Zəngəzur yemişanı (lat. Crataegus × zangezura) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin yemişan cinsinə aid bitki növü.
Zəngəzur yemişanı | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Zəngəzur yemişanı | ||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
|
Təbii yayılması
Təbiətdə növün arealı Zaqafqaziyanın cənub rayonlarını əhatə edir. Endemik bitkidir. Gorus çay yamacından təsvir edilmişdir (Gorus şəhərinin yaxınlığında).
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 1,5 m-dək olan koldur. Budaqları tünd boz, zoğları nazik, tünd qonur, çılpaq və ya bir az tükcüklüdür. İynələri azsaylı, qoltuq zoğları yarpaqsiz, qısa, uzunluğu 7-10 mm, təxminən tünd bozdur. Yarpaqların üstü tünd yaşıl, alt tərəfi bir az açıq və çılpaqdır. Meyvə verən zoğlarda alt yarpaqları uzunsov-əks yumurtavari, ensiz ayalı, 3 bölümlü, yarpaqların uzunluğu və eni 3,5 sm-dək, kəsiyində enli-yumurtavaridir. Ayası bəzən yumru, bünövrəli, beş yerə bölünmüş, bəzən isə yuxarı hissəsi kəsiklidir. Steril zoğlarda yarpaqları ayasında daha dərin bölünmüş, yuxarı hissədə pərləri, qeyri-bərabər iri dişli, bəzən küt və enlidir. Çiçək qrupları kiçik, az çiçəkli, çiçək saplağının uzunluğu 6-9 sm, çılpaq və ya azsaylı tükcüklüdür. Meyvələri ellipsvari, uzunluğu 6-9 mm, albalı rəngli, sulu lətli, təxminən 2, bəzən 3 çəyirdəklidir. Meyvəsi sentyabr-oktyabrda yetişir.
Ekologiyası
Yamaclarda və qayaların arasında tək bitir.
Azərbaycanda yayılması
Naxçıvan MR-da təbii halda rast gəlinir.
İstifadəsi
Dekorativ çiçəklərə və meyvələrə mlikdir. Yaşıllaşdırmada geniş istifadə olunur.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Zengezur yemisani lat Crataegus zangezura bitkiler aleminin gulcicekliler destesinin gulciceyikimiler fesilesinin yemisan cinsine aid bitki novu Zengezur yemisaniElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste GulciceklilerFesile GulciceyikimilerYarimfesile GavalikimilerTriba Yarimtriba Cins YemisanNov Zengezur yemisaniBeynelxalq elmi adiCrataegus zangezuraSeklin VikiAnbarda axtarisiEOL 637319Tebii yayilmasiTebietde novun areali Zaqafqaziyanin cenub rayonlarini ehate edir Endemik bitkidir Gorus cay yamacindan tesvir edilmisdir Gorus seherinin yaxinliginda Botaniki tesviriHundurluyu 1 5 m dek olan koldur Budaqlari tund boz zoglari nazik tund qonur cilpaq ve ya bir az tukcukludur Iyneleri azsayli qoltuq zoglari yarpaqsiz qisa uzunlugu 7 10 mm texminen tund bozdur Yarpaqlarin ustu tund yasil alt terefi bir az aciq ve cilpaqdir Meyve veren zoglarda alt yarpaqlari uzunsov eks yumurtavari ensiz ayali 3 bolumlu yarpaqlarin uzunlugu ve eni 3 5 sm dek kesiyinde enli yumurtavaridir Ayasi bezen yumru bunovreli bes yere bolunmus bezen ise yuxari hissesi kesiklidir Steril zoglarda yarpaqlari ayasinda daha derin bolunmus yuxari hissede perleri qeyri beraber iri disli bezen kut ve enlidir Cicek qruplari kicik az cicekli cicek saplaginin uzunlugu 6 9 sm cilpaq ve ya azsayli tukcukludur Meyveleri ellipsvari uzunlugu 6 9 mm albali rengli sulu letli texminen 2 bezen 3 ceyirdeklidir Meyvesi sentyabr oktyabrda yetisir EkologiyasiYamaclarda ve qayalarin arasinda tek bitir Azerbaycanda yayilmasiNaxcivan MR da tebii halda rast gelinir IstifadesiDekorativ ciceklere ve meyvelere mlikdir Yasillasdirmada genis istifade olunur IstinadlarHemcinin bax