Cəsur Karl (fr. Charles le Téméraire; 10 noyabr 1433, Dijon – 5 yanvar 1477, Nansi— Burqundiya hersoqu (1467-ci ildən), sülaləsinin yan qolunun nümayəndəsi.
Cəsur Karl | |
---|---|
fr. Charles le Téméraire | |
Əvvəlki | |
Sonrakı | Burqonlu Mariya |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 10 noyabr 1433 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 5 yanvar 1477(43 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Vəfat səbəbi | döyüşdə ölüm |
Fəaliyyəti | siyasətçi |
Atası | |
Anası | Portuqaliyalı İzabella |
Həyat yoldaşları | Yorklu Marqarit |
Uşağı | Burqonlu Mariya |
Ailəsi | Valua sülaləsi |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Xeyirxah Filipp və Portuqaliyalı İzabellanın (1397–1471) oğlu. Flandriyada tərbiyə almışdır. Gentdə baş vermiş üsyanın (1452–53) yatırılmasında iştirak etmişdir. Burqundiya hersoqluğunun geniş, lakin pərakəndə yerləşən torpaqlarını birəşdirib müstəqil krallıq yaratmağa çalışırdı. Fransa fyeflərinin Paris parlamentinin tabeliyindən çıxarılması məqsədilə məhkəmə sistemində islahat keçirmişdir. 1473-cü ildə (Tionvil ordonansı) Mehelendə özünün şimal mülkləri üçün vahid ali məhkəmə orqanı (parlament) və maliyyə idarəsini (hesablama palatası) yaratmışdır. Peşəkar ordunun (1471 və 1473-cü illərin ordonansları) təşkili onun adı ilə bağlıdır. Fransadakı mülklərinin müstəqilliyini əldə etmək məqsədi ilə öz süzereni kral XI Lüdoviklə siyasi rəqabət aparmış, onun mərkəzləşdirmə siyasətinə qarşı çıxmışdır.
İrsi
1465-ci ildə Ümumi rifah liqasında iştirak etmişdir. İngiltərənin dəstəyinə ümid edərək IV Eduardın bacısı Marqarita (1446–1503) ilə evlənmişdir. Öz mülklərini genişləndirərək, 1474–77 illərdə İsveçrə və Lotaringiya ilə fasiləsiz müharibələr (Burqundiya müharibələri) aparmışdır.Nansinin mühasirəsi zamanı həlak olmuşdur. Onun Fransa mülkləri (Pikardiya, Burqundiya hersoqluğu, Franş-Konte, Artua və Bulonne) XI Lüdovik tərəfindən ilhaq edilmişdir. Qalan torpaqların varisi isə Cəsur Karlın qızı Burqundiyalı Mariya olmuşdur. Cəsur Karl sağlığında Böyük Aslan, Döyüşçü, Qorxulu və İgid ləqəbləri ilə məşhur idi; Cəsur ləqəbi isə ona 18-ci əsrin sonu – 19-cu əsrin əvvəllərində verilmişdi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118560026 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
- Карл Смелый // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Cəsur Karl// Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). — V cild. Bakı, 2009. — Səh.: 333
Xarici keçidlər
- Cəsur Karl
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cesur Karl fr Charles le Temeraire 10 noyabr 1433 Dijon 5 yanvar 1477 Nansi Burqundiya hersoqu 1467 ci ilden sulalesinin yan qolunun numayendesi Cesur Karlfr Charles le TemeraireBurqundiya hersoquEvvelkiSonrakiBurqonlu MariyaSexsi melumatlarDogum tarixi 10 noyabr 1433Dogum yeri DijonVefat tarixi 5 yanvar 1477 43 yasinda Vefat yeri Nansi Lotaringiya hersoqlugu d Vefat sebebi doyusde olumFealiyyeti siyasetciAtasiAnasi Portuqaliyali IzabellaHeyat yoldaslari Yorklu MarqaritUsagi Burqonlu MariyaAilesi Valua sulalesi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiXeyirxah Filipp ve Portuqaliyali Izabellanin 1397 1471 oglu Flandriyada terbiye almisdir Gentde bas vermis usyanin 1452 53 yatirilmasinda istirak etmisdir Burqundiya hersoqlugunun genis lakin perakende yerlesen torpaqlarini biresdirib musteqil kralliq yaratmaga calisirdi Fransa fyeflerinin Paris parlamentinin tabeliyinden cixarilmasi meqsedile mehkeme sisteminde islahat kecirmisdir 1473 cu ilde Tionvil ordonansi Mehelende ozunun simal mulkleri ucun vahid ali mehkeme orqani parlament ve maliyye idaresini hesablama palatasi yaratmisdir Pesekar ordunun 1471 ve 1473 cu illerin ordonanslari teskili onun adi ile baglidir Fransadaki mulklerinin musteqilliyini elde etmek meqsedi ile oz suzereni kral XI Ludovikle siyasi reqabet aparmis onun merkezlesdirme siyasetine qarsi cixmisdir Irsi1465 ci ilde Umumi rifah liqasinda istirak etmisdir Ingilterenin desteyine umid ederek IV Eduardin bacisi Marqarita 1446 1503 ile evlenmisdir Oz mulklerini genislendirerek 1474 77 illerde Isvecre ve Lotaringiya ile fasilesiz muharibeler Burqundiya muharibeleri aparmisdir Nansinin muhasiresi zamani helak olmusdur Onun Fransa mulkleri Pikardiya Burqundiya hersoqlugu Frans Konte Artua ve Bulonne XI Ludovik terefinden ilhaq edilmisdir Qalan torpaqlarin varisi ise Cesur Karlin qizi Burqundiyali Mariya olmusdur Cesur Karl sagliginda Boyuk Aslan Doyuscu Qorxulu ve Igid leqebleri ile meshur idi Cesur leqebi ise ona 18 ci esrin sonu 19 cu esrin evvellerinde verilmisdi Hemcinin baxBurqundiya hersoqlugu IstinadlarDeutsche Nationalbibliothek Record 118560026 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Karl Smelyj Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Cesur Karl Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde V cild Baki 2009 Seh 333Xarici kecidlerCesur Karl