Brauzer (ing. Browser), daha dəqiq sözlə Veb brauzer — istifadəçilərin veb-serverlər üzərindəki HTML səhifələrini açmasına imkan verən proqram təminatıdır. Bu proqram təminatları Azərbaycan dilində bəzən Veb səyyah da adlandırılır. Hazırda ən çox istifadə edilən brauzerlər Google Chrome, Mozilla Firefox, Internet Explorer (IE) / Microsoft Edge, Opera , Safari və Galeondur.
Ümumi məlumat
Veb-sayt hazırlarkən ortaya çıxan əsas problemlərdən biri, müxtəlif brauzerlərdə səhifə elementlərinin fərqli təsvir olunmasıdır. W3C standartlarına uyğun kodlaşdırmanın aparılması bu problemi sadəcə qismən ortadan qaldırır. Heç bir brauzer W3C standartlarına tam uyğun deyil. Belə problemlərin ortaya çıxması brauzer istehsalçılarının, uzun illərdir müzakirə edilməsinə baxmayaraq, hələ də eyni standartların tətbiq etməməsidir. Əksər dizayn və kodlaşdırma işlərində, hal hazırda brauzerlər arasında ən çox istifadə olunan İE6 və istifadəçi sayı getdikcə artan İE7 brauzerlərini əsas alırlar. Bəzi hallarda Mozilla Firefox və Opera brauzerləri də nəzərə alınır. Amma bu kifayət deyil. işlərində ancaq , Firefox və Operanın nəzərə alınmasını istifadə olunan brauzerların statistikasına əsasən apardıqlarını iddia edirlər. 2015-ci ilin yanvar ayına olan statistikaya əsaslanaraq istifadəçilərinin ən çox bəyəndikləri brauzerlər belə sıralanır:
- Google Chrome 61,9%
- Firefox 23,4%
- Internet Exploler 7,8%
- Safari 3,8%
- Opera 1,6%
Fərqli əməliyyat sistemləri və fərqli brauzer versiyaları saytın istifadəçinin ekranında bəzən çox fərqli görünməsinə səbəb ola bilərlər. Belə halların nəzərə alınmaması çox pis nəticələrə gətirə bilər.
İnternet səhifələrinin hazırlanma ərəfəsində təbii ki bütün növ brauzerlərdə yoxlanılması çətindir. Fərqli əməliyyat sistemləri üçün test edilməsi isə bəzən heç mümkün olmur. Belə hallarda xüsusi onlayn test xidmətləri köməyinə gələ bilərlər.
Test alətləri
Brauzerlərin standartlara uyğun olub olmadığını ölçmək / yoxlamaq üçün istifadə edilən testlər standartlaşmaları vardır. Bunlar, brauzerin, yazılan kodu doğru işlədib işləməyini yoxlar. Hazırlanan saytların müxtəlif brauzerlərdə necə göründüyünü test etmək üçün proqramlarr:
- TredoSoft şirkətinin kompüterdə bir necə İE versiyasının eyni vaxtda işlədilməsini təmin edir.
- Mac OS X əməliyyat sistemində eyni vaxtda 10 fərqli Safari versiyasının qurulmasını təmin edən proqramı.
- Saytın görünüşünü Linux sisteminə daxil olan Konqueror, Mozilla və Ubuntv vu Firefox brauzerlərində test etmək üçün Knoppix distribütivindən istifadə etmək olar. Bu distribütivi kompüterə quraşdırmaq lazım deyil, əməliyyat sistemi sadəcə CD-dən işləyə bilər.
Bundan başqa test üçün bir neçə onlayn xidmətdən də istifadə etmək olar:
- IE NetRenderer vasitəsiylə saytın İE5.5, İE6 və İE7 necə göründüyünü yoxlamaq olar. Mixed və Difference rejimlə isə eyni zamanda İE6 və İE7 görüntülərini üst-üstə yerləştirərək test etməyə imkan yaradır.
- Browsershots xidməti vasitəsiylə İE, Firefox, Opera, Safari və Konqueror kimi brauzerlərdə, həm də Linux, Windows və Mac OS əməliyyat sistemlərində test aparmaq olar. Əlavə olaraq ekran böyüklüyü, rəng dərinliyi, Java və Flash istifadəsi kimi xüsusiyyətlər də seçilə bilər. Server çox məşqul olduğu üçün, test edilən saytlar sıraya qoyulur. Yaradılan ekran təsvirlərini (screeshots) yükləmək imkanı da var.
- Browsrcamp onlayn servisi sadəcə Mac OSX Safari 2.0.4 brauzerində, amma tam beş ekran böyüklüyündə test təsviri almağa imkan verir.
- Pullu xidmətlər arasında Litmus, Browser Photo, Browsercam və BrowserPool adlarını çəkmək olar.
Brauzer modelləri
- Google Chrome
- əsaslı olanlar
- Mozilla
- Mozilla Firefox
- Netscape
- Galeon
- Camino
Internet Explorer əsaslı olanlar
- Maxthon (Köhnə adı MyIE2)
- Windows Explorer
- Avant Browser
KHTML əsaslı olanlar
- Konqueror
- (4.5 ve sonrası)
Digər veb brauzerlər
Text based brauzerlər
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Arxivlənmiş surət". 2021-05-06 tarixində . İstifadə tarixi: 2017-04-15.
