Bibixanım Astarabadi, Bibixanım Əstərabadi və ya Bibixanım Vəzirova(fars. بیبیخانم استرآبادی; 1858, Novkəndə, Gülüstan ostanı – 1921, Tehran) — İran satirik yazıçısı və qadın hərəkatının öncü şəxslərindən biri.
Bibixanım Astrabadi | |
---|---|
Doğum tarixi | 1858 |
Doğum yeri |
|
Vəfat tarixi | 1921 |
Vəfat yeri | |
Həyat yoldaşı | Musa xan Vəzirov |
Uşaqları | Həsənəli Vəziri Molud Vəziri Əlinağı Vəziri Xədicə Əfzəl Vəziri Əliəsğər Vəziri Əlirza Vəziri Fətəli Vəziri |
Atası | Məhəmməd Baqir xan Astarabadi |
Anası | Xədicə xanım (Molla Bacı) |
Fəaliyyəti | jurnalist, esseist, yazıçı, head teacher[d], xeyriyyəçi |
Əsərlərinin dili | fars dili |
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Həyatı
Bibixanım Astrabadinin atası Mazandaran əyalətinin Ənzan elinin başcısı Məhəmmədbağır xan Astarabadi və anası Nasirəddin şah Qacarın həyat yoldaşı Şukuhüssəltənənin nədiməsi və Axund Molla Kazım Müctəhid Mazandaraninin qızı, Molla Bacı kimi də tanınan Xədicə xanım idi.
Bibixanım Astarabadi 1858 və ya 1859-cu ildə dünyaya gəlmişdi və 22 yaşında İran Kazak diviziyasının görkəmli zabiti qafqazlı Musa xan Vəzirov(Musa xan Vəziri ki qafqazdan Tehrana mühacirət etmişdir) ilə evləndi. Onların yeddi uşağı var idi ki, ən məşhurları polkovnik Əlinağı Vəziri (musiqişünas, bəstəkar, görkəmli tarzən və İran Musiqi Akademiyasının və həmçinin İran Milli Orkestrinin təsisçisi) və Həsən Vəziri (bir bədii rəssam)dırlar. Doktor Məhliqa Məllah, İranın "Ekoloji çirklənməsinə qarşı qadınlar cəmiyyəti"nin (1992-ci ildə, uşaqları və anaları, habelə dövlət vəzifəli şəxslərini ətraf mühitin çirklənmə təhlükəsi haqqında maarifləndirmək üçün təsis oldu) təsisçisi və direktoru, Bibixanım Astarabadinin qız nəvəsidir.
Bibixanım XIX əsrin sonlarında başlayan maarifçilik hərəkatının və XX əsrdin əvvəllərində başlayan Məşrutə inqilabının təsirli şəxslərindən biridir. O, İranın müasir tarixində ilk dəfə olaraq qızlar üçün məktəb (دبستان دوشیزگان — Qızların ibtidai məktəbi) təsis etdi. Bibixanım Astarabadinin, əsas şöhrəti "Kişilərin çatışmazlıqları" (معایب الرجال) kitabına görədir ki "Qadınları tərbiyə etmə"(تادیبالنسوان) kitabına cavab olaraq mizahı yazmışdır.
Qızların ibtidai məktəbi
Bibixanım, 1907-ci ildə "Qızların ibtidai məktəbi"ni özü yaşadığı evdə təsis etdi.
Elan
Qızların ibtidai məktəbi"Qızları ibtidai məktəbi" adlı yeni məktəb , Hacı Məhəmmədhüseyn bazarının köhnə darvazası Məhəmmədiyyənin yaxınlığında açılıb. Bu məktəb böyük bir həyət və bütün zəruri məktəb ləvazimatlarına təchiz olmuş çoxsaylı otaqlardan ibarətdir.
Bu məktəbin açılmaqı üçün beş qadın müəllim təyin edilmiş, ki hər biri bir mövzu ilə məsuliyyətlidir,Noxost-namə, Yazmaq/Xəttatlıq , İran tarixi, Oxumaq , Aşpazlıq kitabı, Hüquq, Din, Coğrafiya, Hesab Elmi kimi. Tədris hər bir qız və ya qadının öyrənmə qabiliyyətinə uyğunlaşdırılacaq.
