Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Emfizem və ya ağciyər emfizeması ağciyər toxumasının elastikliyinin azalması nəticəsində havalılığının artması, ventilyasiyası və qan dövranının pozulması ilə xarakterizə olunan xəstəlikdir. Xəstəliyin adı yunan sözündən götürülüb ( q.yun. ἐμφυσάω - emphysao ) - irəli və geriyə üfürmək deməkdir. Ağciyər emfizemasına sərbəst olaraq çox az hallarda təsadüf olunur və ümumiyyətlə, xəstəliyin rastgəlmə tezliyi 4%-dən çoxdur.
| Ağciyər emfizeması | |
|---|---|
| |
 | |
| XBT-10 | J |
| XBT-10-KM | J43.8 |
| XBT-9-KM | 492.8 |
| OMIM | 130700 |
| DiseasesDB | 4190 |
| MedlinePlus | 000136 |
| MeSH | D011656 |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Səbəbləri
Bu xəstəlik, xronik destruktiv bronxit və bronxial astma ilə birlikdə hazırda ağciyərlərin xronik obstruktiv xəstəliklərinin tərkibindən biridir. Əksər hallarda bu xəstəliyin səbəbi siqaret çəkmə nəticəsində ağciyərin öz funksiyasını normal yerinə yetirə bilməməsi ilə bağlı olur. Ağciyər emfizeması ağciyərlərin kəskin və xroniki xəstəlikləri - bronxitlər, bronxial astma, xroniki pnevmoniya, ağciyərin peşə xəstəlikləri və s. nəticəsində baş verə bilər. Xəstəliyin inkişafında alveoldaxili təzyiqi yüksəldən amillər, ağciyər toxuması elastikliyinin yaşla əlaqədar dəyişmələri də böyük rol oynayır. Eləcə də zərərli ekoloji mühit, tozlu istehsalat şəraiti, anadangəlmə meyllik (leykosit mənşəli proteolitik fermentlərin təsiri, a1-antitripsinin çatışmazlığı) xəstəliyin inkişafını asanlaşdıran risk amilləri sırasına daxildir.
Əlamətləri
Ekspirator tipli təngnəfəslik (xəstə nəfəs almada çətinlik çəkir), öskürək, sifətin şişkinləşməsi və s. Bu əlamətlər ağciyərlərin digər xəstəliklərində də müşahidə olunur və diaqnozun dəqiq müəyyən edilməsi üçün mütləq təcrübəli pulmonoloqlara müraciət olunmalıdır.
Rentgen təsvirində birincili emfizema bircinsli ağciyər sahələrinin şəffaflığının yüksəlməsi və ağciyər təsvirinin kasad olması ilə görünür, ağciyərin aşağı şöbələrində, diafraqmanın aşağı durumu xarakterik olur. İkincili emfizemada ağciyərin aşağı şöbələrinin şəffaflığı peribronxial dəyişikliklərə görə azalmış olur, diafraqma hərəkət etməyə bilər, çünki ağciyərin ümumi həcmi az dəyişir. Emfizemanın hər iki formasında tənəffüsün funksional araşdırılması üsullarından istifadə olunur.
Müalicəsi
Tənəffüs çatışmazlığının aradan qaldırılması, ağciyər emfizemasına səbəb olan əsas xəstəliyin aradan qaldırılması, bədən tərbiyəsi, iqlim terapiyası bu xəstəlik zamanı tətbiq edilən müalicə üsullarıdır. Dərman müalicəsi zamanı bronxodilatatorlar, qlükokortikoidlər və a1 - AT təyin edilir. Cərrahi müalicə az effektivdir. Cərrahi yola yalnız ağciyərin transplantasiyası əhəmiyyətli sayılır. Köməkçi müalicə üsulları kimi tənəffüs məşqləri edilməli və xəstələrə düzgün nəfəs alma texnikası öyrədilməlidir. Emfizem diaqnozu qoyulan hər bir xəstə nəfəs almasına nəzarət etməlidir.
Profilaktikası:
Bronxit və ağciyər iltihabını törədən səbəbləri aradan qaldırmaq, idmanla məşğul olmaq, tütün məmulatlarından və spirtli içkilərdən imtina etmək.
Mənbə
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 1-ci cild: A – Argelander (25 000 nüs.). Bakı:
Azərbaycan Milli Ensiklopediyası Elmi Mərkəzi. 2009. səh. 145. ISBN .
İstinadlar
- Disease Ontology (ing.). 2016.
- "Emfizem". hekimtap.az. 2024-01-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-11.
- "Ağciyər emfizeması nədir, əlamətləri və cərrahi müalicəsi". tibbiportal.az. 2024-01-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-11.
- . lent.az. 2010-03-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2010-03-05.
- Antonino, Cristiano. "Ağciyər amfizemi: səbəbləri, simptomları, diaqnozu, testləri, müalicəsi" (az.). 2022-07-06. 2024-01-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-11.
- "Ağciyərlərin emfizeması". www.turkiyexestexanalari.az. 2023-06-04 tarixində . İstifadə tarixi: 2024.01.11.
- "Pulmonologiya". haqqinda.az. 2024-01-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-11.
- "Emfizem". kayzen.az. İstifadə tarixi: 2024.01.11.
