Böyük odalıq (fr. La Grande Odalisque) — 1814-cü ildə fransız akademik rəssamı Jan Ogüst Dominik Enqr tərəfindən yağlı boya ilə çəkilmiş rəsm əsəri. Əsərdə bir cariyə təsvir edilmişdir.
Böyük odalıq | ||
---|---|---|
| ||
Rəssam | Jan Ogüst Dominik Enqr | |
Tarixi | 1814 | |
Üslubu | nü | |
Texnikası | yağlı boya | |
Ölçüləri | 91 ± 1 sm × 162 ± 1 sm | |
Materialı | yağlı boya[d] | |
Saxlanıldığı yer | Luvr muzeyi | |
Saytı | louvre.fr/oeuvre-notices… louvre.fr/en/oeuvre-noti… louvre.fr/jp/oeuvre-noti… wga.hu/html/i/ingres/05i… | |
İnventar nömrəsi | RF 1158 | |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tədqiqatçılar bu əsəri rəssamın neoklassisizmdən ayrılması və eqzotik romantizmə yaxınlaşması dövrünün başlanğıcı kimi qəbul edirlər. Əsər ilk dəfə ictimayətə təbliğ edildiyi zaman böyük marağa səbəb olmuş, incə, uzun ətrafları və anatomik gerçəklikdən uzaqlığı diqqət çəkmişdir. Rəsm əsəri, hazırda Parisdəki Luvr muzeyində sərgilənməkdədir.
Tarixçə
Əsər, Napoleon Bonapartın bacısı kraliçası tərəfindən sifariş edilmiş və 1814 – cü ildə tamamlanmışdır. Enqr əsəri çəkərkən Corconenin "Yatan Venera" və Tisianın "Urbinolu Venera" əsərlərindən ilham alsa da, əsasən 1809 – cu ildə Jak-Lui Davidin çəkdiyi ""nin təsiri altında olmuşdur. Əsərdə bədən ölçüləri normal olmayan bir cariyə uzanmış və arxasını izləyiciyə çevirmiş şəkildə təsvir edilmişdir. Qadının kiçik bir başı, anormal ölçülü qol və ayaqları var. Enqr əsərdə Parmicanino və digər kimi soyuq rəng tonlarından istifadə etmişdir. Parmicaninonun da Enqr kimi anotomik yalnışlıqları ilə məşhurlaşmış "" adlı əsəri vardır.
Rəssamın fərqli stilləri bir araya gətirməsi, klassik şəkli romantik mövzuyla birləşdirməsinin nəticəsi idi ki, 1814 – cü ildə əsər ilk dəfə sərgiləndiyi zaman böyük diqqət cəlb etmişdi. Tədqiqatçılar rəssamı çağdaş üslublara qarşı çıxan bir üsyançı kimi dəyərləndirirlər. Əsər 1819 – cu ildə Paris Salonunda sərgiləndiyi zaman tədqiqatçılardan biri "nə sümüklər, nə əzələlər, nə qan, nə yaşam, nə qabartma...Əslində bu görüntünü təmin edən heç biri deyildi." demişdi. Rəssam anotomik gerçəkliyi diqqətə almamış, əvəzində hissləri və şəhvəti qabarıq göstərməyə çalışmışdır. Əsər 1820 – ci illərin ortalarına kimi tənqidçilər tərəfindən ciddi şəkildə müzakirə edilmişdir.
Anatomiya
Tablodakı çılpaq qadının normaldan iki və ya üç dəfə böyük onurğaya malik şəkildə təsvir edildiyi düşünülür. Dövrün tənqidçiləri bu uyğunsuzluğun rəssamın xətası olduğunu düşünürdülər. Lakin sonrakı dövrün tədqiqatları, rəssamın bilərəkdən onurğanı belə uzun şəkildə təsvir etdiyini ortaya çıxardı. Gerçək qadınlar üzərində aparılan ölçülmələr əsərdəki qadının əyri bir onurğa və çevirilmiş bir qasıqla təsvir edildiyini göstərdi. Eyni zamanda qadının sol əli sağ əlindən qısadır. Son tədqiqatlar nəticəsində qadının ətraflarının normaldan beş dəfə böyük olması sübut edilib.
