Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ceykob Qedleyihlekisa Zuma (zulu Jacob Gedleyihlekisa Zuma; 12 aprel 1942[…], Nkandla[d], Kvazulu-Natal vilayəti) — Cənubi Afrika siyasətçisi, 9 may 2009-cu ildən 14 fevral 2018-ci ilədək Cənubi Afrika Respublikasının Prezidenti idi.
| Ceykob Zuma | |
|---|---|
| zulu Jacob Zuma | |
 | |
Cənubi Afrika Respublikasının Prezidenti[d] | |
| 9 may 2009 – 14 fevral 2018 | |
| Əvvəlki | Kqalema Motlante |
| Sonrakı | Siril Ramafosa[d] |
| 14 iyun 1999 – 14 iyun 2005 | |
| Əvvəlki | Tabo Mbeki |
Cənubi Afrika Milli Məclisinin üzvü[d] | |
| 21 may 2014 – 21 may 2014 | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum adı | Jacob Gedleyihlekisa Zuma |
| Doğum tarixi | 12 aprel 1942[…](82 yaş) |
| Doğum yeri |
|
| Partiya |
|
| Fəaliyyəti | siyasətçi |
| Həyat yoldaşları |
|
| Dini | protestantlıq |
| | |
| Təltifləri |     |
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |
14 iyun 1999-cu ildən 14 iyun 2005-ci ilədək Cənubi Afrika Respublikasının vitse-prezidenti, 18 dekabr 2007-ci ildən 2017-ci il 18 dekabrınadək hakim Afrika Milli Konqresinin sədri vəzifəsində çalışmışdır
Həyatı
Gənclik illəri
Ceykob Zuma, 12 aprel 1942-ci ildə Cənubi Afrikanın Kvazulu-Natal bölgəsindəki Incandla şəhərində anadan olmuşdur. mənsubdur.
Atası polis idi və Zuma uşaq ikən dünyasını dəyişdi. Anası evdar qadın idi. Rəsmi məktəb təhsili almamışdı . Onun iki qardaşı var — Maykl və Cozef.
1959-cu ildə Afrika Milli Konqresinə, 1963-cü ildə — üzv oldu..
1975–1990-cı illərdə, əksər AMK üzvləri kimi,Zumada Svazilend, Mozambik və Zambiyada sürgündə idi. AMK-yə qoyulan qadağa ləğv edildikdə ölkəyə ilk qayıdanlardan biri oldu.
Xüsusilə eyni cinsli evlilik və yeniyetmələrin hamiləliyi ilə bağlı bir çox qalmaqallı açıqlamaların müəllifidir. Zuma 2005-ci ildə təcavüz və korrupsiyada da ittiham edildi. Tərəfdarları məhkəməyə təzyiq göstərməkdə, o cümlədən ədliyyə ətrafında mitinq və nümayişlərin təşkilində ittiham olunsa da, Zuma məhkəmə tərəfindən bəraət aldı.
Cənubi Afrika Respublikasının Prezidenti
Birinci müddət
6 may 2009-cu ildə Milli Məclis üzvlərinin 277 səsi ilə aparteid rejiminin süqutundan bəri Cənubi Afrikanın dördüncü prezidenti seçildi.
2010-cu il tarixində Xalq olan millət vəkilləri Prezident Zumaya etimad göstərilməməsi məsələsini qaldırdılar. Onları ölkənin ən böyük müxalif qüvvəsi olan dəstəklədi. Buna səbəb Zumanın qeyri-qanuni olması barədə məlumatlar olub. Bundan əlavə, prezident vaxtında elan edilməmiş gəlir əldə etməkdə günahlandırıldı. Səsvermə nəticəsində Milli Assambleyanın 400 üzvündən etimadsızlıq səsverməsini yalnız 84 deputat 241 səs ilə dəstəklədi, 75 deputat bitərəf qaldı.
İkinci müddət
2014-cü ildə, Afrika səslərin 62% -dən çoxunu topladı və 400 yerlik palatada 249 yer tutdu. sonra yeni Milli Məclisin ilk iclasında, Ceykob Zuma ikinci beş illik müddətə prezident seçildi. Zuma yeganə olduğundan səs alınmadı. ilk iclasına sədrlik edən Hakim Ədalət partiyasından Mohoeng Mohoeng dedi:
"Ceykob Zumanı Cənubi Afrika Respublikasının seçilmiş prezidenti elan edirəm. " Rusiya Prezidenti Vladimir Putin teleqramda Zumanın yenidən seçilməsi münasibətilə təbrik etdi, Rusiya ilə Cənubi Afrika arasındakı əlaqələrin dostluq xüsusiyyətini qeyd etdi, davamlı əməkdaşlığı gözlədiyini söylədi və andiçmə mərasiminə dəvət etdiyi üçün Zumaya təşəkkür edərək, Rusiya nümayəndə heyətinə Rusiya parlamentinin aşağı palatasının spikeri Sergey Narışkinin rəhbərlik edəcəyini bildirdi.
