Ceorci Ernest Bulanje (29 aprel 1837[…], Ren – 30 sentyabr 1891[…], İksel[d]) — XIX əsrdə Fransada siması parlayan şəxsiyyətlərdən biri, hərəkatın banisi
Bulanje | |
---|---|
fr. Georges Ernest Boulanger fr. Georges Boulanger | |
Doğum tarixi | 29 aprel 1837[…] |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | 30 sentyabr 1891[…](54 yaşında) |
Vəfat yeri |
|
Vəfat səbəbi | güllə yarası[d] |
Təhsili |
|
Fəaliyyəti | siyasətçi, hərbi qulluqçu |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Fransada Bulanjist hərəkatı
1873-1875-1877-1886-cı illərdə ən müxtəlif səbəblərdən ötrü Almaniya və Fransa dövlətləri müharibə həddinə belə gəlib çatmışdılar. Bismark mətbuatdan çox məharətlə istifadə edərək ən müxtəli yollarla Fransada həyəcanın baş qaldırmasına nail ola bilirdi. Bu vəziyyət isə bir növ Fransanın təhqir edilməsi demək idi və Fransa cəmiyyətinin bir sıra üzvləri hökumətin davranışları ilə razı deyildilər. Belə insanlardan biri də general Bulanje idi.
Bulanje gənc yaşlarından hərbçi idi və Afrikada, Hind-Çində, İtaliyada 1859–1870-1871-ci illərdə hərbi əməliyyatlarda iştirak etmişdi. 1871-ci ildə 12 minlik bir qüvvəyə rəhbərlik etməsinə baxmayaraq öz ordusunun almanlar tərəfindən mühasirəyə alınmasına və tərksilah olunmasına imkan yaratmamışdı. Bir sözlə Bulanje Fransada kifayət qədər tanınmış bir sima idi və onun hökumətə qarşı olan çıxışları da ona şöhrət qazandırıdı. O, dövlət xadimlərini Fransa xalqının maraqlarına hörmətlə yanaşmamaqda ittiham edirdi. Bulanje bir müddət hökumətdə hərbi nazir postunu da tutmuş və bu zaman ordunun yenidən silahlandırılması, maddi, texniki təminatın yaxşılaşdırıması ilə yaxından məşğul olmuşdu. Orduda yeni islahatlar keçirən, aşağı rütbəli zabitlərin sosial qayğıları ilə maraqlanan və nüfuzu gündən-günə daha da artan Bulanje hərbi xadimdən daha çox siyasi xadimə çevrilir və bununla da tezliklə monarxistlərin diqqətini özünə cəlb edir.
Monarxistlər onun xalqı arxasıyca apara biləcək nüfuzunun olmasını nəzərə alıb belə düşünürdülər ki, Bulanje Fransada respublika quruluşunu devirib yenidən monarxiya quruluşunu bərəqərar edəcək bir şəxsdir. Bununla da monarxistlər onun bütün Fransa ərazisində tanınması istiqamətində hərəkata keçdilər. Bulanjenin braşuraları, elanları, portretləri Fransanın hər yerinə yayılmışdı. Hətta radikalların bəzi hissələri də onunla yaxınlaşmağa başladılar. Çünki artıq Bulanjenın arxasında çox böyük xalq kütlələri dayanmışdı, Bulanje ümumfransa miqyasında çox güclü bir siyasi qüvvəyə malik siyasi xadimə çevrilmişdi. Bulanjenin bu nüfuzu sözsüz ki, respublikaçıları narahat etməyə bilməzdi.
Beləliklə hökumət onu Parisdən uzaq bir yerə korpus komandanı təyin etdi, daha sonra 1888-ci ildə isə Bulanje ümumiyyətlə ordudan uzaqlaşdırıldı. Lakin buna baxmayaraq Bulanje 1888-ci il seçkilərində 24 departamentdən deputat seçildi. Bu isə artıq onun ümumfransa miqyasında siyasi bir lider olmasını sübuta yetirirdi.
1889-cu ildə Daxili İşlər Naziri Bulanjenin həbs olunması və Ali məhkəmə qarşısında mühakimə olunmasının mümkünlüyü ilə bağlı bir şayə yaydı.bulanje isə mövcud vəziyyətdə Fransanı tərk etmək qərarına gəlir. 1889-cu ilin mart ayının 14-də Bulanjedən bir xəbər yox idi. Lakin Belçikaya getmək istəyərkən tərəfdarları onu vağzalda tanıdılar. Aprel ayının 1-də isə Bulanje gizli şəkildə Fransanı tərk etdi. Onun budəfəki istiqaməti Brüsselə idi. 1891-ci ildə isə intihar etmişdir.
Marksist tarixçilər Boulangist hərəkatını bir proto-faşist sağçı hərəkat kimi qiymətləndirdilər. Digər tərəfdən, son dövrlərdə bir sıra alimlər bulanjeizmi faşizmin öndərliyi kimi təqdim etdilər. Lakin Fransa hüququ köhnə aristokrata əsaslanırdı, amma bu yeni hərəkət, sinif bazarı deyil, milli səviyyədə olan kütləvi duyğuya əsaslanırdı. Nére'n Jacques in dediyi kimi, "Boulangism Solun parçalanmış qüvvələrinin birləşməsi kimi daha yaxşı başa düşülür".
İstinadlar
- Bibliothèque nationale de France BnF identifikatoru (fr.): açıq məlumat platforması. 2011.
