Ertzuhi döyüşü — XII əsrdə Gürcüstan çarlığı ilə Böyük Səlcuqlu imperiyası arasında hal-hazırkı Gürcüstan Respublikasının şərqində yerləşən yaşayış məskəninin yaxınlığında baş vermiş döyüş nəzərdə tutulur.
Ertzuhi döyüşü | |||
---|---|---|---|
Tarix | 1104 | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Döyüş Gürcüstan çarı IV Davidin Böyük Səlcuqlu imperiyasının vassal dövləti olan Kaxetiya-Heretiya knyazlığına hücum edib, öz dövlətinə birləşdirməsindən sonra baş vermişdir. Böyük Səlcuqlu imperiyasının hökmdarı olan Sultan Börkiyaruq buna cavab olaraq, Gürcüstan çarlığı üzərinə yürüşə çıxmış və döyüş Gürcüstan Respublikasının şərqində yerləşən yaşayış məskəninin yaxınlığında baş vermişdir.
Haqqında
Böyük Səlcuqlu dövləti XI əsrin birinci yarısında yaranmışdır. Tədircən böyük coğrafiyda yerləşən əraziləri öz imperiyasına birləşdirən Səlcuq türkləri Cənubi Qafqaz dövlətlərini də özlərinə tabe etdilər. Bu dövlətlərin bəziləri birbaşa mərkəzə tabe edilsə də, bəzilərinin daxili müstəqilliyinə toxunulmadı və onlar yalnız vassal asılılığa salındılar.
Kaxetiya-Heretiya çarlığı 1080-ci illərdən bəri Böyük Səlcuqlu imperiyasının vassal dövləti idi. Lakin 1104-cü ildə gürcü dövlət rəhbəri Kral IV David (1089-1125) Səlcuqlu dövlətindəki daxili çəkişmələrdən istifadə edərək Səlcuqlu vassalı olan Kaxetiya-Heretiya dövləti ərazisinə uğurlu yürüş etdi və krallığı öz knyazlığı (saeristavo) halına saldı. Kaxetiya-Heretiya kralı gürcü zadəganları olan Baramisdze və Arşiani tərəfində əsir alındı və Kutaisiyə aparılaraq orada həbs edildi.
Döyüş
Səlcuqlu sultanı Börkiyaruq (1092-1105) Kaxetiya və Heretiyanı yenidən nəzarət altına almaq üçün Gürcüstana böyük ordu göndərdi. Döyüş Gürcüstan çarlığının cənub-şərq hissəsində yerləşən Ertzuhi yaxınlığında baş tutdu. Kral IV Davidin birbaşa iştirak etdiyi döyüşdə səlcuqlular məğlub edildi.
Folklor
Gürcü salnamələrindən olan "Kartlis Tskhovreba"-nin yazdığına görə, Kral IV David döyüşdən sonra zirehini təmizlədiyi zaman yığılmış qan yerə tökülmüşdür. Onu seyr edənlər kralın yaralandığını düşünsələr də, sonradan məlum olmuşdur ki, tökülən qan kralın döyüşdə öldürdüyü düşmənlərinə aid qandır.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Battle of Ertsukhi". military.wikia.org. 2021-10-18 tarixində .
- "Battle of Ertsukhi". timesofindia.indiatimes.com. 2020-12-11 tarixində .
- (PDF). 2015-02-04 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib., Chapter 6, pg 346.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ertzuhi doyusu XII esrde Gurcustan carligi ile Boyuk Selcuqlu imperiyasi arasinda hal hazirki Gurcustan Respublikasinin serqinde yerlesen yasayis meskeninin yaxinliginda bas vermis doyus nezerde tutulur Ertzuhi doyusuTarix 1104Munaqise terefleriGurcustan carligi Selcuqlu dovleti Gence atabeyliyiKomandan lar IV David Gence atabeyi Doyus Gurcustan cari IV Davidin Boyuk Selcuqlu imperiyasinin vassal dovleti olan Kaxetiya Heretiya knyazligina hucum edib oz dovletine birlesdirmesinden sonra bas vermisdir Boyuk Selcuqlu imperiyasinin hokmdari olan Sultan Borkiyaruq buna cavab olaraq Gurcustan carligi uzerine yuruse cixmis ve doyus Gurcustan Respublikasinin serqinde yerlesen yasayis meskeninin yaxinliginda bas vermisdir HaqqindaBoyuk Selcuqlu dovleti XI esrin birinci yarisinda yaranmisdir Tedircen boyuk cografiyda yerlesen erazileri oz imperiyasina birlesdiren Selcuq turkleri Cenubi Qafqaz dovletlerini de ozlerine tabe etdiler Bu dovletlerin bezileri birbasa merkeze tabe edilse de bezilerinin daxili musteqilliyine toxunulmadi ve onlar yalniz vassal asililiga salindilar Kaxetiya Heretiya carligi 1080 ci illerden beri Boyuk Selcuqlu imperiyasinin vassal dovleti idi Lakin 1104 cu ilde gurcu dovlet rehberi Kral IV David 1089 1125 Selcuqlu dovletindeki daxili cekismelerden istifade ederek Selcuqlu vassali olan Kaxetiya Heretiya dovleti erazisine ugurlu yurus etdi ve kralligi oz knyazligi saeristavo halina saldi Kaxetiya Heretiya krali gurcu zadeganlari olan Baramisdze ve Arsiani terefinde esir alindi ve Kutaisiye aparilaraq orada hebs edildi DoyusSelcuqlu sultani Borkiyaruq 1092 1105 Kaxetiya ve Heretiyani yeniden nezaret altina almaq ucun Gurcustana boyuk ordu gonderdi Doyus Gurcustan carliginin cenub serq hissesinde yerlesen Ertzuhi yaxinliginda bas tutdu Kral IV Davidin birbasa istirak etdiyi doyusde selcuqlular meglub edildi FolklorGurcu salnamelerinden olan Kartlis Tskhovreba nin yazdigina gore Kral IV David doyusden sonra zirehini temizlediyi zaman yigilmis qan yere tokulmusdur Onu seyr edenler kralin yaralandigini dusunseler de sonradan melum olmusdur ki tokulen qan kralin doyusde oldurduyu dusmenlerine aid qandir Hemcinin baxDidi TurkobaIstinadlar Battle of Ertsukhi military wikia org 2021 10 18 tarixinde Battle of Ertsukhi timesofindia indiatimes com 2020 12 11 tarixinde PDF 2015 02 04 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Chapter 6 pg 346