Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Elektron imza və ya e-imza — məntiqi olaraq digər məlumatlarla əlaqəli olan və imza sahibi tərəfindən əlaqəli məlumatları imzalamaq üçün istifadə edilən verilənlər. Bu imza yaradıldığı xüsusi reqlamentin tələblərinə (məsələn, Avropa İttifaqında eIDAS, ABŞ-də NIST-DSS və ya İsveçrədə ZertES) riayət etdiyi müddətcə əlyazma imza ilə eyni hüquqi statusa malikdir.
Elektron imzalar rəqəmsal imzalardan fərqli hüquqi anlayışdır, elektron imzaları həyata keçirmək üçün tez-tez kriptoqrafik mexanizm istifadə olunur. Elektron imza elektron sənədə əlavə olunmuş ad qədər sadə ola bilsə də, rəqəmsal imzalar elektron ticarətdə və elektron imzaları kriptoqrafik cəhətdən qorunan şəkildə həyata keçirmək üçün tənzimləyici sənədlərdə getdikcə daha çox istifadə olunur. NIST və ya ETSI kimi standartlaşdırma agentlikləri onların həyata keçirilməsi üçün standartlar təmin edir (məsələn, NIST-DSS, XAdES və ya PAdES). Konsepsiyanın özü yeni deyil, ümumi hüquq yurisdiksiyaları teleqraf imzalarını hələ XIX əsrin ortalarına kimi tanımış və 1980-ci illərdən bəri faksla göndərilmiş imzaları qəbul etmişlər.
İcmal
Elektron imza əməliyyat zamanı imza sahibi üçün etibarlı və dəqiq eyniləşdirmə metodunu təmin etmək üçün nəzərdə tutulub. Elektron imzanın izahı müvafiq yurisdiksiyadan asılı olaraq dəyişir. Əksər ölkələrdə ümumi məxrəc aşağıdakıları tələb edən qabaqcıl elektron imza səviyyəsidir:
- İmza sahibi unikal şəkildə müəyyən edilə və imza ilə əlaqələndirilə bilər
- İmza sahibi elektron imzanı yaratmaq üçün istifadə edilmiş şəxsi açara tək nəzarət etməlidir
- İmza, mesaj imzalandıqdan sonra onu müşayiət edən məlumatların dəyişdirildiyini müəyyən edə bilməlidir.
- Müşayiət olunan məlumatlar dəyişdirildikdə, imza etibarsız hesab edilməlidir
Elektron imzalar yüksək təhlükəsizlik səviyyələri ilə yaradıla bilər, hər birinin öz tələbləri və imzanın etibarlılığını sübut edən müxtəlif səviyyələrdə yaratma vasitələri vardır. Yuxarıda təsvir edilən qabaqcıl elektron imzadan daha güclü sübut dəyərini təmin etmək üçün bəzi ölkələr, məsələn, Avropa İttifaqının üzv dövlətləri və ya İsveçrə ixtisaslı elektron imzanı təqdim etdilər. İxtisaslı elektron imza ilə imzalanmış bəyanatın müəllifliyinə etiraz etmək çətindir - bəyanat təkzibedilməzdir.
Onların istifadəsi ilə bağlı qanunlar
- Avstraliya - 1999-cu il Elektron Əməliyyatlar Aktı (2011-ci il Elektron Əməliyyatlar haqqında Dəyişiklik Aktından düzəlişləri özündə cəmləşdirir), Bölmə 10 - İmzalar xüsusi olaraq elektron imzalara aiddir.
- Braziliya - 2020 Elektron imza Qanunu (Lei de assinaturas eletrônicas) ; Braziliya Milli Açıq Açar Sertifikatı İnfrastruktur Aktı (Infraestrutura de Chaves Públicas Brasileira - ICP-Brasil)
- Bolqarıstan - Elektron Sənəd və Elektron Sertifikat Xidmətləri Aktı
- Kanada - PIPEDA, onun qaydaları və Kanada Sübut Aktı .
- Çin - Elektron İmza haqqında Çin Xalq Respublikasının Qanunu (2005-ci il aprelin 1-dən qüvvəyə minir)
- Kosta Rika - Rəqəmsal İmza Qanunu 8454 (2005)
- Çexiya – hazırda birbaşa tətbiq olunan eIDAS və Zákona o službách vytvářejících důvěru pro elektronické transakce - 297/2016 Sb. (19 sentyabr 2016-cı il tarixindən qüvvəyə minib), əvvəllər Zákon o elektronickém podpisu - 227/2000 Sb. (1 oktyabr 2000-ci il tarixindən 19 sentyabr 2016-cı il tarixinədək qüvvədə olub)
- Ekvador – Ley de Comercio Electronico Firmaları və Mensajes de Datos
- Avropa İttifaqı- eIDAS-ın Aİ daxilində həyata keçirilməsinə dair tənzimləməsi Rəqəmsal İmzalar və Qanunda müəyyən edilmişdir.
