 2019-04-28.
- http://www.oecd.org/department/0,3355,en_2649_35929024_1_1_1_1_1,00.html "Fiscal Federalism Network," OECD Centre for Tax Policy and Administration, OECD.org, 17 July 2007
- Stiglitz, Joseph E. Economics of the public sector. New York, London: W.W. Norton & Company. 1999. 743–751. ISBN .
- Gruber, Jonathan. Public Finance and Public Policy (Fourth). New York: Worth Publishers. 2012. 280–285. ISBN .
- "What types of federal grants are made to state and local governments and how do they work?". Tax Policy Center.
- Stiglitz, Joseph E. Economics of the public sector. New York, London: W.W. Norton & Company. 1999. 737–741. ISBN .
- Gruber, Jonathan. Public Finance and Public Policy (Fourth). New York: Worth Publishers. 2012. səh. 280. ISBN .
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Fiskal birlik ing Fiscal union iqtisadi inteqrasiyanin yuksek seviyyeli formalarindan biridir ve istirak eden olkelerin maliyye siyasetini birlesdirdiyi bir sistemdir Bu birlikde uzv olkeler maliyye ve budce meselelerini vahid bir qaydada tenzimleyir ve mueyyen maliyye siyasetleri uzre koordinasiya temin edilir Fiskal birliyin esas meqsedi olkeler arasinda iqtisadi sabitlik yaratmaq maliyye axinlarini tenzimlemek ve umumi budce balansini qorumaqdir Bu cur birlikler umumiyyetle yuksek derecede iqtisadi inteqrasiya teleb edir ve bir cox hallarda valyuta birliyine paralel olaraq formalasir Fiskal birliye daxil olan olkeler merkezlesdirilmis bir budce siyaseti tetbiq ederek milli budce ve vergi siyasetlerini tenzimleyir Meselen bir fiskal birlikde uzv olkeler umumi bir vergi siyasetine dovlet borcunun limitlerine ve budce kesiri ile bagli ortaq qaydalara malik ola biler Bu iqtisadi bohranlarin qarsisini almaq ve uzv olkeler arasinda maliyye balansizligini azaltmaq meqsedini gudur Fiskal birliyin tetbiqi uzv olkelerin iqtisadi siyasetlerini koordinasiya etmekle daha sabit ve guclu bir iqtisadi struktur qurmaga komek edir Lakin fiskal birlik yaratmaq cetin ve murekkeb bir prosesdir cunki her bir olkenin ozunun iqtisadi prioritetleri ve budce siyasetleri vardir Bu sebebden fiskal birliyin qurulmasi olkelerin iqtisadi musteqilliyinin azaldilmasi ve coxsayli tenzimleme prosedurlarinin tetbiq edilmesi ile elaqelendirilir Bu bezen dovletlerin maliyye suverenliyinin itirilmesi ile neticelene biler cunki onlar artiq oz budcelerini ve vergi siyasetlerini tam musteqil sekilde idare ede bilmezler Fiskal birlik daha cox Avropa Ittifaqi ve Avrozona kimi qurumlarda movcuddur ve bu tip birliyin yaradilmasi uzunmuddetli siyasi ve iqtisadi emekdasliq teleb edir Avropa BirliyiTez tez Avropa Ittifaqinin maliyye ittifaqi formasini qebul etmesi teklif olunur AI nin ekser uzv dovletleri avro valyutasina esaslanan iqtisadi ve pul birliyinde EMU istirak edir lakin vergiler ve xerclerle bagli qerarlarin ekseriyyeti milli seviyyede qalir Ona gore de Avropa Ittifaqinda pul ittifaqi olsa da maliyye ittifaqi yoxdur Laruffa Avropa iqtisadi idareetmesini maliyye pul siyaseti qarisigini reqabet qaydalarini maliyye bazarlarinin tenzimlenmesini vahid bazari ve beynelxalq ticaret siyasetlerini qurmaga yonelmis qaydalar siyasetler ve institusional tecrubelerden ibaret olan iqtisadi