Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cəlal Əlirza oğlu Əliyev (30 iyun 1928, Naxçıvan – 31 yanvar 2016, Bakı) — azərbaycanlı elm, dövlət və siyasi xadim; Professor, AMEA Rəyasət Heyətinin üzvü, Azərbaycan Milli Məclisinin I, II, III və IV çağırış üzvü.
| Cəlal Əliyev | |
|---|---|
 | |
| 24 noyabr 1995 – 24 noyabr 2015 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 30 iyun 1928 |
| Doğum yeri | |
| Vəfat tarixi | 31 yanvar 2016 (87 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Dəfn yeri | |
| Partiya | |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | siyasətçi, bioloq |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | bitkiçilik, biologiya, Genetika, Bitki seleksiyası, siyasət |
| | |
| Təltifləri | |
Həyatı
Cəlal Əliyev 1928-ci il iyunun 30-da Naxçıvan şəhərində anadan olub. Cəlal Əliyev ailəli və bir qız atası idi. C. Məmmədquluzadə adına Naxçıvan Dövlət Müəllimlər İnstitutunda təbiat-coğrafiya üzrə orta, S. Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetində isə biologiya üzrə ali təhsil alıb.
Cəlal Əliyev uzun sürən xəstəlikdən sonra 2016-cı il yanvarın 31-də dünyasını dəyişib. Akademik Birinci Fəxri Xiyabanda torpağa tapşırılıb.
Yeni Azərbaycan Partiyasının (YAP) üzvü idi.
Azərbaycan,Rus və ingilis dillərini bilirdi.
Əmək fəaliyyəti
1948-ci ildən Azərbaycan Dövlət Universitetinin bitki fiziologiyası kafedrasında laborant işləmişdir. 1954-cü ildən Azərbaycan EA-nın Elmi Tədqiqat Əkinçilik İnstitutunda kiçik elmi işçi, baş elmi işçi, laboratoriya müdiri vəzifələrində çalışmışdır. 1971–1990-cı illərdə Azərbaycan EA-nın Botanika İnstitutunda fotosintezin fiziologiyası yaradıcı qrupunun rəhbəri, laboratoriya müdiri, şöbə müdiri, Azərbaycan EA-nın Biologiya elmləri bölməsinin akademik-katibi olmuşdur. 2010-cu il noyabrın 7-də 62 saylı Saatlı seçki dairəsindən yenidən Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputat seçilmişdir. Azərbaycan-Almaniya Federativ Respublikası parlamentlərarası əlaqələr üzrə işçi qrupunun rəhbəri idi.
Elmi fəaliyyəti
Cəlal Əliyev 1955-ci ildə fəlsəfə doktoru, 1971-ci ildə elmlər doktorluğu dissertasiyalarını müdafiə etmiş, 1976-cı ildə Azərbaycan SSR EA-nın müxbir üzvü, 1980-ci ildə isə həqiqi üzvü seçilmişdir. O, Rusiya Kənd Təsərrüfatı Elmləri Akademiyasının (1995), Ukrayna və Belarus respublikalarının Aqrar Elmlər Akademiyalarının (1996) xarıcı üzvü olmuşdur. 1981–1990-cı illərdə AEA-nın Biologiya Elmləri Bölməsində akademik-katib işləmiş, AR KTN ET Əkinçilik İnstitutunun Bitkilərin fiziologiyası və biotexnologiyası və AMEA Botanika İnstitutunun Bioloji məhsuldarlığın fundamental problemləri şöbələrinə rəhbərlik etmişdir.
Kənd təsərrüfatı bitkilərinin məhsuldarlığını artırmaq və keyfiyyətini yaxşılaşdırmaq məqsədilə onlarda fotosintezin, mineral elementlərlə qidalanmanın və maddələr mübadiləsinin öyrənilməsinə sərf etmiş, tədqiqatlarından bitkilərin optiki-bioloji quruluşu, fotosintez aparatında gedən fotokimyəvi-fotofiziki proseslərlə fizioloji və məhsuldarlıq prosesləri arasındakı əlaqə, məhsuldarlığın molekulyar mexanizmi kimi məsələləri öyrənmişdir. Tədqiqatları tanınmış, vətənimizə və elmimizə başucalığı gətirmişdir. Elmi təcrübələri qoyduğu Mil-Muğan düzləri ölkəmizin taxıl anbarına çevrilmişdir.
Cəlal Əliyevin taxıl sortları sınaqdan uğurla keçirilmiş və "Qaraqılçıq-2", "Tərtər", "Vüqar", "Şiraslan-23", "Əlincə-84", "Mirbəşir-50", "Bərəkətli-95", "Əkinçi-84" və başqa taxıl sortları artıq yüz min hektarlarla sahədə əkilir. Akademik Cəlal Əliyevin rəhbərliyi ilə Azərbaycanda ilk dəfə olaraq buğdanın seleksiyasının elmi əsaslandırılmış proqramı uğurla həyata keçirilmişdir. Buğdanın fotosintez fəaliyyətinin sirlərini aydınlaşdırmaqla bunu arzu olunan istiqamətə yönəltmək üçün genetik seleksiya işləri aparılmışdır. Bununla da akademik Cəlal Əliyev tərəfindən fiziki-kimyəvi biologiya sahəsində tədqiqatlar inkişaf etdirilməklə molekulyar biologiyanın, gen biotexnologiyasının əsası qoyulmuşdur.
