Eldar Novruzov — Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası Botanika İnstitutunun elmi işlər üzrə direktor müavini, Bitki ehtiyatları şöbəsinin müdiri. Biologiya elmləri doktoru, dosent. Amerika Birləşmiş Ştatları Nyu-York Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü.
Eldar Novruzov | |
---|---|
Eldar Novruz oğlu Novruzov | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Kəngərli, Qarabağlar, Naxçıvan MSSR, Azərbaycan SSR,SSRİ |
Vətəndaşlığı | SSRİ→ Azərbaycan |
Elm sahəsi | Botanika |
Elmi dərəcəsi | biologiya elmləri doktoru |
Elmi adı | professor |
İş yeri | AMEA Botanika İnstitutunun direktor müavini |
Təhsili | Naxçıvan Kənd Təsərrüfatı Texnikomu, Gəncə Dövlət Pedoqoji İnstitutu. |
Mükafatları | AMEA-nın Fəxri Fərmanları |
Həyatı
Eldar Novruzov 1942-ci ilin 30 may tarixində Naxçıvan Muxtar Respublikası Kəngərli Rayonunun Qarabağlar kəndində anadan olmuşdur. Orta təhsilini Qarabağlar kənd orta məktəbində almışdır. 1961-ci ildə Naxçıvan Kənd Təsərrüfatı Texnikomunun aqranomluq fakultəsini, 1969-cu ildə Gəncə Dövlət Pedoqoji İnstitutunun (indiki GDU) biologiya fakultəsini fərqlənmə diplomu ilə bitirmişdir. 1970-ci ildə Botanika İnstitutunun əyani aspiranturasına daxil olmuş, 1975-ci ildə namizədlik dissertasiyasını müdafiə edərək biologiya elmləri namizədi alimlik, 2007-ci ildə doktorluq dissertasiyası müdafiə edərək biologiya elmləri doktoru alimlik dərəcəsi almışdır. 1987-ci ildə SSRİ Ali Atestasiya Komissiyası Eldar Novruzova “biokimya” ixtisası üzrə baş elmi işçi (dosent) elmi rütbəsini vermişdir.
Elmi fəaliyyəti
E.Novruzovun 1973-cü ildə aspiranturanı bitirdikdən sonrakı bütün elmi fəaliyyəti Botanika İnstitutu ilə bağlı olmuşdur. Burada o, kiçik elmi işçi vəzifəsindən baş elmi işçi vəzifəsinə kimi yüksəlmiş və hazırda bitki ehtiyatları şöbəsinə rəhbəri, eyni zamanda AMEA Botanika İnstitutunun elmi işlər üzrə direktor müavinidir.
Eldar Novruzov keçən əsrin 70-ci illərin axırlarından Azərbaycanda yayılmış çaytikanı bitkisini öyrənməyə başlamışdır. Aparılmış tədqiqatlar nəticəsində Azərbaycan florasında yayılmış çaytikanının sənaye miqyasında istifadəsi üçün - əhəmiyyətli olan formaları müəyyən etmiş, onların kimyəvi tərkibini öyrənmişdir. E.Novruzovun çaytikanının öyrənilməsinə dair tədqiqatlarının nəticələri yüksək reytinqli “Bitki ehtiyatları”(Leninqrad), “Təbii birləşmələr kimyası” (Daşkənd), “Beynəlxalq Ekologiya” (Hindistan) jurnallarında, “Çaytikanı çoxcəhətli möcüzəvi bitkidir” (Dehli, 2001), “Çaytikanının kimyası və farmakologiyası” (Dehli, 2006) kitablarında, çap edilmişdir. Kanada, Almaniya, Hindistan, Pakistan, Çin, Rusiyada çağrılmış konqres və konfranslarda məruzələrlə çıxış etmişdir. Çaytikanının tədqiqi sahəsində apardığı tədqiqatlar dünya elmi-ictimayəti tərəfindən yüksək qiymətləndirildiyi üçün E.N.Novruzov 2003-cü ildə “Beynəlxalq çaytikanının tədqiqi və tətbiqi assosiyasının direktorlar şurasının üzvü və Azərbaycan üzrə kordinatoru seçilmişdir. Onun son apardığı tədqiqatlar nəticəsində Azərbaycan florasında yayılmış 61 fəsiləyə, 125 cinsə aid 550 növün tərkibinin antioksidant, antimutagen, antiradiant, antikonserogen və başqa xüsusiyyətlərə malik antosian, flavonoid, karotinoid, betasian və digər bioloji fəal maddələrlə zəngin olması aşkar edilmişdir.
