Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mill Con Stüart (ing. John Stuart Mill; 20 may 1806[…] – 8 may 1873[…], Avinyon) — ingilis mütəfəkkiri və iqtisadçısı.
| Con Stüart Mill | |
|---|---|
| ing. John Stuart Mill | |
 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | 20 may 1806[…] |
| Vəfat tarixi | 8 may 1873[…](66 yaşında) |
| Vəfat yeri | |
| Vəfat səbəbi | Qızıl yel xəstəliyi |
| Təhsili | |
| Fəaliyyəti | filosof, iqtisadçı, siyasətçi, avtobioqraf[d], yazıçı, Eqalitarizm, kargüzar[d], sufrajist |
| Atası | Ceyms Mill |
| Dini | ateizm |
| | |
 | |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
Həyatı
Ceyms Millin oğlu. O, atasının rəhbərliyi ilə əla təhsil almışdır. Üç yaşında ikən qədim yunan dilini öyrənməyə başlamış Mill altı yaşında ikən tarixə aid müstəqil işlər yazır, on iki yaşı tamam olanda ali riyaziyyatı, məntiqi və siyasi iqtisadı öyrənməyə başlayır. On dörd yaşında təhsilini başa vurmuş Mill 1838–1858-ci illərdə Ost-Hind şirkətində xidmət etmiş, Hindistanın ingilislər tərəfindən idarə edilməsi ilə əlaqədar məsələlərin həllində iştirak etmişdir. 1865–1868-ci illərdə İngiltərə parlamentinin icmalar palatasının üzvü olmuş, burada mülkədar torpaqlarının kəndlilərə verilməsi və ya uzunmüddətli icarə şərtləri daxilində həmin torpaqların kəndlilərə təhkim edilməsinin tərəfdarı kimi çıxış etmişdir. 1843-cü ildə "Məntiqin sistemi" adlı əsərini çap etdirmişdir. Özünün ən məşhur iqtisadi əsəri olan "Siyasi iqtisadın əsasları" kitabını il yarım ərzində yazaraq 1848-ci ildə nəşr etdirmişdir (ruscaya tərcümə, C.1–2, 1865). Bu işdə müəllif Rikardonun ideyalarını son dərəcə inandırıcı və aydın şəkildə təbliğ etmiş, onun təlimini geniş oxucu kütləsi üçün daha anlaşıqlı və sadə dildə şərh etmişdir. Millin 1859-cu ildə çapdan çıxmış "Azadlıq haqqında" kitabının məzmunu dövlət və şəxsiyyətin qarşılıqlı münasibətlərinin hüdudları məsələsinin hərtərəfli müzakirəsinə həsr olunmuşdur. "Nümayəndəli" burjua demokratiyası şəraitində şəxsiyyətin hüquqlarının və ən müxtəlif azlıqların hüquqlarının müdafiəsinin bütün aspektlərinin hərtərəfli nəzərdən keçirilməsi bu kitabın onilliklər boyu təsirli olmasını təmin etmişdir. 1861-ci ildə Mill "Utilitarizm" kitabı üzərində işi başa çatdırmışdır. Mill fəlsəfənin, siyasətin, iqtisadiyyatın və ədəbiyyatın ən müxtəlif məsələlərinə həsr edilmiş çoxsaylı jurnal məqalələrinin müəllifidir. Mill bir iqtisadçı olmaqla D. Rikardonun şagirdi və davamçısıdır. O, Rikardonun ən mühüm nəzəriyyələrinin hamısını — onun dəyər və əmək haqqı barədə təlimini qəbul edir və bunula yanaşı, T. Maltusa görə əhalinin sayının qeyri-məhdud artmasının təhlükəli olmasını qəbul edir. Mill siyasi iqtisad qanunlarını iki növə bölür: insanların iradəsindən asılı olmayıb fiziki səbəblərin təsirindən (məsələn, torpağın məhsuldarlığını müəyyən edən bioloji xassələrdən) asılı olan istehsal qanunları; psixoloji səbəblərin təsiri — insanların fikir və arzuları ilə müəyyən edilən və sosial mühitin xüsusiyyətlərindən asılı olaraq dəyişən bölgü qanunları. Bunun