Mayın 24-də Pretoriyadakı Prezident Sarayında Ceykob Zuma ikinci müddətə and içdi. Açılış mərasimində Rusiya, Hindistan və Çin nümayəndə heyəti də daxil olmaqla 4 minə yaxın qonaq iştirak edib. ABŞ və Böyük Britaniya nümayəndələrini göndərməkdən çəkindilər . Açılış nitqində Zuma, "dünyanı daha dürüst və ədalətli etmək üçün BRICS kimi forumlarda işimizi davam etdirəcəyik" , konstitusiya və qanunun qarantı olmağa and içərək Cənubi Afrika xalqının həyatını yaxşılaşdırmaq və ərazini qorumaq üçün hər cür səy göstərəcəyini söylədi . Açılış mərasimindən sonra yeni hökumətin çox sayda yeni iş yerinin yaradılması məqsədi ilə iqtisadi inkişaf və infrastruktur inşaat layihələrinə diqqət ayıracağını söylədi.
Mayın 25-də Ceykob Zuma, Kril Ramafosu Cənubi Afrikanın vitse-prezidenti vəzifəsinə təyin etdi və yeni hökumətin siyahısını açıqladı, yeni rabitə və poçt nazirliklərinin, su və kanalizasiya nazirlikinin və kiçik biznesin inkişafı nazirliyinin olduğunu bildirdi. Hökumətdə cəmi 35 nazir vəzifəsi yaradıldı .
İyunun 7-də Ceykob Zuma müayinə üçün xəstəxanaya yerləşdirildi, çünki AMK-yə görə, "prezident fasilə verməlidir", sonra prezident aparatı "həkimlər prezidentin vəziyyətindən razıdır" deyə bəyanat yaydılar.
17 mart 2015-ci ildə Demokratik Alyansın deputatları, Zumayə inamsızlıq mövzusunda səsverməyə başladılar, prezidenti "siyasiləşdirməkdə" və dövlət qurumlarının səmərəliliyini azaltmaqda, korrupsiyanı artırmaqda və ölkənin iqtisadi inkişafındakı ümumi ləngimədə ittiham etdilər. Müxalifət, Zumanın Nkandla kəndindəki fərdi yaşayış evinin yenidən qurulmasına xərclədiyi büdcə vəsaitlərindən sui-istifadə etməsi qalmaqala səbəb oldu. Dövlət müdafiəçisi Tuli Madonkela tərəfindən 2014-cü ilin yazında yayımlanan bir hesabata görə, əmlak üzərində təhlükəsizlik sistemini yeniləmək bəhanəsi ilə, ziyarət mərkəzi, xüsusi bir klinika, hovuz və mal-qara dəhlizi daxil olmaqla ümumilikdə 246 milyon rand (16 milyon dollar) dəyərində bir sıra fərdi obyektləri tikdirdiyi deyilmişdir. Yalnız 113 deputat Zumanın istefasına, 221 əleyhinə səs verdi.
1 sentyabr 2015-ci il tarixində Demokratik İttifaq yenidən Sənəti əsas götürərək prezidentin vəzifəsindən uzaqlaşdırılması və Konstitusiyanın 89-cu maddəsi, "milli qanunun ciddi şəkildə pozulması" ilə əlaqədar parlamenti səs verməyə çağırdı. Beləliklə, müxalifət, səlahiyyətlilərin, 2015-ci ilin iyununda Afrika Birliyi sammitində iştirak etmək üçün Cənubi Afrikaya səfər edən Sudan Prezidenti Ömər əl-Bəşirin həbs edilməsini rədd etdi. 2009-cu ildə Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi tərəfindən əl-Bəşirin həbs qərarı çıxarıldılmışdı. 2015-ci ilin iyun ayında Hauten əyalətinin Şimal Ali Məhkəməsi qərarı qəbul etdi. Ancaq sammitin sonunda Sudan prezidenti sərbəst şəkildə Cənubi Afrikanı tərk etdi. Demokratik Birliyin rəhbərliyi Zumanı məhkəmə qərarını təxirə salmaqda günahlandırdı. Müzakirələr zamanı prezidentin tərəfdarları müxalifəti "Afrika həmrəyliyinin olmaması" üçün qınadılar və əl-Bəşirin qanuni toxunulmazlığına görə hazırkı dövlət başçısını günhlandırdılr. Səsvermənin nəticələrinə görə, yalnız 100 deputat Zumanın səlahiyyətlərinin vaxtından əvvəl ləğvini 211 deputat isə əlehinə çıxdı
1 mart 2016-cı ildə Demokratik Alyans, prezidentə etimadsızlq səsi vermək üçün üçüncü cəhdi etdi. Bu dəfə onun 1999–2005-ci illərdə silah almasına dair dövlət müqavilələri bağlanarkən vitse-prezident vəzifəsində işlədiyi iddia edilən 783 korrupsiya, qəsb və saxtakarlıq epizodu barədə vəsadət qaldırıldı. 2009-cu ilin aprelində Zumaya qarşı qaldırılan vəsadət sübuta yetirilmədiyinə görə bağlandı, lakin 2016-cı ilin fevralında Demokratik Birlik Pretoria Ali Məhkəməsindən istintaqı davam etdirməsini istədi, çünki işi bağlamağı qərara alan prokuror Mokotedi Mpsçeyə təzyiq göstərildiyi iddia edildi. 29 apreldə iddia qaldırıldı — istintaq davam etdi. Zumanın Nkandla kəndindəki fərdi yaşayış evinin yenidən qurulmasına xərclədiyi büdcə vəsaitlərindən sui-istifadə etməsi məsələsinə yenidən baxıldı. İddialara cavab olaraq prezident, bu işlərə cavabdeh olan Polis İşləri Naziri Nati Nhlekonun tələbi ilə xərclənən pulun əvəzini verməyə hazır olduğunu söylədi. Nhleko da öz növbəsində prezidentə dəstək verdi. Səsvermə zamanı Zumanın vəzifəsindən uzaqlaşdırılmasına yalnız 99 deputat səs verib, 225 əleyhinə, 225 bitərəf qalıb.
