Bu məqaləni lazımdır. |
1960-cı illərdən 1980-ci ilə qədər sürətli şəhərsalma və sənaye inkişafından bəri Cənubi Koreyada iqlim dəyişikliyinin təsirləri sürətlənmişdir. Sənayeləşmə və əhalinin artması iqlim dəyişikliyi üçün antropogen amillər olan müxtəlif çirkləndiricilər və istixana qazları istehsal etmişdir. Cənubi Koreyada illik temperatur, yağış miqdarı və yağıntı daxil olmaqla iqlim parametrlərində dəyişikliklər yaşanır. Rekord minimum temperatur günlərinin sayı sürətlə azaldı və yay ərzində maksimum yağıntı artmağa başladı. Cənubi Koreya hökuməti 1990-cı ildən bəri hər üç ildə bir milli iqlim dəyişikliyi fəaliyyət planlarını hazırlamışdır. Bu planlara istixana qazı tullantılarının azaldılması, iqlim dəyişikliyinə uyğunlaşma və beynəlxalq əməkdaşlıq daxildir.
İqlim dəyişikliyi
Yağış artımı
Cənubi Koreyanın paytaxtı Seulda dünyanın ən uzun davamlı instrumental yağış kolleksiyası olan ənənəvi cheugugi(Koreyanın Çoson sülaləsi tərəfindən ixtira edilən və istifadə edilən ilk tanınmış yağış göstəricisidir. Böyük Secong Krallığı dövründə icad edilmiş və hər əyalət idarəsinə tədarük edilmişdir) yağış göstəricilərindən başlayaraq 228 illik yağış qeydləri var. Gündəlik yağıntının qeydləri ekstremal hava hadisələrinin və onilliklər boyu davam edən yağış dəyişkənliyinin təkiliyinin aşkarlanması üçün yüksək dəqiqlikli bir məlumat verir. Yağışlar 1778–1907-ci illər arasında cheugugi ilə ölçülürdü və 1908-ci ildən bəri müasir müşahidə avadanlıqları hazırlanmağa başladı və istifadə edildi. Cheugugi dövrü ilə müasir dövrü müqayisə edən müasir dövr orta yağış nisbətində əhəmiyyətli bir artım göstərir. Məsələn, cheugugi dövründə yay yağışının statistik məlumatları 861,8 mm, müasir dövr üçün isə 946,5 mm-dir. Şiddətli yağış və leysan yağış hadisələrinin tezliyi artdığına görə son 9 ildə yağan yağışın miqdarı artdıqca, şiddətli yağış riski Koreya yarımadanın cənub hissəsində mərkəzdən daha çox olmağa başladı. Yarımadanın cənub hissəsinə (Cənub sahili, Çecu Adası) daxil olan çox miqdarda su buxarı yayda Sarı dənizə tökülür və yüksək leysan yağışlar yaradır.
Temperatur artımı
1999-cu ildən bəri Anmyeondo`da yerləşən Koreya Qlobal Atmosfer Nəzarət Mərkəzi karbon qazı (CO2), metan (CH4), azot oksidi (N2O) və xlorofluorokarbonlar (CFC-11 və CFC) kimi böyük istixana qazlarını (İQ) izləyir. Anmyeondo stansiyası nisbətən çirklənmədən azad bir mühitdə, Koreya yarımadası da daxil olmaqla, Şimal-Şərqi Asiyanın fon atmosferini müşahidə etmək üçün ideal bir ərazidədir. Bu sera qazları arasında iqlim faktorlarının bir çox aspektlərini dəyişdirməyə təsir göstərən qaz karbon qazıdır. Son bir neçə onillikdə sənayeləşmə dövründə (ikinci sənaye inqilabı) insanlar atmosferə karbon qazı(CO2) buraxan fosil yanacaqları (kömür, neft, benzin, təbii qaz) yandırırdılar. Bu sənayeləşmə səbəbindən şəhər və kənd yerləri arasında kəskin bir temperatur ziddiyyəti göstərilir. Son 29 ildə Seul stansiyası üçün illik ortalama temperaturdakı artım 1,5 °C, kənd və dəniz sahillərindəki stansiyalar üçün 0,6 °C olmuşdur. Bu dərəcə fərqləri şəhərləşmiş ərazilərə nisbətən daha böyükdür. Cənubi Koreyada sürətli bir istilik artımı yaşanır. Gündəlik maksimum və minimum yüksək temperaturların Şərqi Asiyada artması ehtimalı yüksəkdir, nəticədə daha şiddətli istilik, lakin daha az şiddətli soyuq hədlər yaranmağa başlayır. Bu orta temperatur artımı, xüsusən 1950-ci illərdən sonrakı temperatur artım nisbəti 1950-ci illərdən əvvəlki temperatur artım nisbətindən 1,5 dəfə çoxdur. Bundan əlavə, istilik dalğasından ölənlərin sayının kəskin artacağı, düyü və kartof kimi əsas yeməli bitkilərin məhsuldarlığının kəskin azalacağı və balıq və dəniz yosunu kimi balıqçılıq sənayesinə ciddi zərbə vurulacağı gözlənilir.
