Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Feliks Antuan Çisekedi Çilombo (fr. Félix Antoine Tshisekedi Tshilombo; 13 iyun 1963, Kinşasa) — 25 yanvar 2019-cu ildən etibarən Konqo Demokratik Respublikasının Prezidenti olan konqolu siyasətçi.
| Feliks Antuan Çisekedi Çilombo | |
|---|---|
| fr. Félix Antoine Tshisekedi Tshilombo | |
 | |
Konqo Demokratik Respublikasının Prezidenti | |
| 24 yanvar 2019 – h.h | |
| Əvvəlki | |
Demokratiya və Sosial Tərəqqi Uğrunda Birliyin lideri | |
| 31 mart 2018 – h.h | |
| Əvvəlki | |
Afrika Birliyinin sədri | |
| 6 fevral 2021 – h.h | |
| Əvvəlki | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | Kinşasa, (indiki Konqo Demokratik Respublikası) |
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Atası | |
| Anası | Marta Kasalu Jibikila |
| Həyat yoldaşı | |
| Uşağı | 5 |
| Dini | Əllincilər |
| presidence.cd | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Kabila ilə başlanan Konqo Ortaq Cəbhəsi hələ də parlamenti və əyalət valiliklərini nəzarətdə saxladığından Çisekedinin rəhbərlik etməsi və yeni Baş nazir təyin etməsi səlahiyyətinin ilk altı ayında məhdud idi. Koalisiya ortağı və siyasi nüfuzu olan Vital Kamereni Nazirlər Kabineti sədri olaraq təyin olundu, onu sədr təyin etməmişdən öncə Baş nazir təyin etdi, lakin parlament dəstəyi ala bilmədi. 2019-cu ilin may ayında Silvestr İlunqanı Baş nazir təyin etmək üçün Kabila parlamentlə razılığa gəldi. 27 iyul 2019-cu ildə yeni kabinetin qurulması barədə razılığa gəlinməsi barədə Çisekedi və parlament arasında danışıqlar sona çatdı.
Həyatı
Luba etnik qrupundan olan Çisekedi 13 iyun 1963-cü ildə Kinşasada Marta və 1990-cı illərdə Zairin Baş Naziri vəzifəsində çalışan atası Etyan Çisekedinin ailəsində anadan olub. Gənclik illərində paytaxtda yaşadı, lakin atası 1980-ci illərin əvvəllərində Mobutuya qarşı çıxaraq DSTB-i yaratdı, Feliks onu Kasai mərkəzində doğma kəndində ev dustaqlığına aparmaq məcburiyyətində qaldı. Bu, onun işlərini təxirə saldı. 1985-ci ildə Mobutu ona, anasına və qardaşlarına Kasaidən ayrılma icazə verdi. Belçikanın Brüssel şəhərinə köçdü, burada bir sıra işlərdə çalışdı və fəal DSTB üzvü oldu.
Siyasi fəaliyyəti
2008-ci ilin sonunda Çisekedi DSTB-in xarici əlaqələr üzrə katibi seçildi. 2011-ci ilin noyabrında Şərqi Kasai əyalətində Mbuci Mayi şəhərini təmsil edərək Milli Məclisə yer qazandı. Seçkilərdə saxtakarlığın olduğunu iddia edərək mandatını ləğv edildi.
2013-cü ilin may ayında Müstəqil Milli Seçki Komissiyasında məruzəçi vəzifəsindən imtina edərək MSK-ın 17-ci maddəsində qeyd olunan bəndə görə, komitə üzvlərinin siyasi fəaliyyəti göstərə bilməmələri səbəbindən komitədən ayrıldı.
2016-cı ilin oktyabrında Çisekedi DSTB baş katibinin müavini oldu. 31 mart 2018-ci ildə 1 fevral 2017-ci ildə atasının ölümündən sonra DSTB-ə rəhbər seçildi. Eyni gün DSTB onu 2018-ci ilin dekabr ayında keçirilən ümumi seçkilərdə prezidentliyə namizəd göstərdi.
10 yanvar 2019-cu ildə Çisekedinin 2018-ci il dekabr seçkilərində KDR prezidentliyini qazandığı elan edildi. O, digər müxalifət lideri Martin Fayulu və 18 il prezident vəzifəsini icra edən Kabila tərəfindən dəstəklənən Emmanüel Ramazani Şadarini məğlub etdi. İkinci olan Fayulu saxtakarlıq olduğunu iddia edildi və seçki nəticələri boykot etdi. 19 yanvar tarixində Konstitusiya Məhkəməsi Çisekedinin yeni prezident seçilməsini təmin edərək etirazı rədd etdi. Ertəsi gün vəzifəsinə başlayaraq 24 yanvar 2019-cu ildə prezident vəzifəsinə and içdi. Bu, KDR-in 1960-cı ildə müstəqillik qazandıqdan hazırkı prezidentin hakimiyyəti dinc yolla müxalifətə təhvil verməsi halı idi.