5 aprel 2016-cı ildə Ceykob Zumanı vəzifəsindən uzaqlaşdırmaq üçün yeni bir cəhd edildi. Nkandle iqamətgahını əhatə edən söhbət qalmaqala səbəb oldu. Bu dəfə İqtisadi Azadlıq uğrunda Mübarizəçilər Cənubi Afrika Konstitusiya Məhkəməsinə müraciət etdilər. Məhkəmə, ictimai müdafiəçinin Zumanın xərclədiklərini xəzinə fondlarına geri qaytarılması tələblərini qanuni olaraq qəbul etdi. 1 apreldə prezident milli televiziyada çıxış etdi, bağışlanmasını xahiş etdi və məhkəmənin tələblərinə əməl edəcəyini vəd etdi. Bununla belə, parlament müxalifəti edilən üzrlərdən məmnun qalmadı və səlahiyyətlərinin vaxtından əvvəl dayandırılmasını tələb etdilər. Demokratik İttifaqdan əlavə digər müxalifət partiyaları da istefa tələbini dəstəklədi. AMK deputatları, prezidentin üzr istədikdən sonra hadisənin bitdiyini düşününerdülər və onu vəzifəsindən uzaqlaşdırma cəhdini "imperialist bir sui-qəsd" adlandırdılar. Səsvermə nəticəsində 233 deputat Zumanı, 143 nəfər impiçmenti dəstəklədi.
10 noyabr 2016-cı il tarixində, Cəbhəçilərin ictimai müdafiəçisi tərəfindən hazırlanan yeni bir hesabatın dərc edilməsindən səkkiz gün sonra, Demokratik Birlik dördüncü dəfə etimad səsverməsinə başlatdı. Xalqın geniş etirazını doğuran sənəddə prezidentin Cənubi Afrikada yaşayan hindistanlı iş adamları Qupta ailəsi ilə əlaqələri, həmçinin Cənubi Afrika hökumətinin iqtisadi və kadr siyasətinə təsiri faktları təqdim edildi. Zuma özü ittihamları rədd etdi. Bu dəfə hakim AMK-nin bəzi üzvlərinin onu müxalifətdən əlavə tənqid etməsinə baxmayaraq parlamentdəki səsvermədə impiçment tərəfdarları yenidən azlıqda oldu .
27 mart 2017-ci ildə yeddinci dəfə Cənubi Afrika müxalifəti hökumətdən Ceykob Zumanın prezidentliyinə erkən xitam verilməsini istədilər. Vəzifələrini itirən beş nazir arasında Qupta klanı ilə münaqişə edən Kommunist Partiyasının nüfuzlu üzvü olan maliyyə naziri Pravin Qordan da var idi. Mətbuatda yayılan məlumatlara görə, dövlət başçısı onu iqtisadiyyata nəzarəti "inhisar ağ kapitalı" ndan qara sahibkarlara keçirməyi və torpaq mülkiyyətinin yenidən onların lehinə bölüşdürülməsini təmin edən iqtisadi islahat siyasətinin qarşısını almaqda məsuliyyətsizlikdə ittiham etdiyi bildirilirdi.
Səsverməyə təşəbbüs edən Demokratik İttifaq, İqtisadi Azadlıq uğrunda Mübarizəçilər və Vahid Demokratik Hərəkat Afrika Milli Konqresinin üzvləri və parlamentin koalisiya müttəfiqləri Zumadan narazı qaldıqları üçün qalib gələcəyinə ümid etmirdilər. Prezidentin tənqidləri dəfələrlə AMK sıralarında səslənsə də, 27 mayda bağlı qapılar arxasında keçirilən partiyanın İcraiyyə Komitəsinin iclasında üzvlərinin əksəriyyəti onun prezident səlahiyyətlərinə vaxtından əvvəl xitam verilməsinə qarşı çıxdılar.
Müxalifət Cənubi Afrikanın Konstitusiya Məhkəməsinə hakim deputatların əksəriyyətinin partiya nizam-intizamını pozmasına görə gizli səsvermə tələbi ilə müraciət etdi. 22 iyunda Konstitusiya Məhkəməsi, Milli Məclisin qaydalarına əsasən spiker Baleka Mbetanın (AMK-nin nümayəndəsi) gizli səsvermə elan etmək üçün "yetərli səlahiyyət" verdiyini qərara aldı.
