Buşakinin siyasi hüquqları üçün petisiya, Petiton No. 30 adlanır, Məhəmməd Səghir Buşakinin 1919-cu ildə Əlcəzairdə keçirilən bələdiyyə seçkilərindən sonra Fransa Əlcəzairindəki əlcəzairlilərin siyasi hüquqlarını tələb etdiyi ilk petisiya idi.
Buşaki siyasi hüquqlar üçün petisiya | |
---|---|
fr. Pétition n°30 fr. Pétition du 18 juillet 1920 fr. Pétition des droits politiques algériens de 1920 rus. Ходатайство № 30 rus. Петиция от 18 июля 1920 г. rus. Алжирская петиция о политических правах 1920 г. | |
Müəllif | Məhəmməd Səghir Buşaki |
Janrlar | Ərizə, sənəd, Məktub |
Orijinalın dili | fransız dili |
Orijinalın nəşr ili | 18 iyul 1920 |
Tarix
On minlərlə Əlcəzair əsgərinin Fransada Birinci Dünya Müharibəsi zamanı döyüşlərdə iştirakı və İmperator Alman Ordusu üzərində qələbəyə qəti şəkildə müdaxilə etmələri Əlcəzairə qayıtdıqdan sonra onlara mükafatlar qazandırdı.
Məhz bu yolla Jonnart Qanunu veteranlara və əlil yerlilərə müstəmləkə idarəçiliyində funksiyalara qoşulmağa və Indigenat kodu çərçivəsində assimilyasiya əlaməti olaraq şəhərlərdə və kəndlərdə daşınmaz əmlak əldə etməyə icazə verdi.
4 fevral 1919-cu ildə qanunun təsdiqindən sonra gələn müddəalar, yerli Əlcəzairlilərə inzibati peşə iyerarxiyasında müvafiq məhdudiyyətlərlə icazə verilən ticarətləri göstərən hüquqi mətnlər hazırlamağa imkan verdi.
Lakin 1919-cu il bələdiyyə seçkiləri yerli əhalinin siyasi təmsilçiliyinin bələdiyyələrdə haqlı olaraq genişlənməsinə şərait yaratdı və bununla da siyasi və ittifaq azadlıqlarına yeni ehtiyac yarandı.
Həqiqətən də, Əlcəzairdəki baş məclis üzvü Xalid ibn Haşim, eləcə də seçilmiş yerlilərin nümayəndəsi kimi bələdiyyə məclisinin üzvü Məhəmməd Səghir Buşaki kommunalardan tutmuş Fransa Senatına qədər və hətta indiyə qədər Fransa institutları vasitəsilə etiraz aksiyasını mayalandırmağa və təşviq etməyə başladılar. ABŞ prezidenti Vudro Vilsona (1856-1924) yazdığı məktub kimi.
Müraciət
Birinci Dünya Müharibəsindən sonra yerli Əlcəzairlilərin siyasi hüquqları tələbi Fransa Senatına 18 iyul 1920-ci il tarixli rəsmi müraciətin yazılması ilə konkretləşdi.
Bu etiraz sənədi Əmir Xaliddən ilhamlanmış və tam xidmət göstərən Thénia (keçmiş Menervil) bələdiyyəsində seçilmiş Məhəmməd Səghir Buşakinin rəhbərlik etdiyi və təmsil etdiyi bir çox bələdiyyə məclis üzvləri tərəfindən konkretləşdirilmişdir.
Senatın katibliyi Əlcəzairin yerli bələdiyyə məclis üzvlərinin Indigenat məcəlləsinin yeni müddəalarına qarşı Senat qarşısında hörmətli etirazına etiraz edərək bu sənədi “30 saylı ərizə” adı altında qeydə aldı.
Həqiqətən də, Fransa hökumətinin xidmətləri tərəfindən Əlcəzairdə yerli status rejiminin qaydalarına dəyişiklik edilməsi və Əlcəzairin yerli əhalisinin siyasi hüquqlara qoşulması ilə bağlı qanun layihəsi parlamentin yuxarı palatasında müzakirəyə çıxarılmışdı.
Senat müzakirəsi
Məhz senator Çarlz Kadilhon (1876-1940) Fransa Senatı tərəfindən məzmun iddiaları ilə bağlı digər senatorların müzakirələri və debatları haqqında məlumat vermək üçün təyin edilmiş və 1921-ci il mayın 19-da keçirilən iclasda təyin edilmişdi.
Landesdən olan bu senator daha sonra öz hesabatında qeyd etdi ki, petisiyanın aid olduğu İndigenat məcəlləsində dəyişiklik edən qanun layihəsi həqiqətən də Fransanın iki parlament assambleyası tərəfindən qəbul edilmiş və təsdiq edilmişdir.