- "Internet Explorer idxal və ixrac bookmarks". 2020-08-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2020-11-18.
- "Arxivlənmiş surət". 2010-03-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2015-02-08.
Xarici keçidlər
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Brauzer ing Browser daha deqiq sozle Veb brauzer istifadecilerin veb serverler uzerindeki HTML sehifelerini acmasina imkan veren proqram teminatidir Bu proqram teminatlari Azerbaycan dilinde bezen Veb seyyah da adlandirilir Hazirda en cox istifade edilen brauzerler Google Chrome Mozilla Firefox Internet Explorer IE Microsoft Edge Opera Safari ve Galeondur Brauzerin gorunusu Mozilla Firefox Brauzerlerin loqolariUmumi melumatVeb sayt hazirlarken ortaya cixan esas problemlerden biri muxtelif brauzerlerde sehife elementlerinin ferqli tesvir olunmasidir W3C standartlarina uygun kodlasdirmanin aparilmasi bu problemi sadece qismen ortadan qaldirir Hec bir brauzer W3C standartlarina tam uygun deyil Bele problemlerin ortaya cixmasi brauzer istehsalcilarinin uzun illerdir muzakire edilmesine baxmayaraq hele de eyni standartlarin tetbiq etmemesidir Ekser dizayn ve kodlasdirma islerinde hal hazirda brauzerler arasinda en cox istifade olunan IE6 ve istifadeci sayi getdikce artan IE7 brauzerlerini esas alirlar Bezi hallarda Mozilla Firefox ve Opera brauzerleri de nezere alinir Amma bu kifayet deyil islerinde ancaq Firefox ve Operanin nezere alinmasini istifade olunan brauzerlarin statistikasina esasen apardiqlarini iddia edirler 2015 ci ilin yanvar ayina olan statistikaya esaslanaraq istifadecilerinin en cox beyendikleri brauzerler bele siralanir Google Chrome 61 9 Firefox 23 4 Internet Exploler 7 8 Safari 3 8 Opera 1 6 Ferqli emeliyyat sistemleri ve ferqli brauzer versiyalari saytin istifadecinin ekraninda bezen cox ferqli gorunmesine sebeb ola bilerler Bele hallarin nezere alinmamasi cox pis neticelere getire biler Internet sehifelerinin hazirlanma erefesinde tebii ki butun nov brauzerlerde yoxlanilmasi cetindir Ferqli emeliyyat sistemleri ucun test edilmesi ise bezen hec mumkun olmur Bele hallarda xususi onlayn test xidmetleri komeyine gele bilerler Test aletleriBrauzerlerin standartlara uygun olub olmadigini olcmek yoxlamaq ucun istifade edilen testler standartlasmalari vardir Bunlar brauzerin yazilan kodu dogru isledib islemeyini yoxlar Hazirlanan saytlarin muxtelif brauzerlerde nece gorunduyunu test etmek ucun proqramlarr TredoSoft sirketinin komputerde bir nece IE versiyasinin eyni vaxtda isledilmesini temin edir Mac OS X emeliyyat sisteminde eyni vaxtda 10 ferqli Safari versiyasinin qurulmasini temin eden proqrami Saytin gorunusunu Linux sistemine daxil olan Konqueror Mozilla ve Ubuntv vu Firefox brauzerlerinde test etmek ucun Knoppix distributivinden istifade etmek olar Bu distributivi komputere qurasdirmaq lazim deyil emeliyyat sistemi sadece CD den isleye biler Bundan basqa test ucun bir nece onlayn xidmetden de istifade etmek olar IE NetRenderer vasitesiyle saytin IE5 5 IE6 ve IE7 nece gorunduyunu yoxlamaq olar Mixed ve Difference rejimle ise eyni zamanda IE6 ve IE7 goruntulerini ust uste yerlestirerek test etmeye imkan yaradir Browsershots xidmeti vasitesiyle IE Firefox Opera Safari ve Konqueror kimi brauzerlerde hem de Linux Windows ve Mac OS emeliyyat sistemlerinde test aparmaq olar Elave olaraq ekran boyukluyu reng derinliyi Java ve Flash istifadesi kimi xususiyyetler de secile biler Server cox mesqul oldugu ucun test edilen saytlar siraya qoyulur Yaradilan ekran tesvirlerini screeshots yuklemek imkani da var Browsrcamp onlayn servisi sadece Mac OSX Safari 2 0 4 brauzerinde amma tam bes ekran boyukluyunde test tesviri almaga imkan verir Pullu xidmetler arasinda Litmus Browser Photo Browsercam ve BrowserPool adlarini cekmek olar Brauzer modelleri Google Chrome esasli olanlar Mozilla Mozilla Firefox Netscape Galeon CaminoInternet Explorer esasli olanlar Maxthon Kohne adi MyIE2 Windows Explorer Avant BrowserKHTML esasli olanlar Konqueror 4 5 ve sonrasi Diger veb brauzerler Google Chrome Opera Dillo HotJava ArachneText based brauzerler Lynx LinksHemcinin baxInternetIstinadlar Arxivlenmis suret 2021 05 06 tarixinde Istifade tarixi 2017 04 15 Internet Explorer idxal ve ixrac bookmarks 2020 08 14 tarixinde Istifade tarixi 2020 11 18 Arxivlenmis suret 2010 03 11 tarixinde Istifade tarixi 2015 02 08 Xarici kecidler