- Georges, Ernest, Jean-Marie Boulanger // Sycomore (fr.). / Assemblée nationale
- Deutsche Nationalbibliothek Record #118659499 // Ümumi tənzimləmə nəzarəti (GND) (alm.). 2012—2016.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Ceorci Ernest Bulanje 29 aprel 1837 Ren 30 sentyabr 1891 Iksel d XIX esrde Fransada simasi parlayan sexsiyyetlerden biri herekatin banisiBulanjefr Georges Ernest Boulanger fr Georges BoulangerDogum tarixi 29 aprel 1837 1837 04 29 Dogum yeri RenVefat tarixi 30 sentyabr 1891 1891 09 30 54 yasinda Vefat yeri Iksel d BelcikaVefat sebebi gulle yarasi d Tehsili Jorj Klemanso liseyi d Fealiyyeti siyasetci herbi qulluqcu Vikianbarda elaqeli mediafayllarFransada Bulanjist herekati1873 1875 1877 1886 ci illerde en muxtelif sebeblerden otru Almaniya ve Fransa dovletleri muharibe heddine bele gelib catmisdilar Bismark metbuatdan cox meharetle istifade ederek en muxteli yollarla Fransada heyecanin bas qaldirmasina nail ola bilirdi Bu veziyyet ise bir nov Fransanin tehqir edilmesi demek idi ve Fransa cemiyyetinin bir sira uzvleri hokumetin davranislari ile razi deyildiler Bele insanlardan biri de general Bulanje idi Bulanje genc yaslarindan herbci idi ve Afrikada Hind Cinde Italiyada 1859 1870 1871 ci illerde herbi emeliyyatlarda istirak etmisdi 1871 ci ilde 12 minlik bir quvveye rehberlik etmesine baxmayaraq oz ordusunun almanlar terefinden muhasireye alinmasina ve terksilah olunmasina imkan yaratmamisdi Bir sozle Bulanje Fransada kifayet qeder taninmis bir sima idi ve onun hokumete qarsi olan cixislari da ona sohret qazandiridi O dovlet xadimlerini Fransa xalqinin maraqlarina hormetle yanasmamaqda ittiham edirdi Bulanje bir muddet hokumetde herbi nazir postunu da tutmus ve bu zaman ordunun yeniden silahlandirilmasi maddi texniki teminatin yaxsilasdirimasi ile yaxindan mesgul olmusdu Orduda yeni islahatlar keciren asagi rutbeli zabitlerin sosial qaygilari ile maraqlanan ve nufuzu gunden gune daha da artan Bulanje herbi xadimden daha cox siyasi xadime cevrilir ve bununla da tezlikle monarxistlerin diqqetini ozune celb edir Monarxistler onun xalqi arxasiyca apara bilecek nufuzunun olmasini nezere alib bele dusunurduler ki Bulanje Fransada respublika qurulusunu devirib yeniden monarxiya qurulusunu bereqerar edecek bir sexsdir Bununla da monarxistler onun butun Fransa erazisinde taninmasi istiqametinde herekata kecdiler Bulanjenin brasuralari elanlari portretleri Fransanin her yerine yayilmisdi Hetta radikallarin bezi hisseleri de onunla yaxinlasmaga basladilar Cunki artiq Bulanjenin arxasinda cox boyuk xalq kutleleri dayanmisdi Bulanje umumfransa miqyasinda cox guclu bir siyasi quvveye malik siyasi xadime cevrilmisdi Bulanjenin bu nufuzu sozsuz ki respublikacilari narahat etmeye bilmezdi Belelikle hokumet onu Parisden uzaq bir yere korpus komandani teyin etdi daha sonra 1888 ci ilde ise Bulanje umumiyyetle ordudan uzaqlasdirildi Lakin buna baxmayaraq Bulanje 1888 ci il seckilerinde 24 departamentden deputat secildi Bu ise artiq onun umumfransa miqyasinda siyasi bir lider olmasini subuta yetirirdi 1889 cu ilde Daxili Isler Naziri Bulanjenin hebs olunmasi ve Ali mehkeme qarsisinda muhakime olunmasinin mumkunluyu ile bagli bir saye yaydi bulanje ise movcud veziyyetde Fransani terk etmek qerarina gelir 1889 cu ilin mart ayinin 14 de Bulanjeden bir xeber yox idi Lakin Belcikaya getmek isteyerken terefdarlari onu vagzalda tanidilar Aprel ayinin 1 de ise Bulanje gizli sekilde Fransani terk etdi Onun budefeki istiqameti Brussele idi 1891 ci ilde ise intihar etmisdir Marksist tarixciler Boulangist herekatini bir proto fasist sagci herekat kimi qiymetlendirdiler Diger terefden son dovrlerde bir sira alimler bulanjeizmi fasizmin onderliyi kimi teqdim etdiler Lakin Fransa huququ kohne aristokrata esaslanirdi amma bu yeni hereket sinif bazari deyil milli seviyyede olan kutlevi duyguya esaslanirdi Nere n Jacques in dediyi kimi Boulangism Solun parcalanmis quvvelerinin birlesmesi kimi daha yaxsi basa dusulur IstinadlarBibliotheque nationale de France BnF identifikatoru fr aciq melumat platformasi 2011 Georges Ernest Jean Marie Boulanger Sycomore fr Assemblee nationale Deutsche Nationalbibliothek Record 118659499 Umumi tenzimleme nezareti GND alm 2012 2016 Sexs ve ya bioqrafiya haqqinda olan bu meqale qaralama halindadir Meqaleni redakte ederek Vikipediyani zenginlesdirin