Biokimya(Bioproses) mühəndisliyi- özündə biomühəndislik və kimya mühəndisliyini birləşdirir. Əsas etibarilə bioloji orqanizmləri və ya üzvi molekulları əhatə edən istehsalat prosesi mərhələlərinin layihələşdirilməsi,konstruksiyası və təkmilləşdirilməsi ilə məşğul olur. Tətbiqi bioyanacaq,qida,dərman vasitələri,biotexnologiya və suyun təmizlənməsi sahələri ilə birbaşa əlaqədardır. Biokimya mühəndisləri bioloq və kimyaçıların laborotoriyada inkişaf etdirdiyi kəşflərin genişmiqyaslı istehsal prosesinə tətbiq edilməsində rol oynayır.
Tarixi
Yüzillər boyunca müxtəlif məhsulların istehsalında bioloji orqanizmlərin kimyəvi reaksiyalarından istifadə edilir. 1800-cü illərin ortalarında Lui Paster fermentasiyanı tədqiq edərkən bu orqanizmlərin roluna baxan ilk şəxslərdən biri idi. Onun bu araşdırması, bu günədək istifadə olunan pasterizasiya prosesinə də öz töhfəsini vermişdir. 1900-cü illərin əvvəllərindən etibarən mikroorqanizmlərin istifadəsi genişləndi və sənaye məhsullarının istehsalında istifadə edilməyə başlandı. Bu tarixlərə qədər biokimya mühəndisliyi hələ bir sahə kimi inkişaf etməmişdi. 1928-ci ildə Aleksandr Fleminq penisilini kəşf etdikdə biokimya mühəndisliyi sahəsinin əsası qoyulmuşdur. Bu kəşfdən sonra dünyanın müxtəlif yerlərində yerləşən torpaqlar, bağlar, meşələr, çaylar və dərələr kimi yerlərdən mikrobakteriyaların xüsusiyyətlərini araşdırmaq məqsədilə nümunələr toplanmışdır. Hal-hazırda biokimya mühəndisləri qidadan tutmuş əczaçılıq sahələrinə qədər müxtəlif sənayelərdə çalışırlar. Bu,səmərəliliyə və istehsala artan ehtiyacı ödəmək üçün bioloji sistemlərin və kimyəvi reaksiyaların bir-birinə necə təsir etdiyini daha ətraflı anlamaq üçündür.
Tətbiq sahələri
Biotexnologiya
Biotexnologiya və biokimya mühəndisliyi bir-biri ilə sıx bağlıdır, çünki biokimya mühəndisliyi biotexnologiyanın qolu hesab edilə bilər. Biotexnologiyanın əsas xidmət etdiyi sahələrdən biri tibbdir, burada biokimya mühəndisləri dərman, süni orqan, biotibbi cihaz, kimyəvi sensor və dərman tədarük sistemlərini formalaşdırmaq üçün çalışırlar. Biokimya mühəndisləri insanların səhhətini yaxşılaşdıran məhsullar yaratmaq üçün bioloji sistemlərdəki kimyəvi proseslər haqqındakı biliklərindən istifadə edirlər.Xüsusi tədqiqat sahələrinə metabolik, ferment və hüceyrə mühəndisliyi aiddir. Hüceyrənin araşdırılması təbii yanacağın inkişaf etdirilməsi, dərman və əczaçılıq proseslərinin istehsalında səmərəliliyin artırılması və xəstəliklərin müalicəsi kimi bir çox tətbiqi səbəbiylə biokimya mühəndisliyi və biotexnologiyada geniş istifadə olunur. Biokimya mühəndisliyinin biotexnologiya daxilində digər tibbi tətbiqləri genetik testlər və farmakogenomikadır.
