Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Büdcələşdirmə (ing. budgeting) — büdcələrin planlaşdırılması və işlənib hazırlanması, büdcə prosesinin planlaşdırılması mərhələsində fəaliyyət, təsərrüfat subyektinin resurslarının vaxtında optimal bölüşdürülməsi üçün nəzərdə tutulmuş maliyyə idarəetmə sisteminin tərkib hissələrindən biri olan büdcələrin tərtibi və qəbulu qaydası.
Tərifi
Büdcələşdirmə - büdcələrin planlaşdırılması və işlənib hazırlanması, büdcə prosesinin planlaşdırma mərhələsindəki fəaliyyət, maliyyə idarəetmə sisteminin tərkib hissələrindən biri olan, iqtisadiyyatın resurslarının optimal bölüşdürülməsi üçün nəzərdə tutulmuş büdcələrin tərtibi və qəbulu qaydası. zamanla varlıq.
Büdcə və maliyyə planlaşdırması arasındakı əsas fərq maliyyə məsuliyyətinin verilməsidir. XXI əsrin büdcə idarəçiliyi XX əsrdən büdcə idarəetmə sisteminin kollegial qərarlar qəbul etmə prinsipinə əsaslandığı idarə olunan demokratiya prinsipinin mövcudluğu ilə fərqlənir, burada qərarlar bir nəfər tərəfindən deyil, büdcə komitəsi tərəfindən qəbul edilir. şəxs, lakin bir qrup menecer - top menecerlər tərəfindən. Yuxarıdan aşağıya verilən idarəetmə qərarları həmişə optimal olmur, zəif inkişaf etdirilir və sahədə tətbiq olunmur, daha pis icra olunur.
Çox vaxt büdcələşdirmə texnologiyası — büdcənin idarə edilməsi və təşkilatı büdcələr vasitəsilə idarə etmək üçün qurulmuş sistem - büdcə idarəetmə sistemi kimi başa düşülür, lakin bu tamamilə doğru deyil. Büdcə idarəetməsi şirkətin idarəetmə texnologiyası, büdcə idarəetmə sisteminin işlənib hazırlanmasına və həyata keçirilməsinə yönəlmiş təşkilati tədbirlər, əməliyyatlar və üsullar məcmusudur.
Büdcə idarəetmə sistemi — maliyyə məsuliyyəti mərkəzləri (MMM) tərəfindən büdcələr vasitəsilə şirkətin idarə edilməsi sistemidir ki, bu da resurslardan ən səmərəli istifadə etməklə şirkətinizin məqsədlərinə nail olmağa imkan verir. Müəssisənin təsərrüfat fəaliyyəti haqqında məlumat əsasında fəaliyyət göstərən büdcə idarəetmə sistemi, büdcələrin maliyyə-iqtisadi göstəricilərində fakt plandan kənara çıxdıqda şirkət rəhbərliyinə təhlil və qərarlar qəbul etməyə kömək edir.
İngilis professoru Kolin Druri büdcələşdirməni uzunmüddətli planlaşdırmanın gələcək dövr (il) üçün plana çevrilməsi prosesi kimi müəyyən edir. Uzunmüddətli planlaşdırma bir neçə il gələcək üçün strateji planlaşdırma olduqda, şirkətin inkişaf istiqaməti və qısamüddətli (bir il ərzində) büdcə planlarının bir hissəsi kimi qəbul edilmiş əvvəlki qərarlarla müəyyən edilən davamlı iş kontekstindəki planlardır. uzunmüddətli planlaşdırma, bu, alınan yeni məlumatlarla əlaqədar olaraq təftiş və dəqiqləşdirmə prosesidir.
Təşkilatda büdcələşdirmənin vəzifələri və məqsədləri
K.Druriyə görə büdcə məqsədləri:
- illik əməliyyatlar;
- şirkətin şöbələrinin fəaliyyətinin əlaqələndirilməsi və onların qarşılıqlı fəaliyyəti;
- şirkətin məsuliyyət mərkəzlərinin fəaliyyətinə cavabdeh olan işçilərin məlumatlandırılması, planları ilə tanış olması;
- şirkətin məqsədlərinə çatmaq üçün;
- fəaliyyətin idarə edilməsi;
- Menecerlərin effektivliyinin qiymətləndirilməsi.