Koreyada iqlim dəyişikliyinin törətdiyi fəsatlar
Digər ölkələr kimi, Koreya da iqlim dəyişikliyinin təsirindən qaça bilməz. Son bir neçə onillikdə daşqın və qasırğanın artması və onlardan gələn zərər böyükdür. Karbon emissiyasını iqlim dəyişikliyinin səbəblərindən biri kimi göstərə bilərik.
Təbii fəlakətlər:daşqın və tayfunlar
Təbii fəlakətlər nəticəsində əmlaka dəyən ziyan və insan tələfatı iqlim dəyişikliyinin tipik təsiridir. Bu səbəbdən təbii fəlakəti azaltmaq xalqların iqlim dəyişikliyinə uyğunlaşma hədəflərindən biridir. Daşqın, tayfun və ya qasırğa intensivliyinin artması, genişmiqyaslı təbii fəlakətlərin sayının davamlı artmasına səbəb olur. Xüsusilə daşqın və tayfun nəticəsində yaranan ziyan böyükdür. Artan təhlükəyə baxmayaraq, təbii fəlakətə, xüsusən də tayfuna qarşı həssaslıq, fəlakətlərin qarşısının alınması, dəyişdirilmiş tikinti normaları, sənaye strukturları və torpaq istifadəsi kimi bir çox amillərə görə azalmışdır.
Koreya sənayesinin paylanması və təbii fəlakətin ziyan sıxlığı
Koreyadakı sənaye bölgüsü xəritəsinə görə, Koreyanın şimal-şərq hissəsində əhəmiyyətli bir sənayenin olmadığı nəzərə çarpır. Yüksək texnoloji, ağır və informasiya texnologiyaları paytaxtın yaxınlığında və ya Koreyanın cənubundakı dənizə daha yaxın yerlərdə yerləşdirilir. Sənayenin paylanma sıxlığından fərqli olaraq, təbii fəlakətdən gələn zərər xəritəsinə görə, zərər Koreyanın şimal-şərq hissəsində daha sıxdır.
İqlim dəyişikliyinə qarşı tədbirlər
Green New Deal
The Green New Deal(Yaşıl Yeni Razılaşma), hakim partiyanın Koreya Demokratik Partiyası(DPK-Democratic Party of Korea) tərəfindən 2020-ci il parlament seçkiləri ərəfəsində qurduğu bir plandır. Plana 2050-ci ilədək sıfır emissiyaya çatmaq, xaricdəki kömür elektrik stansiyaları üçün tikinti işlərini dayandırmaq və 2040-cı ildə incə tozları 40% azaltmaq daxildir. Hökumət ayrıca 2034-cü ilə qədər 40% bərpa olunan enerji hədəfinə çatmağı və bəzi kömür tutumlarının mayeləşdirilmiş təbii qazla əvəz olunmasını hədəfləyir.
Şirkət reaksiyası: Yaşıl İnformasiya Texnologiyası Sənayesi
Dövlət İdarəetmə və Təhlükəsizlik Nazirliyi yaşıl enerji qənaəti üçün bir hesablama mərkəzinə başlamış və 'enerji qənaətini' təşviq etmək üçün geniş bir plan hazırlamışdır. Peşəkar təşkilatlar vasitəsilə enerji diaqnostikası məqsədilə hərtərəfli enerji qənaəti, ətraf mühitin qorunması və büdcə qənaət prosedurları davam edir. Artıq müzakirə edilənlərə əlavə olaraq 'ətraf mühitin yaxşılaşdırılması planları üçün yaşıl əsaslı bir hesablama mərkəzi' olaraq boş dayanma, sökülmə avadanlığı və əsas məzmununa dair plan da planlaşdırıldığı kimi davam edəcəkdir.
