Creative Commons (CC) — başqa şəkildə müəllif hüququ ilə qorunan "əsərin" azad yayımlanmasına icazə verən ictimai müəllif hüququ lisenziyalarından biri. CC lisenziyası müəllifin digər insanlara yaratdığı əsəri paylaşmaq, istifadə etmək və onun əsasında yaratmaq hüququ vermək istədiyi zaman istifadə olunur. CC müəllifə çeviklik təmin edir (məsələn, müəyyən bir əsərin yalnız qeyri-kommersiya məqsədli istifadəsinə icazə verməyi seçmək olar) və müəllifin əsərindən istifadə edən və ya yenidən yayımlayanları müəllifin əsəri yayımladığı lisenziyada müəyyən edilmiş şərtlərə əməl etdikləri müddətcə müəllif hüquqlarının pozulması narahatlıqlardan qoruyur.
CC lisenziyalarının bir neçə növü mövcuddur. Hər bir lisenziya yayımlanma şərtlərini müəyyən edən kombinasiyalar ilə fərqlənir. İlk dəfə ABŞ-ın 2001-ci ildə qurulan qeyri-kommersiya korporasiyası Creative Commons tərəfindən 16 dekabr 2002-ci ildə yayımlanmışdır. Lisenziyalar dəstinin 1.0-dan 4.0-a qədər nömrələnmiş beş versiyası da mövcuddur. 2013-cü ilin noyabrında yayımlanan 4.0 ən aktual olandır. Creative Commons lisenziyası ilkin olaraq Amerika hüquq sistemində əsaslandırılsa da, indi beynəlxalq qanunları özündə cəmləşdirən bir neçə Creative Commons yurisdiksiya portları mövcuddur.
2014-cü ilin oktyabr ayında Open Knowledge Foundation Creative Commons CC BY, CC BY-SA və CC0 lisenziyalarını məzmun və data üçün ""-a uyğun olaraq təsdiqlədi.
Lisenziyalar
Dörd hüquq
CC bütün "əsas hüquqlar"ı, məsələn qeyri-kommersiya məqsədləri üçün və heç bir dəyişiklik etmədən müəllif hüquqları ilə qorunan əsəri qlobal olaraq yayımlamaq hüququ verir. Bundan əlavə lisenziyanın müxtəlif versiyaları bu cədvəldə göstərildiyi kimi müxtəlif hüquqlar təyin edir:
İşarə | Hüquq | İzahı |
---|---|---|
(BY) | Lisenziyaçılar yalnız müəllifə və ya lisenziya verənə bu sənədlərlə müəyyən edilmiş qaydada kreditlər (atribusiya) verdikdə, onun əsasında törəmə əsərləri və remiksləri kopyalaya, yayımlaya, nümayiş etdirə, yerinə yetirə və yarada bilərlər. 2.0 versiyasından bəri bütün Creative Commons lisenziyaları yaradıcıya istinad edilməsini tələb edir və BY elementini ehtiva edir. | |
(SA) | Lisenziyaçılar törəmə əsərləri yalnız orijinal işi tənzimləyən lisenziya ilə eyni olan ("daha çox məhdudlaşdırıcı olmayan") lisenziyaya əsasən yayımlaya bilər. Share-alike olmadan törəmə əsərlər uyğun, lakin daha məhdudlaşdırıcı lisenziya müddəaları ilə sublisenziyalaşdırıla bilər. (məs. CC BY - CC BY-NC) | |
(NC) | Lisenziyaçılar yalnız qeyri-kommersiya məqsədləri üçün kopyalaya, yayımlaya, nümayiş etdirə, yerinə yetirə və onun əsasında törəmə əsərlər və remikslər yarada bilərlər. | |
Törəmə əsərlər olmaz (ND) | Lisenziyaçılar əsərin yalnız sözlü nüsxələrini kopyalaya, yayımlaya, nümayiş etdirə və yerinə yetirə bilər, törəmə işləri və ona əsaslanan remiksləri deyil. 4.0 versiyasından sonra törəmə əsərlərə icazə verilir, lakin paylaşılmamalıdır. |
Qeydlər
- "Əsər" insanın yaratdığı hər hansı bir materialdır. Rəsm, kitab, mahnı və onun sözləri və ya demək olar ki, hər şeyin fotoşəkili "əsər" hesab olunur.