20 yanvarda Cənubi Afrika Afrika Birliyi və AB-in Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən açıqlanan nəticəyə dair şübhələrə dair xəbərdarlığına baxmayaraq Çisekedini seçilməsi münasibətilə təbrik etdi. Çisekedi and içdikdən sonra Kabilanın koalisiya üzvünü Baş nazir vəzifəsinə seçəcəyini bildirildi.
13 mart 2019-cu ildə Çisekedi həbsdə olan Kabilanın siyasi müxalifləri də daxil olmaqla təxminən 700 məhbusun əfv edilməsi barədə fərman imzaladı və bu qərar bir həftə öncə verilmiş sürgünlərin geri qaytarılmasına icazə verilməsi vədini də əhatə etdi.
2019-cu ilin əvvəlində Çisekedi ilə Kabilanın Milli Məclis və Senatı idarə edən YDUXP koalisiyası arasında danışıqlar aparılırdı. Aprelin sonlarında Gənc Afrika partiyası Kabilanın Çisekedinin mədən şirkətinin icraçısı Albert Yumaya Baş nazir v vəzifəsinə namizəd olaraq göstərildiyini bildirdi. Yuma 2018-ci ildə qəbul edilmiş və KDR-ı beynəlxalq mədən şirkətləri ilə mübahisələndirən yeni Mədən Məcəlləsini dəstəklədi və Çisekedi onu təyin etməmək üçün xarici təzyiqlə qarşılaşdı. Cənubi Kivu Vətəndaş Cəmiyyəti Çisekediyə Baş qərargah rəisi Vital Kamerenin Baş nazir təyin edilməsini tövsiyə etdi. Çisekedi aylarla parlament tərəfindən təzyiqlə qarşılaşdığı üçün Kabila hökumətinin nazirləri ilə işləməyə davam etdi. Bölgədəki Ebola epidemiyasının yanında Kivu münaqişəsi ilə əlaqəli çətinliklərlə qarşılaşdı. Mart ayının əvvəlində Çisekedi infrastruktur, nəqliyyat, təhsil, mənzil, rabitə, səhiyyə, su və kənd təsərrüfatını inkişaf etdirmək üçün proqram başlatdı.
Əyalət qubernatorluqlarının çoxu Kabilaya bağlı postlar qazandı.
20 may 2019-cu ildə Çisekedi koalisiyası və Kabila arasında razılıq əldə edildi və dövlət qulluqçusu Baş nazir təyin edildi. İlunqa siyasi fəaliyyətinə 1970-ci illərdə başlamış və 1997-ci ildə devrilməzdən öncə Mobutu Sese Seko rəhbərliyində bir sıra kabinet vəzifələrində çalışmışdı. O Kabilanın müttəfiqidir. 2019-cu ilin iyul ayının sonunda Çisekedi parlament ilə yeni hökumət qurmaq barədə razılığa gəldi. İlunqanın yeni kabineti 65 üzv, 48 nazir və 17 nazir müavinini özündə birləşdirdi və Kabila müttəfiqi YDUXP ilə Çisekedinin DM ittifaqı arasında bölüşdürüldü. Xarici İşlər, Daxili İşlər və Büdcə portfelləri Çisekedinin müttəfiqlərinə, nazirliklərin əksəriyyəti, ən vacib altı nazirlikdən üçü də daxil olmaqla YDUXP-a verildi.
Güc mübarizəsini izləyən Çisekedi sələfinin müttəfiqləri ilə koalisiyanı dağıldığını və bir çox qanunverici orqanın qazandığını gördükdən sonra İlunqanı vəzifəsindən ayırmaq məcburiyyətində qaldı və Çisekedi 15 fevral 2021-ci ildə Gecaminlərin lideri Jan-Mişel Sama Lukondeno təyin etdi.
12 aprel 2021-ci ildə Çisekedi, Kabila və müttəfiqləri ilə Baş nazir Sama Lukonde yeni hökumət qurdu və iki illik koalisiyasını rəsmən sonlandırdı. Milli televiziyada Çisekedinin sözçüsü Kasonqo Mvema Yamba Yamba Antuanetta Nsamba Kalambayini Mina Naziri təyinatını elan etdi. Bununla da prezident hökumətin Kabilaya sadiq qalan son üzvlərini qovmağa müvəffəq oldu.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Félix Tshisekedi // MAK (pol.).
- Felix Tshisekedi // Munzinger Personen (alm.).
- "Arxivlənmiş surət". 2020-11-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-16.
- . 2019-12-29 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
- "Arxivlənmiş surət". 2019-05-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-16.
- "Arxivlənmiş surət". 2019-01-03 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-16.
- "Arxivlənmiş surət". 2018-07-08 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-16.