Qida sənayesi
Biokimya mühəndisləri ilk növbədə qida istehsalını, emalını, qablaşdırılmasını, saxlanmasını və paylanmasını yaxşılaşdıracaq sistemlərin dizaynına diqqət yetirirlər. Emal edilən qidalara buğda, meyvə və süd kimi satışa çıxarılmamışdan öncə üyüdülmə, qurudulma və pasterizasiya kimi proseslərdən keçən məhsullar daxildir. Qida emalının üç növü vardır: ilkin,ikinci və üçüncü. İlkin qida emalı kənd təsərrüfatı məhsullarının qida halına gətirilə bilən digər məhsullara çevrilməsi, qida emalının ikinci növü, əvvəlcədən hazırlanmış inqrediyentlərdən hazırlanan qidaların hazırlanması və qida emallının üçüncü növü, hazır yeməklərin kommersiya istehsalıdır. Qurutma,turşuya qoyma,duzlama və fermentə etmə qidanı kif və bakteriyalardan qorumaq üçün istifadə edilən ən qədim qida emal üsullarındandır. Qida məhsullarının qorunması üsulları qida təhlükəsizliyinin mövcud standartlarına uyğunlaşdırılmışdır, lakin yenə də əvvəlki proseslərdən istifadə edilir. Biokimya mühəndisləri bəzi yeyinti məhsullarının qida dəyərlərinin yaxşılaşdırması üçün də çalışırlar. Nümunə olaraq Qızıl düyü göstərilə bilər; bu düyü A vitamini çatışmazlığının problem olduğu bölgələrdə istifadə üçün istehsal edilmişdir. Yeyinti məhsullarının qorunması texnologiyasının inkişaf etdirilmə səylərinin səbəblərindən biri, bu məhsulların tərkibində olan qida maddələrinin uzun müddət saxlanılmasını təmin etməkdir. Qablaşdırma məhsulun çirklənmədən, fiziki zərərdən və xarab olmadan qorunmasında və təhlükəsizliyinin təmin edilməsində əsas rol oynayır. Qablaşdırma yeməklərin daşınmasını və servis edilməsini də asanlaşdırır. Yeyinti sənayesində işləyən biokimya mühəndisləri əhalinin tələbatını ödəmək üçün bütün bu prosesləri geniş miqyasda həyata keçirmək yollarını dizayn edirlər. Bu peşənin öhdəliklərinə eksperimentlərin hazırlanması və aparılması, proseslərin optimallaşdırılması, yeni texnologiyaların inkişafı üçün qrup halında digər mühəndislərlə məsləhətləşmə və avadanlıq və qurğular üçün layihə planlarının hazırlanması daxildir.
Həmçinin bax
İstinadlar
- "Biochemical Engineering". UC Davis (ingilis). 2015-11-27. 2022-06-11 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-02-13.
- Ruairi.Kavanagh. "Biochemical engineer". gradireland (ingilis). 2014-12-18. 2019-02-14 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-02-13.
- . www.brown.edu. 2019-02-12 tarixində orijinalından arxivləşdirilib. İstifadə tarixi: 2019-03-18.
- "Biochemical Engineer | Science & Engineering Career". Science Buddies (ingilis). 2017-06-18 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-03-18.
- Driver, Kelly; Health, JH Bloomberg School of Public. "Food Processing". Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health (ingilis). 2021-04-27 tarixində . İstifadə tarixi: 2019-03-18.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Biokimya Bioproses muhendisliyi ozunde biomuhendislik ve kimya muhendisliyini birlesdirir Esas etibarile bioloji orqanizmleri ve ya uzvi molekullari ehate eden istehsalat prosesi merhelelerinin layihelesdirilmesi konstruksiyasi ve tekmillesdirilmesi ile mesgul olur Tetbiqi bioyanacaq qida derman vasiteleri biotexnologiya ve suyun temizlenmesi saheleri ile birbasa elaqedardir Biokimya muhendisleri bioloq ve kimyacilarin laborotoriyada inkisaf etdirdiyi kesflerin genismiqyasli istehsal prosesine tetbiq edilmesinde rol oynayir BioreaktorTarixiYuziller boyunca muxtelif mehsullarin istehsalinda bioloji orqanizmlerin kimyevi reaksiyalarindan istifade edilir 1800 cu illerin ortalarinda Lui Paster fermentasiyani tedqiq ederken bu orqanizmlerin roluna baxan ilk sexslerden biri idi Onun bu arasdirmasi bu gunedek istifade olunan pasterizasiya prosesine de oz tohfesini vermisdir 1900 cu illerin evvellerinden etibaren mikroorqanizmlerin istifadesi genislendi ve senaye mehsullarinin istehsalinda istifade edilmeye baslandi Bu tarixlere qeder biokimya muhendisliyi hele bir sahe kimi inkisaf etmemisdi 1928 ci ilde Aleksandr Fleminq penisilini kesf etdikde biokimya muhendisliyi sahesinin esasi qoyulmusdur Bu kesfden sonra dunyanin muxtelif yerlerinde yerlesen