Buxara karvansarası — Bakının tarixi hissəsində İçəri Şəhərdə yerləşən, XV əsrə aid tarixi memarlıq abidəsi olan karvansara.
Buxara karvansarası | |
---|---|
Ölkə | Azərbaycan |
Şəhər | Bakı |
Yerləşir | İçərişəhər, Qüllə küçəsi, 2 |
Aidiyyatı | İçərişəhər Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu |
Tikilmə tarixi | XV əsr |
Üslubu | Şirvan-Abşeron memarlıq məktəbi |
Vəziyyəti | restoran kimi fəaliyyət göstərir |
Rəsmi adı: Walled City of Baku with the Shirvanshah's Palace and Maiden Tower | |
Tipi | Mədəni |
Kriteriya | vi |
Təyin edilib | 2000 |
İstinad nöm. | 958 |
Dövlət | Azərbaycan |
Region | Avropa |
İstinad nöm. | 78 |
Əhəmiyyəti | Ölkə əhəmiyyətli |
Kateqoriya | Memarlıq abidələri |
| |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Haqqında
XV əsrin sonunda İçərişəhərin ticarət magistralının üzərində tikilmişdir. Planda kvadrat formalı, qabarıq portallı karvansaranın həyəti səkkizüzlü formadadı. Perimetr üzrə eyvanlar və şəxsi otaqlar – hücrələrlə əhatə olunmuşdur. Səkkizüzlü rahat həyət, gündəlik ticarət əməliyyatlarından sonra səyyahların və tacirlərin toplaşdığı, açıq səma altında xüsusi bir zal idi. Düz çərçivəyə alınmış həyətin daxili məkanının bütün perimetri boyu ümumi üslubla birləşən çatma tağ memarlıq kompozisiyasının əsas hissəsini təşkil edir.
1964-cü ildə aparılmış bərpa işləri karvansara binasını sonradan əlavə edilmiş tikililərdən və laylardan tamamilə azad etdi. Bu da onun, ətraf tikililər fonunda iri həcmli quruluşunu üzə çıxarmağa imkan verdi. Arxeoloji qazıntılar nəticəsində karvansaranın altından, Bakını su ilə təchiz edən küng borulu su xəttinin keçdiyi aşkar olunmuşdur.
Araşdırmalardan məlum olub ki, bu tarixi abidə 15-ci əsrdə orta Asiyadan Bakıya gələn tacirlər tərəfindən tikilib. Şərq ölkələrindən gələn tacirlər müvəqqəti sığınacaqlara ehtiyac duyduqlarından, əsasən bu möhtəşəm karvansarada istirahət edərdilər. Elə tikilinin adı da həmin dövrdə Özbəkistanın paytaxtı olan Buxaradan götürülüb. Bu karvansara bir mərtəbəlidir. Ehtimal olunur ki, tikilinin digər mərtəbəsi yerin altında qalıb. Belə ki, Şərq karvansaralarının özünəməxsus memarlıq quruluşu olub. Adətən 2 mərtəbəli inşa olunan tikilinin alt mərtəbəsindən anbar kimi istifadə edilib. Yuxarı mərtəbədə isə qonaq otaqları və tacirlərin heyvanlarını saxladıqları yerlər inşa edilib. 17 otaqdan ibarət olan Buxara karvansarasının ən özəl xüsusiyyəti isə onun dairəvi formada olmasıdır.
Karvansaranın həyətinin mərkəzində bütün Şərq karvansaralarında olduğu kimi hovuz yerləşir. XV əsrdən bu günə qədər olduğu kimi qorunub saxlanılan hovuz insanlarda təəccüb və maraq doğurur. Belə ki, su fontandan axıb tökülsə də, hovuz dolmur və su müəyyən səviyyədə qalır. Burada sistem elə quraşdırılıb ki, suyun hara və necə axıb tökülməsi hələ də müəyyən edilməyib. Karvansaranın divarlarını qədim Azərbaycan xalçaları, kilimlər, bəzək əşyaları, Bakını təsvir edən rəsmlər bəzəyir. Burada əsas məqsəd karvansaraya gələn əcnəbilərdə Azərbaycanın qədim və zəngin tarixi haqqında təsəvvür yaratmaqdır.
Hazırda dövlət başçısının müvafiq sərəncamına əsasən burada bərpa işləri davam etdirilir.
