Cunius Riçard Cayavardene (ing. Junius Richard Jayewardene, синг. ජුනියස් රිචඩ් ජයවර්ධන) (17.9.1906, Kolombo – 1.11.1996, orada) – Şri-Lankanın dövlət və siyasi xadimi, Şri-Lankanın baş naziri ( 23 iyul 1977-ci il—4 fevral 1978-ci il), sonra isə (4 fevral 1978-ci il—2 yanvar 1989-cu il).
Cunius Riçard Cayavardene | |
---|---|
sinh. .ජුනියස් රිචඩ් | |
Şri-Lanka Prezidenti[d] | |
4 fevral 1978 – 2 yanvar 1989 | |
Qoşulmama Hərəkatının Baş katibi[d] | |
4 fevral 1978 – 9 sentyabr 1979 | |
Sonrakı | Fidel Kastro |
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | |
Doğum yeri | Kolombo, Şri-Lanka |
Vəfat tarixi | (90 yaşında) |
Vəfat yeri | Kolombo, Şri-Lanka |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | diplomat, siyasətçi, vəkil |
Dini | buddizm |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Bioqrafiyası
Zadəgan sinhqal ailəsindəndir. Seylonda kral və universitet kolleclərində təhsil almış, 1932–40-cı illərdə vəkil işləmişdir. Tezliklə hüquq sahəsindən uzaqlaşmış və siyasətlə məşğul olmağa başlamıdır. Cavanlıq illərində protestantlıqdan buddizmə keçmişdir. İkinci Dünya müharibəsi illərində Yaponiya ilə gizlin danışıqlarda iştirak etmiş və adada olacaq anti-britaniya üsyanını müzakirə etmişdir. 1943-cü ildə Seylon Milli Konqresi partiyasına üzv olmuşdur. 1946-cı ildən Birləşmiş Milli Partiyanın (BMP) liderlərindən biri idi. 1948-ci ildə Seylon (1972-ci ildən Şri-Lanka) müstəqillik qazandıqdan sonra maliyyə naziri (1948–53), kənd təsərrüfatı və ərzaq naziri (1953-56), dövlət naziri (1965–70), müdafiə və xarici işlər nazirliklərinin parlament katibi, 1960–77-ci illərdə parlamentdə BMP fraksiyasının lideri olmuşdur. 1973-cü ildə BMP-nin sədri seçilmişdir. 1977-ci ilin iyulundan 1978-ci ilin fevralınadək baş nazir, eyni zamanda müdafiə, planlaşdırma və iqtisadiyyat, planların yerinə yetirilməsinə nəzarət naziri idi.
1978 -ci ilin fevralında Şri-Lankanın ilk prezidenti seçilmişdir; həm də müdafiə naziri, planların yerinə yetirilməsi üzrə nazir, ali təhsil naziri, silahlı qüvvələrin ali baş komandanı vəzifələrini tuturdu. 1982-ci ildə 6 il müddətinə yenidən prezident seçilmişdir. Cayavardene bazar iqtisadiyyatının inkişafına yönəlmiş islahatlar aparmış, dövlət müəssisələrini sahibkarlara vermiş, özəl kapitalın inkişafı və xarici kapitalın ölkəyə cəlb olunması məqsədilə azad ticarət zonaları yaratmışdı. Cayavardenenin prezidentliyi dövründə sinhqal və tamil icmaları arasında münasibətlərin gərginləşməsi 1983-cü ildə vətəndaş müharibəsinə gətirib çıxarmışdı. Cayavardene tamil separatizmini pisləmiş, ölkədə vəziyyətin normallaşdırılması məqsədilə bir sıra diplomatik və hərbi addımlar atmışdı. Onun təşəbbüsü ilə 1987-cü ildə Şri-Lankaya Hindistan hərbi kontingenti yeridilmişdi. Məhs Cayavardene Raciv Qandinin təşəbbüsünü dəstəkləmiş və ölkədə tamillərə muxtariyyət verilməsinə müsbət yanaşırdı. Nəticədə sinhallar arasında narazılıq güclənmiş və Cayavardeye qarşı sui qəsəd cəhtləri artmışdır. Tamil İlamin Azadlıq Pələngləri təşkilat bu sui qəsdlərin çoxunun qarşısını almışdır. 1989-cü ildə istefa vermişdir.
Mənbə
- Cayavardene Cunius Riçard // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası (25 cilddə). 5-ci cild: Brüssel – Çimli-podzol torpaqlar (25 000 nüs.). Bakı: "Azərbaycan Milli Ensiklopediyası" Elmi Mərkəzi. 2014. səh. 201. ISBN .