Çap olumuş əsərləri
Onlarca monoqrafiyanın, kitabın və elmi məqalənin müəllifi idi. Akademik 5 kitab və monoqrafiyanın, dünyanın ən nüfuzlu jurnallarında çap olunan 600-dən çox elmi məqalənin müəllifidir. Əsərlərindən 100-dən çoxu xarici ölkə jurnallarında çap edilmişdir. Rəhbərliyi ilə 80-dən çox namizədlik və doktorluq dissertasiyası müdafiə edilmişdir. "Türklər, azərbaycanlılar, ermənilər: tarixi həqiqətin soyqırımı", "Erməni terroristlərinin və quldur törəmələrinin insanlığa qarşı cinayətləri" əsərlərini yazmış və bir neçə dildə çap etdirmişdir.
Üzvü olduğu qurumlar
Akademik Cəlal Əliyev Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Rəyasət Heyətinin həqiqi üzvü, Rusiya Kənd Təsərrüfatı Elmləri Akademiyasının həqiqi üzvü, Ukrayna Aqrar Elmlər Akademiyasının və Belarus Kənd Təsərrüfatı Elmləri Akademiyasının xarici üzvü, habelə dünyanın digər onlarla elmi qurumlarının üzvüdür. Yeni Azərbaycan Partiyası Siyasi Şurasının üzvü, I–III çağırış Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin deputatı olmuşdur.
Filmoqrafiya
- Aqil Əliyev. Böyük alim, böyük insan (film, 2007)
- Azərbaycana namus və sevgiylə (film, 2006)
- Bərəkət (film, 1985)
- Böyük ömrün anları (film, 2006)
- Dünya şöhrətli məzun (film, 2003)
- Mənə inanın! (film, 2007)
- Tikdim ki, izim qala (film, 1997)
- Yaşıl möcüzə (film, 1979)
Xarici keçidlər
- Akademik Cəlal Əliyev
İstinadlar
- Çex Milli Hakimiyyət Məlumat bazası.
- . 2016-02-01 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2016-02-01. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "Akademik Cəlal Əliyev məktəbinin yeni uğurları". 2023-07-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-28. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "Azərbaycan elminin fəxri". 2023-07-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-09-28. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Vikipediyada bu ad soyadli diger sexsler haqqinda da meqaleler var bax Celal Eliyev deqiqlesdirme Celal Elirza oglu Eliyev 30 iyun 1928 Naxcivan 31 yanvar 2016 Baki azerbaycanli elm dovlet ve siyasi xadim Professor AMEA Reyaset Heyetinin uzvu Azerbaycan Milli Meclisinin I II III ve IV cagiris uzvu Celal EliyevAzerbaycan Milli Meclisinin I II III ve IV cagiris uzvu24 noyabr 1995 24 noyabr 2015Sexsi melumatlarDogum tarixi 30 iyun 1928 1928 06 30 Dogum yeri Naxcivan Naxcivan MSSR Azerbaycan SSR ZSFSR SSRIVefat tarixi 31 yanvar 2016 2016 01 31 87 yasinda Vefat yeri Baki AzerbaycanDefn yeri Fexri XiyabanPartiya Yeni Azerbaycan PartiyasiTehsili Baki Dovlet UniversitetiFealiyyeti siyasetci bioloqElmi fealiyyetiElm sahesi bitkicilik biologiya Genetika Bitki seleksiyasi siyasetTeltifleriHeyatiCelal Eliyev 1928 ci il iyunun 30 da Naxcivan seherinde anadan olub Celal Eliyev aileli ve bir qiz atasi idi C Memmedquluzade adina Naxcivan Dovlet Muellimler Institutunda tebiat cografiya uzre orta S Kirov adina Azerbaycan Dovlet Universitetinde ise biologiya uzre ali tehsil alib Celal Eliyev uzun suren xestelikden sonra 2016 ci il yanvarin 31 de dunyasini deyisib Akademik Birinci Fexri Xiyabanda torpaga tapsirilib Yeni Azerbaycan Partiyasinin YAP uzvu idi Azerbaycan Rus ve ingilis dillerini bilirdi Emek fealiyyeti1948 ci ilden Azerbaycan Dovlet Universitetinin bitki fiziologiyasi kafedrasinda laborant islemisdir 1954 cu ilden Azerbaycan EA nin Elmi Tedqiqat Ekincilik Institutunda kicik elmi isci bas elmi isci laboratoriya mudiri vezifelerinde calismisdir 1971 1990 ci illerde Azerbaycan EA nin Botanika Institutunda fotosintezin fiziologiyasi yaradici qrupunun rehberi laboratoriya mudiri sobe mudiri Azerbaycan EA nin Biologiya elmleri bolmesinin akademik katibi olmusdur 2010 cu il noyabrin 7 de 62 sayli Saatli secki dairesinden yeniden Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin deputat secilmisdir Azerbaycan Almaniya Federativ Respublikasi parlamentlerarasi elaqeler uzre isci qrupunun rehberi idi Elmi fealiyyetiCelal Eliyev 1955 ci ilde felsefe doktoru 1971 ci ilde elmler doktorlugu dissertasiyalarini mudafie etmis 1976 ci ilde Azerbaycan SSR EA nin muxbir uzvu 1980 ci ilde ise heqiqi uzvu secilmisdir O Rusiya Kend Teserrufati Elmleri Akademiyasinin 1995 Ukrayna ve Belarus respublikalarinin Aqrar Elmler Akademiyalarinin 1996 xarici uzvu olmusdur 1981 1990 ci illerde AEA nin Biologiya Elmleri Bolmesinde akademik katib islemis AR KTN ET Ekincilik Institutunun Bitkilerin fiziologiyasi ve biotexnologiyasi ve AMEA Botanika Institutunun Bioloji mehsuldarligin fundamental problemleri sobelerine rehberlik etmisdir Kend teserrufati bitkilerinin mehsuldarligini artirmaq ve keyfiyyetini yaxsilasdirmaq meqsedile onlarda fotosintezin mineral elementlerle qidalanmanin ve maddeler mubadilesinin oyrenilmesine serf etmis tedqiqatlarindan bitkilerin optiki bioloji qurulusu fotosintez aparatinda geden fotokimyevi fotofiziki proseslerle fizioloji ve mehsuldarliq prosesleri arasindaki elaqe mehsuldarligin molekulyar mexanizmi kimi meseleleri oyrenmisdir Tedqiqatlari taninmis vetenimize ve elmimize basucaligi getirmisdir Elmi tecrubeleri qoydugu Mil Mugan duzleri olkemizin taxil anbarina cevrilmisdir Celal Eliyevin taxil sortlari sinaqdan ugurla kecirilmis ve Qaraqilciq 2 Terter Vuqar Siraslan 23 Elince 84 Mirbesir 50 Bereketli 95 Ekinci 84 ve basqa taxil sortlari artiq yuz min hektarlarla sahede ekilir Akademik Celal Eliyevin rehberliyi ile Azerbaycanda ilk defe olaraq bugdanin seleksiyasinin elmi esaslandirilmis proqrami ugurla heyata kecirilmisdir Bugdanin fotosintez fealiyyetinin sirlerini aydinlasdirmaqla bunu arzu olunan istiqamete yoneltmek ucun genetik seleksiya isleri aparilmisdir Bununla da akademik Celal Eliyev terefinden fiziki kimyevi biologiya sahesinde tedqiqatlar inkisaf etdirilmekle molekulyar biologiyanin gen biotexnologiyasinin esasi qoyulmusdur Cap olumus eserleriOnlarca monoqrafiyanin kitabin ve elmi meqalenin muellifi idi Akademik 5 kitab ve monoqrafiyanin dunyanin en nufuzlu jurnallarinda cap olunan 600 den cox elmi meqalenin muellifidir Eserlerinden 100 den coxu xarici olke jurnallarinda cap edilmisdir Rehberliyi ile 80 den cox namizedlik ve doktorluq dissertasiyasi mudafie edilmisdir Turkler azerbaycanlilar ermeniler tarixi heqiqetin soyqirimi Ermeni terroristlerinin ve quldur toremelerinin insanliga qarsi cinayetleri eserlerini yazmis ve bir nece dilde cap etdirmisdir Uzvu oldugu qurumlarAkademik Celal Eliyev Azerbaycan Milli Elmler Akademiyasinin Reyaset Heyetinin heqiqi uzvu Rusiya Kend Teserrufati Elmleri Akademiyasinin heqiqi uzvu Ukrayna Aqrar Elmler Akademiyasinin ve Belarus Kend Teserrufati Elmleri Akademiyasinin xarici uzvu habele dunyanin diger onlarla elmi qurumlarinin uzvudur Yeni Azerbaycan Partiyasi Siyasi Surasinin uzvu I III cagiris Azerbaycan Respublikasi Milli Meclisinin deputati olmusdur FilmoqrafiyaAqil Eliyev Boyuk alim boyuk insan film 2007 Azerbaycana namus ve sevgiyle film 2006 Bereket film 1985 Boyuk omrun anlari film 2006 Dunya sohretli mezun film 2003 Mene inanin film 2007 Tikdim ki izim qala film 1997 Yasil mocuze film 1979 Xarici kecidlerAkademik Celal EliyevIstinadlarCex Milli Hakimiyyet Melumat bazasi 2016 02 01 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2016 02 01 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Akademik Celal Eliyev mektebinin yeni ugurlari 2023 07 06 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 28 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Azerbaycan elminin fexri 2023 07 06 tarixinde Istifade tarixi 2020 09 28 redundant parameters redundant parameters redundant parameters