- "Arxivlənmiş surət". 2021-07-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-16.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-16.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-29 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-16.
- . 2019-05-15 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2021-07-16.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-16.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-08-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-16.
- "Arxivlənmiş surət". 2022-04-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-07-16.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Feliks Antuan Cisekedi Cilombo fr Felix Antoine Tshisekedi Tshilombo 13 iyun 1963 Kinsasa 25 yanvar 2019 cu ilden etibaren Konqo Demokratik Respublikasinin Prezidenti olan konqolu siyasetci Feliks Antuan Cisekedi Cilombofr Felix Antoine Tshisekedi TshilomboKonqo Demokratik Respublikasinin Prezidenti24 yanvar 2019 h hEvvelkiDemokratiya ve Sosial Tereqqi Ugrunda Birliyin lideri31 mart 2018 h hEvvelkiAfrika Birliyinin sedri6 fevral 2021 h hEvvelkiSexsi melumatlarDogum tarixi 13 iyun 1963 61 yas Dogum yeri Kinsasa indiki Konqo Demokratik Respublikasi Fealiyyeti siyasetciAtasiAnasi Marta Kasalu JibikilaHeyat yoldasiUsagi 5Dini Ellincilerpresidence cd Vikianbarda elaqeli mediafayllar Kabila ile baslanan Konqo Ortaq Cebhesi hele de parlamenti ve eyalet valiliklerini nezaretde saxladigindan Cisekedinin rehberlik etmesi ve yeni Bas nazir teyin etmesi selahiyyetinin ilk alti ayinda mehdud idi Koalisiya ortagi ve siyasi nufuzu olan Vital Kamereni Nazirler Kabineti sedri olaraq teyin olundu onu sedr teyin etmemisden once Bas nazir teyin etdi lakin parlament desteyi ala bilmedi 2019 cu ilin may ayinda Silvestr Ilunqani Bas nazir teyin etmek ucun Kabila parlamentle raziliga geldi 27 iyul 2019 cu ilde yeni kabinetin qurulmasi barede raziliga gelinmesi barede Cisekedi ve parlament arasinda danisiqlar sona catdi HeyatiLuba etnik qrupundan olan Cisekedi 13 iyun 1963 cu ilde Kinsasada Marta ve 1990 ci illerde Zairin Bas Naziri vezifesinde calisan atasi Etyan Cisekedinin ailesinde anadan olub Genclik illerinde paytaxtda yasadi lakin atasi 1980 ci illerin evvellerinde Mobutuya qarsi cixaraq DSTB i yaratdi Feliks onu Kasai merkezinde dogma kendinde ev dustaqligina aparmaq mecburiyyetinde qaldi Bu onun islerini texire saldi 1985 ci ilde Mobutu ona anasina ve qardaslarina Kasaiden ayrilma icaze verdi Belcikanin Brussel seherine kocdu burada bir sira islerde calisdi ve feal DSTB uzvu oldu Siyasi fealiyyeti2008 ci ilin sonunda Cisekedi DSTB in xarici elaqeler uzre katibi secildi 2011 ci ilin noyabrinda Serqi Kasai eyaletinde Mbuci Mayi seherini temsil ederek Milli Meclise yer qazandi Seckilerde saxtakarligin oldugunu iddia ederek mandatini legv edildi 2013 cu ilin may ayinda Musteqil Milli Secki Komissiyasinda meruzeci vezifesinden imtina ederek MSK in 17 ci maddesinde qeyd olunan bende gore komite uzvlerinin siyasi fealiyyeti gostere bilmemeleri sebebinden komiteden ayrildi 2016 ci ilin oktyabrinda Cisekedi DSTB bas katibinin muavini oldu 31 mart 2018 ci ilde 1 fevral 2017 ci ilde atasinin olumunden sonra DSTB e rehber secildi Eyni gun DSTB onu 2018 ci ilin dekabr ayinda kecirilen umumi seckilerde prezidentliye namized gosterdi 10 yanvar 2019 cu ilde Cisekedinin 2018 ci il dekabr seckilerinde KDR prezidentliyini qazandigi elan edildi O diger muxalifet lideri Martin Fayulu ve 18 il prezident vezifesini icra eden Kabila terefinden desteklenen Emmanuel Ramazani Sadarini meglub etdi Ikinci olan Fayulu saxtakarliq oldugunu iddia edildi ve secki neticeleri boykot etdi 19 yanvar tarixinde Konstitusiya Mehkemesi Cisekedinin yeni prezident secilmesini temin ederek etirazi redd etdi Ertesi gun vezifesine baslayaraq 24 yanvar 2019 cu ilde prezident vezifesine and icdi Bu KDR in 1960 ci ilde musteqillik qazandiqdan hazirki prezidentin hakimiyyeti dinc yolla muxalifete tehvil vermesi hali idi 20 yanvarda Cenubi Afrika