Donuzlar körfəzi əməliyyatı və ya Donuzlar buxtası əməliyyatı (isp. Invasión de Bahía de Cochinos) - 1961-ci ilin 17 aprel - 19 aprel tarixlərində Kubanın Donuzlar körfəzi ərazisində baş vermiş hərbi əməliyyat. Əməliyyat Kuba inqilabı vasitəsi ilə hakimiyyətə gələn Fidel Kastro və tərəfdarlarının hakimiyyətdən salınması üçün həyata keçirilmişdir. 2 gün davam edən döyüşlərdən sonra ABŞ tərəfindən dəstəklənən Sürgün Kuba Höküməti birlikləri məğlub olmuş və nəticədə əməliyyat ordunun qələbəsi ilə başa çatmışdır. Donuzlar Körfəzi əməliyyatı Soyuq müharibə dövrünün əhəmiyyəti hadisələrindən biri hesab olunur.
Donuzlar körfəzi əməliyyatı | |||
---|---|---|---|
Tarix | 17-19 aprel 1961 | ||
Yeri | Donuzlar körfəzi, Kuba | ||
Səbəbi | Kuba inqilabı | ||
Nəticəsi | Kubanın qələbəsi: • Kastronu devirmək planının iflası • Sağ qalan bütün üsyançıların tutulması • Kuba ilə SSRİ arasında münasibətlərin daha sıx olması | ||
Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
Komandan(lar) | |||
| |||
Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
İtkilər | |||
| |||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Arxa plan
1952-ci ildə ABŞ müttəfiqi olan Fulxensio Batista Kubanın Prezidenti Karlos Prioya qarşı dövlət çevirişi törədərək, onu Mayamiyə sürgünə qaçmağa məcbur etmişdi. Bundan baş verən Kuba İnqilabı zamanı Batista ordusu 1956-1959 arasında Fidel Kastronun partizanları ilə baş verən toqquşmalarda uğursuz olmuşdu. Bundan əlavə Batistanın həmin dövrdə törətdiyi repressiyaları onun qeyri-populyar eləmişdi. Nəticədə, 1958-ci ilin dekabrın 31-də Batista istefa edib vəözü ilə 300 million ABŞ dolları alaraq ölkədən qaçmış.
O zaman, Kubanın neft emalı zavodları ABŞ-ın , Standard Oil və Shell şirkətlərin idarəsi altında idi. Yeni hökumət onlara SSRİ-dən gələn nefti emal etməyə əmr verib, lakin onlar ABŞ-ın təzyiqi altında olduqlarına görə, bundan imtina etmişdilər. Buna görə Kastro həmin zavodları müsadirə edib, millətləşdirmişdi. ABŞ buna cavab olaraq, Kubadan şəkər idxalını dayandırıb. Kastro isə, ABŞ-yə aid olan aktivlərinin böyük hissəsini, o cümlədən şəkər emal zavodlarını və bankları millətləşdirib. 1960-cı ilin mart ayında Havana limanıda La Coubre adlı fransız yük gəmisinin partlaması Kubanın ABŞ ilə münasibətlərini daha da pisləşdirib. Olayın səbəbi günümüzə qədər bilinmir, amma Kastro ictimai şəkildə ABŞ-ı sabotajda günahlandırmışdı.
Artıq erkən 1960-cı ildə Mərkəzi Kəşfiyyat İdarəsində (MKİ) Kastronun hökumətini devirmək fikri ortaya çıxdı. Kastronun ABŞ-yə açıq şəkildə qarşı çıxmasını görən Eyzenhauer MKİ-yə onu devirmək məqsədi ilə Kubaya istilaya hazırlaşmağa tapşırmışdı. Eyzenhauer MKİ-n başçısı olan Riçard Bisselin planına razılığını verib və beləliklə, Donuzlar Körfəzi əməliyyatı üçün yarı hərbi qüvvələrin hazırlığı başlamışdı.
İstinadlar
- ""Donuzlar körfəzi" əməliyyatı və ya | Hafta.az". 2023-08-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-26.
- "Bloq: Qiyamətin Astanasında". VOA. 21 dek 2012. 2023-08-26 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-26.
- Bourne 1986. pp. 158–159.
- Quirk 1993. pp. 203, 207–208.
- Coltman 2003. p. 137.
- Bourne 1986. pp. 205–206.
- Quirk 1993. pp. 316–319.
- Coltman 2003. p. 173.
- Bourne 1986. pp. 201–202.
- Quirk 1993. pp. 302–302.
- Coltman 2003. p. 172.
- Quirk 1993. p. 303.
- "State Department Office of the Historian". US State Department Office of the Historian: Milestones 1961–1968. 2016-08-23 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-12.