- Hindistan - İnformasiya Texnologiyaları Qanunu
- İraq - 2012-ci ildə 78 saylı Elektron Əməliyyatlar və Elektron İmza Qanunu
- İrlandiya - Elektron Ticarət Aktı 2000
- Yaponiya - Elektron İmzalar və Sertifikatlaşdırma Xidmətləri Haqqında Qanun, 2000
- Litva - Elektron əməliyyatlar üçün elektron identifikasiya və etibar xidmətləri haqqında qanun
- Meksika - Elektron Ticarət Aktı [2000]
- Malayziya - Rəqəmsal İmza Aktı 1997 və Rəqəmsal İmza Qaydaları 1998 (https://www.mcmc.gov.my/sectors/digital-signature)
- Moldova - Privind semnătura electronică si documentul electronic ( http://lex.justice.md/md/353612/ )
- Yeni Zelandiya - Müqavilə və Ticarət Qanunu Aktı 2017
- Paraqvay - (in Spanish), (in Spanish)
- Peru - Ley Nº 27269. Ley de Firmas y Certificados Digitales (28MAY2000) Archived də (in Spanish)
- Filippin -
- Polşa - Ustawa və ya podpisie elektronicznym (Dziennik Ustaw z 2001 r. Nr 130 poz. 1450)
- Rumıniya - Legea nr. 455 din 18 iyul 2001-ci il elektron qiymətə
- Rusiya Federasiyası - Elektron İmza haqqında Rusiya Federasiyasının Federal Qanunu (06.04.2011)
- Sinqapur - Elektron Əməliyyatlar Aktı (2010) ( arxa məlumat, ETA 1998 və ETA 2010 arasındakı fərqlər )
- Slovakiya - Zákon č.215/2002 və ya elektron podpise
- Sloveniya - Sloveniya Elektron Ticarət və Elektron İmza Aktı
- Cənubi Afrika - Elektron Rabitə və Əməliyyatlar Aktı [№. 25, 2002]
- İspaniya - Ley 6/2020, Noviembre 11, Reguladora de determinados aspectos de los servicios electrónicos de confianza
- İsveçrə - ZertES
- Republika Srpska ( Bosniya və Herseqovina qurumu) 2005
- Türkiyə -
- Ukrayna -
- Böyük Britaniya - s.7 Elektron Rabitə Aktı 2000
- ABŞ - Qlobal və Milli Ticarət Aktında Elektron İmzalar
- ABŞ - Vahid Elektron Əməliyyatlar Aktı - 48 ştat tərəfindən qəbul edilmişdir
- ABŞ - Hökumət Sənəd İşlərinin ləğvi Aktı (GPEA)
- ABŞ - Vahid Kommersiya Məcəlləsi (UCC)
2016-cı ildə Aberdeen Strategy and Research tərəfindən aparılan bir araşdırmaya görə, tədarük və satınalma sahəsində müstəsna təyin olunanların 73% -i və digər bütün müdafiəçi qrupların 34%-i elektron imza prosesindən istifadə etdiyini bildirib. Bu, əsas satınalma fəaliyyətlərinin sürəti və effektivliyi üçün faydalı nəticələr verir. Hesabat ödəniş və hesabat alacaq proseslərində elektron imza tətbiq edən müstəsna təyin olunanların təxminən 53%-i bu proseslərdən istifadə etməkdə idi.
İstinadlar
- Turner, Dawn. "What is a Digital Signature - What It Does, How It Works". Cryptomathic. February 9, 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 7 January 2016.
- "REGULATION (EU) No 910/2014 of 23 July 2014 on electronic identification and trust services for electronic transactions in the internal market and repealing Directive 1999/93/EC". THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL. January 15, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 7 January 2016.
- "What Are E-Signatures? | Signable". July 31, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: December 20, 2016.
- Turner, Dawn. "Major Standards and Compliance of Digital Signatures - A World-Wide Consideration". Cryptomathic. February 9, 2016 tarixində . İstifadə tarixi: January 7, 2016.
- "Federal Rules of Evidence | Federal Rules of Evidence | LII / Legal Information Institute". Law.cornell.edu. November 25, 2011 tarixində . İstifadə tarixi: March 6, 2015.
- JA, Ashiq. "Recommendations for Providing Digital Signature Services". Cryptomathic. February 9, 2016 tarixində . İstifadə tarixi: January 7, 2016.
- Turner, Dawn M. "Advanced Electronic Signatures for eIDAS". Cryptomathic. June 30, 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 7 June 2016.
