Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
 | Bu məqalə Birinci Əl-Ələmeyn döyüşü haqqındadır. Digər mənalar üçün Əl-Ələmeyn döyüşü səhifəsinə baxın. |
Birinci Əl-Əlameyn döyüşü (ing. First Battle of El Alamein; alm. Erste Schlacht von El Alamein) — İkinci dünya müharibəsi zamanı, 1942-ci ilin iyul ayında Misirin Əl-Əlameyn şəhərində baş vermiş döyüş.
| Birinci Əl-Əlameyn döyüşü | |||
|---|---|---|---|
| Şimali Afrika kampaniyası; İkinci dünya müharibəsi | |||
 Britaniya əsgərləri Birinci Əl-Əlameyn döyüşündə | |||
| Tarix | 1—27 iyul 1942 | ||
| Yeri | Əl-Əlameyn,  Misir | ||
| Nəticəsi | Müttəfiqlərin qələbəsi | ||
| Münaqişə tərəfləri | |||
| |||
| Komandan(lar) | |||
| |||
| Tərəflərin qüvvəsi | |||
| |||
| İtkilər | |||
| |||
 Vikianbarda əlaqəli mediafayllar | |||
Döyüş
İyulun 1 -də, saat 03: 00 -da Rommelin qoşunları Müttəfiqlərin sağ kənarına hücum etdi, lakin 1 -ci Cənubi Afrika Diviziyası tərəfindən geri atıldı. Saat 10: 00-da Afrika Panzer Ordusu Deyr əş-Şinə hücum etdi. Hindistan briqadası düşmənin irəliləməsini dayandırmaq üçün ümidsiz bir cəhdlə bütün gün hücumları dayandırdı, ancaq axşam saatlarında mövqeləri Axis qüvvələri tərəfindən işğal edildi. Hindistan briqadasının şiddətli müqaviməti Auchinleckə Ruweisat silsiləsinin qərb ucunun müdafiəsini təşkil etmək üçün vaxt verdi. Auchinleck, 1-ci Zirehli Diviziyanı 15-ci Panzer Diviziyasına qoşulduğu Deir el-Shein istiqamətinə də göndərdi. Döyüş gününün sonuna qədər Afrika Korpları 55 tankından 37 -ni itirdi. 90 -cı Yüngül Piyada Diviziyası şərqə doğru hərəkət etdi, lakin üç Cənubi Afrika briqadasından top atəşinə tutuldu və qazmağa məcbur oldu.
Sağ cinahda və xəttin mərkəzindəki gərginliyi azaltmaq üçün Okinlek 3 iyul tarixində Qattara mövqeyindən əks hücuma keçdi. 5 -ci Hindistan Diviziyası və 7 -ci Zirehli Diviziya tərəfindən dəstəklənən 2 -ci Yeni Zelandiya Diviziyasının hücumu Rommelin şimal cinahına yönəlmişdi. Üç gün davam edən şiddətli döyüşlərdən sonra müttəfiqlər Deyr əl-Şeynə yaxınlaşmağı bacardılar. Bu müddət ərzində Rommel, tükənmiş qoşunlarını yenidən toplayıb qazmağa qərar verdi. Hər iki ordunun əhəmiyyətli irəliləyiş əldə etməməsi ilə döyüş sahəsi statik hala gəldi.
Bu zaman Müttəfiq təyyarələri Rommelin ərzaq tədarükünün zəif nöqtələrinə hücum etməyə başladı və mobil sütunlar cənubdan Axis qüvvələrinə hücum edərək düşmənin arxa eşelonlarında çaşqınlıq yaratdı. İtaliyadan Rommel üçün tədarüklərin sayı kəskin şəkildə azaldıldı: May ayında 34.000 tona qarşı 5.000 ton döyüş sursatı və May ayında 2000 -ə qarşı 400 avtomobil. Müttəfiq qoşunlar isə plana uyğun olaraq yeni texnika alırlar.
İyulun 10-da Okinlek, 1000-dən çox düşmən əsgərini əsir götürərək Tel-El-Eisə hücum etdi. Rommelin əks hücumu nəzərəçarpacaq dərəcədə uğur qazana bilmədi. Müttəfiq qüvvələr bu silsilədə birinci (14 iyul) və ikinci (21 iyul) döyüşləri keçirərək Ruweisat'a hücum etdilər. Ümumiyyətlə, hər iki döyüş uğursuz oldu, lakin 5 -ci Hindistan Piyada Briqadası Alman 21 -ci Diviziyasının 24 tankını məhv etdi.
Təşəbbüsü əldən vermək istəməyən Auchinleck, 27 İyulda iki hücum etdi. Tel-Eisdəki şimaldakı birincisi uğursuz oldu. İkincisi, Miteiriya silsiləsi yaxınlığında, zırhlı maşınların dəstəyi olmadan qalmış İngilis piyadalarına qarşı dəqiqləşdirilməmiş mina sahələri və Almaniyanın əks hücumu səbəbindən Müttəfiq qoşunlarına böyük itkilər verdi.
8 -ci Ordu tükəndi və 31 iyulda Okinlek müdafiə mövqelərinin gücləndirilməsini əmr etdi.
Həmçinin bax
İstinadlar
- . Danchev, Alex; Todman, Daniel (redaktorlar ). War Diaries 1939–1945 (rev.). London: Phoenix Press. 2002 [1957]. ISBN .
- Barr, Niall. Pendulum of War: The Three Battles of El Alamein. London: Pimlico. 2005 [2004]. ISBN .
- Bates, Peter. Dance of War: The Story of the Battle of Egypt. London: Leo Cooper. 1992. ISBN .
- Bharucha, P. C.; Prasad, Bisheshwar. The North African Campaign, 1940–43. Official History of the Indian Armed Forces in the Second World War, 1939–45. Delhi: Combined Inter-Services Historical Section, India & Pakistan. 1956. OCLC 563270.
- Caccia Dominioni de Sillavengo, Paolo. Alamein 1933–1962: An Italian Story. Allen & Unwin. 1966. OCLC 2188258.
- Clifford, Alexander. Three Against Rommel: The Campaigns of Wavell, Auchinleck and Alexander. London: George G. Harrap. 1943. OCLC 10426023.
- Gannon, James. Stealing Secrets, Telling Lies: How Spies and Codebreakers Helped Shape the Twentieth Century. Washington DC: Brassey. 2002 [2001]. ISBN .
- ; Thomas, E. E.; Ransom, C. F. G.; Knight, R. C. British Intelligence in the Second World War. Its Influence on Strategy and Operations. II. London: . 1981. ISBN .
- . Fighting the Enemy: Australian Soldiers and their Adversaries in World War II. London: Cambridge University Press. 2000. ISBN .
- Johnston, Mark; . Alamein: The Australian Story. South Melbourne, Victoria: Oxford University Press. 2002. ISBN .
- Johnston, Mark. That Magnificent 9th: An Illustrated History of the 9th Australian Division. Crows Nest, N.S.W.: Allen & Unwin. 2003. ISBN .
- Lanza, Colonel Conrad H. (PDF). The Field Artillery Journal. Fort Sill, OK: Field Artillery Association (September 1942). ISSN 0191-975X. 2008-02-27 tarixində orijinalından (PDF) arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2017-06-20.
- Latimer, Jon. Alamein. London: John Murray. 2002. ISBN .
- Lewin, Ronald. The Life and Death of the Afrika Korps: A Biography. Batsford. 1977. ISBN .
- . Eastern Epic: September 1939 – March 1943, Defense. I. London: Chatto & Windus. 1951. OCLC 1412578.
- Mitcham, Samuel W. Rommel's Desert War: The Life and Death of the Afrika Korps. Mechanicsburg, PA: Stackpole Books. 2007 [1982]. ISBN .
- Maughan, Barton. Tobruk and El Alamein. Official History of Australia in the Second World War. III. Canberra: . 1966. OCLC 954993.
- ; with Flynn , Captain F. C.; Molony, Brigadier C. J. C., Gleave, Group Captain T. P. (redaktor). The Mediterranean and Middle East: British Fortunes reach their Lowest Ebb (September 1941 to September 1942). History of the Second World War United Kingdom Military Series. III. Naval & Military Press. 2004 [1st. pub. 1960]. ISBN .
- Rommel, Erwin; Pimlott, John. Rommel: In His Own Words. London: Greenhill Books. 1994. ISBN .
- Scoullar, J. L. (redaktor). The Battle for Egypt: The Summer of 1942. The Official History of New Zealand in the Second World War, 1939–1945 (online). Wellington: Historical Publications Branch. 1955. OCLC 2999615. İstifadə tarixi: 2 November 2007.
- Stewart, Adrian. The Early Battles of Eighth Army: 'Crusader' to the Alamein Line 1941–1942. Barnsley, South Yorkshire: Leo Cooper. 2002. ISBN .
- Watson, Bruce Allen. Exit Rommel. Mechanicsburg PA: Stackpole Books. 2007 [1999]. ISBN .
Xarici keçidlər
- First Battle of El Alamein, from Italian "Comando Supremo" 2010-03-04 at the Wayback Machine
- Royal Engineers Museum 2006-05-20 at the Wayback Machine Royal Engineers and Second World War (Deception and mine clearance at EL Alamein)
- Alam Halfa and Alamein New Zealand Electronic Text Centre
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bu meqale Birinci El Elemeyn doyusu haqqindadir Diger menalar ucun El Elemeyn doyusu sehifesine baxin Birinci El Elameyn doyusu ing First Battle of El Alamein alm Erste Schlacht von El Alamein Ikinci dunya muharibesi zamani 1942 ci ilin iyul ayinda Misirin El Elameyn seherinde bas vermis doyus Birinci El Elameyn doyusuSimali Afrika kampaniyasi Ikinci dunya muharibesiBritaniya esgerleri Birinci El Elameyn doyusundeTarix 1 27 iyul 1942Yeri El Elameyn MisirNeticesi Muttefiqlerin qelebesiMunaqise terefleriBirlesmis Kralliq Hindistan Avstraliya Yeni Zellandiya Cenubi Afrika Ucuncu Reyx Italiya KralligiKomandan lar Ervin RommelTereflerin quvvesi150 000 canli quvve 1114 tank 1500 den cox teyyare 96 000 canli quvve 585 tank 500 teyyareItkiler18 700 olu ve yarali 17 000 olu ve yarali Vikianbarda elaqeli mediafayllarDoyusIyulun 1 de saat 03 00 da Rommelin qosunlari Muttefiqlerin sag kenarina hucum etdi lakin 1 ci Cenubi Afrika Diviziyasi terefinden geri atildi Saat 10 00 da Afrika Panzer Ordusu Deyr es Sine hucum etdi Hindistan briqadasi dusmenin irelilemesini dayandirmaq ucun umidsiz bir cehdle butun gun hucumlari dayandirdi ancaq axsam saatlarinda movqeleri Axis quvveleri terefinden isgal edildi Hindistan briqadasinin siddetli muqavimeti Auchinlecke Ruweisat silsilesinin qerb ucunun mudafiesini teskil etmek ucun vaxt verdi Auchinleck 1 ci Zirehli Diviziyani 15 ci Panzer Diviziyasina qosuldugu Deir el Shein istiqametine de gonderdi Doyus gununun sonuna qeder Afrika Korplari 55 tankindan 37 ni itirdi 90 ci Yungul Piyada Diviziyasi serqe dogru hereket etdi lakin uc Cenubi Afrika briqadasindan top atesine tutuldu ve qazmaga mecbur oldu Sag cinahda ve xettin merkezindeki gerginliyi azaltmaq ucun Okinlek 3 iyul tarixinde Qattara movqeyinden eks hucuma kecdi 5 ci Hindistan Diviziyasi ve 7 ci Zirehli Diviziya terefinden desteklenen 2 ci Yeni Zelandiya Diviziyasinin hucumu Rommelin simal cinahina yonelmisdi Uc gun davam eden siddetli doyuslerden sonra muttefiqler Deyr el Seyne yaxinlasmagi bacardilar Bu muddet erzinde Rommel tukenmis qosunlarini yeniden toplayib qazmaga qerar verdi Her iki ordunun ehemiyyetli irelileyis elde etmemesi ile doyus sahesi statik hala geldi Bu zaman Muttefiq teyyareleri Rommelin erzaq tedarukunun zeif noqtelerine hucum etmeye basladi ve mobil sutunlar cenubdan Axis quvvelerine hucum ederek dusmenin arxa eselonlarinda casqinliq yaratdi Italiyadan Rommel ucun tedaruklerin sayi keskin sekilde azaldildi May ayinda 34 000 tona qarsi 5 000 ton doyus sursati ve May ayinda 2000 e qarsi 400 avtomobil Muttefiq qosunlar ise plana uygun olaraq yeni texnika alirlar Iyulun 10 da Okinlek 1000 den cox dusmen esgerini esir goturerek Tel El Eise hucum etdi Rommelin eks hucumu nezerecarpacaq derecede ugur qazana bilmedi Muttefiq quvveler bu silsilede birinci 14 iyul ve ikinci 21 iyul doyusleri kecirerek Ruweisat a hucum etdiler Umumiyyetle her iki doyus ugursuz oldu lakin 5 ci Hindistan Piyada Briqadasi Alman 21 ci Diviziyasinin 24 tankini mehv etdi Tesebbusu elden vermek istemeyen Auchinleck 27 Iyulda iki hucum etdi Tel Eisdeki simaldaki birincisi ugursuz oldu Ikincisi Miteiriya silsilesi yaxinliginda zirhli masinlarin desteyi olmadan qalmis Ingilis piyadalarina qarsi deqiqlesdirilmemis mina saheleri ve Almaniyanin eks hucumu sebebinden Muttefiq qosunlarina boyuk itkiler verdi 8 ci Ordu tukendi ve 31 iyulda Okinlek mudafie movqelerinin guclendirilmesini emr etdi Hemcinin baxIkinci El Elameyn doyusuIstinadlar Danchev Alex Todman Daniel redaktorlar War Diaries 1939 1945 rev London Phoenix Press 2002 1957 ISBN 1 84212 526 5 Barr Niall Pendulum of War The Three Battles of El Alamein London Pimlico 2005 2004 ISBN 0 7126 6827 6 Bates Peter Dance of War The Story of the Battle of Egypt London Leo Cooper 1992 ISBN 0 85052 453 9 Bharucha P C Prasad Bisheshwar The North African Campaign 1940 43 Official History of the Indian Armed Forces in the Second World War 1939 45 Delhi Combined Inter Services Historical Section India amp Pakistan 1956 OCLC 563270 Caccia Dominioni de Sillavengo Paolo Alamein 1933 1962 An Italian Story Allen amp Unwin 1966 OCLC 2188258 Clifford Alexander Three Against Rommel The Campaigns of Wavell Auchinleck and Alexander London George G Harrap 1943 OCLC 10426023 Gannon James Stealing Secrets Telling Lies How Spies and Codebreakers Helped Shape the Twentieth Century Washington DC Brassey 2002 2001 ISBN 1 57488 473 5 Thomas E E Ransom C F G Knight R C British Intelligence in the Second World War Its Influence on Strategy and Operations II London 1981 ISBN 0 11 630934 2 Fighting the Enemy Australian Soldiers and their Adversaries in World War II London Cambridge University Press 2000 ISBN 0 521 78222 8 Johnston Mark Alamein The Australian Story South Melbourne Victoria Oxford University Press 2002 ISBN 0 19 551630 3 Johnston Mark That Magnificent 9th An Illustrated History of the 9th Australian Division Crows Nest N S W Allen amp Unwin 2003 ISBN 1 86508 654 1 Lanza Colonel Conrad H PDF The Field Artillery Journal Fort Sill OK Field Artillery Association September 1942 ISSN 0191 975X 2008 02 27 tarixinde orijinalindan PDF arxivlesdirilib Istifade tarixi 2017 06 20 Latimer Jon Alamein London John Murray 2002 ISBN 0 7195 6203 1 Lewin Ronald The Life and Death of the Afrika Korps A Biography Batsford 1977 ISBN 0 71340 685 2 Eastern Epic September 1939 March 1943 Defense I London Chatto amp Windus 1951 OCLC 1412578 Mitcham Samuel W Rommel s Desert War The Life and Death of the Afrika Korps Mechanicsburg PA Stackpole Books 2007 1982 ISBN 978 0 8117 3413 4 Maughan Barton Tobruk and El Alamein Official History of Australia in the Second World War III Canberra 1966 OCLC 954993 with Flynn Captain F C Molony Brigadier C J C Gleave Group Captain T P redaktor The Mediterranean and Middle East British Fortunes reach their Lowest Ebb September 1941 to September 1942 History of the Second World War United Kingdom Military Series III Naval amp Military Press 2004 1st pub 1960 ISBN 1 84574 067 X Rommel Erwin Pimlott John Rommel In His Own Words London Greenhill Books 1994 ISBN 978 1 85367 185 2 Scoullar J L redaktor The Battle for Egypt The Summer of 1942 The Official History of New Zealand in the Second World War 1939 1945 online Wellington Historical Publications Branch 1955 OCLC 2999615 Istifade tarixi 2 November 2007 Stewart Adrian The Early Battles of Eighth Army Crusader to the Alamein Line 1941 1942 Barnsley South Yorkshire Leo Cooper 2002 ISBN 0 85052 851 8 Watson Bruce Allen Exit Rommel Mechanicsburg PA Stackpole Books 2007 1999 ISBN 978 0 8117 3381 6 Xarici kecidlerFirst Battle of El Alamein from Italian Comando Supremo 2010 03 04 at the Wayback Machine Royal Engineers Museum 2006 05 20 at the Wayback Machine Royal Engineers and Second World War Deception and mine clearance at EL Alamein Alam Halfa and Alamein New Zealand Electronic Text CentreVikianbarda Birinci El Elemeyn doyusu ile elaqeli mediafayllar var