Afrika Birliyi ve AB in Konstitusiya Mehkemesi terefinden aciqlanan neticeye dair subhelere dair xeberdarligina baxmayaraq Cisekedini secilmesi munasibetile tebrik etdi Cisekedi and icdikden sonra Kabilanin koalisiya uzvunu Bas nazir vezifesine sececeyini bildirildi 13 mart 2019 cu ilde Cisekedi hebsde olan Kabilanin siyasi muxalifleri de daxil olmaqla texminen 700 mehbusun efv edilmesi barede ferman imzaladi ve bu qerar bir hefte once verilmis surgunlerin geri qaytarilmasina icaze verilmesi vedini de ehate etdi 2019 cu ilin evvelinde Cisekedi ile Kabilanin Milli Meclis ve Senati idare eden YDUXP koalisiyasi arasinda danisiqlar aparilirdi Aprelin sonlarinda Genc Afrika partiyasi Kabilanin Cisekedinin meden sirketinin icracisi Albert Yumaya Bas nazir v vezifesine namized olaraq gosterildiyini bildirdi Yuma 2018 ci ilde qebul edilmis ve KDR i beynelxalq meden sirketleri ile mubahiselendiren yeni Meden Mecellesini destekledi ve Cisekedi onu teyin etmemek ucun xarici tezyiqle qarsilasdi Cenubi Kivu Vetendas Cemiyyeti Cisekediye Bas qerargah reisi Vital Kamerenin Bas nazir teyin edilmesini tovsiye etdi Cisekedi aylarla parlament terefinden tezyiqle qarsilasdigi ucun Kabila hokumetinin nazirleri ile islemeye davam etdi Bolgedeki Ebola epidemiyasinin yaninda Kivu munaqisesi ile elaqeli cetinliklerle qarsilasdi Mart ayinin evvelinde Cisekedi infrastruktur neqliyyat tehsil menzil rabite sehiyye su ve kend teserrufatini inkisaf etdirmek ucun proqram baslatdi Eyalet qubernatorluqlarinin coxu Kabilaya bagli postlar qazandi 20 may 2019 cu ilde Cisekedi koalisiyasi ve Kabila arasinda raziliq elde edildi ve dovlet qulluqcusu Bas nazir teyin edildi Ilunqa siyasi fealiyyetine 1970 ci illerde baslamis ve 1997 ci ilde devrilmezden once Mobutu Sese Seko rehberliyinde bir sira kabinet vezifelerinde calismisdi O Kabilanin muttefiqidir 2019 cu ilin iyul ayinin sonunda Cisekedi parlament ile yeni hokumet qurmaq barede raziliga geldi Ilunqanin yeni kabineti 65 uzv 48 nazir ve 17 nazir muavinini ozunde birlesdirdi ve Kabila muttefiqi YDUXP ile Cisekedinin DM ittifaqi arasinda bolusduruldu Xarici Isler Daxili Isler ve Budce portfelleri Cisekedinin muttefiqlerine nazirliklerin ekseriyyeti en vacib alti nazirlikden ucu de daxil olmaqla YDUXP a verildi Guc mubarizesini izleyen Cisekedi selefinin muttefiqleri ile koalisiyani dagildigini ve bir cox qanunverici orqanin qazandigini gordukden sonra Ilunqani vezifesinden ayirmaq mecburiyyetinde qaldi ve Cisekedi 15 fevral 2021 ci ilde Gecaminlerin lideri Jan Misel Sama Lukondeno teyin etdi 12 aprel 2021 ci ilde Cisekedi Kabila ve muttefiqleri ile Bas nazir Sama Lukonde yeni hokumet qurdu ve iki illik koalisiyasini resmen sonlandirdi Milli televiziyada Cisekedinin sozcusu Kasonqo Mvema Yamba Yamba Antuanetta Nsamba Kalambayini Mina Naziri teyinatini elan etdi Bununla da prezident hokumetin Kabilaya sadiq qalan son uzvlerini qovmaga muveffeq oldu Hemcinin baxIstinadlarFelix Tshisekedi MAK pol Felix Tshisekedi Munzinger Personen alm Arxivlenmis suret 2020 11 08 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 16 2019 12 29 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 07 16 Arxivlenmis suret 2019 05 03 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 16 Arxivlenmis suret 2019 01 03 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 16 Arxivlenmis suret 2018 07 08 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 16 Arxivlenmis suret 2021 07 18 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 16 Arxivlenmis suret 2022 08 27 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 16 Arxivlenmis suret 2022 08 29 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 16 2019 05 15 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2021 07 16 Arxivlenmis suret 2022 08 27 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 16 Arxivlenmis suret 2022 08 27 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 16 Arxivlenmis suret 2022 04 27 tarixinde Istifade tarixi 2021 07 16 Xarici kecidler