torpaqlar baglar meseler caylar ve dereler kimi yerlerden mikrobakteriyalarin xususiyyetlerini arasdirmaq meqsedile numuneler toplanmisdir Hal hazirda biokimya muhendisleri qidadan tutmus eczaciliq sahelerine qeder muxtelif senayelerde calisirlar Bu semereliliye ve istehsala artan ehtiyaci odemek ucun bioloji sistemlerin ve kimyevi reaksiyalarin bir birine nece tesir etdiyini daha etrafli anlamaq ucundur Tetbiq saheleriBiokimya muhendisliyinin tetbiqiBiotexnologiya Biotexnologiya ve biokimya muhendisliyi bir biri ile six baglidir cunki biokimya muhendisliyi biotexnologiyanin qolu hesab edile biler Biotexnologiyanin esas xidmet etdiyi sahelerden biri tibbdir burada biokimya muhendisleri derman suni orqan biotibbi cihaz kimyevi sensor ve derman tedaruk sistemlerini formalasdirmaq ucun calisirlar Biokimya muhendisleri insanlarin sehhetini yaxsilasdiran mehsullar yaratmaq ucun bioloji sistemlerdeki kimyevi prosesler haqqindaki biliklerinden istifade edirler Xususi tedqiqat sahelerine metabolik ferment ve huceyre muhendisliyi aiddir Huceyrenin arasdirilmasi tebii yanacagin inkisaf etdirilmesi derman ve eczaciliq proseslerinin istehsalinda semereliliyin artirilmasi ve xesteliklerin mualicesi kimi bir cox tetbiqi sebebiyle biokimya muhendisliyi ve biotexnologiyada genis istifade olunur Biokimya muhendisliyinin biotexnologiya daxilinde diger tibbi tetbiqleri genetik testler ve farmakogenomikadir Qida senayesi Biokimya muhendisleri ilk novbede qida istehsalini emalini qablasdirilmasini saxlanmasini ve paylanmasini yaxsilasdiracaq sistemlerin dizaynina diqqet yetirirler Emal edilen qidalara bugda meyve ve sud kimi satisa cixarilmamisdan once uyudulme qurudulma ve pasterizasiya kimi proseslerden kecen mehsullar daxildir Qida emalinin uc novu vardir ilkin ikinci ve ucuncu Ilkin qida emali kend teserrufati mehsullarinin qida halina getirile bilen diger mehsullara cevrilmesi qida emalinin ikinci novu evvelceden hazirlanmis inqrediyentlerden hazirlanan qidalarin hazirlanmasi ve qida emallinin ucuncu novu hazir yemeklerin kommersiya istehsalidir Qurutma tursuya qoyma duzlama ve fermente etme qidani kif ve bakteriyalardan qorumaq ucun istifade edilen en qedim qida emal usullarindandir Qida mehsullarinin qorunmasi usullari qida tehlukesizliyinin movcud standartlarina uygunlasdirilmisdir lakin yene de evvelki proseslerden istifade edilir Biokimya muhendisleri bezi yeyinti mehsullarinin qida deyerlerinin yaxsilasdirmasi ucun de calisirlar Numune olaraq Qizil duyu gosterile biler bu duyu A vitamini catismazliginin problem oldugu bolgelerde istifade ucun istehsal edilmisdir Yeyinti mehsullarinin qorunmasi texnologiyasinin inkisaf etdirilme seylerinin sebeblerinden biri bu mehsullarin terkibinde olan qida maddelerinin uzun muddet saxlanilmasini temin etmekdir Qablasdirma mehsulun cirklenmeden fiziki zererden ve xarab olmadan qorunmasinda ve tehlukesizliyinin temin edilmesinde esas rol oynayir Qablasdirma yemeklerin dasinmasini ve servis edilmesini de asanlasdirir Yeyinti senayesinde isleyen biokimya muhendisleri ehalinin telebatini odemek ucun butun bu prosesleri genis miqyasda heyata kecirmek yollarini dizayn edirler Bu pesenin ohdeliklerine eksperimentlerin hazirlanmasi ve aparilmasi proseslerin optimallasdirilmasi yeni texnologiyalarin inkisafi ucun qrup halinda diger muhendislerle meslehetlesme ve avadanliq ve qurgular ucun layihe planlarinin hazirlanmasi daxildir Hemcinin baxBiotexnologiya Bioyanacaq Biomuhendislik Biotibbi muhendislikIstinadlar Biochemical Engineering UC Davis ingilis 2015 11 27 2022 06 11 tarixinde Istifade tarixi 2019 02 13 Ruairi Kavanagh Biochemical engineer gradireland ingilis 2014 12 18 2019 02 14 tarixinde Istifade tarixi 2019 02 13 www brown edu 2019 02 12 tarixinde orijinalindan arxivlesdirilib Istifade tarixi 2019 03 18 Biochemical Engineer Science amp Engineering Career Science Buddies ingilis 2017 06 18 tarixinde Istifade tarixi 2019 03 18 Driver Kelly Health JH Bloomberg School of Public Food Processing Johns Hopkins Bloomberg School of Public Health ingilis 2021 04 27 tarixinde Istifade tarixi 2019 03 18