Yumruyarpaq dovşanalması (lat. Cotoneaster rotundifolius) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin dovşanalması cinsinə aid bitki növü.
Yumruyarpaq dovşanalması | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Yumruyarpaq dovşanalması | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Təbii yayılması
Vətəni Şərqi Sibirdir.
Botaniki təsviri
Düz dayanan budaqlı, hündürlüyü 4 m-dək olan koldur. Zoğları boz-qonurdan qaramtıl-qonur rəngli, əvvəlcə tükcüklü, sonradan çılpaqdır. Saplağı 1-3 mm, tükcüklü, yalançı zoğları lansetvari, ucu küt, bəzən itidir. Yarpaqları uzunsov formalı, payızda sıx, yaşıl rəngli, sonra al-qırmızı rəngli olur. Mayın axırları çiçəkləmyə başlayır və iyunun ortalarınadək davam edir. Çiçəklərin diametri təxminən 1 sm, kiçik, çəhrayı, bir saplaqda 5-8 çiçək olur. Çiçək qrupları 1-3 çiçəkli, çiçək altlıqları xətvari-lansetvaridir. Çiçək saplağı 2-4 mm, tükcüklüdür. Ləçəkləri 4-5 mm, ağ və ya qırmızı, enli-yumurtavari və ya əks-yumurtavari, bünövrəsi qısadır. Erkəkcikləri 20-dir. Çiçəkləmədən sonra yumru meyvələri əmələ gəlir. Meyvələri giləmeyvələrə bənzəyir, qırmızı, əks-yumurtavari, diametri 7-9 mm-dir. 4 ildən sonra meyvə verməyə başlayır.
Ekologiyası
Soyuğa davamlı, quraqlıqdan və ya əksinə yüksək nəmişlikdən qorxmur. Şəhər mühitinə yararlıdır. İstənilən torpaqda kölgəli ərazilərdə bitə bilər.
Azərbaycanda yayılması
Abşeron və yarımadaya yaxın yerlərdə, park və bağlarda istifadə olunur.
İstifadəsi
Payızda sahələrdə canlı hasar və ya dekorativ fiqur kimi istifadə edilir. Yamacların bərkidilməsi üçün istifadəsi məqsədəuyğundur.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Yumruyarpaq dovsanalmasi lat Cotoneaster rotundifolius bitkiler aleminin gulcicekliler destesinin gulciceyikimiler fesilesinin dovsanalmasi cinsine aid bitki novu Yumruyarpaq dovsanalmasiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste GulciceklilerFesile GulciceyikimilerYarimfesile GavalikimilerTriba Yarimtriba Cins DovsanalmasiNov Yumruyarpaq dovsanalmasiBeynelxalq elmi adiCotoneaster rotundifolius Lindl 1829Sekil axtarisiITIS 836463NCBI 690334EOL 630341Tebii yayilmasiVeteni Serqi Sibirdir Botaniki tesviriDuz dayanan budaqli hundurluyu 4 m dek olan koldur Zoglari boz qonurdan qaramtil qonur rengli evvelce tukcuklu sonradan cilpaqdir Saplagi 1 3 mm tukcuklu yalanci zoglari lansetvari ucu kut bezen itidir Yarpaqlari uzunsov formali payizda six yasil rengli sonra al qirmizi rengli olur Mayin axirlari ciceklemye baslayir ve iyunun ortalarinadek davam edir Ciceklerin diametri texminen 1 sm kicik cehrayi bir saplaqda 5 8 cicek olur Cicek qruplari 1 3 cicekli cicek altliqlari xetvari lansetvaridir Cicek saplagi 2 4 mm tukcukludur Lecekleri 4 5 mm ag ve ya qirmizi enli yumurtavari ve ya eks yumurtavari bunovresi qisadir Erkekcikleri 20 dir Ciceklemeden sonra yumru meyveleri emele gelir Meyveleri gilemeyvelere benzeyir qirmizi eks yumurtavari diametri 7 9 mm dir 4 ilden sonra meyve vermeye baslayir EkologiyasiSoyuga davamli quraqliqdan ve ya eksine yuksek nemislikden qorxmur Seher muhitine yararlidir Istenilen torpaqda kolgeli erazilerde bite biler Azerbaycanda yayilmasiAbseron ve yarimadaya yaxin yerlerde park ve baglarda istifade olunur IstifadesiPayizda sahelerde canli hasar ve ya dekorativ fiqur kimi istifade edilir Yamaclarin berkidilmesi ucun istifadesi meqsedeuygundur IstinadlarHemcinin bax