29 dekabr 2017-ci il tarixində Cənubi Afrika Konstitusiya Məhkəməsi ölkə parlamenti prezidentin qanunları pozmaması və konstitusiya qanunlarına əməl etməməsi barədə qərar qəbul etdi. Hakimlərin fikrincə, aşağı palatanın deputatları prezident Zumanı korrupsiya faktları aşkar edildikdən sonra hakimiyyətdən uzaqlaşdırmalı idilər. Konstitusiya Məhkəməsinin hakimi Çris Jaft dedi: "Milli Məclis istefa məsələsini sadəcə müzakirə etdi və səs verdi, lakin bu cür işlərə görə konstitusiyada nəzərdə tutulan bütün tədbirləri görmədi." Müxalifət Konstitusiya Məhkəməsinin qərarını müsbət qarşıladı. İqtisadi azadlıq uğrunda mübarizə aparan müxalifətçilərin baş katibi Qodrix Hardi, "Çox məmnunuq. Zumanın hakimiyyətə nə qədər qalması spikerdən və hakim partiyadan asılı olacaq. Ümid edirik ki, heç nə itirilmir və yenə də vicdanları və sağlam düşüncələri oyadacaqlar".
İstefası
13 fevral 2018-ci ildə AMK baş katibi Ace Magaşule Zumanın istefa məktubu təqdim etdi. Bu ərəfədə məlum oldu ki, partiya iki gün əvvəl istefasını tələb edərək prezidentə ultimatum təqdim edib. Zuma bu ultimatumu rədd edərək daha üç ay bu vəzifədə qalmaq istədi, lakin partiyanın icra komitəsi Zumanın tələbini rədd etdi.
Fevralın 14-də Zuma istefa etdiyini açıqladı. Prezident vəzifəsini vitse-prezident Kril Ramafos icra etdi.
2018-ci ilin martında Zuma korrupsiya, hədə-qorxu və pul yığmaqda ittiham edildi. Bunu Cənubi Afrika Milli Prokurorluğunun rəhbəri Sean Ebrahams açıqladı.
2021 -ci ilin sentyabrında Cənubi Afrika Konstitusiya Məhkəməsi, keçmiş prezident Jacob Zuma'nın ədalətə hörmətsizlik etdiyi üçün 15 ay həbs cəzası vermə qərarını ləğv etmə ərizəsini kəskin şəkildə rədd etdi.
Siyasi bəyanatları
Geylərə qarşı deyilənlər
Zuma 24 sentyabr 2006-cı ildə İrs Günü milli bayramı zamanı homoseksual qrupları tənqid edərək, eyni cinsli evliliyin "millət və Tanrı üçün utanc" olduğunu söylədi. . Etirazlardan sonra, o, homoseksualların və lesbiyanların Cənubi Afrikanın azadlığı uğrunda mübarizədəki töhfələrinə görə irqçilik, ayrı-seçkilik etmədiyini Cənubi Afrikanın yaranmasında oynadıqları rola hörmət etdiyini söyləyərək ifadəsindən inciyənlərdən üzr istədi.
Yeniyetmələrin hamiləliyi haqqında açıqlamalar
Artan yeniyetmə hamiləliyinə gəlincə, Zuma, uşaqları gənc analardan almalı olduqlarını, məktəbə göndərilməli və təhsil almağa məcbur edilmələri lazım olduğunu söylədi , həmçinin bütün müəssisələrdə prezervativlərin mövcudluğunu təmin etmək lazım olduğunu bildirmişdir.
Of all the white groups that are in South Africa, it is only the Afrikaners that are truly South Africans in the true sense of the word. Up to this day, they don't carry two passports; they carry one. They are here to stay.
Şəxsi həyatı
Ceykob Zuma çoxarvadlı və Cənubi Afrikanın ilk prezidentidir, Zulu çoxarvadlılıq ənənəsinə sadiq olduğunu, 8 arvadı var (bunlardan 5-i rəsmi). İlk dəfə Ceykob Zuma, həbsdən azad olandan az sonra 1973-cü ildə Qertrude Sisakel Hualo ilə evləndi, burada aparteid rejiminə qarşı mübarizə apardığı üçün həbs edildi. Sonradan, 2000-ci ildə vəfat edən Kate Zuma ilə evləndi, sonra — Nkosazan Dlamini-Zuma (daha sonra onu boşadı, xarici işlər naziri oldu, daha sonra daxili işlər naziri vəzifəsini tutdu). Dördüncü arvadı Nompumelo Ntuli ilə 2007-ci ildə evləndi. Ceykob Zuma 4 yanvar 2010-cu ildə Tobeka Madiba ilə evləndi. 20 aprel 2012-ci ildə Zuma Qloria Bongi Ngema ilə evləndi. Onun 18 uşağının olduğu bildirilir.
İstinadlar
- Legassick M. Jacob Zuma // Encyclopædia Britannica (ing.).
- Jacob Gedleyihlekisa Zuma // Brockhauz Ensiklopediyası (alm.).
- "Jacob Zuma resigns as South Africa's president". The Guardian (ingilis). 2018-02-14. 2019-09-02 tarixində . İstifadə tarixi: 2018-02-14.
- Gordin, J: Zuma, A Biography, page 4. Jonathan Ball, 2008.
- "The Jacob Zuma Page". ANC. 2013-05-04 tarixində . İstifadə tarixi: 13 August 2011.