Cariyələrin əsas vəzifəsi hökmdarların bədənsəl zövqünü təmin etmək olduğundan, rəssamın qadının aşağı ətraflarını böyük təsvir etməkdə əsas məqsədinin həmin bölgəyə diqqət çəkmək olduğu düşünülür. Başqa bir mövqeyə görə isə qadının baxışları ilə qasıq hissəsi arasındakı uzaqlıq onun duyğu və düşüncələrinin qarışıqlığı və dərinliyini də ifadə etmiş ola bilər.
Maraqlı faktlar
- Əsərdə təsvir edilmiş cariyənin sifəti Enqrın başqa bir əsərində – "Rafael və Fornarina" əsərində istifadə olunmaqla məşhur rəssam Rafael Santinin sevgilisi olan simasıdır.
- Enqrın cariyəni təsvir etdiyi poza sonradan məşhur rəssam Amadeo Modilyaninin əsərlərindən birinin mövzusu olmuşdur. Enqrdan sonra Anri Matiss və Pikasso da odaliska mövzusuna müraciət etmişlər.
- "La fornarina", Rafael, 1518-1520
- "Rafael və Fornarina", Jan Enqr, 1813
- "Çılpaq uzanmış", Amadeo Modilyani, 1917
- "Boz odaliska", Jan Enqr, 1824-1834
İstinadlar
- Joconde (fr.). 1975.
- https://collections.louvre.fr/ark:/53355/cl010065566.
- Weston, Helen. A Look Back on Ingres. Oxford Art Journal, 1996. Cilt 19, sayfa =114–116
- Kleiner, Fred. Gardner’s Art Through the Ages (12). Kaliforniya: Wadsworth/Thompson Learning. 2005. 826–827. ISBN .
- Benjamin, Roger. Ingres Chez Les Fauves. Art History, 2000. Cild:23, 5. say. səh. 754-755.
- "Une Odalisque". Louvre Museum. 2008-01-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2011-08-12.
- Maigne, Jean-Yves. "Extra vertebrae in Ingres' La Grande Odalisque". Journal of the Royal Society of Medicine. 97 (7). 2004: 342–344. doi:10.1258/jrsm.97.7.342. PMC 1079534. PMID 15229267. (#accessdate_missing_url)
- Hautefeuille, Annie. "Little extra out the back". The Australian. 2 July 2004. 16.
Xarici keçidlər
- "Böyük odaliska" Luvr muzeyinin bazasında
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Boyuk odaliq fr La Grande Odalisque 1814 cu ilde fransiz akademik ressami Jan Ogust Dominik Enqr terefinden yagli boya ile cekilmis resm eseri Eserde bir cariye tesvir edilmisdir Boyuk odaliqEserin gorunusuRessam Jan Ogust Dominik EnqrTarixi 1814Uslubu nuTexnikasi yagli boyaOlculeri 91 1 sm 162 1 smMateriali yagli boya d Saxlanildigi yer Luvr muzeyiSayti louvre fr oeuvre notices louvre fr en oeuvre noti louvre fr jp oeuvre noti wga hu html i ingres 05i Inventar nomresi RF 1158 Vikianbarda elaqeli mediafayllar Tedqiqatcilar bu eseri ressamin neoklassisizmden ayrilmasi ve eqzotik romantizme yaxinlasmasi dovrunun baslangici kimi qebul edirler Eser ilk defe ictimayete teblig edildiyi zaman boyuk maraga sebeb olmus ince uzun etraflari ve anatomik gerceklikden uzaqligi diqqet cekmisdir Resm eseri hazirda Parisdeki Luvr muzeyinde sergilenmekdedir TarixceJak Lui Davidin cekdiyi Eser Napoleon Bonapartin bacisi kralicasi terefinden sifaris edilmis ve 1814 cu ilde tamamlanmisdir Enqr eseri cekerken Corconenin Yatan Venera ve Tisianin Urbinolu Venera eserlerinden ilham alsa da esasen 1809 cu ilde Jak Lui Davidin cekdiyi nin tesiri altinda olmusdur Eserde beden olculeri normal olmayan bir cariye uzanmis ve arxasini izleyiciye cevirmis sekilde tesvir