Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Dədə Qorqud və ya Qorqud Ata — türk, altay və oğuz rəvayətlərində, əfsanələrində, nağıllarında və xalq hekayələrində adı çəkilən və Dədə Qorqud olaraq tanınan ozan, aşıq, varsaq və el ağsaqqalı.
| Dədə Qorqud | |
|---|---|
 | |
| Məlumat | |
| Cinsi | kişi[d] |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
 Vikisitatda sitatlar | |
Təsviri
Dədə Qorqud Hekayələrinin yazıçısı və izahçısı olduğu qəbul edilir. Ozanların atasıdır. Qeyri-adi özəllikləri vardır. Qopuz çalar, əhvalatlar söylər. Çox uzun illər yaşamışdır. Qopuzun bulucusu odur. İslamiyyətlə birlikdə bir övliya olaraq qəbul edilmişdir, lakin İslamdan öncəki dövrlərdə çox geriyə gedən bir xarakterdir. Tanrının izni ilə gələcəkdən xəbər verir. Kordan çıxmış bir qadının oğludur. Quşların dilini bilir. Şamanlığı, şeyxliği, ozanlığı, baxşılığı, övliyalığı hamısı bir-birinə bağlıdır və hər mədəniyyətdə bunlardan ən az bir neçəsinə sahib olaraq təyin olunar. Çox uzun illər yaşadığı söylənilir. Özündən bəhs edilərkən "Ölü desəm ölü deyil, diri desəm diri deyil" sözləri ilə bəhs edilir. Müdrikdir və hikmət sahibidir. Öz ölümünü yuxuda xəbər almışdır. Universal nizamın başlayıb bitdiyi yer olan dünyanın mərkəzində suların üzərində dinclik tapar. Ölümdən qaçaraq dünyanın dörd bir tərəfini gəzir ancaq yenə də ən sonunda bunun mümkün olmadığını anlar. Bir mənada Şumerlerden bəri var olan Gilqameşin ölümsüzlük axtarışının bir davamıdır bu səfərlər. Bütün heyvanların və xüsusilə də quşların dilini bilir. Bundan başqa özünün "Tuman" adını verdiyi bir igid də bütün quşların dilini bilir. Qorqud Atanın insanlara ad verməsinin, Yaradılış dövrlərinden əvvəl obyektlərin adlarının meydana gəlməyə başlamasıyla yaxından əlaqəsi vardır. Dədə Qorqud kitabında 12 hekayət vardır ki, bunlar tarix boyu dildən-dilə köçürülən bir şifahi ənənə məhsuludur, 16-cı yüzillikdə yazıya köçürülmüşdür.
Etimologiya
Qorqud sözü (Qor/Kor/Gor) kökündən törəmişdir. Çox böyük, ulu, heybətli, qorxu verən deməkdir. Bundan başqa qorxuducu düş mənasında da istifadə edilər. Söz kökündə kor, qorumaq, qorxutmaq kimi mənaları vardır.
İrsi
2000-ci ildə Miri Rzayev tərəfindən Dədə Qorqudun tədqiq edilməsindən bəhs edən Dədə Qorqud axtarışında adlı qısametrajlı sənədli televiziya filmi çəkilmişdir.
Mənbə
- Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
Həmçinin bax
- Kitabi Dədə Qorqud
- "Kitabi-Dədə Qorqud"un Üçüncü - Günbəd Əlyazması
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun meqalenin muzakire sehifesine diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Dede Qorqud ve ya Qorqud Ata turk altay ve oguz revayetlerinde efsanelerinde nagillarinda ve xalq hekayelerinde adi cekilen ve Dede Qorqud olaraq taninan ozan asiq varsaq ve el agsaqqali Dede QorqudMelumatCinsi kisi d Vikianbarda elaqeli mediafayllarVikisitatda sitatlarAsif Azerelli Dede Qoqrudun portretiTesviriDede Qorqud Hekayelerinin yazicisi ve izahcisi oldugu qebul edilir Ozanlarin atasidir Qeyri adi ozellikleri vardir Qopuz calar ehvalatlar soyler Cox uzun iller yasamisdir Qopuzun bulucusu odur Islamiyyetle birlikde bir ovliya olaraq qebul edilmisdir lakin Islamdan onceki dovrlerde cox geriye geden bir xarakterdir Tanrinin izni ile gelecekden xeber verir Kordan cixmis bir qadinin ogludur Quslarin dilini bilir Samanligi seyxligi ozanligi baxsiligi ovliyaligi hamisi bir birine baglidir ve her medeniyyetde bunlardan en az bir necesine sahib olaraq teyin olunar Cox uzun iller yasadigi soylenilir Ozunden behs edilerken Olu desem olu deyil diri desem diri deyil sozleri ile behs edilir Mudrikdir ve hikmet sahibidir Oz olumunu yuxuda xeber almisdir Universal nizamin baslayib bitdiyi yer olan dunyanin merkezinde sularin uzerinde dinclik tapar Olumden qacaraq dunyanin dord bir terefini gezir ancaq yene de en sonunda bunun mumkun olmadigini anlar Bir menada Sumerlerden beri var olan Gilqamesin olumsuzluk axtarisinin bir davamidir bu seferler Butun heyvanlarin ve xususile de quslarin dilini bilir Bundan basqa ozunun Tuman adini verdiyi bir igid de butun quslarin dilini bilir Qorqud Atanin insanlara ad vermesinin Yaradilis dovrlerinden evvel obyektlerin adlarinin meydana gelmeye baslamasiyla yaxindan elaqesi vardir Dede Qorqud kitabinda 12 hekayet vardir ki bunlar tarix boyu dilden dile kocurulen bir sifahi enene mehsuludur 16 ci yuzillikde yaziya kocurulmusdur EtimologiyaQorqud sozu Qor Kor Gor kokunden toremisdir Cox boyuk ulu heybetli qorxu veren demekdir Bundan basqa qorxuducu dus menasinda da istifade ediler Soz kokunde kor qorumaq qorxutmaq kimi menalari vardir Irsi2000 ci ilde Miri Rzayev terefinden Dede Qorqudun tedqiq edilmesinden behs eden Dede Qorqud axtarisinda adli qisametrajli senedli televiziya filmi cekilmisdir MenbeTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Hemcinin baxVikianbarda Dede Qorqud ile elaqeli mediafayllar var Kitabi Dede Qorqud Kitabi Dede Qorqud un Ucuncu Gunbed Elyazmasi