- Smith, David. "Jacob Zuma the chameleon brings South Africans joy and fear". The Guardian. London. 20 April 2009. 23 July 2013 tarixində . İstifadə tarixi: 2 September 2019.
- Beresford, David. "Zuma's missing years come to light". The Times. UK. 22 February 2009. 2009-02-28 tarixində .
- "Accuser insulted as Zuma hailed at court". IOL. 2006-02-14. 2006-02-25 tarixində . İstifadə tarixi: 2007-12-20.
- "Cənubi Afrika Respublikasının Prezidenti Ceykob Zuma hakimiyyətdən uzaqlaşdırılması cəhdləri". 2017-12-31 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-09-02.
- "İTAR-TASS: Beynəlxalq aləm — Cənubi Afrika Prezidenti Ceykob Zuma ikinci beş illik müddətə parlament tərəfindən seçildi". 2014-05-21 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-09-02.
- "New storm about Zuma's 'virility'". IOL. 2007-07-17. 2012-03-30 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2007-12-20.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ceykob Qedleyihlekisa Zuma zulu Jacob Gedleyihlekisa Zuma 12 aprel 1942 Nkandla d Kvazulu Natal vilayeti Cenubi Afrika siyasetcisi 9 may 2009 cu ilden 14 fevral 2018 ci iledek Cenubi Afrika Respublikasinin Prezidenti idi Ceykob Zumazulu Jacob ZumaCenubi Afrika Respublikasinin Prezidenti d 9 may 2009 14 fevral 2018EvvelkiKqalema MotlanteSonrakiSiril Ramafosa d Vitse prezident14 iyun 1999 14 iyun 2005EvvelkiTabo MbekiCenubi Afrika Milli Meclisinin uzvu d 21 may 2014 21 may 2014Sexsi melumatlarDogum adi Jacob Gedleyihlekisa ZumaDogum tarixi 12 aprel 1942 1942 04 12 82 yas Dogum yeri Nkandla d Uthunqulu d Kvazulu Natal vilayeti CARPartiya Afrika Milli Konqresi 1959 2024 Cenubi Afrika Kommunist Partiyasi d 1963 1990 Fealiyyeti siyasetciHeyat yoldaslari Tobeka Madiba 2010 Dini protestantliqTeltifleri Vikianbarda elaqeli mediafayllar 14 iyun 1999 cu ilden 14 iyun 2005 ci iledek Cenubi Afrika Respublikasinin vitse prezidenti 18 dekabr 2007 ci ilden 2017 ci il 18 dekabrinadek hakim Afrika Milli Konqresinin sedri vezifesinde calismisdirHeyatiGenclik illeri Ceykob Zuma 12 aprel 1942 ci ilde Cenubi Afrikanin Kvazulu Natal bolgesindeki Incandla seherinde anadan olmusdur mensubdur Atasi polis idi ve Zuma usaq iken dunyasini deyisdi Anasi evdar qadin idi Resmi mekteb tehsili almamisdi Onun iki qardasi var Maykl ve Cozef 1959 cu ilde Afrika Milli Konqresine 1963 cu ilde uzv oldu 1975 1990 ci illerde ekser AMK uzvleri kimi Zumada Svazilend Mozambik ve Zambiyada surgunde idi AMK ye qoyulan qadaga legv edildikde olkeye ilk qayidanlardan biri oldu Xususile eyni cinsli evlilik ve yeniyetmelerin hamileliyi ile bagli bir cox qalmaqalli aciqlamalarin muellifidir Zuma 2005 ci ilde tecavuz ve korrupsiyada da ittiham edildi Terefdarlari mehkemeye tezyiq gostermekde o cumleden edliyye etrafinda mitinq ve numayislerin teskilinde ittiham olunsa da Zuma mehkeme terefinden beraet aldi Cenubi Afrika Respublikasinin Prezidenti Birinci muddet 6 may 2009 cu ilde Milli Meclis uzvlerinin 277 sesi ile aparteid rejiminin suqutundan beri Cenubi Afrikanin dorduncu prezidenti secildi 2010 cu il tarixinde Xalq olan millet vekilleri Prezident Zumaya etimad gosterilmemesi meselesini qaldirdilar Onlari olkenin en boyuk muxalif quvvesi olan destekledi Buna sebeb Zumanin qeyri qanuni olmasi barede melumatlar olub Bundan elave prezident vaxtinda elan edilmemis gelir elde etmekde gunahlandirildi Sesverme neticesinde Milli Assambleyanin 400 uzvunden etimadsizliq sesvermesini yalniz 84 deputat 241 ses ile destekledi 75 deputat biteref qaldi Ikinci muddet 2014 cu ilde Afrika seslerin 62 den coxunu topladi ve 400 yerlik palatada 249 yer tutdu sonra yeni Milli Meclisin ilk iclasinda Ceykob Zuma ikinci bes illik muddete prezident secildi Zuma yegane oldugundan ses alinmadi ilk iclasina sedrlik eden Hakim Edalet partiyasindan Mohoeng Mohoeng dedi Ceykob Zumani Cenubi Afrika Respublikasinin secilmis prezidenti elan edirem Rusiya Prezidenti Vladimir Putin teleqramda Zumanin yeniden secilmesi munasibetile tebrik etdi Rusiya ile Cenubi Afrika