İstinadlar
- Shergill, Sanjeet. . Open Education Europa. 2017-05-06. June 26, 2018 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2018-03-15. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "What are Creative Commons licenses?". Wageningen University & Research. June 16, 2015. March 15, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-03-15. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "Creative Commons licenses". University of Michigan Library. November 21, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-03-15. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "Creative Commons licenses" (PDF). University of Glasgow. March 15, 2018 tarixində (PDF). İstifadə tarixi: 2018-03-15. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "The Creative Commons licenses". UNESCO. March 15, 2018 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-03-15. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "License Versions – Creative Commons". wiki.creativecommons.org. iyun 30, 2017 tarixində . İstifadə tarixi: iyul 4, 2017. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- . opendefinition.org. January 27, 2017 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: January 25, 2023. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "Conformant Licenses". opendefinition.org. March 1, 2016 tarixində . İstifadə tarixi: January 25, 2023. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- says, Nemo. . Creative Commons (ingilis). 2013-12-27. 2016-03-04 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2023-01-25. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#invalid_param_val)
- "Baseline Rights". Creative Commons. iyun 12, 2008. fevral 8, 2010 tarixində . İstifadə tarixi: fevral 22, 2010. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
- "Frequently Asked Questions". Creative Commons. Creative Commons Corporation. 28 August 2020. 27 November 2010 tarixində . İstifadə tarixi: 26 November 2020. (#redundant_parameters); (#redundant_parameters); (#redundant_parameters)
Xarici keçidlər
- Creative Commons təşkilatının rəsmi saytı
- Creative Commons Lisenziyalarını ölkə qanunvericiliyinə adaptasiya edən ölkələrin siyahısı
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Creative Commons CC basqa sekilde muellif huququ ile qorunan eserin azad yayimlanmasina icaze veren ictimai muellif huququ lisenziyalarindan biri CC lisenziyasi muellifin diger insanlara yaratdigi eseri paylasmaq istifade etmek ve onun esasinda yaratmaq huququ vermek istediyi zaman istifade olunur CC muellife ceviklik temin edir meselen mueyyen bir eserin yalniz qeyri kommersiya meqsedli istifadesine icaze vermeyi secmek olar ve muellifin eserinden istifade eden ve ya yeniden yayimlayanlari muellifin eseri yayimladigi lisenziyada mueyyen edilmis sertlere emel etdikleri muddetce muellif huquqlarinin pozulmasi narahatliqlardan qoruyur Creative Commons loqosu source source source source track Creative Commons lisenziyalarinin kommersiya lisenziyalasdirma razilasmalari ile birlikde nece istifade oluna bileceyini izah eden video CC lisenziyalarinin bir nece novu movcuddur Her bir lisenziya yayimlanma sertlerini mueyyen eden kombinasiyalar ile ferqlenir Ilk defe ABS in 2001 ci ilde qurulan qeyri kommersiya korporasiyasi Creative Commons terefinden 16 dekabr 2002 ci ilde yayimlanmisdir Lisenziyalar destinin 1 0 dan 4 0 a qeder nomrelenmis bes versiyasi da movcuddur 2013 cu ilin noyabrinda yayimlanan 4 0 en aktual olandir Creative Commons lisenziyasi ilkin olaraq Amerika huquq sisteminde esaslandirilsa da indi beynelxalq qanunlari ozunde cemlesdiren bir nece Creative Commons yurisdiksiya portlari movcuddur 2014 cu ilin oktyabr ayinda Open Knowledge Foundation Creative Commons CC BY CC BY SA ve CC0 lisenziyalarini mezmun ve data ucun a uygun olaraq tesdiqledi LisenziyalarIctimai domen yuxari ve butun huquqlar qorunur asagida arasinda Creative commons lisenziya spektri Sol teref icaze