- Ambrose 2007. pp. 499–500.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Donuzlar korfezi emeliyyati ve ya Donuzlar buxtasi emeliyyati isp Invasion de Bahia de Cochinos 1961 ci ilin 17 aprel 19 aprel tarixlerinde Kubanin Donuzlar korfezi erazisinde bas vermis herbi emeliyyat Emeliyyat Kuba inqilabi vasitesi ile hakimiyyete gelen Fidel Kastro ve terefdarlarinin hakimiyyetden salinmasi ucun heyata kecirilmisdir 2 gun davam eden doyuslerden sonra ABS terefinden desteklenen Surgun Kuba Hokumeti birlikleri meglub olmus ve neticede emeliyyat ordunun qelebesi ile basa catmisdir Donuzlar Korfezi emeliyyati Soyuq muharibe dovrunun ehemiyyeti hadiselerinden biri hesab olunur Donuzlar korfezi emeliyyatiKubanin cenub sahillerinde yerlesen Donuzlar Korfezinin xeritede yeriTarix 17 19 aprel 1961Yeri Donuzlar korfezi KubaSebebi Kuba inqilabiNeticesi Kubanin qelebesi Kastronu devirmek planinin iflasi Sag qalan butun usyancilarin tutulmasi Kuba ile SSRI arasinda munasibetlerin daha six olmasiMunaqise terefleriKuba ABSKomandan lar Fidel Kastro Ce Gevara Con KennediTereflerin quvvesi25 000 ordu esgeri 200 000 konullu 9 000 silahli polis 1 500 esger 8 bombardimanciItkiler176 olu 500 yarali 4 000 olu konullu 118 olu 360 yarali 1 202 esir Vikianbarda elaqeli mediafayllarArxa plan1952 ci ilde ABS muttefiqi olan Fulxensio Batista Kubanin Prezidenti Karlos Prioya qarsi dovlet cevirisi torederek onu Mayamiye surgune qacmaga mecbur etmisdi Bundan bas veren Kuba Inqilabi zamani Batista ordusu 1956 1959 arasinda Fidel Kastronun partizanlari ile bas veren toqqusmalarda ugursuz olmusdu Bundan elave Batistanin hemin dovrde toretdiyi repressiyalari onun qeyri populyar elemisdi Neticede 1958 ci ilin dekabrin 31 de Batista istefa edib veozu ile 300 million ABS dollari alaraq olkeden qacmis O zaman Kubanin neft emali zavodlari ABS in Standard Oil ve Shell sirketlerin idaresi altinda idi Yeni hokumet onlara SSRI den gelen nefti emal etmeye emr verib lakin onlar ABS in tezyiqi altinda olduqlarina gore bundan imtina etmisdiler Buna gore Kastro hemin zavodlari musadire edib milletlesdirmisdi ABS buna cavab olaraq Kubadan seker idxalini dayandirib Kastro ise ABS ye aid olan aktivlerinin boyuk hissesini o cumleden seker emal zavodlarini ve banklari milletlesdirib 1960 ci ilin mart ayinda Havana limanida La Coubre adli fransiz yuk gemisinin partlamasi Kubanin ABS ile munasibetlerini daha da pislesdirib Olayin sebebi gunumuze qeder bilinmir amma Kastro ictimai sekilde ABS i sabotajda gunahlandirmisdi Artiq erken 1960 ci ilde Merkezi Kesfiyyat Idaresinde MKI Kastronun hokumetini devirmek fikri ortaya cixdi Kastronun ABS ye aciq sekilde qarsi cixmasini goren Eyzenhauer MKI ye onu devirmek meqsedi ile Kubaya istilaya hazirlasmaga tapsirmisdi Eyzenhauer MKI n bascisi olan Ricard Bisselin planina raziligini verib ve belelikle Donuzlar Korfezi emeliyyati ucun yari herbi quvvelerin hazirligi baslamisdi Istinadlar Donuzlar korfezi emeliyyati ve ya Hafta az 2023 08 26 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 26 Bloq Qiyametin Astanasinda VOA 21 dek 2012 2023 08 26 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 26 Bourne 1986 pp 158 159 Quirk 1993 pp 203 207 208 Coltman 2003 p 137 Bourne 1986 pp 205 206 Quirk 1993 pp 316 319 Coltman 2003 p 173 Bourne 1986 pp 201 202 Quirk 1993 pp 302 302 Coltman 2003 p 172 Quirk 1993 p 303 State Department Office of the Historian US State Department Office of the Historian Milestones 1961 1968 2016 08 23 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 12 Ambrose 2007 pp 499 500