Emili Dikinson (ing. Emily Elizabeth Dickinson; 10 dekabr 1830[…] – 15 may 1886[…]) —Amerika şairi.
Emili Dikinson | |
---|---|
ing. Emily Elizabeth Dickinson | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Amarest, Massaçusets |
Vəfat tarixi | (55 yaşında) |
Fəaliyyəti | yazıçı, şair, gardener |
emilydickinson.org | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Emili Elizabet Dikinson (Emily Elizabeth Dickinson)- 10 Dekabr, 1830-cu ildə anadan olmuş Amerikalı şairədir. Atası öz ətrafında olduqca tanınmış bir vəkil və siyasətçi olan Edward Dickinson (1803–1874), anası isə Emily Norcross Dickinsondur (1804–1882). Emilinin babası Samuel Fowler də, təhsil sahəsində böyük töhfələr vermiş biri kimi qeyd edilir. Belə ki O, bir neçə məktəbin qurulmasında rol oynamışdır. Olduqca ziyalı və təhsilə əhəmiyyət verən bir ailədə dünyaya gəlməsi, Emilinin və ailənin digər 2 övladının da təhsilinin, dövrün standart təhsil səviyyəsindən yüksək olmasınına kömək etmişdir. William Austin Dickinson vəkil (1829–1895), Lavinia Norcross Dickinson isə şairə kimi fəaliyyət göstərirdi (1833–1899). Həmçinin Emili də, o zamana görə yüksək sayılacaq bir təhsilə yiyələnmişdi. Amherst akademiyası, eyni zamanda Mount Holyoke Qadın seminariyası onun təhsil aldığı mərkəzlər idi. Şeir sənətinə olan marağı və ruhunda var olan istedadı onu kiçik yaşlarından müxtəlif şeirlər qələmə almağa yönəldirdi. Dövrün bir çox şairlərinin əksinə, yaradıcılığı boyunca tanınmışlıq və şöhrət ondan yan keçmişdir. Belə ki, sağlığında, anonim adı altında sədəcə 7 şeiri işıq üzü görmüşdür. Emilinin varlığı üzərindəki bu kölgə, onun öz iradəsiylə seçdiyi həyat tərzindən qaynaqlanırdı. Belə ki O, bir çoxlarının əksinə öz yaradıcılığını göz önünə sərməyə çalışmamış, daha çox öz daxili dünyası üçün yazıb yaratmışdır. Odur ki, gənc yaşda evinə qapanaraq, könüllü məhkumiyyət həyatı yaşamış və ömrü boyunca da, çox nadir hallarda evindən bayıra çıxmışdır. Şairənin, vəfatından sonra bacısı tərəfindən qıfıllı bir sandıqcada 2000-ə yaxın şeir nüsxələri aşkarlanmışdır. Bu əlyazmalar daha sonra, 1890-cı ildə tək cild halında bir şeir kitabı olaraq nəşr edilmişdir. Məhz bu kitab Emiliyə layiqi olduğu oxucu sevgisini və şöhrəti qazandırmışdır. Təəssüf ki, bu zaman artıq onun vəfatından 4 il keçirdi. Gözəl zahiri görünüşü, bariz ədəbi istedadı və yaşadığı zamanda tanına bilmə imkanı olmasına baxmayaraq, onun nə üçün qapalı həyat tərzini seçdiyi yəqin olaraq bilinmir. Bu yöndə bir çox fərziyələr irəli sürülsə də, daha çox nakam bir məhəbbət hekayəsi ehtimalı üzərində durulmuş, Emilinin həyatı boyunca evlənməməsi də bu ehtimalı qüvvətləndirmişdir, fəqət səbəb hər nə olursa olsun, bu sadəcə əhəmiyyətsiz bir təfərruatdır. Əsas olan şairənin ortaya qoyduğu özünəməxsus və fərqli bir dərinliyə səhib əsərləridir. Görünür O, ruhunun azadlığını cisminin dustaqlığında görürmüş. Odur ki, dünyaya qapılarnı açmaq yerinə, öz qapalı otağında yeni bir dünya yaradıb, orada yaşamağı seçdi. Ta ki, 15 may 1886-cı ildə, 55 yaşında olarkən bu otağa ölüm girənədək.
Yaradıcılığı
Sağlığında cəmi 7 şeiri çap olunan şairənin yaradıcılığı indi tanınmış universitetlərdə müzakirə və dərs mövzusudur.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Emily Dickinson // Internet Broadway Database (ing.). 2000.
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Dickinson Electronic Archives
- Profile and poems of Emily Dickinson, including audio files, at the Poetry Foundation.