verilen istifade hallarini sag terefde ise lisenziya komponentlerini gosterir Tund yasil sahe Azad Medeniyyet Eserlerine uygun lisenziyalari iki yasil sahe ile uygunlugu gosterir 2014 cu ilde CC lisenziya istifadesi yuxari ve orta Azad Medeniyyet Eserleri ne uygun lisenziya istifadesi 2010 2014 asagida Dord huquq CC butun esas huquqlar i meselen qeyri kommersiya meqsedleri ucun ve hec bir deyisiklik etmeden muellif huquqlari ile qorunan eseri qlobal olaraq yayimlamaq huququ verir Bundan elave lisenziyanin muxtelif versiyalari bu cedvelde gosterildiyi kimi muxtelif huquqlar teyin edir Isare Huquq Izahi BY Lisenziyacilar yalniz muellife ve ya lisenziya verene bu senedlerle mueyyen edilmis qaydada kreditler atribusiya verdikde onun esasinda toreme eserleri ve remiksleri kopyalaya yayimlaya numayis etdire yerine yetire ve yarada bilerler 2 0 versiyasindan beri butun Creative Commons lisenziyalari yaradiciya istinad edilmesini teleb edir ve BY elementini ehtiva edir SA Lisenziyacilar toreme eserleri yalniz orijinal isi tenzimleyen lisenziya ile eyni olan daha cox mehdudlasdirici olmayan lisenziyaya esasen yayimlaya biler Share alike olmadan toreme eserler uygun lakin daha mehdudlasdirici lisenziya muddealari ile sublisenziyalasdirila biler mes CC BY CC BY NC NC Lisenziyacilar yalniz qeyri kommersiya meqsedleri ucun kopyalaya yayimlaya numayis etdire yerine yetire ve onun esasinda toreme eserler ve remiksler yarada bilerler Toreme eserler olmaz ND Lisenziyacilar eserin yalniz sozlu nusxelerini kopyalaya yayimlaya numayis etdire ve yerine yetire biler toreme isleri ve ona esaslanan remiksleri deyil 4 0 versiyasindan sonra toreme eserlere icaze verilir lakin paylasilmamalidir Qeydler Eser insanin yaratdigi her hansi bir materialdir Resm kitab mahni ve onun sozleri ve ya demek olar ki her seyin fotosekili eser hesab olunur IstinadlarShergill Sanjeet Open Education Europa 2017 05 06 June 26 2018 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2018 03 15 redundant parameters redundant parameters What are Creative Commons licenses Wageningen University amp Research June 16 2015 March 15 2018 tarixinde Istifade tarixi 2018 03 15 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Creative Commons licenses University of Michigan Library November 21 2018 tarixinde Istifade tarixi 2018 03 15 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Creative Commons licenses PDF University of Glasgow March 15 2018 tarixinde PDF Istifade tarixi 2018 03 15 redundant parameters redundant parameters redundant parameters The Creative Commons licenses UNESCO March 15 2018 tarixinde Istifade tarixi 2018 03 15 redundant parameters redundant parameters redundant parameters License Versions Creative Commons wiki creativecommons org iyun 30 2017 tarixinde Istifade tarixi iyul 4 2017 redundant parameters redundant parameters redundant parameters opendefinition org January 27 2017 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi January 25 2023 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Conformant Licenses opendefinition org March 1 2016 tarixinde Istifade tarixi January 25 2023 redundant parameters redundant parameters redundant parameters says Nemo Creative Commons ingilis 2013 12 27 2016 03 04 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2023 01 25 redundant parameters redundant parameters invalid param val Baseline Rights Creative Commons iyun 12 2008 fevral 8 2010 tarixinde Istifade tarixi fevral 22 2010 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Frequently Asked Questions Creative Commons Creative Commons Corporation 28 August 2020 27 November 2010 tarixinde Istifade tarixi 26 November 2020 redundant parameters redundant parameters redundant parameters Xarici kecidlerVikianbarda Creative Commons lisenziyalari ile elaqeli mediafayllar var Creative Commons teskilatinin resmi sayti Creative Commons Lisenziyalarini olke qanunvericiliyine adaptasiya eden olkelerin siyahisi