Həqiqətən də, hökumət layihəsi deputatlar və senatorlar tərəfindən səs çoxluğu ilə qəbul edildikdən sonra 4 avqust 1920-ci il tarixli qanuna çevrildi (Fransızca: Loi du 4 août 1920) və bu qanun daha sonra Journal officiel de la République-də qəti şəkildə dərc edildikdən sonra dərc olundu. française 6 avqust 1920-ci ildə, səhifə 11287-dən başlayaraq.
“30 saylı petisiya” üzrə senator müzakirəsinin yekununda məruzəçi Çarlz Kadilyonun sədrlik etdiyi komitə, nəhayət, yerli əhali üçün genişləndirilmiş siyasi hüquqlarla bağlı gündəliyi mənfi elan etdi və imtina və rədd cavabı reyestrlərə daxil edildi Senatın.
Biblioqrafiya
- Ərizələr // Senat: 18 iyul 1920-ci il iclası. Fransa Respublikasının rəsmi jurnalı. N° 73. Paris: Quai Voltaire. 20 may 1921-ci il. səh. 1172.
Sitat: p. 1170
- Ərizələr // Senatın Salnamələri: Parlament Debatları. N° 94, Hissə 2. Paris: Rəsmi Jurnalların çapı. 1922. səh. 1334.
Sitat: p. 1334
İstinadlar
- https://books.google.dz/books?id=7UjoDLhXLN8C&q=Boushaki.
- https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k6466914t/f14.item.r=Boushaki.zoom.
- "Journal officiel de la République française. Débats parlementaires. Sénat : compte rendu in-extenso". Gallica. 19 May 1921. 15 August 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 16 August 2023.
- Sénat, France Assemblée nationale (1871-1942). "Annales du Sénat: Débats parlementaires". Imprimerie des Journaux officiels. 12 April 1922. 21 May 2024 tarixində . İstifadə tarixi: 16 August 2023 – Google Books vasitəsilə.
- "La requête de l'Emir Khaled au président Wilson | El Watan". www.elwatan.com.[daimi ölü keçid]
- "Lettre de l'Émir Khaled à Woodrow Wilson, Président des États-Unis d'Amérique (mai 1919) - Miages-Djebels". www.miages-djebels.org. 2023-04-01 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-16.
- Ageron, Charles-Robert. "La petition de l'Emir Khaled au president Wilson (mai 1919)". 7 (19–20). 12 April 1980 – www.projecttopics.org vasitəsilə.[ölü keçid]
- Merad, Ali. "L'émir Khaled (1875-1936) vu par Ibn Badis (1889-1940)". Revue des mondes musulmans et de la Méditerranée. 9 (1). 12 April 1971: 21–35. doi:10.3406/remmm.1971.1099. 15 August 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 16 August 2023 – www.persee.fr vasitəsilə.
- Ageron, Charles-Robert. La pétition de l'Émir Khaledau Président Wilson (mai 1919) // Dans Genèse de l'Algérie algérienne [Genesis of Algerian Algeria] (fransız). 2005. 165–178. 2023-08-16 tarixində . İstifadə tarixi: 2023-08-16.
- Benkada, Saddek. "La revendication des libertés publiquesdans le discours politique du nationalisme algérien et de l'anticolonialisme français(1919-1954)". Insaniyat / إنسانيات. Revue algérienne d'anthropologie et de sciences sociales (25–26). 30 December 2004: 179–199. doi:10.4000/insaniyat.6387. 15 August 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 16 August 2023 – journals.openedition.org vasitəsilə.
- Ageron, Charles-Robert. "La petition de l'Emir Khaled au president Wilson (mai 1919)". Revue d'histoire maghrébine. 7 (19–20). 12 April 1980: 199–209. 15 August 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 16 August 2023 – www.africabib.org vasitəsilə.
- "Répertoire administratif des maires et des conseillers municipaux". Gallica. 12 September 1920. 15 August 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 16 August 2023.
- texte, France Sénat (1875-1942) Auteur du. "Impressions : projets, propositions, rapports... / Sénat". Gallica. 22 December 1922. 15 August 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 16 August 2023.
- texte, France Sénat (1875-1942) Auteur du. "Impressions : projets, propositions, rapports... / Sénat". Gallica. 7 July 1922. 15 August 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 16 August 2023.
- "Pandectes françaises périodiques : Recueil mensuel de jurisprudence et de législation... | 1922" (fransız). Gallica. 2013-10-22. 2023-08-15 tarixində . İstifadə tarixi: 2022-04-29.