Büdcə tapşırıqları:
- Hədəf yönümlülük və müəssisədəki bütün tədbirlərin əlaqələndirilməsinin köməyi ilə təşkilatın səmərəliliyinin artırılması
- risklərin müəyyən edilməsi və onların səviyyəsinin azaldılması
- Çevikliyin və dəyişikliyə uyğunlaşma qabiliyyətinin artırılması.
Büdcə tərtibinin əsas məqsədi istehsal və kommersiya prosesini zəruri maliyyə resursları ilə təmin etməkdir.
Bu məqsədə çatmaq üçün aşağıdakı vəzifələr yerinə yetirilməlidir:
- Büdcələşdirmə obyektlərinin yaradılması
- Əməliyyat və maliyyə büdcələri sisteminin inkişafı
- Müvafiq büdcə göstəricilərinin hesablanması
- Müəssisənin balansının maliyyə sabitliyini, ödəmə qabiliyyətini və likvidliyini təmin etmək üçün tələb olunan maliyyə resurslarının məbləğinin hesablanması.
- Daxili və xarici maliyyələşdirmənin həcminin hesablanması və onların əlavə cəlb edilməsi üçün ehtiyatların müəyyən edilməsi
- Təşkilatın gəlirləri, xərcləri və kapitalının proqnozu
Büdcələşdirmə addımları
Büdcə tərtib edərkən K. Druriyə görə aşağıdakı mərhələlər fərqləndirilir:
- büdcələşmə prosesinə cavabdeh olan işçilərin məlumatlandırılması;
- hasilatı məhdudlaşdıran amillərin müəyyən edilməsi;
- məhsulların satışı üçün büdcənin hazırlanması;
- müxtəlif variantların ilkin hazırlanması şirkət büdcəsi;
- şirkətin büdcəsinin yüksək rəhbərliklə müzakirəsi;
- şirkətin büdcəsinin koordinasiyası və təhlili;
- şirkətin büdcəsinin yekun təsdiqi;
- şirkətin büdcəsinin sonrakı təhlili.
Digər sistemlərlə əlaqə
Büdcə sisteminin işləməsi üçün həyata keçirilən tələb olunur. Bu, işçilərin təsdiq edilmiş büdcələri yerinə yetirmək üçün motivasiyası ilə bağlıdır. Çox vaxt motivasiya sistemi büdcə sistemi ilə paralel və ya ondan əvvəl həyata keçirilir.
İstinadlar
- Панов М. М. Постановка системы бюджетного управления или три координаты бизнеса: БДР, БДДС, ББЛ. М.: Инфра-М. 2014. 5–7.
- "Бюджетирование как инструмент финансового планирования" (rus). 2013-01-17 tarixində arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2012-07-14.
- Управленческий и производственный учёт. Вводный курс. М.: Юнити-Дана. 2016. 401–410, 422–423.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Budcelesdirme ing budgeting budcelerin planlasdirilmasi ve islenib hazirlanmasi budce prosesinin planlasdirilmasi merhelesinde fealiyyet teserrufat subyektinin resurslarinin vaxtinda optimal bolusdurulmesi ucun nezerde tutulmus maliyye idareetme sisteminin terkib hisselerinden biri olan budcelerin tertibi ve qebulu qaydasi TerifiBudcelesdirme budcelerin planlasdirilmasi ve islenib hazirlanmasi budce prosesinin planlasdirma merhelesindeki fealiyyet maliyye idareetme sisteminin terkib hisselerinden biri olan iqtisadiyyatin resurslarinin optimal bolusdurulmesi ucun nezerde tutulmus budcelerin tertibi ve qebulu qaydasi zamanla varliq Budce ve maliyye planlasdirmasi arasindaki esas ferq maliyye mesuliyyetinin verilmesidir XXI esrin budce idareciliyi XX esrden budce idareetme sisteminin kollegial qerarlar qebul etme prinsipine esaslandigi idare olunan demokratiya prinsipinin movcudlugu ile ferqlenir burada qerarlar bir nefer terefinden deyil budce komitesi terefinden qebul edilir sexs lakin bir qrup menecer top menecerler terefinden Yuxaridan asagiya verilen idareetme qerarlari hemise optimal olmur zeif inkisaf etdirilir ve sahede tetbiq olunmur daha pis icra olunur Cox vaxt budcelesdirme texnologiyasi budcenin idare edilmesi ve teskilati budceler vasitesile idare etmek ucun qurulmus sistem budce idareetme sistemi kimi basa dusulur lakin bu tamamile dogru deyil Budce idareetmesi