Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Divriği böyük məscidi və darüşşəfası — bəyi Əhməd şah və Məleykə Turan tərəfindən, bəyliyin mərkəzi Sivas, Divriğidə inşa etdirilmiş böyük məscid və (xəstəxana) kompleksi. Kompleks 1228-1229-cu illərdə inşa edilmişdir. Kompleksə daxil olan abidələrin memarı Əhlətli Xürrəmşah və Tiflisli Əhməddir. Kompleksə daxil olan məscidin xeyriyyə fondu 5 iyul 1243-cü ildə fəaliyyətə başlamışdır. Kompleksi ziyarət etmiş məşhur səyyah Övliya Çələbi yazır: "Ustad,...mərmər,bu camiyə elə əmək sərf edib, qapı və divarları elə naxışlamışdır ki, onu mədh eləməyə nə söz yetər, nə qələm yazar..." Kompleks Türkiyədən UNESCO-nun Ümumdünya İrsi Siyahısına salınmış ilk abidədir.
| Divriği böyük məscidi və Darüşşəfası | |
|---|---|
| Divriği Ulu Camii ve Darüşşifası | |
 | |
 | |
| Ölkə |  Türkiyə |
| Şəhər | Sivas |
| Yerləşir | |
| Aidiyyatı | Mengücəklü bəyliyi |
| Memar | Muğis oğlu Xürrəm Şah |
| Sifarişçi | Ərzincan bəyi Fəxrəddin Bəhramşahın Qızı Turan Mələk |
| Tikilmə tarixi | 1228—1229 |
| Üslubu | |
| Vəziyyəti | stabil |
| Tipi | Mədəni |
| Kriteriya | i,iv |
| Təyin edilib | 1985 |
| İstinad nöm. | 358 |
| Dövlət | Türkiyə |
| Region | Avropa |
| | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Tarixi
Kompleks Məngucuk bəyi Əhməd şahın xanımı Məleykə Turan tərəfindən inşa etdirilmiş və məscid, hamam və xəstəxanadan ibarət olmaqla Anadolunun bu tipli külliyələri içərisində ən qədimidir. Kompleksə daxil olan məscidin memarı Əhlətli Xürrəmşahdır. Darüşşəfa binası məscidin cənub divarına bitişik inşa edilmişdir. Bina üstü işıqlıq qübbəylə örtülmüş, giriş ilə birgə dörd eyvandan ibarətdir. Darüşşəfanın şimal-şərqində isə bir türbə vardır.
Memarlıq xüsusiyyətləri
Məscidin sahəsi xayəli beş hissəyə bolunmuşdur ki, onlardan da ortada olanı digərlərinə nisbətən daha böyük ölçüyə malikdir. Burada yerləşən dilimli mehrab qübbəsi bayırdan piramidaya bənzər gumbəzlə ortulmuş və daxildən məscidin əsas kompozisiya elementi kimi vurğulanmışdır. Orta hissənin xüsusilə işıqlandırılması diqqəti cəlb edir. Məscidin interyerində, qübbəyə keçid hissədə türk memarlığında geniş yayılmış üçbucaqlardan ibarət naxış kompozisiyası yaradılmışdır. Məscidin sahələrinin hər biri digərindən fərqlənən ulduz naxışları ilə bəzədilmişdir. Binada həm xas olan, həm də Əməvilər dövrü memarlığının məscid tikmə ənənələrini bir arada görmək mümkündür.
Abidə planlaşdırılması və bəzəklərinə görə bənzəri olmayan bir memarlıq əsəridir. Aralarında üslub birliyi olmaya üç portalında naxışları bir-birindən fərqlidir. İkibaşlı qartal motivinin də yer aldığı naxışlar son dərəcə qabarıq və barokko xarakterlidir. Qərb portalında gerbi olan ikibaşlı qartal və Əhməd şahın gerbi yerləşdirilmişdir.
Qoz ağacından hazırlanmış və qabartma süls xəttli yazılarla naxışlanmış minbər də ulduz naxışları ilə bəzədilmişdir. Abidənin barokko xarakterli və iri palmetlərlə bəzədilmiş mehrabı isə bənzərsizdir. Bundan başqa məscidin əsas giriş qapısına günəş şüaları düşdüyü zaman qapıda, Quran oxuyan insan görüntüsü ortaya çıxır.