- "Supplément à tous les codes : bulletin des lois usuelles, décrets, arrêtés, circulaires, etc. se référant et s'adaptant à tous les codes : recueil mensuel / fondé par Me A. Weber,... ; publié par M. Paul Roy,..." Gallica. 12 November 1920. 15 August 2023 tarixində . İstifadə tarixi: 16 August 2023.
Xarici keçidlər
portalı portalı |
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Busakinin siyasi huquqlari ucun petisiya Petiton No 30 adlanir Mehemmed Seghir Busakinin 1919 cu ilde Elcezairde kecirilen belediyye seckilerinden sonra Fransa Elcezairindeki elcezairlilerin siyasi huquqlarini teleb etdiyi ilk petisiya idi Busaki siyasi huquqlar ucun petisiyafr Petition n 30 fr Petition du 18 juillet 1920 fr Petition des droits politiques algeriens de 1920 rus Hodatajstvo 30 rus Peticiya ot 18 iyulya 1920 g rus Alzhirskaya peticiya o politicheskih pravah 1920 g Muellif Mehemmed Seghir BusakiJanrlar Erize sened MektubOrijinalin dili fransiz diliOrijinalin nesr ili 18 iyul 1920TarixOn minlerle Elcezair esgerinin Fransada Birinci Dunya Muharibesi zamani doyuslerde istiraki ve Imperator Alman Ordusu uzerinde qelebeye qeti sekilde mudaxile etmeleri Elcezaire qayitdiqdan sonra onlara mukafatlar qazandirdi Mehz bu yolla Jonnart Qanunu veteranlara ve elil yerlilere mustemleke idareciliyinde funksiyalara qosulmaga ve Indigenat kodu cercivesinde assimilyasiya elameti olaraq seherlerde ve kendlerde dasinmaz emlak elde etmeye icaze verdi 4 fevral 1919 cu ilde qanunun tesdiqinden sonra gelen muddealar yerli Elcezairlilere inzibati pese iyerarxiyasinda muvafiq mehdudiyyetlerle icaze verilen ticaretleri gosteren huquqi metnler hazirlamaga imkan verdi Lakin 1919 cu il belediyye seckileri yerli ehalinin siyasi temsilciliyinin belediyyelerde haqli olaraq genislenmesine serait yaratdi ve bununla da siyasi ve ittifaq azadliqlarina yeni ehtiyac yarandi Heqiqeten de Elcezairdeki bas meclis uzvu Xalid ibn Hasim elece de secilmis yerlilerin numayendesi kimi belediyye meclisinin uzvu Mehemmed Seghir Busaki kommunalardan tutmus Fransa Senatina qeder ve hetta indiye qeder Fransa institutlari vasitesile etiraz aksiyasini mayalandirmaga ve tesviq etmeye basladilar ABS prezidenti Vudro Vilsona 1856 1924 yazdigi mektub kimi MuracietBirinci Dunya Muharibesinden sonra yerli Elcezairlilerin siyasi huquqlari telebi Fransa Senatina 18 iyul 1920 ci il tarixli resmi muracietin yazilmasi ile konkretlesdi Bu etiraz senedi Emir Xalidden ilhamlanmis ve tam xidmet gosteren Thenia kecmis Menervil belediyyesinde secilmis Mehemmed Seghir Busakinin rehberlik etdiyi ve temsil etdiyi bir cox belediyye meclis uzvleri terefinden konkretlesdirilmisdir Senatin katibliyi Elcezairin yerli belediyye meclis uzvlerinin Indigenat mecellesinin yeni muddealarina qarsi Senat qarsisinda hormetli etirazina etiraz ederek bu senedi 30 sayli erize adi altinda qeyde aldi Heqiqeten de Fransa hokumetinin xidmetleri terefinden Elcezairde yerli status rejiminin qaydalarina deyisiklik edilmesi ve Elcezairin yerli ehalisinin siyasi huquqlara qosulmasi ile bagli qanun layihesi parlamentin yuxari palatasinda muzakireye cixarilmisdi Senat muzakiresiMehz senator Carlz Kadilhon 1876 1940 Fransa Senati terefinden mezmun iddialari ile bagli diger senatorlarin muzakireleri ve debatlari haqqinda melumat vermek ucun teyin edilmis ve 1921 ci il mayin 19 da kecirilen iclasda teyin edilmisdi Landesden olan bu senator daha sonra oz hesabatinda qeyd etdi ki petisiyanin aid oldugu Indigenat mecellesinde deyisiklik eden qanun layihesi heqiqeten de Fransanin iki parlament assambleyasi terefinden qebul edilmis ve tesdiq edilmisdir Heqiqeten de hokumet layihesi deputatlar ve senatorlar terefinden ses coxlugu ile qebul edildikden sonra 4 avqust 1920 ci il tarixli qanuna cevrildi