- Emily Dickinson Lexicon
- Emily Dickinson at Modern American Poetry
- Emily Dickinson International Society
- Emily Dickinson Museum The Homestead and the Evergreens, Amherst, Massachusetts
- Emily Dickinson Collection, Amherst College Archives and Special Collections
- Emily Dickinson Collection 2011-08-07 at the Wayback Machine at Houghton Library 2011-11-21 at the Wayback Machine, Harvard University
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Emili Dikinson ing Emily Elizabeth Dickinson 10 dekabr 1830 15 may 1886 Amerika sairi Emili Dikinsoning Emily Elizabeth DickinsonDogum tarixi 10 dekabr 1830Dogum yeri Amarest MassacusetsVefat tarixi 15 may 1886 55 yasinda Fealiyyeti yazici sair gardeneremilydickinson org Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiEmili Elizabet Dikinson Emily Elizabeth Dickinson 10 Dekabr 1830 cu ilde anadan olmus Amerikali sairedir Atasi oz etrafinda olduqca taninmis bir vekil ve siyasetci olan Edward Dickinson 1803 1874 anasi ise Emily Norcross Dickinsondur 1804 1882 Emilinin babasi Samuel Fowler de tehsil sahesinde boyuk tohfeler vermis biri kimi qeyd edilir Bele ki O bir nece mektebin qurulmasinda rol oynamisdir Olduqca ziyali ve tehsile ehemiyyet veren bir ailede dunyaya gelmesi Emilinin ve ailenin diger 2 ovladinin da tehsilinin dovrun standart tehsil seviyyesinden yuksek olmasinina komek etmisdir William Austin Dickinson vekil 1829 1895 Lavinia Norcross Dickinson ise saire kimi fealiyyet gosterirdi 1833 1899 Hemcinin Emili de o zamana gore yuksek sayilacaq bir tehsile yiyelenmisdi Amherst akademiyasi eyni zamanda Mount Holyoke Qadin seminariyasi onun tehsil aldigi merkezler idi Seir senetine olan maragi ve ruhunda var olan istedadi onu kicik yaslarindan muxtelif seirler qeleme almaga yoneldirdi Dovrun bir cox sairlerinin eksine yaradiciligi boyunca taninmisliq ve sohret ondan yan kecmisdir Bele ki sagliginda anonim adi altinda sedece 7 seiri isiq uzu gormusdur Emilinin varligi uzerindeki bu kolge onun oz iradesiyle secdiyi heyat terzinden qaynaqlanirdi Bele ki O bir coxlarinin eksine oz yaradiciligini goz onune sermeye calismamis daha cox oz daxili dunyasi ucun yazib yaratmisdir Odur ki genc yasda evine qapanaraq konullu mehkumiyyet heyati yasamis ve omru boyunca da cox nadir hallarda evinden bayira cixmisdir Sairenin vefatindan sonra bacisi terefinden qifilli bir sandiqcada 2000 e yaxin seir nusxeleri askarlanmisdir Bu elyazmalar daha sonra 1890 ci ilde tek cild halinda bir seir kitabi olaraq nesr edilmisdir Mehz bu kitab Emiliye layiqi oldugu oxucu sevgisini ve sohreti qazandirmisdir Teessuf ki bu zaman artiq onun vefatindan 4 il kecirdi Gozel zahiri gorunusu bariz edebi istedadi ve yasadigi zamanda tanina bilme imkani olmasina baxmayaraq onun ne ucun qapali heyat terzini secdiyi yeqin olaraq bilinmir Bu yonde bir cox ferziyeler ireli surulse de daha cox nakam bir mehebbet hekayesi ehtimali uzerinde durulmus Emilinin heyati boyunca evlenmemesi de bu ehtimali quvvetlendirmisdir feqet sebeb her ne olursa olsun bu sadece ehemiyyetsiz bir teferruatdir Esas olan sairenin ortaya qoydugu ozunemexsus ve ferqli bir derinliye sehib eserleridir Gorunur O ruhunun azadligini cisminin dustaqliginda gorurmus Odur ki dunyaya qapilarni acmaq yerine oz qapali otaginda yeni bir dunya yaradib orada yasamagi secdi Ta ki 15 may 1886 ci ilde 55 yasinda olarken bu otaga olum girenedek YaradiciligiSagliginda cemi 7 seiri cap olunan sairenin yaradiciligi indi taninmis universitetlerde muzakire ve ders movzusudur IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Emily Dickinson Internet Broadway Database ing 2000 Hemcinin baxXarici kecidlerVikianbarda Emili Dikinson ile elaqeli mediafayllar var Dickinson Electronic Archives Profile and poems of Emily Dickinson including audio files at the Poetry Foundation Emily Dickinson Lexicon Emily Dickinson at Modern American Poetry Emily Dickinson International Society Emily Dickinson Museum The Homestead and the Evergreens Amherst Massachusetts Emily Dickinson Collection Amherst College Archives and Special Collections Emily Dickinson Collection 2011 08 07 at the Wayback Machine at Houghton Library 2011 11 21 at the Wayback Machine Harvard University