Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu məqalədəki məlumatların olması üçün əlavə mənbələrə ehtiyac var. |
Bu məqaləni lazımdır. |
Cahanbanu Sultan (tam titulu: Bilqüs-zamani Ülyacənab, Naibəyi -Nəvvabi Səfəviyyə Cahanbanu Sultan Səfəvi)
| Cahanbanu Sultan | |
|---|---|
| Cahanbanu Sultan İsa xan qızı Səfəvi | |
| 1603 – 1663 | |
| 1641 – 1663 | |
| Əvvəlki | Zeynəb Sultan Səfəvi |
| Sonrakı | |
| Şəxsi məlumatlar | |
| Doğum tarixi | |
| Doğum yeri | İsfahan |
| Vəfat tarixi | |
| Vəfat yeri | İsfahan |
| Dəfn yeri | İsfahan |
| Atası | İsa xan Şeyxavənd |
| Anası | |
| Həyat yoldaşı | Gürcü şahzadəsi Simon xan |
| Uşağı | Şərifə Sultan Səfəvi |
| Dini | İslam |
| Elmi fəaliyyəti | |
| Elm sahəsi | Ədəbiyyat |
| Tanınır | Natiq |
Həyatı
Cahanbanu Sultan Zibeydə sultan ilə İsa xanın qızı olmuşdur. Onun anası Şah I Abbasın 4 dekabr 1586 - cı ildə Fəxricahan xanımdan olma qızı idi. Atası da Səfəvi nəslinə mənsub bir xan olmuşdur. 1612-1632 - ci illər arasında atası Qorçubaşı vəzifəsi icra etmişdir. Hər iki ana, ata öz qızlarına mükəmməl tədris və dərs vermişlər. Cahanbanu xanım çox gözəl şairə həmçinin də natiq olmuşdur. Bu dövrdə hər zaman olduğu kimi Səfəvi sarayı yenə intriqalarla dolu idi. Xalası Xanağa sultanın onları aradan götürmək istəyi saray mübarizəsini artırırdı. İsa xanın nüfuzunun artması Xanağa sultanın və əri Mirzə Abu Talibi narahat edirdi. Onlar fürsət gəzir həm Zibeydə, həm də İsa xanı aradan götürməyə çalışırdılar. 1632 - ci ildə fürsət ələ düşür Xanağa sultan və əri Şahı saxta sənədlərlə inandıra bilirər ki, guya Zibeydə və İsa xan saray çevrilişi etmək istəyirlər. Qəddarlıqda ad qazanmış Şah I Səfi bu sözlərlə onların hər ikinin qətlinə fərman verr. İsa xan Kərbəlada, Zeynəb sultan isə İsfahan saraylarının birində qətl edilir. Bu ölüm Cahanbanu suktana çox təsir edir. Ata və anasının 3 qardaşından sonra qalan tək qız yadigarı olan Cahanbanu qarşısına məqsəd qoyaraq yola çıxır. Dilaram Sultan onu və qardaşlarını himayəsinə alır. Zeynəb Sultan vəfat etdikdən sonra "Naibəlik" yeri boş qalmışdı və Xanağa Sultan özünü buna hazırlayırdı, lakin ağılı, gözəl fikirləri, güclü natiqlik qabiliyyəti ilə Dilaram Sultanın sayəsində Şahın yanında nüfuz qazanan Cahanbanu Sultan Nəvvabi Naibə təyin edilir. O dövrlərdə Şərqdə Moğol, Şimalda Ruslarla aparılan müharibələrdə şaha fikirlər sunan Cahanbanu sultan digər qohumlarının həsəd obyektinə çevrilir. Bir çox diplomatik yazışmalarda hətta sülhlər də belə əsas rol oynayır. Xanağa sultan və bu səfa da vəzir olan Abu Talib nüfuzlarını itirirlər. Bir müddət dən sonra Xanağa sultan qəflət vəfat edir. Həmçinin Şah I Səfi də. Bu zaman taxta Şah II Abbas çıxır bu zaman da iplər Cahanbanu sultanın əlində idi, çünki II Abbası da şah edən Dilaram Sultanla o idi. Onun bir intiqam alacağı nəfər var qalmışdı. O da Abu Talib Mirzə idi. Şah II Abbas dönəmində yenidən vəzir olan Talib Cahanbanu sultan ilə yenidən mübarizəyə başlayır. Və 1656 cü ildə öldürülür. Cahanbanu sultan bundan sonrasını sakit bir dövr keçirir. Bu mübarizə dolu hıyatında həyat yoldaşını sui qəsdlə itirən Sultan qalan ömrünü qızı ilə yaşayaraq başa vurur. (Onun həyat yoldaşı gürcü şahzadəsi idi və İsfahanda təlim tərbiyə görmüş və burada təhsil almışdı ). İsfahandaikən xəstələnən Cahanbanu Sultan yatağa düşür və sarayda da vəfat edir.