Fransizca Loi du 4 aout 1920 ve bu qanun daha sonra Journal officiel de la Republique de qeti sekilde derc edildikden sonra derc olundu francaise 6 avqust 1920 ci ilde sehife 11287 den baslayaraq 30 sayli petisiya uzre senator muzakiresinin yekununda meruzeci Carlz Kadilyonun sedrlik etdiyi komite nehayet yerli ehali ucun genislendirilmis siyasi huquqlarla bagli gundeliyi menfi elan etdi ve imtina ve redd cavabi reyestrlere daxil edildi Senatin BiblioqrafiyaErizeler Senat 18 iyul 1920 ci il iclasi Fransa Respublikasinin resmi jurnali N 73 Paris Quai Voltaire 20 may 1921 ci il seh 1172 Sitat p 1170Erizeler Senatin Salnameleri Parlament Debatlari N 94 Hisse 2 Paris Resmi Jurnallarin capi 1922 seh 1334 Sitat p 1334Istinadlarhttps books google dz books id 7UjoDLhXLN8C amp q Boushaki https gallica bnf fr ark 12148 bpt6k6466914t f14 item r Boushaki zoom Journal officiel de la Republique francaise Debats parlementaires Senat compte rendu in extenso Gallica 19 May 1921 15 August 2023 tarixinde Istifade tarixi 16 August 2023 Senat France Assemblee nationale 1871 1942 Annales du Senat Debats parlementaires Imprimerie des Journaux officiels 12 April 1922 21 May 2024 tarixinde Istifade tarixi 16 August 2023 Google Books vasitesile La requete de l Emir Khaled au president Wilson El Watan www elwatan com daimi olu kecid Lettre de l Emir Khaled a Woodrow Wilson President des Etats Unis d Amerique mai 1919 Miages Djebels www miages djebels org 2023 04 01 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 16 Ageron Charles Robert La petition de l Emir Khaled au president Wilson mai 1919 7 19 20 12 April 1980 www projecttopics org vasitesile olu kecid Merad Ali L emir Khaled 1875 1936 vu par Ibn Badis 1889 1940 Revue des mondes musulmans et de la Mediterranee 9 1 12 April 1971 21 35 doi 10 3406 remmm 1971 1099 15 August 2023 tarixinde Istifade tarixi 16 August 2023 www persee fr vasitesile Ageron Charles Robert La petition de l Emir Khaledau President Wilson mai 1919 Dans Genese de l Algerie algerienne Genesis of Algerian Algeria fransiz 2005 165 178 2023 08 16 tarixinde Istifade tarixi 2023 08 16 Benkada Saddek La revendication des libertes publiquesdans le discours politique du nationalisme algerien et de l anticolonialisme francais 1919 1954 Insaniyat إنسانيات Revue algerienne d anthropologie et de sciences sociales 25 26 30 December 2004 179 199 doi 10 4000 insaniyat 6387 15 August 2023 tarixinde Istifade tarixi 16 August 2023 journals openedition org vasitesile Ageron Charles Robert La petition de l Emir Khaled au president Wilson mai 1919 Revue d histoire maghrebine 7 19 20 12 April 1980 199 209 15 August 2023 tarixinde Istifade tarixi 16 August 2023 www africabib org vasitesile Repertoire administratif des maires et des conseillers municipaux Gallica 12 September 1920 15 August 2023 tarixinde Istifade tarixi 16 August 2023 texte France Senat 1875 1942 Auteur du Impressions projets propositions rapports Senat Gallica 22 December 1922 15 August 2023 tarixinde Istifade tarixi 16 August 2023 texte France Senat 1875 1942 Auteur du Impressions projets propositions rapports Senat Gallica 7 July 1922 15 August 2023 tarixinde Istifade tarixi 16 August 2023 Pandectes francaises periodiques Recueil mensuel de jurisprudence et de legislation 1922 fransiz Gallica 2013 10 22 2023 08 15 tarixinde Istifade tarixi 2022 04 29 Supplement a tous les codes bulletin des lois usuelles decrets arretes circulaires etc se referant et s adaptant a tous les codes recueil mensuel fonde par Me A Weber publie par M Paul Roy Gallica 12 November 1920 15 August 2023 tarixinde Istifade tarixi 16 August 2023 Xarici kecidlerVikianbarda Busaki siyasi huquqlar ucun petisiya ile elaqeli mediafayllar var Afrika portali Tarix portali