edilmisdir Qadinin kicik bir basi anormal olculu qol ve ayaqlari var Enqr eserde Parmicanino ve diger kimi soyuq reng tonlarindan istifade etmisdir Parmicaninonun da Enqr kimi anotomik yalnisliqlari ile meshurlasmis adli eseri vardir Ressamin ferqli stilleri bir araya getirmesi klassik sekli romantik movzuyla birlesdirmesinin neticesi idi ki 1814 cu ilde eser ilk defe sergilendiyi zaman boyuk diqqet celb etmisdi Tedqiqatcilar ressami cagdas uslublara qarsi cixan bir usyanci kimi deyerlendirirler Eser 1819 cu ilde Paris Salonunda sergilendiyi zaman tedqiqatcilardan biri ne sumukler ne ezeleler ne qan ne yasam ne qabartma Eslinde bu goruntunu temin eden hec biri deyildi demisdi Ressam anotomik gercekliyi diqqete almamis evezinde hissleri ve sehveti qabariq gostermeye calismisdir Eser 1820 ci illerin ortalarina kimi tenqidciler terefinden ciddi sekilde muzakire edilmisdir AnatomiyaTablodaki cilpaq qadinin normaldan iki ve ya uc defe boyuk onurgaya malik sekilde tesvir edildiyi dusunulur Dovrun tenqidcileri bu uygunsuzlugun ressamin xetasi oldugunu dusunurduler Lakin sonraki dovrun tedqiqatlari ressamin bilerekden onurgani bele uzun sekilde tesvir etdiyini ortaya cixardi Gercek qadinlar uzerinde aparilan olculmeler eserdeki qadinin eyri bir onurga ve cevirilmis bir qasiqla tesvir edildiyini gosterdi Eyni zamanda qadinin sol eli sag elinden qisadir Son tedqiqatlar neticesinde qadinin etraflarinin normaldan bes defe boyuk olmasi subut edilib Cariyelerin esas vezifesi hokmdarlarin bedensel zovqunu temin etmek oldugundan ressamin qadinin asagi etraflarini boyuk tesvir etmekde esas meqsedinin hemin bolgeye diqqet cekmek oldugu dusunulur Basqa bir movqeye gore ise qadinin baxislari ile qasiq hissesi arasindaki uzaqliq onun duygu ve dusuncelerinin qarisiqligi ve derinliyini de ifade etmis ola biler Maraqli faktlarEserde tesvir edilmis cariyenin sifeti Enqrin basqa bir eserinde Rafael ve Fornarina eserinde istifade olunmaqla meshur ressam Rafael Santinin sevgilisi olan simasidir Enqrin cariyeni tesvir etdiyi poza sonradan meshur ressam Amadeo Modilyaninin eserlerinden birinin movzusu olmusdur Enqrdan sonra Anri Matiss ve Pikasso da odaliska movzusuna muraciet etmisler La fornarina Rafael 1518 1520 Rafael ve Fornarina Jan Enqr 1813 Cilpaq uzanmis Amadeo Modilyani 1917 Boz odaliska Jan Enqr 1824 1834IstinadlarJoconde fr 1975 https collections louvre fr ark 53355 cl010065566 Weston Helen A Look Back on Ingres Oxford Art Journal 1996 Cilt 19 sayfa 114 116 Kleiner Fred Gardner s Art Through the Ages 12 Kaliforniya Wadsworth Thompson Learning 2005 826 827 ISBN 0 534 64091 5 Benjamin Roger Ingres Chez Les Fauves Art History 2000 Cild 23 5 say seh 754 755 Une Odalisque Louvre Museum 2008 01 18 tarixinde Istifade tarixi 2011 08 12 Maigne Jean Yves Extra vertebrae in Ingres La Grande Odalisque Journal of the Royal Society of Medicine 97 7 2004 342 344 doi 10 1258 jrsm 97 7 342 PMC 1079534 PMID 15229267 accessdate missing url Hautefeuille Annie Little extra out the back The Australian 2 July 2004 16 Xarici kecidler Boyuk odaliska Luvr muzeyinin bazasinda