nəticəsində bölgü qanunları birinci kateqoriyaya aid qanunlar üçün səciyyəvi olan zərurilik xarakterinə malik deyildir. İqtisadi qanunların obyektiv, "təbii" xarakterini qəbul edən Mill bildirirdi ki, bölgü qanunları əsasən insanın özü tərəfidən formalaşır və buna görə də həmin qanunlar subyektivdir. Bununla əlaqədar o, sosial dəyişiklikləri əsasən gəlirlərin təkrar bölgüsü sahəsində həyata keçirilən tədbirlərdən ibarət hesab edirdi. Sosializmə gəldikdə, Mill onun uzaq gələcəkdə, insanın mənəvi təbiəti daha kamil olacağı dövrdə həyata keçirilə biləcəyini qəbul edir, lakin yaxın gələcəkdə ayrı-ayrı şəxslərin fəaliyyət sərbəstliyinin məhdudlaşdırılmasını və şəxsi təşəbbüsün aradan qaldırılmasını mümkün və arzu edilən hal saymırdı. Millin əsərləri rus iqtisadi təfəkkürünə çox güclü təsir göstərmişdir. İnqilabdan əvvəlki dövrdə ümumi siyasi iqtisad kurslarının əksəriyyəti şərhin ümumi planını, eləcə də bir sıra xüsusi məqamları ondan əxz etmişdir. Millin metodoloji baxışları da rus iqtisadçılarının əksəriyyəti tərəfindən qəbul edilmişdir. N. Q. Çernışevski 1850-ci illərdə Millin əsərlərini tərcümə etməyə başlamış, onun "Siyasi iqtisadın əsasları" kitabını tərcümə etmişdir. Mill haqqında ilk məqalə 1867-ci ildə çap edilmişdir. Bu, N. Bunqenin "St. Mill iqtisadçı kimi" məqaləsi idi.
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- John Stuart Mill // Babelio (fr.). 2007.
- Милль Джон Стюарт // Большая советская энциклопедия (rus.): [в 30 т.]. / под ред. А. М. Прохоров 3-е изд. Москва: Советская энциклопедия, 1969.
- Oxford Dictionary of National Biography (ing.). / C. Matthew Oxford: OUP, 2004.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Mill Con Stuart ing John Stuart Mill 20 may 1806 8 may 1873 Avinyon ingilis mutefekkiri ve iqtisadcisi Con Stuart Milling John Stuart MillSexsi melumatlarDogum tarixi 20 may 1806 1806 05 20 Vefat tarixi 8 may 1873 1873 05 08 66 yasinda Vefat yeri AvinyonVefat sebebi Qizil yel xesteliyiTehsili London Universitet KolleciFealiyyeti filosof iqtisadci siyasetci avtobioqraf d yazici Eqalitarizm karguzar d sufrajistAtasi Ceyms MillDini ateizm Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiCeyms Millin oglu O atasinin rehberliyi ile ela tehsil almisdir Uc yasinda iken qedim yunan dilini oyrenmeye baslamis Mill alti yasinda iken tarixe aid musteqil isler yazir on iki yasi tamam olanda ali riyaziyyati mentiqi ve siyasi iqtisadi oyrenmeye baslayir On dord yasinda tehsilini basa vurmus Mill 1838 1858 ci illerde Ost Hind sirketinde xidmet etmis Hindistanin ingilisler terefinden idare edilmesi ile elaqedar meselelerin hellinde istirak etmisdir 1865 1868 ci illerde Ingiltere parlamentinin icmalar palatasinin uzvu olmus burada mulkedar torpaqlarinin kendlilere verilmesi ve ya uzunmuddetli icare sertleri daxilinde hemin torpaqlarin kendlilere tehkim edilmesinin terefdari kimi cixis etmisdir 1843 cu ilde Mentiqin sistemi adli eserini cap etdirmisdir Ozunun en meshur iqtisadi eseri olan Siyasi iqtisadin esaslari kitabini il yarim erzinde yazaraq 1848 