Mənbə
- "Ali-Səfəviyyə" - III cild pg 284. r
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaledeki melumatlarin yoxlanilabiler olmasi ucun elave menbelere ehtiyac var Daha etrafli melumat ve ya meqaledeki problemlerle bagli muzakire aparmaq ucun diqqet yetire bilersiniz Lutfen meqaleye etibarli menbeler elave ederek bu meqaleni tekmillesdirmeye komek edin Menbesiz mezmun problemler yarada ve siline biler Problemler hell edilmemis sablonu meqaleden cixarmayin Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin Cahanbanu Sultan tam titulu Bilqus zamani Ulyacenab Naibeyi Nevvabi Sefeviyye Cahanbanu Sultan Sefevi Cahanbanu SultanCahanbanu Sultan Isa xan qizi SefeviSefevi Sultani1603 16631641 1663EvvelkiZeyneb Sultan SefeviSonrakiSexsi melumatlarDogum tarixi 1603Dogum yeri IsfahanVefat tarixi 1663Vefat yeri IsfahanDefn yeri IsfahanAtasi Isa xan SeyxavendAnasiHeyat yoldasi Gurcu sahzadesi Simon xanUsagi Serife Sultan SefeviDini IslamElmi fealiyyetiElm sahesi EdebiyyatTaninir NatiqHeyatiCahanbanu Sultan Zibeyde sultan ile Isa xanin qizi olmusdur Onun anasi Sah I Abbasin 4 dekabr 1586 ci ilde Fexricahan xanimdan olma qizi idi Atasi da Sefevi nesline mensub bir xan olmusdur 1612 1632 ci iller arasinda atasi Qorcubasi vezifesi icra etmisdir Her iki ana ata oz qizlarina mukemmel tedris ve ders vermisler Cahanbanu xanim cox gozel saire hemcinin de natiq olmusdur Bu dovrde her zaman oldugu kimi Sefevi sarayi yene intriqalarla dolu idi Xalasi Xanaga sultanin onlari aradan goturmek isteyi saray mubarizesini artirirdi Isa xanin nufuzunun artmasi Xanaga sultanin ve eri Mirze Abu Talibi narahat edirdi Onlar furset gezir hem Zibeyde hem de Isa xani aradan goturmeye calisirdilar 1632 ci ilde furset ele dusur Xanaga sultan ve eri Sahi saxta senedlerle inandira bilirer ki guya Zibeyde ve Isa xan saray cevrilisi etmek isteyirler Qeddarliqda ad qazanmis Sah I Sefi bu sozlerle onlarin her ikinin qetline ferman verr Isa xan Kerbelada Zeyneb sultan ise Isfahan saraylarinin birinde qetl edilir Bu olum Cahanbanu suktana cox tesir edir Ata ve anasinin 3 qardasindan sonra qalan tek qiz yadigari olan Cahanbanu qarsisina meqsed qoyaraq yola cixir Dilaram Sultan onu ve qardaslarini himayesine alir Zeyneb Sultan vefat etdikden sonra Naibelik yeri bos qalmisdi ve Xanaga Sultan ozunu buna hazirlayirdi lakin agili gozel fikirleri guclu natiqlik qabiliyyeti ile Dilaram Sultanin sayesinde Sahin yaninda nufuz qazanan Cahanbanu Sultan Nevvabi Naibe teyin edilir O dovrlerde Serqde Mogol Simalda Ruslarla aparilan muharibelerde saha fikirler sunan Cahanbanu sultan diger qohumlarinin hesed obyektine cevrilir Bir cox diplomatik yazismalarda hetta sulhler de bele esas rol oynayir Xanaga sultan ve bu sefa da vezir olan Abu Talib nufuzlarini itirirler Bir muddet den sonra Xanaga sultan qeflet vefat edir Hemcinin Sah I Sefi de Bu zaman taxta Sah II Abbas cixir bu zaman da ipler Cahanbanu sultanin elinde idi cunki II Abbasi da sah eden Dilaram Sultanla o idi Onun bir intiqam alacagi nefer var qalmisdi O da Abu Talib Mirze idi Sah II Abbas doneminde yeniden vezir olan Talib Cahanbanu sultan ile yeniden mubarizeye baslayir Ve 1656 cu ilde oldurulur Cahanbanu sultan bundan sonrasini sakit bir dovr kecirir Bu mubarize dolu hiyatinda heyat yoldasini sui qesdle itiren Sultan qalan omrunu qizi ile yasayaraq basa vurur Onun heyat yoldasi gurcu sahzadesi idi ve Isfahanda telim terbiye gormus ve burada tehsil almisdi Isfahandaiken xestelenen Cahanbanu Sultan yataga dusur ve sarayda da vefat edir Menbe Ali Sefeviyye III cild pg 284 r