İstinadlar
Bu məqalədəki istinadlar müvafiq ilə göstərilməlidir. |
- . . 2006-02-26 tarixində (fact sheet) orijinalından (#bad_url) arxivləşdirilib.
- "UNESCO-nun abidə haqqında verdiyi məlumat". 2017-07-05 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-01-04.
- . 2008-08-07 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2011-01-04.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Divrigi boyuk mescidi ve darussefasi beyi Ehmed sah ve Meleyke Turan terefinden beyliyin merkezi Sivas Divrigide insa etdirilmis boyuk mescid ve xestexana kompleksi Kompleks 1228 1229 cu illerde insa edilmisdir Komplekse daxil olan abidelerin memari Ehletli Xurremsah ve Tiflisli Ehmeddir Komplekse daxil olan mescidin xeyriyye fondu 5 iyul 1243 cu ilde fealiyyete baslamisdir Kompleksi ziyaret etmis meshur seyyah Ovliya Celebi yazir Ustad mermer bu camiye ele emek serf edib qapi ve divarlari ele naxislamisdir ki onu medh elemeye ne soz yeter ne qelem yazar Kompleks Turkiyeden UNESCO nun Umumdunya Irsi Siyahisina salinmis ilk abidedir Divrigi boyuk mescidi ve DarussefasiDivrigi Ulu Camii ve Darussifasi39 22 16 sm e 38 07 17 s u Olke TurkiyeSeher SivasYerlesirAidiyyati Menguceklu beyliyiMemar Mugis oglu Xurrem SahSifarisci Erzincan beyi Fexreddin Behramsahin Qizi Turan MelekTikilme tarixi 1228 1229UslubuVeziyyeti stabilUNESCO Umumdunya IrsiTipiMedeniKriteriyai ivTeyin edilib1985Istinad nom 358DovletTurkiyeRegionAvropaDivrigi mescidi Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiKompleks Mengucuk beyi Ehmed sahin xanimi Meleyke Turan terefinden insa etdirilmis ve mescid hamam ve xestexanadan ibaret olmaqla Anadolunun bu tipli kulliyeleri icerisinde en qedimidir Komplekse daxil olan mescidin memari Ehletli Xurremsahdir Darussefa binasi mescidin cenub divarina bitisik insa edilmisdir Bina ustu isiqliq qubbeyle ortulmus giris ile birge dord eyvandan ibaretdir Darussefanin simal serqinde ise bir turbe vardir Memarliq xususiyyetleriMescidin sahesi xayeli bes hisseye bolunmusdur ki onlardan da ortada olani digerlerine nisbeten daha boyuk olcuye malikdir Burada yerlesen dilimli mehrab qubbesi bayirdan piramidaya benzer gumbezle ortulmus ve daxilden mescidin esas kompozisiya elementi kimi vurgulanmisdir Orta hissenin xususile isiqlandirilmasi diqqeti celb edir Mescidin interyerinde qubbeye kecid hissede turk memarliginda genis yayilmis ucbucaqlardan ibaret naxis kompozisiyasi yaradilmisdir Mescidin sahelerinin her biri digerinden ferqlenen ulduz naxislari ile bezedilmisdir Binada hem xas olan hem de Emeviler dovru memarliginin mescid tikme enenelerini bir arada gormek mumkundur Abide planlasdirilmasi ve bezeklerine gore benzeri olmayan bir memarliq eseridir Aralarinda uslub birliyi olmaya uc portalinda naxislari bir birinden ferqlidir Ikibasli qartal motivinin de yer aldigi naxislar son derece qabariq ve barokko xarakterlidir Qerb portalinda gerbi olan ikibasli qartal ve Ehmed sahin gerbi yerlesdirilmisdir Qoz agacindan hazirlanmis ve qabartma suls xettli yazilarla naxislanmis minber de ulduz naxislari ile bezedilmisdir Abidenin barokko xarakterli ve iri palmetlerle bezedilmis mehrabi ise benzersizdir Bundan basqa mescidin esas giris qapisina gunes sualari dusduyu zaman qapida Quran oxuyan insan goruntusu ortaya cixir IstinadlarBu meqaledeki istinadlar muvafiq istinad sablonlari ile gosterilmelidir 2006 02 26 tarixinde fact sheet orijinalindan bad url arxivlesdirilib UNESCO nun abide haqqinda verdiyi melumat 2017 07 05 tarixinde Istifade tarixi 2011 01 04 2008 08 07 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2011 01 04