İstinadlar
https://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-540-85190-5_52-Status[ölü keçid] of the Climate Change Policies in South Korea http://www.climate.go.kr/home/cc_data/2020/Korean_Climate_Change_Assessment_Report_2020_1_summary.pdf-Korean-Climate-Change-Assessment-Report-2020-1-summary.pdf http://www.hani.co.kr/arti/society/environment/955512.html-Ministry of Environment and Meteorological Administration release'Korea Climate Change Assessment Report 2020'
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqaleni vikilesdirmek lazimdir Lutfen meqaleni umumvikipediya ve redakte qaydalarina uygun sekilde tertib edin 1960 ci illerden 1980 ci ile qeder suretli sehersalma ve senaye inkisafindan beri Cenubi Koreyada iqlim deyisikliyinin tesirleri suretlenmisdir Senayelesme ve ehalinin artmasi iqlim deyisikliyi ucun antropogen amiller olan muxtelif cirklendiriciler ve istixana qazlari istehsal etmisdir Cenubi Koreyada illik temperatur yagis miqdari ve yaginti daxil olmaqla iqlim parametrlerinde deyisiklikler yasanir Rekord minimum temperatur gunlerinin sayi suretle azaldi ve yay erzinde maksimum yaginti artmaga basladi Cenubi Koreya hokumeti 1990 ci ilden beri her uc ilde bir milli iqlim deyisikliyi fealiyyet planlarini hazirlamisdir Bu planlara istixana qazi tullantilarinin azaldilmasi iqlim deyisikliyine uygunlasma ve beynelxalq emekdasliq daxildir Iqlim deyisikliyiYagis artimi Cenubi Koreyanin paytaxti Seulda dunyanin en uzun davamli instrumental yagis kolleksiyasi olan enenevi cheugugi Koreyanin Coson sulalesi terefinden ixtira edilen ve istifade edilen ilk taninmis yagis gostericisidir Boyuk Secong Kralligi dovrunde icad edilmis ve her eyalet idaresine tedaruk edilmisdir yagis gostericilerinden baslayaraq 228 illik yagis qeydleri var Gundelik yagintinin qeydleri ekstremal hava hadiselerinin ve onillikler boyu davam eden yagis deyiskenliyinin tekiliyinin askarlanmasi ucun yuksek deqiqlikli bir melumat verir Yagislar 1778 1907 ci iller arasinda cheugugi ile olculurdu ve 1908 ci ilden beri muasir musahide avadanliqlari hazirlanmaga basladi ve istifade edildi Cheugugi dovru ile muasir dovru muqayise eden muasir dovr orta yagis nisbetinde ehemiyyetli bir artim gosterir Meselen cheugugi dovrunde yay yagisinin statistik melumatlari 861 8 mm muasir dovr ucun ise 946 5 mm dir Siddetli yagis ve leysan yagis hadiselerinin tezliyi artdigina gore son 9 ilde yagan yagisin miqdari artdiqca siddetli yagis riski Koreya yarimadanin cenub hissesinde merkezden daha cox olmaga basladi Yarimadanin cenub hissesine Cenub sahili Cecu Adasi daxil olan cox miqdarda su buxari yayda Sari denize tokulur ve yuksek leysan yagislar yaradir Temperatur artimi 1999 cu ilden beri Anmyeondo da yerlesen Koreya Qlobal Atmosfer Nezaret Merkezi karbon qazi CO2 metan CH4 azot oksidi N2O ve xlorofluorokarbonlar CFC 11 ve CFC kimi boyuk istixana qazlarini IQ izleyir Anmyeondo stansiyasi nisbeten cirklenmeden azad bir muhitde Koreya yarimadasi da daxil olmaqla Simal Serqi Asiyanin fon atmosferini musahide etmek ucun ideal bir erazidedir Bu sera qazlari arasinda iqlim faktorlarinin bir cox aspektlerini deyisdirmeye tesir gosteren qaz karbon qazidir Son bir nece onillikde senayelesme dovrunde ikinci senaye inqilabi insanlar atmosfere karbon qazi CO2 buraxan fosil yanacaqlari komur neft benzin tebii qaz yandirirdilar Bu senayelesme sebebinden seher ve kend yerleri arasinda keskin bir temperatur ziddiyyeti gosterilir Son 29 ilde Seul stansiyasi ucun illik ortalama temperaturdaki artim 1 5 C kend ve deniz sahillerindeki stansiyalar ucun 0 6 C olmusdur Bu derece ferqleri seherlesmis erazilere nisbeten daha