bir konstitusiya olaraq tesvir edir Avro yaradildiqda pul siyaseti merkezlesdirilmis bir siyaset olaraq tesis olundu halbuki maliyye siyaseti bezi institusional tenzimlemeler altinda milli hakimiyyetlere verildi ki bu da saglam budce siyasetini ve Avropa Komissiyasinin evvelceden nezaretini ehate edir Fiskal birliyinin ustunlukleriFiskal birliyi yaratmagin bir sira ustunlukleri vardir Ilk novbede fiskal birlik uzv olkeler arasinda maliyye sabitliyini temin edir Bu ortaq budce siyasetleri ve vergi qaydalari tetbiq edilerek dovletlerin borc seviyyesini tenzimlemeye ve budce kesirini azaltmaga komek edir Fiskal birliyin tetbiqi ile uzv olkeler maliyye bohranlarina qarsi daha dayaniqli olur cunki merkezlesdirilmis nezaret ve ortaq siyasetler onlarin iqtisadi risklerini daha effektiv idare etmeye imkan verir Bu hemcinin olkeler arasinda maliyye meselelerindeki qeyri beraberlikleri aradan qaldirir ve daha sabit iqtisadi muhit yaradir Ikinci ustunluk ise fiskal birliyin iqtisadi inteqrasiyani artirmasidir Uzv olkeler arasinda vahid maliyye siyasetinin tetbiqi ticaret ve investisiyalarin qarsisini alan maneeleri aradan qaldirir Bu daha cox sermaye axinina ve ticaret imkanlarinin artmasina sebeb olur Fiskal birlik hemcinin iqtisadi siyasetlerin daha koordinasiya olunmus sekilde heyata kecirilmesini temin edir ve bunun neticesinde uzv olkeler arasinda reqabet guclenir Umumi bir maliyye siyaseti ve ortaq vergi qaydalari olkeler arasindaki iqtisadi elaqeleri guclendirerek qlobal bazarda daha cox guc elde etmelerine imkan verir Istinadlar Fiscal Union Explained Economics Help Economics Help ingilis 18 November 2017 Istifade tarixi 2019 04 28 Beetsma Roel M W J Bovenberg A Lans The Optimality of a Monetary Union without a Fiscal Union Journal of Money Credit and Banking 33 2 2001 179 204 doi 10 2307 2673880 ISSN 0022 2879 JSTOR 2673880 Laruffa Matteo The European Economic Governance Problems and Proposals for Institutional Innovations Winning Paper for the Annual Meeting Progressive Economy Brussels 6 March 2014 Statement By The Euro Area Heads Of State Or Government PDF Istifade tarixi 2011 12 13 Allard Celine Brooks Petya Koeva Bluedorn Mr John C Bornhorst Fabian Ohnsorge Franziska Puh Mrs Katharine M Christopherson Toward A Fiscal Union for the Euro Area ingilis International Monetary Fund 2013 09 25 ISBN 9781484325186 Arguments for and against fiscal union Debating Europe ingilis Istifade tarixi 2019 04 28 http www oecd org department 0 3355 en 2649 35929024 1 1 1 1 1 00 html Fiscal Federalism Network OECD Centre for Tax Policy and Administration OECD org 17 July 2007 Stiglitz Joseph E Economics of the public sector New York London W W Norton amp Company 1999 743 751 ISBN 978 0 393 96651 0 Gruber Jonathan Public Finance and Public Policy Fourth New York Worth Publishers 2012 280 285 ISBN 978 1 4292 7845 4 What types of federal grants are made to state and local governments and how do they work Tax Policy Center Stiglitz Joseph E Economics of the public sector New York London W W Norton amp Company 1999 737 741 ISBN 978 0 393 96651 0 Gruber Jonathan Public Finance and Public Policy Fourth New York Worth Publishers 2012 seh 280 ISBN 978 1 4292 7845 4