Bilqeyis Əhməd qızı Həşimzadə (1900, Nuxa – fevral 1961, Bakı) — ilk azərbaycanlı hüquqşünas qadın.
Bilqeyis Həşimzadə | |
---|---|
Şəxsi məlumatlar | |
Doğum tarixi | 1900 |
Doğum yeri | |
Vəfat tarixi | fevral 1961 |
Vəfat yeri | |
Fəaliyyəti | hüquqşünas |
Həyatı
Bilqeyis Əhməd qızı Həşimzadə, görkəmli alim, Azərbaycanda ilk hüquqşünas qadın, ictimai xadim və Azərbaycanda qadın hərəkatının aparıcı üzvü. Bilqeyis xanım 1900-cü il, 5 dekabr tarixində, Şəki (Nuxa) şəhərində anadan olmuşdur. Erkən yaşlarından o oxumağı və yazmağı öyrənmişdir. Bu isə həmin dövr üçün nadir hal idi. Bilqeyis xanım Şəki şəhərində Rzaqulu bəyin qızlar üçün yaratmış olduğu gimnaziyada oxuyurdu. Həmin məktəbdə Nəriman Nərimanovun qardaşı qızı Nabat Nərimanova dərs deyirdi. Bilqeyis xanımin yetişməsində Nabat Nərimanovanın da xidməti olmuşdur.
Təhsili
Bilqeyis xanım gimnaziyada təhsilini başa çatdırdıqdan sonra bir müddət orada çalışmışdır. 1923–1926-cı illərdə kənd məktəbində müəllimlik edib. Daha sonra Bakı Dövlət Universitetinin hüquq fakültəsinə qəbul olunmuşdur.
Fəaliyyətləri və Ailə həyatı
Fəaliyyətləri
Bilqeyis xanım Həşimzadə müxtəlif ictimai vəzifələrdə fəal çalışmışdir. 1925–1928-ci illərdə Şəki Qəza Komitəsinin şöbə müdiri işləyir. 1928-ci ildə Bakıya rəhbər işə dəvət edilir. O, 1928–1938-ci illərdə keçmiş Azərbaycan SSR Baş Prokurorunun müavini, Azarbaycan Xalq Təsərrüfatı İnstitutunun (Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti) rektoru (1938–1941), Azərbaycan SSR Vəkillər Kollegiyası Rəyasət Heyətinin sədri (1941–1945) işləmisdir. 1945-ci ildə hüquq üzrə namizədlik dissertasiyasi müdafiə edən B. Ə. Həşimzadə 1945–1951-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin Cinayət Hüququ kafedrasinda çalışmışdır.
İlk azərbaycanlı hüquqsünas qadın, ilk azərbaycanlı qadın — hüquq elmləri namizədi, ilk azərbaycanlı qadın institut rektoru Bilgeyis Əhməd qızı müxtəlif vaxtlarda məsul ictimai işlərdə çalışmışdır. Onu da qeyd etmək lazımdır ki, Bilqeyis xanım iş həyatı boyunca kəndlərdən gələn istedadlı və maddi çətinliklərlə qarşılaşan gənclərin təhsil almasında onlara dəstək göstərmiş. Hətta yaşadığı mənzilin otaqlarından birini qalacaq yeri olmayan bu cür gənclərin istifadəsinə vermişdir.
Dosent B. Ə. Həşimzadə bir çox elmi tədqiqat və publisistik əsərin müəllifidir.
2018-ci ildə Azərbaycan Dövlət İqtisad Universitetində (UNEC) Azərbaycan Xalq Təsərrüfatı İnstitutunun ilk qadın rektoru Bilqeyis Həşimzadənin xatirəsinə həsr olunmuş elmi-praktik konfrans keçirilib.
Ailə həyatı
Bilqeyis xanım Şəki şəhərində kənd müəllimi Həşimzadə Şükür əfəndiylə ailə gurmuşdur. Həşimzadə Şükür Məhəmməd oğlu Şəkinin Qoxmux məktəbinin direktoru olmuş, Azərbaycanın əməkdar müəllimi" fəxri adına layiq görülmüşdür və Lenin ordeni ilə təltif edilmişdir. Bilqeyis xanımın üç oğlu olmuşdur. Onun böyük oğlu Korel-Fin və Böyük Vətən Müharibəsinin iştirakçısı və qəhrəmanı olmuşdur. Bilqeyis xanımın qardaşı Həsənli Lütfəli 1942-ci ilin yanvarında Böyük Vətən Müharibəsində qəhrəmancasına həlak olmuşdur. Bundan sonra o qardaşının qızı Həsənli Zemfiranın böyüməsində və təhsil almasında böyük dəstək vermişdir.