- Turner, Dawn M. "Understanding eIDAS". Cryptomathic. April 20, 2016 tarixində . İstifadə tarixi: 7 June 2016.
- "Electronic Communications and Transactions Act 25 of 2002". South African Government. 2021-11-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2021-11-18.
- "The Speed & Efficiency of E-Signature in Procurement". www.aberdeen.com. 22 April 2021 tarixində . İstifadə tarixi: 22 April 2021.
Xarici keçidlər
- E-İmza Yekun Hesabatı (2005, Avropa Birliyi )
- Dinamik imzalar
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Elektron imza ve ya e imza mentiqi olaraq diger melumatlarla elaqeli olan ve imza sahibi terefinden elaqeli melumatlari imzalamaq ucun istifade edilen verilenler Bu imza yaradildigi xususi reqlamentin teleblerine meselen Avropa Ittifaqinda eIDAS ABS de NIST DSS ve ya Isvecrede ZertES riayet etdiyi muddetce elyazma imza ile eyni huquqi statusa malikdir Elektron imzalar reqemsal imzalardan ferqli huquqi anlayisdir elektron imzalari heyata kecirmek ucun tez tez kriptoqrafik mexanizm istifade olunur Elektron imza elektron senede elave olunmus ad qeder sade ola bilse de reqemsal imzalar elektron ticaretde ve elektron imzalari kriptoqrafik cehetden qorunan sekilde heyata kecirmek ucun tenzimleyici senedlerde getdikce daha cox istifade olunur NIST ve ya ETSI kimi standartlasdirma agentlikleri onlarin heyata kecirilmesi ucun standartlar temin edir meselen NIST DSS XAdES ve ya PAdES Konsepsiyanin ozu yeni deyil umumi huquq yurisdiksiyalari teleqraf imzalarini hele XIX esrin ortalarina kimi tanimis ve 1980 ci illerden beri faksla gonderilmis imzalari qebul etmisler IcmalElektron imza emeliyyat zamani imza sahibi ucun etibarli ve deqiq eynilesdirme metodunu temin etmek ucun nezerde tutulub Elektron imzanin izahi muvafiq yurisdiksiyadan asili olaraq deyisir Ekser olkelerde umumi mexrec asagidakilari teleb eden qabaqcil elektron imza seviyyesidir Imza sahibi unikal sekilde mueyyen edile ve imza ile elaqelendirile biler Imza sahibi elektron imzani yaratmaq ucun istifade edilmis sexsi acara tek nezaret etmelidir Imza mesaj imzalandiqdan sonra onu musayiet eden melumatlarin deyisdirildiyini mueyyen ede bilmelidir Musayiet olunan melumatlar deyisdirildikde imza etibarsiz hesab edilmelidir Elektron imzalar yuksek tehlukesizlik seviyyeleri ile yaradila biler her birinin oz telebleri ve imzanin etibarliligini subut eden muxtelif seviyyelerde yaratma vasiteleri vardir Yuxarida tesvir edilen qabaqcil elektron imzadan daha guclu subut deyerini temin etmek ucun bezi olkeler meselen Avropa Ittifaqinin uzv dovletleri ve ya Isvecre ixtisasli elektron imzani teqdim etdiler Ixtisasli elektron imza ile imzalanmis beyanatin muellifliyine etiraz etmek cetindir beyanat tekzibedilmezdir Onlarin istifadesi ile bagli qanunlar Avstraliya 1999 cu il Elektron Emeliyyatlar Akti 2011 ci il Elektron Emeliyyatlar haqqinda Deyisiklik Aktindan duzelisleri ozunde cemlesdirir Bolme 10 Imzalar xususi olaraq elektron imzalara aiddir Braziliya 2020 Elektron imza Qanunu Lei de assinaturas eletronicas Braziliya Milli Aciq Acar Sertifikati Infrastruktur Akti Infraestrutura de Chaves Publicas Brasileira ICP Brasil Bolqaristan Elektron Sened ve Elektron Sertifikat Xidmetleri Akti Kanada PIPEDA onun qaydalari ve Kanada Subut Akti Cin Elektron Imza haqqinda Cin Xalq Respublikasinin Qanunu 2005 ci il aprelin 1 den quvveye minir Kosta Rika Reqemsal Imza Qanunu 8454 2005 Cexiya hazirda birbasa tetbiq olunan eIDAS ve Zakona o sluzbach vytvarejicich duveru pro elektronicke transakce 297 2016 Sb 19 sentyabr 2016 ci il tarixinden quvveye minib evveller Zakon o elektronickem podpisu 227 2000 Sb 1 oktyabr 2000 ci il tarixinden 19 sentyabr 2016 ci il tarixinedek quvvede olub Ekvador Ley de Comercio Electronico Firmalari ve Mensajes de Datos Avropa Ittifaqi eIDAS in AI daxilinde heyata kecirilmesine dair tenzimlemesi Reqemsal Imzalar ve Qanunda mueyyen edilmisdir Hindistan Informasiya Texnologiyalari Qanunu Iraq 2012 ci ilde 78 sayli Elektron Emeliyyatlar ve Elektron Imza Qanunu Irlandiya Elektron Ticaret Akti 2000 Yaponiya Elektron Imzalar ve Sertifikatlasdirma Xidmetleri Haqqinda Qanun 2000 Litva Elektron emeliyyatlar ucun elektron identifikasiya ve etibar xidmetleri haqqinda qanun Meksika Elektron Ticaret Akti 2000 Malayziya Reqemsal Imza Akti 1997 ve Reqemsal Imza Qaydalari 1998 https www mcmc gov my sectors digital signature Moldova Privind semnătura electronică si documentul electronic http lex justice md md 353612 Yeni Zelandiya Muqavile ve Ticaret Qanunu Akti 2017 Paraqvay in Spanish in Spanish Peru Ley Nº 27269 Ley de Firmas y Certificados Digitales 28MAY2000 Archived de in Spanish Filippin Polsa Ustawa ve ya podpisie elektronicznym Dziennik Ustaw z 2001 r Nr 130 poz 1450 Ruminiya Legea nr 455 din 18 iyul 2001 ci il elektron qiymete Rusiya Federasiyasi Elektron Imza haqqinda Rusiya Federasiyasinin Federal Qanunu 06 04 2011 Sinqapur Elektron Emeliyyatlar Akti 2010 arxa melumat ETA 1998 ve ETA 2010 arasindaki ferqler Slovakiya Zakon c 215 2002 ve ya elektron podpise Sloveniya Sloveniya Elektron Ticaret ve Elektron Imza Akti Cenubi Afrika Elektron Rabite ve Emeliyyatlar Akti 25 2002 Ispaniya Ley 6 2020 Noviembre 11 Reguladora de determinados aspectos de los servicios electronicos de confianza Isvecre ZertES Republika Srpska Bosniya ve Herseqovina qurumu 2005 Turkiye Ukrayna Boyuk Britaniya s 7 Elektron Rabite Akti 2000 ABS Qlobal ve Milli Ticaret Aktinda Elektron Imzalar ABS Vahid Elektron Emeliyyatlar Akti 48 stat terefinden qebul edilmisdir ABS Hokumet Sened Islerinin legvi Akti GPEA ABS Vahid Kommersiya Mecellesi UCC 2016 ci ilde Aberdeen Strategy and Research terefinden aparilan bir arasdirmaya gore tedaruk ve satinalma sahesinde mustesna teyin olunanlarin 73 i ve diger butun mudafieci qruplarin 34 i elektron imza prosesinden istifade etdiyini bildirib Bu esas satinalma fealiyyetlerinin sureti ve effektivliyi ucun faydali neticeler verir Hesabat odenis ve hesabat alacaq proseslerinde elektron imza tetbiq eden mustesna teyin olunanlarin texminen 53 i bu proseslerden istifade etmekde idi IstinadlarTurner Dawn What is a Digital Signature What It Does How It Works Cryptomathic February 9 2016 tarixinde Istifade tarixi 7 January 2016 REGULATION EU No 910 2014 of 23 July 2014 on electronic identification and trust services for electronic transactions in the internal market and repealing Directive 1999 93 EC THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL January 15 2018 tarixinde Istifade tarixi 7 January 2016 What Are E Signatures Signable July 31 2017 tarixinde Istifade tarixi December 20 2016 Turner Dawn Major Standards and Compliance of Digital Signatures A World Wide Consideration Cryptomathic February 9 2016 tarixinde Istifade tarixi January 7 2016 Federal Rules of Evidence Federal Rules of Evidence LII Legal Information Institute Law cornell edu November 25 2011 tarixinde Istifade tarixi March 6 2015 JA Ashiq Recommendations for Providing Digital Signature Services Cryptomathic February 9 2016 tarixinde Istifade tarixi January 7 2016 Turner Dawn M Advanced Electronic Signatures for eIDAS Cryptomathic June 30 2016 tarixinde Istifade tarixi 7 June 2016 Turner Dawn M Understanding eIDAS Cryptomathic April 20 2016 tarixinde Istifade tarixi 7 June 2016 Electronic Communications and Transactions Act 25 of 2002 South African Government 2021 11 18 tarixinde Istifade tarixi 2021 11 18 The Speed amp Efficiency of E Signature in Procurement www aberdeen com 22 April 2021 tarixinde Istifade tarixi 22 April 2021 Xarici kecidlerE Imza Yekun Hesabati 2005 Avropa Birliyi Dinamik imzalar