arasindaki elaqelerin dostluq xususiyyetini qeyd etdi davamli emekdasligi gozlediyini soyledi ve andicme merasimine devet etdiyi ucun Zumaya tesekkur ederek Rusiya numayende heyetine Rusiya parlamentinin asagi palatasinin spikeri Sergey Nariskinin rehberlik edeceyini bildirdi Mayin 24 de Pretoriyadaki Prezident Sarayinda Ceykob Zuma ikinci muddete and icdi Acilis merasiminde Rusiya Hindistan ve Cin numayende heyeti de daxil olmaqla 4 mine yaxin qonaq istirak edib ABS ve Boyuk Britaniya numayendelerini gondermekden cekindiler Acilis nitqinde Zuma dunyani daha durust ve edaletli etmek ucun BRICS kimi forumlarda isimizi davam etdireceyik konstitusiya ve qanunun qaranti olmaga and icerek Cenubi Afrika xalqinin heyatini yaxsilasdirmaq ve erazini qorumaq ucun her cur sey gostereceyini soyledi Acilis merasiminden sonra yeni hokumetin cox sayda yeni is yerinin yaradilmasi meqsedi ile iqtisadi inkisaf ve infrastruktur insaat layihelerine diqqet ayiracagini soyledi Mayin 25 de Ceykob Zuma Kril Ramafosu Cenubi Afrikanin vitse prezidenti vezifesine teyin etdi ve yeni hokumetin siyahisini aciqladi yeni rabite ve poct nazirliklerinin su ve kanalizasiya nazirlikinin ve kicik biznesin inkisafi nazirliyinin oldugunu bildirdi Hokumetde cemi 35 nazir vezifesi yaradildi Iyunun 7 de Ceykob Zuma muayine ucun xestexanaya yerlesdirildi cunki AMK ye gore prezident fasile vermelidir sonra prezident aparati hekimler prezidentin veziyyetinden razidir deye beyanat yaydilar 17 mart 2015 ci ilde Demokratik Alyansin deputatlari Zumaye inamsizliq movzusunda sesvermeye basladilar prezidenti siyasilesdirmekde ve dovlet qurumlarinin semereliliyini azaltmaqda korrupsiyani artirmaqda ve olkenin iqtisadi inkisafindaki umumi lengimede ittiham etdiler Muxalifet Zumanin Nkandla kendindeki ferdi yasayis evinin yeniden qurulmasina xerclediyi budce vesaitlerinden sui istifade etmesi qalmaqala sebeb oldu Dovlet mudafiecisi Tuli Madonkela terefinden 2014 cu ilin yazinda yayimlanan bir hesabata gore emlak uzerinde tehlukesizlik sistemini yenilemek behanesi ile ziyaret merkezi xususi bir klinika hovuz ve mal qara dehlizi daxil olmaqla umumilikde 246 milyon rand 16 milyon dollar deyerinde bir sira ferdi obyektleri tikdirdiyi deyilmisdir Yalniz 113 deputat Zumanin istefasina 221 eleyhine ses verdi 1 sentyabr 2015 ci il tarixinde Demokratik Ittifaq yeniden Seneti esas goturerek prezidentin vezifesinden uzaqlasdirilmasi ve Konstitusiyanin 89 cu maddesi milli qanunun ciddi sekilde pozulmasi ile elaqedar parlamenti ses vermeye cagirdi Belelikle muxalifet selahiyyetlilerin 2015 ci ilin iyununda Afrika Birliyi sammitinde istirak etmek ucun Cenubi Afrikaya sefer eden Sudan Prezidenti Omer el Besirin hebs edilmesini redd etdi 2009 cu ilde Beynelxalq Cinayet Mehkemesi terefinden el Besirin hebs qerari cixarildilmisdi 2015 ci ilin iyun ayinda Hauten eyaletinin Simal Ali Mehkemesi qerari qebul etdi Ancaq sammitin sonunda Sudan prezidenti serbest sekilde Cenubi Afrikani terk etdi Demokratik Birliyin rehberliyi Zumani mehkeme qerarini texire salmaqda gunahlandirdi Muzakireler zamani prezidentin terefdarlari muxalifeti Afrika hemreyliyinin olmamasi ucun qinadilar ve el Besirin qanuni toxunulmazligina gore hazirki dovlet bascisini gunhlandirdilr Sesvermenin neticelerine gore yalniz 100 deputat Zumanin selahiyyetlerinin vaxtindan evvel legvini 211 deputat ise elehine cixdi 1 mart 2016 ci ilde Demokratik Alyans prezidente etimadsizlq sesi vermek ucun ucuncu cehdi etdi Bu defe onun 1999 2005 ci illerde silah almasina dair dovlet muqavileleri baglanarken vitse prezident vezifesinde islediyi iddia edilen 783 korrupsiya qesb ve saxtakarliq epizodu barede vesadet qaldirildi 2009 cu ilin aprelinde Zumaya qarsi qaldirilan vesadet subuta yetirilmediyine gore baglandi lakin 2016 ci ilin fevralinda Demokratik Birlik Pretoria Ali Mehkemesinden istintaqi davam etdirmesini istedi cunki isi baglamagi qerara alan prokuror Mokotedi Mpsceye tezyiq gosterildiyi iddia edildi 29 aprelde iddia qaldirildi istintaq davam etdi Zumanin Nkandla kendindeki ferdi yasayis evinin yeniden qurulmasina xerclediyi budce vesaitlerinden sui istifade etmesi meselesine yeniden baxildi Iddialara cavab olaraq prezident bu islere cavabdeh olan Polis Isleri Naziri Nati Nhlekonun telebi ile xerclenen pulun evezini vermeye hazir oldugunu soyledi Nhleko da oz novbesinde prezidente destek verdi Sesverme zamani Zumanin vezifesinden uzaqlasdirilmasina yalniz 99 deputat ses verib 225 eleyhine 225 biteref qalib 5 aprel 2016 ci ilde Ceykob Zumani vezifesinden uzaqlasdirmaq ucun yeni bir cehd edildi Nkandle iqametgahini ehate eden sohbet qalmaqala sebeb oldu Bu defe Iqtisadi Azadliq ugrunda Mubarizeciler Cenubi Afrika Konstitusiya Mehkemesine muraciet etdiler Mehkeme ictimai mudafiecinin Zumanin xerclediklerini xezine fondlarina geri qaytarilmasi teleblerini qanuni olaraq qebul etdi 1 aprelde prezident milli televiziyada cixis etdi bagislanmasini xahis etdi ve mehkemenin teleblerine emel edeceyini ved etdi Bununla bele parlament muxalifeti edilen uzrlerden memnun qalmadi ve selahiyyetlerinin vaxtindan evvel dayandirilmasini teleb etdiler Demokratik Ittifaqdan elave diger muxalifet partiyalari da istefa telebini destekledi AMK deputatlari prezidentin uzr istedikden sonra hadisenin bitdiyini dusununerduler ve onu vezifesinden uzaqlasdirma cehdini imperialist bir sui qesd adlandirdilar Sesverme neticesinde 233 deputat Zumani 143 nefer impicmenti destekledi 10 noyabr 2016 ci il tarixinde Cebhecilerin ictimai mudafiecisi terefinden hazirlanan yeni bir hesabatin derc edilmesinden sekkiz gun sonra Demokratik Birlik dorduncu defe etimad sesvermesine baslatdi Xalqin genis etirazini doguran senedde prezidentin Cenubi Afrikada yasayan hindistanli is adamlari Qupta ailesi ile elaqeleri hemcinin Cenubi Afrika hokumetinin iqtisadi ve kadr siyasetine tesiri faktlari teqdim edildi Zuma ozu ittihamlari redd etdi Bu defe hakim AMK nin bezi uzvlerinin onu muxalifetden elave tenqid etmesine baxmayaraq parlamentdeki sesvermede impicment terefdarlari yeniden azliqda oldu 27 mart 2017 ci ilde yeddinci defe Cenubi Afrika muxalifeti hokumetden Ceykob Zumanin prezidentliyine erken xitam verilmesini istediler Vezifelerini itiren bes nazir arasinda Qupta klani ile munaqise eden Kommunist Partiyasinin nufuzlu uzvu olan maliyye naziri Pravin Qordan da var idi Metbuatda yayilan melumatlara gore dovlet bascisi onu iqtisadiyyata nezareti inhisar ag kapitali ndan qara sahibkarlara kecirmeyi ve torpaq mulkiyyetinin yeniden onlarin lehine bolusdurulmesini temin eden iqtisadi islahat siyasetinin qarsisini almaqda mesuliyyetsizlikde ittiham etdiyi bildirilirdi Sesvermeye tesebbus eden Demokratik Ittifaq Iqtisadi Azadliq ugrunda Mubarizeciler ve Vahid Demokratik Herekat Afrika Milli Konqresinin uzvleri ve parlamentin koalisiya muttefiqleri Zumadan narazi qaldiqlari ucun qalib geleceyine umid etmirdiler Prezidentin tenqidleri defelerle AMK siralarinda seslense de 27 mayda bagli qapilar arxasinda kecirilen partiyanin Icraiyye Komitesinin iclasinda uzvlerinin ekseriyyeti onun prezident selahiyyetlerine vaxtindan evvel xitam verilmesine qarsi cixdilar Muxalifet Cenubi Afrikanin Konstitusiya Mehkemesine hakim deputatlarin ekseriyyetinin partiya nizam intizamini pozmasina gore gizli sesverme telebi ile muraciet etdi 22 iyunda Konstitusiya Mehkemesi Milli Meclisin qaydalarina esasen spiker Baleka Mbetanin AMK nin numayendesi gizli sesverme elan etmek ucun yeterli selahiyyet verdiyini qerara aldi 29 dekabr 2017 ci il tarixinde Cenubi Afrika Konstitusiya Mehkemesi olke parlamenti prezidentin qanunlari pozmamasi ve konstitusiya qanunlarina emel etmemesi barede qerar qebul etdi Hakimlerin fikrince asagi palatanin deputatlari prezident Zumani korrupsiya faktlari askar edildikden sonra hakimiyyetden uzaqlasdirmali idiler Konstitusiya Mehkemesinin hakimi Cris Jaft dedi Milli Meclis istefa meselesini sadece muzakire etdi ve ses verdi lakin bu cur islere gore konstitusiyada nezerde tutulan butun tedbirleri gormedi