Eldar Novruzovun apardığı işlər bitki sistematikasında, filogenetik sistemin yaradılmasında da olduqca əhəmiyyətlidir. O Azərbaycanda kimyəvi taksonomiyanın əsasını qoymuşdur.
Eldar Novruzovun apardığı tədqiqatlar nəticəsində əldə etdiyi elmi yeniliklər “Пигменты репродуктивных органов растений и их значение” monoqrafiyasında öz əksini tapmışdır. O, müasir dövrdə botanika elminin aktual problemlərindən olan təbii bitki sərvətlərinin qorunub saxlanmasına dair geniş tədqiqatlar aparmışdır. E.Novruzov təbii bitki sərvətlərindən səmərəli istifadə etmək üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edən, botanika elminin cavan sahələrindən olan bitki ehtiyatşunaslığının problemləri həllinə dair qiymətli tədqiqatlar aparmışdır. Eldar müəllimin apardığı tədqiqatlar nəticəsində Azərbaycan florasında 100 növdən çox yağlı bitki aşkar edilmişdir. E.N.Novruzov elmi-tədqiqatlarının nəticələri ilə 15-dən çox Beynəlxalq simpozium, konqres və konfransda - Sofiyada (Bolqarıstan), Buxarestdə (Rumıniya), Berlində (Almaniya), Bordoda (Fransa), Varşavada (Polşa), Moskvada, Sank Peterburq, Novosibirskdə, Barnaulda, Ulyanovskidə (Rusiya), Kiev, Semferapolda (Ukrayna), Daşkənddə, Buxarada (Özbəkistan), Astanada (Kazaxıstan), Pekində (Çin), Karaçidə (Pakistan), Dehli (Hindistan), Məşhəddə (İran), Əksişəhərdə, Ankarada, Gümüşxanada, (Türkiyədə), İspaniyada, Banqladeşdə və başqa ölkələrdə keçirilən beynəlxalq simpoziumda məruzələr etmişdir. O, 1996-cı ildə Fransada Beynəlxalq Polifenol birləşmələrinə həsr edilmiş simpoziuma dəvət almış və məruzə ilə çıxış etmişdir.
Elmi qurumlarda üzvlüyü
Eldar Novruzov Beynəlxalq Polifenoloqlar cəmiyyətinin və “Polifenoloq” toplusunun redaksiya heyətinin, Nyu-York EA həqiqi üzvü (1996),Beynəlxalq çaytikanının assosasiyasının direktorlar şurasının üzvü, Azərbaycan üzrə Kordinatorı, Azərbaycan botaniklər, fizioloqlar və biokimyaçılar cəmiyyətinin üzvüdür. . E.Novruzov həmçinin Botanika İnstitutunun Elmi Şurasının, Botanika institutunun nəzdində fəaliyyət göstərən Doktorluq Dissertasiyası Şurasının və Respublika Elmi Tədqiqatların təşkili və əlaqələndirilməsi şurasının biologiya elmləri (Botanika, Biokimya) üzrə problem şurasının üzvü, Doktorluq Dissertasiyası nəzdindəki Seminar Şurasının sədridir.. 1997-ci ildə Rusiya EA tərəfindən tərtib edilmiş “Kim var, kim” toplusunda Eldar Novruzov dünya elm ailəsinə yüksək səviyyəli botanik, biokimyaçı, kimyaçı, texnoloq kimi təqdim edilir.