ci ilde nesr etdirmisdir ruscaya tercume C 1 2 1865 Bu isde muellif Rikardonun ideyalarini son derece inandirici ve aydin sekilde teblig etmis onun telimini genis oxucu kutlesi ucun daha anlasiqli ve sade dilde serh etmisdir Millin 1859 cu ilde capdan cixmis Azadliq haqqinda kitabinin mezmunu dovlet ve sexsiyyetin qarsiliqli munasibetlerinin hududlari meselesinin herterefli muzakiresine hesr olunmusdur Numayendeli burjua demokratiyasi seraitinde sexsiyyetin huquqlarinin ve en muxtelif azliqlarin huquqlarinin mudafiesinin butun aspektlerinin herterefli nezerden kecirilmesi bu kitabin onillikler boyu tesirli olmasini temin etmisdir 1861 ci ilde Mill Utilitarizm kitabi uzerinde isi basa catdirmisdir Mill felsefenin siyasetin iqtisadiyyatin ve edebiyyatin en muxtelif meselelerine hesr edilmis coxsayli jurnal meqalelerinin muellifidir Mill bir iqtisadci olmaqla D Rikardonun sagirdi ve davamcisidir O Rikardonun en muhum nezeriyyelerinin hamisini onun deyer ve emek haqqi barede telimini qebul edir ve bunula yanasi T Maltusa gore ehalinin sayinin qeyri mehdud artmasinin tehlukeli olmasini qebul edir Mill siyasi iqtisad qanunlarini iki nove bolur insanlarin iradesinden asili olmayib fiziki sebeblerin tesirinden meselen torpagin mehsuldarligini mueyyen eden bioloji xasselerden asili olan istehsal qanunlari psixoloji sebeblerin tesiri insanlarin fikir ve arzulari ile mueyyen edilen ve sosial muhitin xususiyyetlerinden asili olaraq deyisen bolgu qanunlari Bunun neticesinde bolgu qanunlari birinci kateqoriyaya aid qanunlar ucun seciyyevi olan zerurilik xarakterine malik deyildir Iqtisadi qanunlarin obyektiv tebii xarakterini qebul eden Mill bildirirdi ki bolgu qanunlari esasen insanin ozu terefiden formalasir ve buna gore de hemin qanunlar subyektivdir Bununla elaqedar o sosial deyisiklikleri esasen gelirlerin tekrar bolgusu sahesinde heyata kecirilen tedbirlerden ibaret hesab edirdi Sosializme geldikde Mill onun uzaq gelecekde insanin menevi tebieti daha kamil olacagi dovrde heyata kecirile bileceyini qebul edir lakin yaxin gelecekde ayri ayri sexslerin fealiyyet serbestliyinin mehdudlasdirilmasini ve sexsi tesebbusun aradan qaldirilmasini mumkun ve arzu edilen hal saymirdi Millin eserleri rus iqtisadi tefekkurune cox guclu tesir gostermisdir Inqilabdan evvelki dovrde umumi siyasi iqtisad kurslarinin ekseriyyeti serhin umumi planini elece de bir sira xususi meqamlari ondan exz etmisdir Millin metodoloji baxislari da rus iqtisadcilarinin ekseriyyeti terefinden qebul edilmisdir N Q Cernisevski 1850 ci illerde Millin eserlerini tercume etmeye baslamis onun Siyasi iqtisadin esaslari kitabini tercume etmisdir Mill haqqinda ilk meqale 1867 ci ilde cap edilmisdir Bu N Bunqenin St Mill iqtisadci kimi meqalesi idi IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 John Stuart Mill Babelio fr 2007 Mill Dzhon Styuart Bolshaya sovetskaya enciklopediya rus v 30 t pod red A M Prohorov 3 e izd Moskva Sovetskaya enciklopediya 1969 Oxford Dictionary of National Biography ing C Matthew Oxford OUP 2004