Muxalifet Konstitusiya Mehkemesinin qerarini musbet qarsiladi Iqtisadi azadliq ugrunda mubarize aparan muxalifetcilerin bas katibi Qodrix Hardi Cox memnunuq Zumanin hakimiyyete ne qeder qalmasi spikerden ve hakim partiyadan asili olacaq Umid edirik ki hec ne itirilmir ve yene de vicdanlari ve saglam dusunceleri oyadacaqlar Istefasi 13 fevral 2018 ci ilde AMK bas katibi Ace Magasule Zumanin istefa mektubu teqdim etdi Bu erefede melum oldu ki partiya iki gun evvel istefasini teleb ederek prezidente ultimatum teqdim edib Zuma bu ultimatumu redd ederek daha uc ay bu vezifede qalmaq istedi lakin partiyanin icra komitesi Zumanin telebini redd etdi Fevralin 14 de Zuma istefa etdiyini aciqladi Prezident vezifesini vitse prezident Kril Ramafos icra etdi 2018 ci ilin martinda Zuma korrupsiya hede qorxu ve pul yigmaqda ittiham edildi Bunu Cenubi Afrika Milli Prokurorlugunun rehberi Sean Ebrahams aciqladi 2021 ci ilin sentyabrinda Cenubi Afrika Konstitusiya Mehkemesi kecmis prezident Jacob Zuma nin edalete hormetsizlik etdiyi ucun 15 ay hebs cezasi verme qerarini legv etme erizesini keskin sekilde redd etdi Siyasi beyanatlariGeylere qarsi deyilenler Zuma 24 sentyabr 2006 ci ilde Irs Gunu milli bayrami zamani homoseksual qruplari tenqid ederek eyni cinsli evliliyin millet ve Tanri ucun utanc oldugunu soyledi Etirazlardan sonra o homoseksuallarin ve lesbiyanlarin Cenubi Afrikanin azadligi ugrunda mubarizedeki tohfelerine gore irqcilik ayri seckilik etmediyini Cenubi Afrikanin yaranmasinda oynadiqlari rola hormet etdiyini soyleyerek ifadesinden inciyenlerden uzr istedi Yeniyetmelerin hamileliyi haqqinda aciqlamalar Artan yeniyetme hamileliyine gelince Zuma usaqlari genc analardan almali olduqlarini mektebe gonderilmeli ve tehsil almaga mecbur edilmeleri lazim oldugunu soyledi hemcinin butun muessiselerde prezervativlerin movcudlugunu temin etmek lazim oldugunu bildirmisdir Orijinal metn ing Of all the white groups that are in South Africa it is only the Afrikaners that are truly South Africans in the true sense of the word Up to this day they don t carry two passports they carry one They are here to stay Sexsi heyatiCeykob Zuma coxarvadli ve Cenubi Afrikanin ilk prezidentidir Zulu coxarvadliliq enenesine sadiq oldugunu 8 arvadi var bunlardan 5 i resmi Ilk defe Ceykob Zuma hebsden azad olandan az sonra 1973 cu ilde Qertrude Sisakel Hualo ile evlendi burada aparteid rejimine qarsi mubarize apardigi ucun hebs edildi Sonradan 2000 ci ilde vefat eden Kate Zuma ile evlendi sonra Nkosazan Dlamini Zuma daha sonra onu bosadi xarici isler naziri oldu daha sonra daxili isler naziri vezifesini tutdu Dorduncu arvadi Nompumelo Ntuli ile 2007 ci ilde evlendi Ceykob Zuma 4 yanvar 2010 cu ilde Tobeka Madiba ile evlendi 20 aprel 2012 ci ilde Zuma Qloria Bongi Ngema ile evlendi Onun 18 usaginin oldugu bildirilir IstinadlarLegassick M Jacob Zuma Encyclopaedia Britannica ing Jacob Gedleyihlekisa Zuma Brockhauz Ensiklopediyasi alm Jacob Zuma resigns as South Africa s president The Guardian ingilis 2018 02 14 2019 09 02 tarixinde Istifade tarixi 2018 02 14 Gordin J Zuma A Biography page 4 Jonathan Ball 2008 The Jacob Zuma Page ANC 2013 05 04 tarixinde Istifade tarixi 13 August 2011 Smith David Jacob Zuma the chameleon brings South Africans joy and fear The Guardian London 20 April 2009 23 July 2013 tarixinde Istifade tarixi 2 September 2019 Beresford David Zuma s missing years come to light The Times UK 22 February 2009 2009 02 28 tarixinde Accuser insulted as Zuma hailed at court IOL 2006 02 14 2006 02 25 tarixinde Istifade tarixi 2007 12 20 Cenubi Afrika Respublikasinin Prezidenti Ceykob Zuma hakimiyyetden uzaqlasdirilmasi cehdleri 2017 12 31 tarixinde Istifade tarixi 2019 09 02 ITAR TASS Beynelxalq alem Cenubi Afrika Prezidenti Ceykob Zuma ikinci bes illik muddete parlament terefinden secildi 2014 05 21 tarixinde Istifade tarixi 2019 09 02 New storm about Zuma s virility IOL 2007 07 17 2012 03 30 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2007 12 20