boyukdur Cenubi Koreyada suretli bir istilik artimi yasanir Gundelik maksimum ve minimum yuksek temperaturlarin Serqi Asiyada artmasi ehtimali yuksekdir neticede daha siddetli istilik lakin daha az siddetli soyuq hedler yaranmaga baslayir Bu orta temperatur artimi xususen 1950 ci illerden sonraki temperatur artim nisbeti 1950 ci illerden evvelki temperatur artim nisbetinden 1 5 defe coxdur Bundan elave istilik dalgasindan olenlerin sayinin keskin artacagi duyu ve kartof kimi esas yemeli bitkilerin mehsuldarliginin keskin azalacagi ve baliq ve deniz yosunu kimi baliqciliq senayesine ciddi zerbe vurulacagi gozlenilir Koreyada iqlim deyisikliyinin toretdiyi fesatlarDiger olkeler kimi Koreya da iqlim deyisikliyinin tesirinden qaca bilmez Son bir nece onillikde dasqin ve qasirganin artmasi ve onlardan gelen zerer boyukdur Karbon emissiyasini iqlim deyisikliyinin sebeblerinden biri kimi gostere bilerik Tebii felaketler dasqin ve tayfunlar Tebii felaketler neticesinde emlaka deyen ziyan ve insan telefati iqlim deyisikliyinin tipik tesiridir Bu sebebden tebii felaketi azaltmaq xalqlarin iqlim deyisikliyine uygunlasma hedeflerinden biridir Dasqin tayfun ve ya qasirga intensivliyinin artmasi genismiqyasli tebii felaketlerin sayinin davamli artmasina sebeb olur Xususile dasqin ve tayfun neticesinde yaranan ziyan boyukdur Artan tehlukeye baxmayaraq tebii felakete xususen de tayfuna qarsi hessasliq felaketlerin qarsisinin alinmasi deyisdirilmis tikinti normalari senaye strukturlari ve torpaq istifadesi kimi bir cox amillere gore azalmisdir Koreya senayesinin paylanmasi ve tebii felaketin ziyan sixligi Koreyadaki senaye bolgusu xeritesine gore Koreyanin simal serq hissesinde ehemiyyetli bir senayenin olmadigi nezere carpir Yuksek texnoloji agir ve informasiya texnologiyalari paytaxtin yaxinliginda ve ya Koreyanin cenubundaki denize daha yaxin yerlerde yerlesdirilir Senayenin paylanma sixligindan ferqli olaraq tebii felaketden gelen zerer xeritesine gore zerer Koreyanin simal serq hissesinde daha sixdir Iqlim deyisikliyine qarsi tedbirlerGreen New Deal The Green New Deal Yasil Yeni Razilasma hakim partiyanin Koreya Demokratik Partiyasi DPK Democratic Party of Korea terefinden 2020 ci il parlament seckileri erefesinde qurdugu bir plandir Plana 2050 ci iledek sifir emissiyaya catmaq xaricdeki komur elektrik stansiyalari ucun tikinti islerini dayandirmaq ve 2040 ci ilde ince tozlari 40 azaltmaq daxildir Hokumet ayrica 2034 cu ile qeder 40 berpa olunan enerji hedefine catmagi ve bezi komur tutumlarinin mayelesdirilmis tebii qazla evez olunmasini hedefleyir Sirket reaksiyasi Yasil Informasiya Texnologiyasi Senayesi Dovlet Idareetme ve Tehlukesizlik Nazirliyi yasil enerji qenaeti ucun bir hesablama merkezine baslamis ve enerji qenaetini tesviq etmek ucun genis bir plan hazirlamisdir Pesekar teskilatlar vasitesile enerji diaqnostikasi meqsedile herterefli enerji qenaeti etraf muhitin qorunmasi ve budce qenaet prosedurlari davam edir Artiq muzakire edilenlere elave olaraq etraf muhitin yaxsilasdirilmasi planlari ucun yasil esasli bir hesablama merkezi olaraq bos dayanma sokulme avadanligi ve esas mezmununa dair plan da planlasdirildigi kimi davam edecekdir Istinadlarhttps link springer com chapter 10 1007 978 3 540 85190 5 52 Status olu kecid of the Climate Change Policies in South Korea http www climate go kr home cc data 2020 Korean Climate Change Assessment Report 2020 1 summary pdf Korean Climate Change Assessment Report 2020 1 summary pdf http www hani co kr arti society environment 955512 html Ministry of Environment and Meteorological Administration release Korea Climate Change Assessment Report 2020