Bədr Təşkilatı (ərəb. منظمة بدر) — qeyri-rəsmi olaraq Bədr Briqadası və ya Bədr Korpusu da adlandırılan, İraqda Ayətullah Seyid Məhəmməd Baqir əl-Həkim tərəfindən qurulmuş bir siyasi partiyadır. Bədr Təşkilatı İran mərkəzli fəaliyyət göstərən Şiə İslam Partiyası tərəfindən idarə olunan İraq İslam Ali Şurasının hərbi qanadı idi. 2003-cü ildə ABŞ və müttəfiqlərinin İraqa müdaxilə etməsindən sonra Bədr döyüşçülərinin əksəriyyəti yenidən qurulan İraq ordusuna və polis qüvvələrinə qatıldılar. Siyasi cəhətdən, Bədr Briqadası və İraq İslam Ali Şurası 2003-cü ildən bəri bir tərəfdə sayılırdı, lakin hal-hazırda hər iki partiya qeyri-rəsmi olaraq ayrılmışdır. Bədr Briqadası qüvvələri və onların İranlı komandirləri 2014-cü ildən etibarən İraqda İraq Şam İslam Dövləti - İŞİD-ə qarşı vuruşmağa başladılar. Hal-hazırda Xalq Səfərbərlik Qüvvələrinin bir hissəsi olan partiyanın lideri İraqın keçmiş nəqliyyat naziri olmuş .
Qurucu | Məhəmməd Baqir əl-Həkim |
---|---|
Lideri | |
Quruluş tarixi | 1982–2003-cü illərdə İraq İslam Ali Şurasının milisi olaraq; 2003-cü ildən siyasi hərəkat |
Baş qərargah | Nəcəf, İraq |
İdeologiya | Şiəlik |
Müttəfiqlər | Milli İraq İttifaqı Hüquq Koalisiyası Fəth İttifaqı |
Parlamentdə | 22 / 329 |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
İraq İslam Ali Şurası
Təşkilat 1982-ci ildə İraqdakı İslam İnqilabı Ali Şurasının hərbi qanadı olaraq İranda yaradılıb. Səddam Hüseynnin hakimiyyəti dövründə 20 il ərzində İraq ərazisində fəaliyyət göstərdi və İran zabitləri tərəfindən idarə edildi. Əsası İran-İraq müharibəsində İran qoşunları ilə birlikdə vuruşan bir neçə min iraqlı sürgün və qaçqınlardan ibarət idi. Qruplaşma əsasən İran tərəfindən silahlandırılıb və idarə olunurdu.
1991-ci ildə İraqdakı vətəndaş müharibəsi zamanı Səddam Hüseynin şiələrin müqəddəs məkan olaraq qəbul etdikləri Nəcəf və Kərbəla şəhərlərinə yönəlməsinə cavab olaraq ona qarşı vuruşmağa başladılar. Üsyan yatırıldıqdan sonra onlar İrana geri qayıtdılar.
1995-ci ildə Kürd Vətəndaş müharibəsi zamanı İran 5 min Bədr döyüşçüsünü İraq Kürdüstanına yerləşdirdi.
İşğaldan sonrakı İraq
2003-cü ildə ABŞ və müttəfiqlərindən ibarət koalisiya qüvvələrinin İraqa müdaxilə etməsindən sonra İraqa qayıdan qrup Müvəqqəti Koalisiya Hakimiyyəti tərəfindən İraq milislərinin könüllü tərksilah edilməsinə cavab olaraq adını briqadadan təşkilata dəyişdi. Bununla yanaşı, təşkilatın təhlükəsizlik qüvvələri içərisində bir milis olaraq fəaliyyət göstərdiyi və İraqdakı məzhəb zorakılığı (2006-2008) əsnasında gizli həbsxana və məzhəb qətlləri etməkdə ittiham olunduğuna inanılır.
Səddam Hüseyinə qarşı olduqları üçün Bədr Briqadası, BƏƏS partizanlarına qarşı mübarizədə ABŞ-nin tərəfdarı olaraq görüldü.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bedr Teskilati ereb منظمة بدر qeyri resmi olaraq Bedr Briqadasi ve ya Bedr Korpusu da adlandirilan Iraqda Ayetullah Seyid Mehemmed Baqir el Hekim terefinden qurulmus bir siyasi partiyadir Bedr Teskilati Iran merkezli fealiyyet gosteren Sie Islam Partiyasi terefinden idare olunan Iraq Islam Ali Surasinin herbi qanadi idi 2003 cu ilde ABS ve muttefiqlerinin Iraqa mudaxile etmesinden sonra Bedr doyusculerinin ekseriyyeti yeniden qurulan Iraq ordusuna ve polis quvvelerine qatildilar Siyasi cehetden Bedr Briqadasi ve Iraq Islam Ali Surasi 2003 cu ilden beri bir terefde sayilirdi lakin hal hazirda her iki partiya qeyri resmi olaraq ayrilmisdir Bedr Briqadasi quvveleri ve onlarin Iranli komandirleri 2014 cu ilden etibaren Iraqda Iraq Sam Islam Dovleti ISID e qarsi vurusmaga basladilar Hal hazirda Xalq Seferberlik Quvvelerinin bir hissesi olan partiyanin lideri Iraqin kecmis neqliyyat naziri olmus Bedr Teskilati ereb منظمة بدر Munaẓẓama BadrQurucu Mehemmed Baqir el HekimLideriQurulus tarixi 1982 2003 cu illerde Iraq Islam Ali Surasinin milisi olaraq 2003 cu ilden siyasi herekatBas qerargah Necef IraqIdeologiya SielikMuttefiqler Milli Iraq Ittifaqi Huquq Koalisiyasi Feth IttifaqiParlamentde 22 329 Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixiIraq Islam Ali Surasi Teskilat 1982 ci ilde Iraqdaki Islam Inqilabi Ali Surasinin herbi qanadi olaraq Iranda yaradilib Seddam Huseynnin hakimiyyeti dovrunde 20 il erzinde Iraq erazisinde fealiyyet gosterdi ve Iran zabitleri terefinden idare edildi Esasi Iran Iraq muharibesinde Iran qosunlari ile birlikde vurusan bir nece min iraqli surgun ve qacqinlardan ibaret idi Qruplasma esasen Iran terefinden silahlandirilib ve idare olunurdu 1991 ci ilde Iraqdaki vetendas muharibesi zamani Seddam Huseynin sielerin muqeddes mekan olaraq qebul etdikleri Necef ve Kerbela seherlerine yonelmesine cavab olaraq ona qarsi vurusmaga basladilar Usyan yatirildiqdan sonra onlar Irana geri qayitdilar 1995 ci ilde Kurd Vetendas muharibesi zamani Iran 5 min Bedr doyuscusunu Iraq Kurdustanina yerlesdirdi Isgaldan sonraki Iraq 2003 cu ilde ABS ve muttefiqlerinden ibaret koalisiya quvvelerinin Iraqa mudaxile etmesinden sonra Iraqa qayidan qrup Muveqqeti Koalisiya Hakimiyyeti terefinden Iraq milislerinin konullu terksilah edilmesine cavab olaraq adini briqadadan teskilata deyisdi Bununla yanasi teskilatin tehlukesizlik quvveleri icerisinde bir milis olaraq fealiyyet gosterdiyi ve Iraqdaki mezheb zorakiligi 2006 2008 esnasinda gizli hebsxana ve mezheb qetlleri etmekde ittiham olunduguna inanilir Seddam Huseyine qarsi olduqlari ucun Bedr Briqadasi BEES partizanlarina qarsi mubarizede ABS nin terefdari olaraq goruldu