Carcar — bir sıra Yaxın Şərq ölkələrində, o cümlədən Azərbaycanda (xüsusilə Naxçıvan ərazisində) qədim kənd təsərrüfatı aləti. Taxıl döyümündə istifadə edilən ənənəvi əmək alətlərindən biri. Naxçıvan bölgəsində geniş yayılmış carcar üç əsas hissədən: çərçivə, pərli ox və oturacaq olmaqla üç hissədən ibarət düzəldilirdi. Dördbucaqlı formada olan carcar çərçivəsinin ortasına pərli ox keçirilirdi. Carcar xırmanda bir boyun qoşqu qüvvəsi vasitəsilə hərəkət etdirilirdi. Carcar hərəkət etdikcə ox fırlanır və dəmir dişlər küləşi doğrayıb əzirdi. Lakin carcar vasitəsilə sünbüllər kifayət qədər əzilmədiyindən onların bir qismi "diri" qalırdı. Ona görə də, taxıl sünbülü xırdalanıb "dənə düşəndən" sonra, çox vaxt carcardan sonra xırmanda ağac vəl sürülürdü.
Quruluşu
Uzunluğu 2 m, eni 1.5 m olan və möhkəm ağac növlərindən hazırlanan carcar iki paralel qoldan, onları birləşdirən iki taxtadan, habelə iki oxa (çarxa) geydirilən ərsinəbənzər dəmir dişlərdən ibarət idi. Carcarın qolları üzərində onu idarə edən üçün oturacaq düzəldilirdi.
İstifadə
Carcara bir və ya iki öküz qoşulurdu. Alət hərəkətə gətirildikcə onun hər iki oxu fırlanaraq taxılı döyürdü. Carcar küləşin samana çevrilməsinədək işlədilir, daha sonra onu vəl əvəz edirdi.
Həmçinin bax
Mənbə
- Milli Azərbaycan Ensiklopediyası. V cild. Bakı,2014, səh.191
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Carcar bir sira Yaxin Serq olkelerinde o cumleden Azerbaycanda xususile Naxcivan erazisinde qedim kend teserrufati aleti Taxil doyumunde istifade edilen enenevi emek aletlerinden biri Naxcivan bolgesinde genis yayilmis carcar uc esas hisseden cercive perli ox ve oturacaq olmaqla uc hisseden ibaret duzeldilirdi Dordbucaqli formada olan carcar cercivesinin ortasina perli ox kecirilirdi Carcar xirmanda bir boyun qosqu quvvesi vasitesile hereket etdirilirdi Carcar hereket etdikce ox firlanir ve demir disler kulesi dograyib ezirdi Lakin carcar vasitesile sunbuller kifayet qeder ezilmediyinden onlarin bir qismi diri qalirdi Ona gore de taxil sunbulu xirdalanib dene dusenden sonra cox vaxt carcardan sonra xirmanda agac vel surulurdu QurulusuUzunlugu 2 m eni 1 5 m olan ve mohkem agac novlerinden hazirlanan carcar iki paralel qoldan onlari birlesdiren iki taxtadan habele iki oxa carxa geydirilen ersinebenzer demir dislerden ibaret idi Carcarin qollari uzerinde onu idare eden ucun oturacaq duzeldilirdi IstifadeCarcara bir ve ya iki okuz qosulurdu Alet herekete getirildikce onun her iki oxu firlanaraq taxili doyurdu Carcar kulesin samana cevrilmesinedek isledilir daha sonra onu vel evez edirdi Hemcinin baxSadara Qara kotanMenbeMilli Azerbaycan Ensiklopediyasi V cild Baki 2014 seh 191