sirketin idareetme texnologiyasi budce idareetme sisteminin islenib hazirlanmasina ve heyata kecirilmesine yonelmis teskilati tedbirler emeliyyatlar ve usullar mecmusudur Budce idareetme sistemi maliyye mesuliyyeti merkezleri MMM terefinden budceler vasitesile sirketin idare edilmesi sistemidir ki bu da resurslardan en semereli istifade etmekle sirketinizin meqsedlerine nail olmaga imkan verir Muessisenin teserrufat fealiyyeti haqqinda melumat esasinda fealiyyet gosteren budce idareetme sistemi budcelerin maliyye iqtisadi gostericilerinde fakt plandan kenara cixdiqda sirket rehberliyine tehlil ve qerarlar qebul etmeye komek edir Ingilis professoru Kolin Druri budcelesdirmeni uzunmuddetli planlasdirmanin gelecek dovr il ucun plana cevrilmesi prosesi kimi mueyyen edir Uzunmuddetli planlasdirma bir nece il gelecek ucun strateji planlasdirma olduqda sirketin inkisaf istiqameti ve qisamuddetli bir il erzinde budce planlarinin bir hissesi kimi qebul edilmis evvelki qerarlarla mueyyen edilen davamli is kontekstindeki planlardir uzunmuddetli planlasdirma bu alinan yeni melumatlarla elaqedar olaraq teftis ve deqiqlesdirme prosesidir Teskilatda budcelesdirmenin vezifeleri ve meqsedleriK Druriye gore budce meqsedleri illik emeliyyatlar sirketin sobelerinin fealiyyetinin elaqelendirilmesi ve onlarin qarsiliqli fealiyyeti sirketin mesuliyyet merkezlerinin fealiyyetine cavabdeh olan iscilerin melumatlandirilmasi planlari ile tanis olmasi sirketin meqsedlerine catmaq ucun fealiyyetin idare edilmesi Menecerlerin effektivliyinin qiymetlendirilmesi Budce tapsiriqlari Hedef yonumluluk ve muessisedeki butun tedbirlerin elaqelendirilmesinin komeyi ile teskilatin semereliliyinin artirilmasi risklerin mueyyen edilmesi ve onlarin seviyyesinin azaldilmasi Cevikliyin ve deyisikliye uygunlasma qabiliyyetinin artirilmasi Budce tertibinin esas meqsedi istehsal ve kommersiya prosesini zeruri maliyye resurslari ile temin etmekdir Bu meqsede catmaq ucun asagidaki vezifeler yerine yetirilmelidir Budcelesdirme obyektlerinin yaradilmasi Emeliyyat ve maliyye budceleri sisteminin inkisafi Muvafiq budce gostericilerinin hesablanmasi Muessisenin balansinin maliyye sabitliyini odeme qabiliyyetini ve likvidliyini temin etmek ucun teleb olunan maliyye resurslarinin mebleginin hesablanmasi Daxili ve xarici maliyyelesdirmenin hecminin hesablanmasi ve onlarin elave celb edilmesi ucun ehtiyatlarin mueyyen edilmesi Teskilatin gelirleri xercleri ve kapitalinin proqnozuBudcelesdirme addimlariBudce tertib ederken K Druriye gore asagidaki merheleler ferqlendirilir budcelesme prosesine cavabdeh olan iscilerin melumatlandirilmasi hasilati mehdudlasdiran amillerin mueyyen edilmesi mehsullarin satisi ucun budcenin hazirlanmasi muxtelif variantlarin ilkin hazirlanmasi sirket budcesi sirketin budcesinin yuksek rehberlikle muzakiresi sirketin budcesinin koordinasiyasi ve tehlili sirketin budcesinin yekun tesdiqi sirketin budcesinin sonraki tehlili Diger sistemlerle elaqeBudce sisteminin islemesi ucun heyata kecirilen teleb olunur Bu iscilerin tesdiq edilmis budceleri yerine yetirmek ucun motivasiyasi ile baglidir Cox vaxt motivasiya sistemi budce sistemi ile paralel ve ya ondan evvel heyata kecirilir IstinadlarPanov M M Postanovka sistemy byudzhetnogo upravleniya ili tri koordinaty biznesa BDR BDDS BBL M Infra M 2014 5 7 Byudzhetirovanie kak instrument finansovogo planirovaniya rus 2013 01 17 tarixinde arxivlesdirilib Istifade tarixi 2012 07 14 Upravlencheskij i proizvodstvennyj uchyot Vvodnyj kurs M Yuniti Dana 2016 401 410 422 423