Elmi əsərləri
Eldar Novruzovun 169 elmi əsəri çapdan çıxmışdır. Onun məhsuldar elmi yaradıcılığı sayəsində əldə etdiyi uğurlu nəticələr elm aləminin diqqətini 150-dən çox əsərlərdə, o cümlədən bir monoqrafiya, 17 müəlliflik şəhadətnaməsi, 3 Texniki şərt və 3 Texnoloji instruksiyada öz əksini tapmış, bir sıra beynəlxalq simpozium və konqresslərdə təqdim olunmuşdur.
İstinadlar
- [1] 2016-03-04 at the Wayback Machine (az.)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Eldar Novruzov Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasi Botanika Institutunun elmi isler uzre direktor muavini Bitki ehtiyatlari sobesinin mudiri Biologiya elmleri doktoru dosent Amerika Birlesmis Statlari Nyu York Elmler Akademiyasinin heqiqi uzvu Eldar NovruzovEldar Novruz oglu NovruzovDogum tarixi 30 may 1942 82 yas Dogum yeri Kengerli Qarabaglar Naxcivan MSSR Azerbaycan SSR SSRIVetendasligi SSRI AzerbaycanElm sahesi BotanikaElmi derecesi biologiya elmleri doktoruElmi adi professorIs yeri AMEA Botanika Institutunun direktor muaviniTehsili Naxcivan Kend Teserrufati Texnikomu Gence Dovlet Pedoqoji Institutu Mukafatlari AMEA nin Fexri FermanlariHeyatiEldar Novruzov 1942 ci ilin 30 may tarixinde Naxcivan Muxtar Respublikasi Kengerli Rayonunun Qarabaglar kendinde anadan olmusdur Orta tehsilini Qarabaglar kend orta mektebinde almisdir 1961 ci ilde Naxcivan Kend Teserrufati Texnikomunun aqranomluq fakultesini 1969 cu ilde Gence Dovlet Pedoqoji Institutunun indiki GDU biologiya fakultesini ferqlenme diplomu ile bitirmisdir 1970 ci ilde Botanika Institutunun eyani aspiranturasina daxil olmus 1975 ci ilde namizedlik dissertasiyasini mudafie ederek biologiya elmleri namizedi alimlik 2007 ci ilde doktorluq dissertasiyasi mudafie ederek biologiya elmleri doktoru alimlik derecesi almisdir 1987 ci ilde SSRI Ali Atestasiya Komissiyasi Eldar Novruzova biokimya ixtisasi uzre bas elmi isci dosent elmi rutbesini vermisdir Elmi fealiyyetiE Novruzovun 1973 cu ilde aspiranturani bitirdikden sonraki butun elmi fealiyyeti Botanika Institutu ile bagli olmusdur Burada o kicik elmi isci vezifesinden bas elmi isci vezifesine kimi yukselmis ve hazirda bitki ehtiyatlari sobesine rehberi eyni zamanda AMEA Botanika Institutunun elmi isler uzre direktor muavinidir Eldar Novruzov kecen esrin 70 ci illerin axirlarindan Azerbaycanda yayilmis caytikani bitkisini oyrenmeye baslamisdir Aparilmis tedqiqatlar neticesinde Azerbaycan florasinda yayilmis caytikaninin senaye miqyasinda istifadesi ucun ehemiyyetli olan formalari mueyyen etmis onlarin kimyevi terkibini oyrenmisdir E Novruzovun caytikaninin oyrenilmesine dair tedqiqatlarinin neticeleri yuksek reytinqli Bitki ehtiyatlari Leninqrad Tebii birlesmeler kimyasi Daskend Beynelxalq Ekologiya Hindistan jurnallarinda Caytikani coxcehetli mocuzevi bitkidir Dehli 2001 Caytikaninin kimyasi ve farmakologiyasi Dehli 2006 kitablarinda cap edilmisdir Kanada Almaniya Hindistan Pakistan Cin Rusiyada cagrilmis konqres ve konfranslarda meruzelerle cixis etmisdir Caytikaninin tedqiqi sahesinde apardigi tedqiqatlar dunya elmi ictimayeti terefinden yuksek qiymetlendirildiyi ucun E N Novruzov 2003 cu ilde Beynelxalq