- De Silva, K. M., Wriggins, W. H. J.R. Jayewardene of Sri Lanka: a political biography. University of Hawaii Press, 1988
İstinadlar
- "Junius Richard Jayewardene (1906-1996)". 2021-05-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-11-30. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Cunius Ricard Cayavardene ing Junius Richard Jayewardene sing ජ න යස ර චඩ ජයවර ධන 17 9 1906 Kolombo 1 11 1996 orada Sri Lankanin dovlet ve siyasi xadimi Sri Lankanin bas naziri 23 iyul 1977 ci il 4 fevral 1978 ci il sonra ise 4 fevral 1978 ci il 2 yanvar 1989 cu il Cunius Ricard Cayavardenesinh ජ න යස ර චඩ Sri Lanka Prezidenti d 4 fevral 1978 2 yanvar 1989Qosulmama Herekatinin Bas katibi d 4 fevral 1978 9 sentyabr 1979SonrakiFidel KastroSexsi melumatlarDogum tarixi 17 sentyabr 1906Dogum yeri Kolombo Sri LankaVefat tarixi 1 noyabr 1996 90 yasinda Vefat yeri Kolombo Sri LankaTehsili London Universiteti d Fealiyyeti diplomat siyasetci vekilDini buddizm Vikianbarda elaqeli mediafayllarBioqrafiyasiCayavardene ABS seferi zamani prezidenti Ronald Reyqana fil hediyye edir 1984 cu il Zadegan sinhqal ailesindendir Seylonda kral ve universitet kolleclerinde tehsil almis 1932 40 ci illerde vekil islemisdir Tezlikle huquq sahesinden uzaqlasmis ve siyasetle mesgul olmaga baslamidir Cavanliq illerinde protestantliqdan buddizme kecmisdir Ikinci Dunya muharibesi illerinde Yaponiya ile gizlin danisiqlarda istirak etmis ve adada olacaq anti britaniya usyanini muzakire etmisdir 1943 cu ilde Seylon Milli Konqresi partiyasina uzv olmusdur 1946 ci ilden Birlesmis Milli Partiyanin BMP liderlerinden biri idi 1948 ci ilde Seylon 1972 ci ilden Sri Lanka musteqillik qazandiqdan sonra maliyye naziri 1948 53 kend teserrufati ve erzaq naziri 1953 56 dovlet naziri 1965 70 mudafie ve xarici isler nazirliklerinin parlament katibi 1960 77 ci illerde parlamentde BMP fraksiyasinin lideri olmusdur 1973 cu ilde BMP nin sedri secilmisdir 1977 ci ilin iyulundan 1978 ci ilin fevralinadek bas nazir eyni zamanda mudafie planlasdirma ve iqtisadiyyat planlarin yerine yetirilmesine nezaret naziri idi 1978 ci ilin fevralinda Sri Lankanin ilk prezidenti secilmisdir hem de mudafie naziri planlarin yerine yetirilmesi uzre nazir ali tehsil naziri silahli quvvelerin ali bas komandani vezifelerini tuturdu 1982 ci ilde 6 il muddetine yeniden prezident secilmisdir Cayavardene bazar iqtisadiyyatinin inkisafina yonelmis islahatlar aparmis dovlet muessiselerini sahibkarlara vermis ozel kapitalin inkisafi ve xarici kapitalin olkeye celb olunmasi meqsedile azad ticaret zonalari yaratmisdi Cayavardenenin prezidentliyi dovrunde sinhqal ve tamil icmalari arasinda munasibetlerin gerginlesmesi 1983 cu ilde vetendas muharibesine getirib cixarmisdi Cayavardene tamil separatizmini pislemis olkede veziyyetin normallasdirilmasi meqsedile bir sira diplomatik ve herbi addimlar atmisdi Onun tesebbusu ile 1987 cu ilde Sri Lankaya Hindistan herbi kontingenti yeridilmisdi Mehs Cayavardene Raciv Qandinin tesebbusunu desteklemis ve olkede tamillere muxtariyyet verilmesine musbet yanasirdi Neticede sinhallar arasinda naraziliq guclenmis ve Cayavardeye qarsi sui qesed cehtleri artmisdir Tamil Ilamin Azadliq Pelengleri teskilat bu sui qesdlerin coxunun qarsisini almisdir 1989 cu ilde istefa vermisdir MenbeCayavardene Cunius Ricard Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi 25 cildde 5 ci cild Brussel Cimli podzol torpaqlar 25 000 nus Baki Azerbaycan Milli Ensiklopediyasi Elmi Merkezi 2014 seh 201 ISBN 978 9952 441 10 9 De Silva K M Wriggins W H J R Jayewardene of Sri Lanka a political biography University of Hawaii Press 1988 Istinadlar Junius Richard Jayewardene 1906 1996 2021 05 15 tarixinde Istifade tarixi 2017 11 30 redundant parameters redundant parameters redundant parameters