- "Эмфизема легких - причины, симптомы, признаки, диагностика, лечение, прогноз". polyclinika.ru (rus). 2024-01-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2024-01-11.
- "profilaktika-emfizemy-legkikh". docdoc.ru. 2024-01-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2024.01.11.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Emfizem ve ya agciyer emfizemasi agciyer toxumasinin elastikliyinin azalmasi neticesinde havaliliginin artmasi ventilyasiyasi ve qan dovraninin pozulmasi ile xarakterize olunan xestelikdir Xesteliyin adi yunan sozunden goturulub q yun ἐmfysaw emphysao ireli ve geriye ufurmek demekdir Agciyer emfizemasina serbest olaraq cox az hallarda tesaduf olunur ve umumiyyetle xesteliyin rastgelme tezliyi 4 den coxdur Agciyer emfizemasiyun emphysaoXBT 10 J43 XBT 10 KM J43 8XBT 9 KM 492 8OMIM 130700DiseasesDB 4190MedlinePlus 000136MeSH D011656 Vikianbarda elaqeli mediafayllarSebebleriBu xestelik xronik destruktiv bronxit ve bronxial astma ile birlikde hazirda agciyerlerin xronik obstruktiv xesteliklerinin terkibinden biridir Ekser hallarda bu xesteliyin sebebi siqaret cekme neticesinde agciyerin oz funksiyasini normal yerine yetire bilmemesi ile bagli olur Agciyer emfizemasi agciyerlerin keskin ve xroniki xestelikleri bronxitler bronxial astma xroniki pnevmoniya agciyerin pese xestelikleri ve s neticesinde bas vere biler Xesteliyin inkisafinda alveoldaxili tezyiqi yukselden amiller agciyer toxumasi elastikliyinin yasla elaqedar deyismeleri de boyuk rol oynayir Elece de zererli ekoloji muhit tozlu istehsalat seraiti anadangelme meyllik leykosit menseli proteolitik fermentlerin tesiri a1 antitripsinin catismazligi xesteliyin inkisafini asanlasdiran risk amilleri sirasina daxildir ElametleriEkspirator tipli tengnefeslik xeste nefes almada cetinlik cekir oskurek sifetin siskinlesmesi ve s Bu elametler agciyerlerin diger xesteliklerinde de musahide olunur ve diaqnozun deqiq mueyyen edilmesi ucun mutleq tecrubeli pulmonoloqlara muraciet olunmalidir Rentgen tesvirinde birincili emfizema bircinsli agciyer sahelerinin seffafliginin yukselmesi ve agciyer tesvirinin kasad olmasi ile gorunur agciyerin asagi sobelerinde diafraqmanin asagi durumu xarakterik olur Ikincili emfizemada agciyerin asagi sobelerinin seffafligi peribronxial deyisikliklere gore azalmis olur diafraqma hereket etmeye biler cunki agciyerin umumi hecmi az deyisir Emfizemanin her iki formasinda teneffusun funksional arasdirilmasi usullarindan istifade olunur MualicesiTeneffus catismazliginin aradan qaldirilmasi agciyer emfizemasina sebeb olan esas xesteliyin aradan qaldirilmasi beden terbiyesi iqlim terapiyasi bu xestelik zamani tetbiq edilen mualice usullaridir Derman mualicesi zamani bronxodilatatorlar qlukokortikoidler ve a1 AT teyin edilir Cerrahi mualice az effektivdir Cerrahi yola yalniz agciyerin transplantasiyasi ehemiyyetli sayilir Komekci mualice usullari kimi teneffus mesqleri edilmeli ve xestelere duzgun nefes alma texnikasi oyredilmelidir Emfizem diaqnozu qoyulan her bir xeste nefes almasina nezaret etmelidir Profilaktikasi Bronxit ve agciyer iltihabini toreden sebebleri aradan qaldirmaq idmanla mesgul olmaq tutun memulatlarindan ve spirtli ickilerden imtina etmek MenbeAzerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 1 ci cild A Argelander 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2009 seh 145 ISBN 978 9952 441 02 4 IstinadlarDisease Ontology ing 2016 Emfizem hekimtap az 2024 01 11 tarixinde Istifade tarixi 2024 01 11 Agciyer emfizemasi nedir elametleri ve cerrahi mualicesi tibbiportal az 2024 01 11 tarixinde Istifade tarixi 2024 01 11 lent az 2010 03 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2010 03 05 Antonino Cristiano Agciyer amfizemi sebebleri simptomlari diaqnozu testleri mualicesi az 2022 07 06 2024 01 11 tarixinde Istifade tarixi 2024 01 11 Agciyerlerin emfizemasi www turkiyexestexanalari az 2023 06 04 tarixinde Istifade tarixi 2024 01 11 Pulmonologiya haqqinda az 2024 01 11 tarixinde Istifade tarixi 2024 01 11 Emfizem kayzen az Istifade tarixi 2024 01 11 Emfizema legkih prichiny simptomy priznaki diagnostika lechenie prognoz polyclinika ru rus 2024 01 11 tarixinde Istifade tarixi 2024 01 11 profilaktika emfizemy legkikh docdoc ru 2024 01 11 tarixinde Istifade tarixi 2024 01 11