caytikaninin tedqiqi ve tetbiqi assosiyasinin direktorlar surasinin uzvu ve Azerbaycan uzre kordinatoru secilmisdir Onun son apardigi tedqiqatlar neticesinde Azerbaycan florasinda yayilmis 61 fesileye 125 cinse aid 550 novun terkibinin antioksidant antimutagen antiradiant antikonserogen ve basqa xususiyyetlere malik antosian flavonoid karotinoid betasian ve diger bioloji feal maddelerle zengin olmasi askar edilmisdir Eldar Novruzovun apardigi isler bitki sistematikasinda filogenetik sistemin yaradilmasinda da olduqca ehemiyyetlidir O Azerbaycanda kimyevi taksonomiyanin esasini qoymusdur Eldar Novruzovun apardigi tedqiqatlar neticesinde elde etdiyi elmi yenilikler Pigmenty reproduktivnyh organov rastenij i ih znachenie monoqrafiyasinda oz eksini tapmisdir O muasir dovrde botanika elminin aktual problemlerinden olan tebii bitki servetlerinin qorunub saxlanmasina dair genis tedqiqatlar aparmisdir E Novruzov tebii bitki servetlerinden semereli istifade etmek ucun muhum ehemiyyet kesb eden botanika elminin cavan sahelerinden olan bitki ehtiyatsunasliginin problemleri helline dair qiymetli tedqiqatlar aparmisdir Eldar muellimin apardigi tedqiqatlar neticesinde Azerbaycan florasinda 100 novden cox yagli bitki askar edilmisdir E N Novruzov elmi tedqiqatlarinin neticeleri ile 15 den cox Beynelxalq simpozium konqres ve konfransda Sofiyada Bolqaristan Buxarestde Ruminiya Berlinde Almaniya Bordoda Fransa Varsavada Polsa Moskvada Sank Peterburq Novosibirskde Barnaulda Ulyanovskide Rusiya Kiev Semferapolda Ukrayna Daskendde Buxarada Ozbekistan Astanada Kazaxistan Pekinde Cin Karacide Pakistan Dehli Hindistan Meshedde Iran Eksiseherde Ankarada Gumusxanada Turkiyede Ispaniyada Banqladesde ve basqa olkelerde kecirilen beynelxalq simpoziumda meruzeler etmisdir O 1996 ci ilde Fransada Beynelxalq Polifenol birlesmelerine hesr edilmis simpoziuma devet almis ve meruze ile cixis etmisdir Elmi qurumlarda uzvluyuEldar Novruzov Beynelxalq Polifenoloqlar cemiyyetinin ve Polifenoloq toplusunun redaksiya heyetinin Nyu York EA heqiqi uzvu 1996 Beynelxalq caytikaninin assosasiyasinin direktorlar surasinin uzvu Azerbaycan uzre Kordinatori Azerbaycan botanikler fizioloqlar ve biokimyacilar cemiyyetinin uzvudur E Novruzov hemcinin Botanika Institutunun Elmi Surasinin Botanika institutunun nezdinde fealiyyet gosteren Doktorluq Dissertasiyasi Surasinin ve Respublika Elmi Tedqiqatlarin teskili ve elaqelendirilmesi surasinin biologiya elmleri Botanika Biokimya uzre problem surasinin uzvu Doktorluq Dissertasiyasi nezdindeki Seminar Surasinin sedridir 1997 ci ilde Rusiya EA terefinden tertib edilmis Kim var kim toplusunda Eldar Novruzov dunya elm ailesine yuksek seviyyeli botanik biokimyaci kimyaci texnoloq kimi teqdim edilir Elmi eserleriEldar Novruzovun 169 elmi eseri capdan cixmisdir Onun mehsuldar elmi yaradiciligi sayesinde elde etdiyi ugurlu neticeler elm aleminin diqqetini 150 den cox eserlerde o cumleden bir monoqrafiya 17 muelliflik sehadetnamesi 3 Texniki sert ve 3 Texnoloji instruksiyada oz eksini tapmis bir sira beynelxalq simpozium ve konqresslerde teqdim olunmusdur Istinadlar 1 2016 03 04 at the Wayback Machine az