Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Dərbəndnamə — Dərbənd şəhəri haqda tarixi kitab. Kitabda V–XI əsrlərdə Dağıstan və Şirvan tarixi ilə bağlı qiymətli məlumatlar da var.
Tərtibatı
Dərbəndnamənin müəllifi məlum deyil. Variantlar Azərbaycan, ərəb və fars dillərində saxlanılır. Onlar tamlığın, məzmunun və vaxtın miqyasında fərqlənirlər.
Tarixi
Dərbənd haqqında bəzi hadisələrin təsviri Türk tarixçisi Muinəzim Başinin qısaldılmış versiyasında qorunan "Dərbənd tarixi" ilə bənzərdir. Bəlkə Dərbənd adı "Dərbəndin tarixi" nin qısaldılmış versiyasıdır.
Tərcümənin qorunub saxlanılan Azərbaycan əlyazması 1815–1816-cı illərdə tərtib edilmişdir. Bu, 17-ci əsrin sonlarında Farsca bir siyahıya əsaslanan Məhəmməd Avabi tərəfindən tərcümə olunan tərcümənin əlyazmasıdır. Əlyazma özü Moskvada Rusiya Dövlət Kitabxanasında saxlanılır və Dərbəndnamənin ən qədim versiyalarından biridir. 1829-cu ildə bu əlyazma Abbasqulu Ağa Bakıxanov tərəfindən rus dilinə tərcümə etmişdir və adı iki il sonra Azərbaycan və Fars dillərinə uyğun olaraq "Dərbəndnamə" ilə əvəz olunmuşdur.
Dərbəndnamə rus, fransız, latın və digər dillərə tərcümə edilmişdir.Moldova hökmdarı, daha sonra 1722-ci ildə Rus şahzadəsi ilk dəfə Dərbəndnaməni latın dilinə tərcümə etdilər və bununla kitab elmi inqilaba daxil oldu.
1722-ci ildə Dərbəndnamənin nüsxələrindən biri Dərbənd hakimi İmam-Qulu bəy tərəfindən I Pyotra hədiyyə edilmişdir. Lak və Azərbaycan dillərindəki "Dərbəndnamə" əlyazması İrəvan şəhərində saxlanılır.
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- "Советская историческая энциклопедия, Дербенд-наме". 2016-07-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-10-09.
- По-арабски — "Тарих Баб-аль-абваб" (составлена в начале 12 века)
- Оразаев Г-М. Р. Дербенд-наме // Дагестанские исторические сочинения. — М.: Наука, 1993. — С. 10–12.
- Кумыкский энциклопедический словарь. Махачкала. 2012. С. 117–118.
- Исаев А. А. Новые списки "Дербенд-наме" // Источниковедение и текстология средневекового Ближнего и Среднего Востока. — М.: Наука, 1984. — С. 94.
Ədəbiyyat
- Бартольд В. В. К вопросу о происхождении Дербент-наме-Иран, т. 1, Л., 1927
- Саидов М. Дербент-наме, в сб.: Тр. 2-й науч. сессии (Дагестанской н.-и. базы АН СССР), Махачкала, 1949, с. 104–16.
- Тарихи, "Дербент-наме", под ред. М. Алиханова-Аварского, Тифлис, 1898
- Derbend-Nâmeh, or the History of Derbend, transl, from a selected Turkish version and published with the texts and with notes illustrative of the history, geography… by Mirza A. Kazem-Beg, StPb, 1851
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Derbendname Derbend seheri haqda tarixi kitab Kitabda V XI esrlerde Dagistan ve Sirvan tarixi ile bagli qiymetli melumatlar da var TertibatiDerbendnamenin muellifi melum deyil Variantlar Azerbaycan ereb ve fars dillerinde saxlanilir Onlar tamligin mezmunun ve vaxtin miqyasinda ferqlenirler TarixiDerbend haqqinda bezi hadiselerin tesviri Turk tarixcisi Muinezim Basinin qisaldilmis versiyasinda qorunan Derbend tarixi ile benzerdir Belke Derbend adi Derbendin tarixi nin qisaldilmis versiyasidir Tercumenin qorunub saxlanilan Azerbaycan elyazmasi 1815 1816 ci illerde tertib edilmisdir Bu 17 ci esrin sonlarinda Farsca bir siyahiya esaslanan Mehemmed Avabi terefinden tercume olunan tercumenin elyazmasidir Elyazma ozu Moskvada Rusiya Dovlet Kitabxanasinda saxlanilir ve Derbendnamenin en qedim versiyalarindan biridir 1829 cu ilde bu elyazma Abbasqulu Aga Bakixanov terefinden rus diline tercume etmisdir ve adi iki il sonra Azerbaycan ve Fars dillerine uygun olaraq Derbendname ile evez olunmusdur Derbendname rus fransiz latin ve diger dillere tercume edilmisdir Moldova hokmdari daha sonra 1722 ci ilde Rus sahzadesi ilk defe Derbendnameni latin diline tercume etdiler ve bununla kitab elmi inqilaba daxil oldu 1722 ci ilde Derbendnamenin nusxelerinden biri Derbend hakimi Imam Qulu bey terefinden I Pyotra hediyye edilmisdir Lak ve Azerbaycan dillerindeki Derbendname elyazmasi Irevan seherinde saxlanilir IstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir Sovetskaya istoricheskaya enciklopediya Derbend name 2016 07 23 tarixinde Istifade tarixi 2017 10 09 Po arabski Tarih Bab al abvab sostavlena v nachale 12 veka Orazaev G M R Derbend name Dagestanskie istoricheskie sochineniya M Nauka 1993 S 10 12 Kumykskij enciklopedicheskij slovar Mahachkala 2012 S 117 118 Isaev A A Novye spiski Derbend name Istochnikovedenie i tekstologiya srednevekovogo Blizhnego i Srednego Vostoka M Nauka 1984 S 94 EdebiyyatBartold V V K voprosu o proishozhdenii Derbent name Iran t 1 L 1927 Saidov M Derbent name v sb Tr 2 j nauch sessii Dagestanskoj n i bazy AN SSSR Mahachkala 1949 s 104 16 Tarihi Derbent name pod red M Alihanova Avarskogo Tiflis 1898 Derbend Nameh or the History of Derbend transl from a selected Turkish version and published with the texts and with notes illustrative of the history geography by Mirza A Kazem Beg StPb 1851Hemcinin baxMirze Kazim bey Rusiya imperiyasiXarici kecidler