Bilqeyis Həşimzadə 1961-ci il, fevral ayının 26-da, Bakıda vəfat etmişdir.
İstinadlar
- Ənvər Mete. O torpağın övladları. – Bakı, – "Nurlan", – 2006. s. 391–392
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bilqeyis Ehmed qizi Hesimzade 1900 Nuxa fevral 1961 Baki ilk azerbaycanli huquqsunas qadin Bilqeyis HesimzadeSexsi melumatlarDogum tarixi 1900Dogum yeri Nuxa Nuxa qezasi Yelizavetpol quberniyasi Rusiya imperiyasiVefat tarixi fevral 1961Vefat yeri Baki Azerbaycan SSR SSRIFealiyyeti huquqsunasHeyatiBilqeyis Ehmed qizi Hesimzade gorkemli alim Azerbaycanda ilk huquqsunas qadin ictimai xadim ve Azerbaycanda qadin herekatinin aparici uzvu Bilqeyis xanim 1900 cu il 5 dekabr tarixinde Seki Nuxa seherinde anadan olmusdur Erken yaslarindan o oxumagi ve yazmagi oyrenmisdir Bu ise hemin dovr ucun nadir hal idi Bilqeyis xanim Seki seherinde Rzaqulu beyin qizlar ucun yaratmis oldugu gimnaziyada oxuyurdu Hemin mektebde Neriman Nerimanovun qardasi qizi Nabat Nerimanova ders deyirdi Bilqeyis xanimin yetismesinde Nabat Nerimanovanin da xidmeti olmusdur TehsiliBilqeyis xanim gimnaziyada tehsilini basa catdirdiqdan sonra bir muddet orada calismisdir 1923 1926 ci illerde kend mektebinde muellimlik edib Daha sonra Baki Dovlet Universitetinin huquq fakultesine qebul olunmusdur Fealiyyetleri ve Aile heyatiFealiyyetleri Bilqeyis xanim Hesimzade muxtelif ictimai vezifelerde feal calismisdir 1925 1928 ci illerde Seki Qeza Komitesinin sobe mudiri isleyir 1928 ci ilde Bakiya rehber ise devet edilir O 1928 1938 ci illerde kecmis Azerbaycan SSR Bas Prokurorunun muavini Azarbaycan Xalq Teserrufati Institutunun Azerbaycan Dovlet Iqtisad Universiteti rektoru 1938 1941 Azerbaycan SSR Vekiller Kollegiyasi Reyaset Heyetinin sedri 1941 1945 islemisdir 1945 ci ilde huquq uzre namizedlik dissertasiyasi mudafie eden B E Hesimzade 1945 1951 ci illerde Azerbaycan Dovlet Universitetinin Cinayet Huququ kafedrasinda calismisdir Ilk azerbaycanli huquqsunas qadin ilk azerbaycanli qadin huquq elmleri namizedi ilk azerbaycanli qadin institut rektoru Bilgeyis Ehmed qizi muxtelif vaxtlarda mesul ictimai islerde calismisdir Onu da qeyd etmek lazimdir ki Bilqeyis xanim is heyati boyunca kendlerden gelen istedadli ve maddi cetinliklerle qarsilasan genclerin tehsil almasinda onlara destek gostermis Hetta yasadigi menzilin otaqlarindan birini qalacaq yeri olmayan bu cur genclerin istifadesine vermisdir Dosent B E Hesimzade bir cox elmi tedqiqat ve publisistik eserin muellifidir 2018 ci ilde Azerbaycan Dovlet Iqtisad Universitetinde UNEC Azerbaycan Xalq Teserrufati Institutunun ilk qadin rektoru Bilqeyis Hesimzadenin xatiresine hesr olunmus elmi praktik konfrans kecirilib Aile heyati Bilqeyis xanim Seki seherinde kend muellimi Hesimzade Sukur efendiyle aile gurmusdur Hesimzade Sukur Mehemmed oglu Sekinin Qoxmux mektebinin direktoru olmus Azerbaycanin emekdar muellimi fexri adina layiq gorulmusdur ve Lenin ordeni ile teltif edilmisdir Bilqeyis xanimin uc oglu olmusdur Onun boyuk oglu Korel Fin ve Boyuk Veten Muharibesinin istirakcisi ve qehremani olmusdur Bilqeyis xanimin qardasi Hesenli Lutfeli 1942 ci ilin yanvarinda Boyuk Veten Muharibesinde qehremancasina helak olmusdur Bundan sonra o qardasinin qizi Hesenli Zemfiranin boyumesinde ve tehsil almasinda boyuk destek vermisdir Bilqeyis Hesimzade 1961 ci il fevral ayinin 26 da Bakida vefat etmisdir IstinadlarEnver Mete O torpagin ovladlari Baki Nurlan 2006 s 391 392