İstinadlar
- Ələki Karvansarası [ölü keçid]
Mənbə
- (az.). icherisheher.gov.az. 2017-01-19 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2014-09-29.
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Buxara karvansarasi Bakinin tarixi hissesinde Iceri Seherde yerlesen XV esre aid tarixi memarliq abidesi olan karvansara Buxara karvansarasi40 19 sm e 49 52 s u Olke AzerbaycanSeher Baki BakiYerlesir Iceriseher Qulle kucesi 2Aidiyyati Iceriseher Dovlet Tarix Memarliq QoruguTikilme tarixi XV esrUslubu Sirvan Abseron memarliq mektebiVeziyyeti restoran kimi fealiyyet gosterirUNESCO Umumdunya IrsiResmi adi Walled City of Baku with the Shirvanshah s Palace and Maiden TowerTipiMedeniKriteriyaviTeyin edilib2000Istinad nom 958DovletAzerbaycanRegionAvropaAzerbaycandaki tarixi abidelerin milli qeydiyyatiIstinad nom 78EhemiyyetiOlke ehemiyyetliKateqoriyaMemarliq abideleriBuxara karvansarasi Vikianbarda elaqeli mediafayllarHaqqindaPoct markasi 2010 XV esrin sonunda Iceriseherin ticaret magistralinin uzerinde tikilmisdir Planda kvadrat formali qabariq portalli karvansaranin heyeti sekkizuzlu formadadi Perimetr uzre eyvanlar ve sexsi otaqlar hucrelerle ehate olunmusdur Sekkizuzlu rahat heyet gundelik ticaret emeliyyatlarindan sonra seyyahlarin ve tacirlerin toplasdigi aciq sema altinda xususi bir zal idi Duz cerciveye alinmis heyetin daxili mekaninin butun perimetri boyu umumi uslubla birlesen catma tag memarliq kompozisiyasinin esas hissesini teskil edir 1964 cu ilde aparilmis berpa isleri karvansara binasini sonradan elave edilmis tikililerden ve laylardan tamamile azad etdi Bu da onun etraf tikililer fonunda iri hecmli qurulusunu uze cixarmaga imkan verdi Arxeoloji qazintilar neticesinde karvansaranin altindan Bakini su ile techiz eden kung borulu su xettinin kecdiyi askar olunmusdur Arasdirmalardan melum olub ki bu tarixi abide 15 ci esrde orta Asiyadan Bakiya gelen tacirler terefinden tikilib Serq olkelerinden gelen tacirler muveqqeti siginacaqlara ehtiyac duyduqlarindan esasen bu mohtesem karvansarada istirahet ederdiler Ele tikilinin adi da hemin dovrde Ozbekistanin paytaxti olan Buxaradan goturulub Bu karvansara bir mertebelidir Ehtimal olunur ki tikilinin diger mertebesi yerin altinda qalib Bele ki Serq karvansaralarinin ozunemexsus memarliq qurulusu olub Adeten 2 mertebeli insa olunan tikilinin alt mertebesinden anbar kimi istifade edilib Yuxari mertebede ise qonaq otaqlari ve tacirlerin heyvanlarini saxladiqlari yerler insa edilib 17 otaqdan ibaret olan Buxara karvansarasinin en ozel xususiyyeti ise onun dairevi formada olmasidir Karvansaranin heyetinin merkezinde butun Serq karvansaralarinda oldugu kimi hovuz yerlesir XV esrden bu gune qeder oldugu kimi qorunub saxlanilan hovuz insanlarda teeccub ve maraq dogurur Bele ki su fontandan axib tokulse de hovuz dolmur ve su mueyyen seviyyede qalir Burada sistem ele qurasdirilib ki suyun hara ve nece axib tokulmesi hele de mueyyen edilmeyib Karvansaranin divarlarini qedim Azerbaycan xalcalari kilimler bezek esyalari Bakini tesvir eden resmler bezeyir Burada esas meqsed karvansaraya gelen ecnebilerde Azerbaycanin qedim ve zengin tarixi haqqinda tesevvur yaratmaqdir Hazirda dovlet bascisinin muvafiq serencamina esasen burada berpa isleri davam etdirilir IstinadlarEleki Karvansarasi olu kecid Menbe az icherisheher gov az 2017 01 19 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2014 09 29 Hemcinin baxVikianbarda elaqeli media fayllar Iceri Seher