Dominant (lat. Dominans- hakimlik edən)- fitosenozların müxtəlif yaruslarında üstünlük təşkil edən bitki növləri. Biosenozun əsas qatlarında üstünlük təşkil edən, yəni dominantlıq edən bitki növləri dominant, ikinci dərəcəli qatlarda üstünlük təşkil edən növləri isə subdominantlar adlanır. Fitosenozun hakim yarusunda yalnız bir dominant varsa, ona monodominant, fitosenozda bir neçə dominant iştirak edərsə, polidominant fitosenoz adlanır. Dominant kütlənin miqdarı, yaxud proyektiv böyüklüyünə gösrə hesablanır. Dominantlar və subdominantlar fitosenozun əsas məhsulunu təşkil etdiyi üçün onlar mühityaradıcı rol oynayaraq çox mühüm əhəmiyyətə malikdir. Biosenozların hesablanmasında dominantlar mühüm əhəmiyyət kəsb edir.
Dominant növ
Dominant növ miqdarına və məhsuldarlığına görə yalnız özü və ya digər növlərlə birlikdə qruplaşmanın əsasını formalaşdıran növdür. Dominantlıq aşağıdakı düsturla hesablanır:
D1=n1Nˑ100
Düsturda n1-növün sayı, N biosenozda fərdlərin ümumi sayı.
Dominantın arealı
Dominantın arealı dominantlıq edən növün tutduğu areal deməkdir. Növ formasiyası yaradaraq onun coğrafiyasını müəyyənləşdirərsə, arealın dominantlıq hissəsi, növ digər növlərlə birlikdə polidominant formasiya yaradırsa, arealın kondominant hissəsi adlanır. Dominant arealı xəritəsini tərtib edərkən geobotaniki xəritələrdən istifadə edilir.
Həmçinin bax
Xarici keçid
Tam və natamam dominantlıq haqqında anlayış.
İstinadlar
- Qərib Məmmədov, Mahmud Xəlilov. Ensiklopedik ekoloji lüğət. Bakı-Elm-2008
- Qərib Məmmədov, Mahmud Xəlilov. Ekoloqlarin məlumat kitabi. Bakı-Elm-2003.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Dominant lat Dominans hakimlik eden fitosenozlarin muxtelif yaruslarinda ustunluk teskil eden bitki novleri Biosenozun esas qatlarinda ustunluk teskil eden yeni dominantliq eden bitki novleri dominant ikinci dereceli qatlarda ustunluk teskil eden novleri ise subdominantlar adlanir Fitosenozun hakim yarusunda yalniz bir dominant varsa ona monodominant fitosenozda bir nece dominant istirak ederse polidominant fitosenoz adlanir Dominant kutlenin miqdari yaxud proyektiv boyukluyune gosre hesablanir Dominantlar ve subdominantlar fitosenozun esas mehsulunu teskil etdiyi ucun onlar muhityaradici rol oynayaraq cox muhum ehemiyyete malikdir Biosenozlarin hesablanmasinda dominantlar muhum ehemiyyet kesb edir Rhizophoraceae manqrov tropik bataqliqlarda dominantliq edirDominant novDominant nov miqdarina ve mehsuldarligina gore yalniz ozu ve ya diger novlerle birlikde qruplasmanin esasini formalasdiran novdur Dominantliq asagidaki dusturla hesablanir D1 n1Nˑ100 Dusturda n1 novun sayi N biosenozda ferdlerin umumi sayi Dominantin arealiDominantin areali dominantliq eden novun tutdugu areal demekdir Nov formasiyasi yaradaraq onun cografiyasini mueyyenlesdirerse arealin dominantliq hissesi nov diger novlerle birlikde polidominant formasiya yaradirsa arealin kondominant hissesi adlanir Dominant areali xeritesini tertib ederken geobotaniki xeritelerden istifade edilir Hemcinin baxBitkilerXarici kecidTam ve natamam dominantliq haqqinda anlayis IstinadlarQerib Memmedov Mahmud Xelilov Ensiklopedik ekoloji luget Baki Elm 2008 Qerib Memmedov Mahmud Xelilov Ekoloqlarin melumat kitabi Baki Elm 2003