Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Tamkənaryarpaq dovşanalması (lat. Cotoneaster integerrimus) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin dovşanalması cinsinə aid bitki növü.
| Tamkənaryarpaq dovşanalması | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| Elmi təsnifat | ||||||||
| Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Tamkənaryarpaq dovşanalması | ||||||||
| Beynəlxalq elmi adı | ||||||||
| ||||||||
Təbii yayılması
Təbiətdə Baltikyanı ölkələrdən Şimali Qafqaza qədər olan ərazilərdə bitir.
Botaniki təsvir
Düz dayanan, çox budaqlı, hündürlüyü 2 m-ə qədər olan, yumru çətirli, yarpağı tökülən koldur. Cavan zoğları tüklü olur, sonradan çılpaqlaşır. Yarpaqları uzunluğu 5 sm olub, enli-yumurtavari formadadır, üstü tünd yaşıl, parlaq, hamar, alt tərəfi isə bozdur. Çiçəkləri çəhrayı-ağ rənglidir, 2-4 ədəd sallaq salxımlarda yerləşir. May-iyun ayında çiçəkləyir, meyvələri avqust ayında yetişir. Meyvələri alqırmızı, diametri 1 sm-ə qədərdir. Meyvələri payızın axırına qədər ağacda qalır. Toxum və qələmlə çoxalır.
Ekologiyası
İşıqsevən, quraqlığa və istiyə davamlı bitkidir, günəşli yerlərdə bitir. Torpağa az tələbkardır, əhəngli torpaqlarda yaxşı inkişaf edir. Qışa yüksək davamlılığı ilə fərqlənir.
İstifadəsi
Yaşıllaşdırmada dekorativ qrupların və canlı hasarların yaradılmasında istifadə edilir. Mədəni şəraitdə 1656-cı ildən becərilir. Yaşıllaşdırmada geniş istifadə olunur.
Yarpaq
Yarpaqlarının uzunluğu (0,8) 1-4 (6) sm-dir, yumurtaşəkilli-dəyirmii və yaellipsşəkillidir, tamkənarlıdır, üst tərəfdən tündyaşıl, tutqun, seyrək basıq-tüklüdür və yaçılpaqdır, alt tərəfdən boz və ya ağ-keçə tüklüdür; saplaq qısadır, uzunluğu 1-4 mm-dir.
Çiçək
Salxımları 1-3 (5)-çox vaxt 2 çiçəklidir, əyiləndir, adətən yarpaqlardan qısa olur. Çiçəkləməsi adətən iyun ayına təsadüf edir.
Meyvə
Yetişmiş meyvələri qırmızı rəngdədir, şarşəkilli və ya əksinəyumurtaşəkillidir, uzunluğu 7-11 mm-dir, (2) 3-4 çəyirdəklidir və uc hissədə tüklüdür. Meyvələməsi adətən avqust ayına təsadüf edir.
Azərbaycanda yayılması
Böyük Qafqaz (BQ) Quba, BQ şərq, BQ qərb, Kiçik Qafqaz (KQ) şimal, KQ cənub, KQ mərkəzi, Naxçıvan dağları, Lənkəran dağları. Yuxarı dağ vəhündürlüyü 2200 m-ə qədər olan subalp qurşağında, bəzən orta və aşağı dağ qurşaqlarında; bəzi yerlərdə alp qurşağının aşağı zolağına keçir.
Yaşayış mühiti
Daşlı qayalı yamaclarda, işıqlı meşələrdə meşənin yuxarı kənarında, kollar arasında rast gəlinir.
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Tamkenaryarpaq dovsanalmasi lat Cotoneaster integerrimus bitkiler aleminin gulcicekliler destesinin gulciceyikimiler fesilesinin dovsanalmasi cinsine aid bitki novu Tamkenaryarpaq dovsanalmasiElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste GulciceklilerFesile GulciceyikimilerYarimfesile GavalikimilerTriba Yarimtriba Cins DovsanalmasiNov Tamkenaryarpaq dovsanalmasiBeynelxalq elmi adiCotoneaster integerrimus Medik 1793Sekil axtarisiITIS 565611NCBI 690321Tebii yayilmasiTebietde Baltikyani olkelerden Simali Qafqaza qeder olan erazilerde bitir Botaniki tesvirDuz dayanan cox budaqli hundurluyu 2 m e qeder olan yumru cetirli yarpagi tokulen koldur Cavan zoglari tuklu olur sonradan cilpaqlasir Yarpaqlari uzunlugu 5 sm olub enli yumurtavari formadadir ustu tund yasil parlaq hamar alt terefi ise bozdur Cicekleri cehrayi ag renglidir 2 4 eded sallaq salximlarda yerlesir May iyun ayinda cicekleyir meyveleri avqust ayinda yetisir Meyveleri alqirmizi diametri 1 sm e qederdir Meyveleri payizin axirina qeder agacda qalir Toxum ve qelemle coxalir EkologiyasiIsiqseven quraqliga ve istiye davamli bitkidir gunesli yerlerde bitir Torpaga az telebkardir ehengli torpaqlarda yaxsi inkisaf edir Qisa yuksek davamliligi ile ferqlenir IstifadesiYasillasdirmada dekorativ qruplarin ve canli hasarlarin yaradilmasinda istifade edilir Medeni seraitde 1656 ci ilden becerilir Yasillasdirmada genis istifade olunur YarpaqYarpaqlarinin uzunlugu 0 8 1 4 6 sm dir yumurtasekilli deyirmii ve yaellipssekillidir tamkenarlidir ust terefden tundyasil tutqun seyrek basiq tukludur ve yacilpaqdir alt terefden boz ve ya ag kece tukludur saplaq qisadir uzunlugu 1 4 mm dir CicekSalximlari 1 3 5 cox vaxt 2 ciceklidir eyilendir adeten yarpaqlardan qisa olur Ciceklemesi adeten iyun ayina tesaduf edir MeyveYetismis meyveleri qirmizi rengdedir sarsekilli ve ya eksineyumurtasekillidir uzunlugu 7 11 mm dir 2 3 4 ceyirdeklidir ve uc hissede tukludur Meyvelemesi adeten avqust ayina tesaduf edir Azerbaycanda yayilmasiBoyuk Qafqaz BQ Quba BQ serq BQ qerb Kicik Qafqaz KQ simal KQ cenub KQ merkezi Naxcivan daglari Lenkeran daglari Yuxari dag vehundurluyu 2200 m e qeder olan subalp qursaginda bezen orta ve asagi dag qursaqlarinda bezi yerlerde alp qursaginin asagi zolagina kecir Yasayis muhitiDasli qayali yamaclarda isiqli meselerde mesenin yuxari kenarinda kollar arasinda rast gelinir IstinadlarHemcinin bax