Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Cılxa xan — türk və altay mifologiyasında uşaq tanrısı. Uşaq doğulduğunda taleyini təyin edər. Doğumu edən qadını da qoruyur. Uşağı olmayan qadınlar tərəfindən ondan uşaq istənilər.
Yakutlarınn mifoloji inanclarında, xeyirxah və "Ayıhı"lardan olan bir ruhdur. İnanışa görə "Cılka Xan", uşaq doğulduğunda onun qədərini təyin edər. Mifoloji mətnlərdə, onun və həyat yoldaşının göylərdə yaşadığı deyilər. Dəğum ruhu uşaq vermədiyi zaman, Yakutlar uşağı bu dəfə "Cılka Xan" dan diləyərlər. Canını "Cılka Xan"ın verdiyi uşağın gələcəyi yaxşı olar və bu uşaq, hər hansı bir xəstəlikdən və ya qəzadan ötəri ölməz. Hevyanların tələf olduğu və ya quraqlıq vaxtlarda, yenə "Cılka Xana yalvarılıp dua edilər.
Çınkıs xanım
Çınkıs xanım - türk və altay mifologiyasında uşaq tanrıçasıdır. Cılka Xanın arvadıdır. Adı davamlı onunla birlikdə xatırlanar. Körpələrin və uşaqların qoruyuculuğunu edər. Çınkı/Çınqı atəş, qığılcım deməkdir. Bu halda atəşin qoruyucu xüsusiyyətiylə əlaqədardır. Uşaqların da oyuncağı olan "çınqırax" (zınqırov) ilə maraqlı bir kökensel ortaqlıq vardır. Bundan başqa Çingiz adı ilə də əlaqədar görünməkdədir. Bu vəziyyətdə dəniz və okean mənaları daşıyır.
Üçmüstü
Üçmüstü xanım - türk və altay mifologiyasında uşaq tanrıçasıdır. Uşaqları pis ruhlardan qoruyur. Ayrı bir tanrıça mı, yoxsa uşaq tanrıçasını təyin edən bir sifət mı olduğu mövzusu qəti deyildir. Üç buynuzu vardır. Burada üç dənə, yəni şər varlıqlara aid olan sayda (tək rəqəmli) buynuzu tapılması maraqlıdır. Bu vəziyyətdən onun şər bir varlıq olması lazım olduğu ağla gəlir lakin tam əksinə uşaqları qorumaqdadır. Buna edilə biləcək bir şərh bu ola bilər: Uşaqları pis ruhlardan qoruduğu üçün ən az bu pis varlıqlar qədər güclü olmalıdır. Söz mənası, "üçlü" deməkdir. Üç buynuz mənası daşıyır.
Etimologiya
(Cıl/Çıl) kökündən törəmişdir. Dostluq və sevgi mənası verir. "Cılqa" yol deməkdir və qədər məzmunu ilə əlaqəli olmalıdır. Türkçe Cıl/Çıl sözü qabarma mənasını da verər və hamiləlik ilə əlaqəli ola bilər.
Mənbə
- Türk Əfsanə Sözlüyü, Dəniz Qaraqurd, Türkiyə, 2011, (OTRS: CC BY-SA 3.0) (türk.)
Mifologiya ilə əlaqədar olan bu məqalə halındadır. Məqaləni redaktə edərək Vikipediyanı zənginləşdirin.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cilxa xan turk ve altay mifologiyasinda usaq tanrisi Usaq doguldugunda taleyini teyin eder Dogumu eden qadini da qoruyur Usagi olmayan qadinlar terefinden ondan usaq isteniler Yakutlarinn mifoloji inanclarinda xeyirxah ve Ayihi lardan olan bir ruhdur Inanisa gore Cilka Xan usaq doguldugunda onun qederini teyin eder Mifoloji metnlerde onun ve heyat yoldasinin goylerde yasadigi deyiler Degum ruhu usaq vermediyi zaman Yakutlar usagi bu defe Cilka Xan dan dileyerler Canini Cilka Xan in verdiyi usagin geleceyi yaxsi olar ve bu usaq her hansi bir xestelikden ve ya qezadan oteri olmez Hevyanlarin telef oldugu ve ya quraqliq vaxtlarda yene Cilka Xana yalvarilip dua ediler Cinkis xanimCinkis xanim turk ve altay mifologiyasinda usaq tanricasidir Cilka Xanin arvadidir Adi davamli onunla birlikde xatirlanar Korpelerin ve usaqlarin qoruyuculugunu eder Cinki Cinqi ates qigilcim demekdir Bu halda atesin qoruyucu xususiyyetiyle elaqedardir Usaqlarin da oyuncagi olan cinqirax zinqirov ile maraqli bir kokensel ortaqliq vardir Bundan basqa Cingiz adi ile de elaqedar gorunmekdedir Bu veziyyetde deniz ve okean menalari dasiyir UcmustuUcmustu xanim turk ve altay mifologiyasinda usaq tanricasidir Usaqlari pis ruhlardan qoruyur Ayri bir tanrica mi yoxsa usaq tanricasini teyin eden bir sifet mi oldugu movzusu qeti deyildir Uc buynuzu vardir Burada uc dene yeni ser varliqlara aid olan sayda tek reqemli buynuzu tapilmasi maraqlidir Bu veziyyetden onun ser bir varliq olmasi lazim oldugu agla gelir lakin tam eksine usaqlari qorumaqdadir Buna edile bilecek bir serh bu ola biler Usaqlari pis ruhlardan qorudugu ucun en az bu pis varliqlar qeder guclu olmalidir Soz menasi uclu demekdir Uc buynuz menasi dasiyir Etimologiya Cil Cil kokunden toremisdir Dostluq ve sevgi menasi verir Cilqa yol demekdir ve qeder mezmunu ile elaqeli olmalidir Turkce Cil Cil sozu qabarma menasini da verer ve hamilelik ile elaqeli ola biler MenbeTurk Efsane Sozluyu Deniz Qaraqurd Turkiye 2011 OTRS CC BY SA 3 0 turk Mifologiya ile elaqedar olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin