Bir El Qutt yazıları gürc ბირ ელ ყუტის წარწერები Yerusəlimdən 6 km cənub şərqdə Betlehəmdən 2 km şimalda yerləşən Bir El

Bir El Qutt yazıları (gürc. ბირ ელ ყუტის წარწერები) — Yerusəlimdən 6 km cənub-şərqdə, Betlehəmdən 2 km şimalda yerləşən Bir El Qutt ərazisindəki Gürcü monastırında1952-ci ildə aparılan arxeoloji qazıntılar zamanı arxeoloq tərəfindən aşkarlanmış gürcü yazılarının Asomtavruli xətti ilə gürcü dilində yazılmış kitabələrdir. Gürcü kitabələri mozaik döşəmədə aşkarlanmışdır. Kitabələrdən ikisi 430-cu, biri isə 532-ci ilə aiddir.

Bir El Qutt yazıları
gürc. ბირ ელ ყუტის წარწერები
Birinci yazı
Material	mozaika
Yazı	gürcü yazıları ilə gürcü dilində yazılmış kitabə
Yaranıb	430 (iki kitabə) 532 (üçüncü kitabə)
Kəşf edilib
Tarixi	1952
Saxlanılır	, Yerusəlim
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar

Kitabələrin aşkarlandığı monastırın əsası gürcü şahzadəsi və filosofu tərəfindən qoyulmuşdur. Kitabələrdən birində onun və atasının adı çəkilir. Digər kitabədə isə Pyotrun babası olduğu güman edilən adı çəkilir.

2015-ci ildən ilk iki kitabə gürcü dilinin ən qədim yazılı nüsxələri kimi qəbul edilir. Birinci və üçüncü kitabə hazırda Yerusəlimdəki muzeyində saxlanılır. adının çəkildiyi ikinci kitabə isə itirilmiş hesab olunur.

Yazılar

I kitabə

ႣႠ ႻႭჃႻ

ႤႭჃႪႬႨ Ⴋ
ႠႧႬႨ ႡႠ
ႩႭჃႰ ႣႠ
ႢႰႨ ႭႰႫ
ႨႦႣ ႣႠ Ⴌ
ႠႸႭႡႬႨ
ႫႠႧႬႨ Ⴕ

Tərcüməsi: "İsa Məsih, , Griormizd və onun varislərini hifz etsin."
Tarixi: 430-cu il

II kitabə

ႼႫႨႣႠႭ ႧႤႭႣႭႰ

Ⴄ ႫႠႰ Ⴌ ႣႠ ႡႭჃ
ႰႦ Ⴌ ႤႬ ႠႫႨ

Tərcüməsi: "Müqəddəs Teodor, və Burzeni hifz etsin, Amen."
Tarixi: 430-cu il

III kitabə

ႸႤႼႤႥႬႨႧႠ Ⴕ ჁႱႨႧႠ ႣႠ Ⴋ

ႤႭႾႤႡႨႧႠ ႼႫႨႣႨႱႠ ႣႠ Ⴇ ႤჂႱႨႧႠ
ႸႬ ႠႬႲႭႬႨ ႠႡႠჂ ႣႠ ႨႭႱႨႠ ႫႭ
ႫႱႾႫႤႪႨ ႠႫႨႱ ႱႤႴႨႱႠჂ ႣႠ ႫႠ
ႫႠ ႣႤႣႠჂ ႨႭႱႨႠჂႱႨ ႠႫႤႬ

Tərcüməsi: "İsa Məsih və Müqəddəs Teodorun köməyi ilə, Tanrı, Abba Antoni və bu mozaikanı yaradan İosianı, onun valideynlərini hifz etsin, Amen."
Tarixi: 532-ci il

İstinadlar

Khurtsilava, p. 57
Khurtsilava, p. 56
Gideon Avni, The Byzantine-Islamic Transition in Palestine: An Archaeological Approach, p. 149, Oxford University Press, 2014
Dairat Al-Athar al-Ammah, Annual of the Department of Antiquities, p. 78
Michael Avi-Yonah, Ephraim Stern, Encyclopedia of Archaeological Excavations in the Holy Land, V. 3, pp. 879-882
Hewitt, p. 4
Khurtsilava, p. 58
Louis Leloir, Corpus Scriptorum Christianorum Orientalium, p. 71, Secrétariat du Corpus SCO, 1976
Glen Warren Bowersock, Peter Brown, Oleg Grabar, Late Antiquity: A Guide to the Postclassical World, p. 466
Khurtsilava, p. 59
Monachesimo 2014-11-09 at the Wayback Machine Studium Biblicum Franciscanum
Khurtsilava, p. 61

Ədəbiyyat

Hewitt, B.G. (1995). Georgian: A Structural Reference Grammar. John Benjamins Publishing. .
Khurtsilava, Besik (2014). https://drive.google.com/file/d/1jvWE4dBhMpY68SpuImW16-qVWdF8llKq/view?usp=drivesdk 2019-04-08 at the Wayback Machine
Wachtang Djobadze, Materials for the study of Georgian monasteries in the Western environs of Antioch on the Orontes, Volume 48; Volume 372, Corpussco, 1976
Gürcüstan Sovet Ensiklopediyası, Volume. 7, pp. 651–652, Tbilisi, 1984
Giorgi Tsereteli, The oldest Georgian inscriptions from Palestine, Tbilisi, 1960
Le Destin de la Géorgie, Revue de Karthvélologie, 1961, p. 115
Chachanidze, V., Peter the Iberian and the archaeological excavations of Georgian monastery in Jerusalem, Tbilisi, 1974

[1] Khurtsilava, p. 57

[2] Khurtsilava, p. 56

[3] Gideon Avni, The Byzantine-Islamic Transition in Palestine: An Archaeological Approach, p. 149, Oxford University Press, 2014

[4] Dairat Al-Athar al-Ammah, Annual of the Department of Antiquities, p. 78

[5] Michael Avi-Yonah, Ephraim Stern, Encyclopedia of Archaeological Excavations in the Holy Land, V. 3, pp. 879-882

[6] Hewitt, p. 4

[7] Khurtsilava, p. 58

[8] Louis Leloir, Corpus Scriptorum Christianorum Orientalium, p. 71, Secrétariat du Corpus SCO, 1976

[9] Glen Warren Bowersock, Peter Brown, Oleg Grabar, Late Antiquity: A Guide to the Postclassical World, p. 466

[10] Khurtsilava, p. 59

[11] Monachesimo 2014-11-09 at the Wayback Machine Studium Biblicum Franciscanum

[12] Khurtsilava, p. 61