Bundan əlavə, bir yer, əl sənətinin tədrisi üçün ayrılmış, toxuculuq kimi, qızıl tikmə, ipək tikmə , tikiş, və s., və bütün bu müəllimlər qadınlardandırlar bir yaşlı qapıçı istisna olmaqla, başqa heç bir kişi məktəbdə olmayacaq.
Yeddi və on iki yaş arasında tələbələr qəbul olunacaqlar. İbtidai sinif, hər ayı 15 , əməli sinif hər ayı 25 qıran olacaqdır. Endirim aşağı vəziyyətdə olanlara verilir. İki tələbələ,[Eyni ailədən] olsa, birisi ödənişsiz qəbul olunacaq. Ümid edilir ki minlərcə bunun kimi məktəb əziz doğma vətənimizdə açıla.
İmza: Bibixanım Astarabadi. (28 mart 1907-ci ildə Məclis gündəlik qəzetində nəşr olmuş.)
İstinadlar
- Bíbí Chánom Astarábádí // https://aleph.nkp.cz/F/?func=find-c&local_base=aut&ccl_term=ica=jo2009532270&CON_LNG=ENG.
- Bibi Hanum Astarabadi // MAK (pol.).
- The Iran Initiative, The Fellowship of Reconciliation (FOR) — For a World of Peace, Justice and Nonviolence, Report 6, may 2006 ([1] 2007-07-11 at the Wayback Machine).
- The School for Girls. A programme celebrating the 100th anniversary of the Constitutional Revolution of Iran with an interview with Dr Mah-Laghā Mallah , maternal granddaughter of Bibi Khatoon Astarabadi, 11 August 2006 (Deutsche Welle 2007-09-02 at the Wayback Machine). At the time of interview, Dr Mallah is 90 years old.
- Tədibənnesvan, qadınların düzəlişidə tərcümə ola bilər.
- The School for Girls. A programme celebrating the 100th anniversary of the Constitutional Revolution of Iran with an interview with Dr Mah-Laghā Mallah, maternal granddaughter of Bibi Khatoon Astarabadi, 11 August 2006 (Welle [ölü keçid]).
- According to Ms Farnaz Seifi (private communication), Nokhost-nameh consisted of a series of books, written by Matavous Khan Mālekiāns, that were commonly used at elementary schools of the time in Iran. These books were further supplemented with manuals for teachers.
- Emshaspandan (Monday 10 Ordi'behesht 1386). [2] 2007-07-17 at the Wayback Machine. For details concerning the word Emshās'pandān (امشاسپندان) see Masoud Partovi, The New Year's Haftsin and the Figure Seven in Persian History (Hamshahri, No. 2669, p. 15, 7 March 2002). (Department of Languages and Cultures of Asia, The University of Wisconsin, Madison, United States of America 2007-07-12 at the Wayback Machine.) Briefly, there have been seven Emshās'pandāns, namely, Ahurā Mazdā (or Ormazd) and its great Holy Angles known as Bahman, Ordi'behesht, Shahri'var, Es'fand, Khor'dād and Amor'dād.
- Ms Farnarz Seifi, private communication.
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Bibixanim Astarabadi Bibixanim Esterabadi ve ya Bibixanim Vezirova fars بی بی خانم استرآبادی 1858 Novkende Gulustan ostani 1921 Tehran Iran satirik yazicisi ve qadin herekatinin oncu sexslerinden biri Bibixanim AstrabadiDogum tarixi 1858Dogum yeri Novkende Novkende bexsi d Bender Gez sehristani Gulustan ostani Qacar dovletiVefat tarixi 1921Vefat yeri Tehran Tehran sehristani Tehran ostani IranHeyat yoldasi Musa xan VezirovUsaqlari Heseneli Veziri Molud Veziri Elinagi Veziri Xedice Efzel Veziri Eliesger Veziri Elirza Veziri Feteli VeziriAtasi Mehemmed Baqir xan AstarabadiAnasi Xedice xanim Molla Baci Fealiyyeti jurnalist esseist yazici head teacher d xeyriyyeciEserlerinin dili fars dili Vikianbarda elaqeli mediafayllarHeyatiBibixanim Astrabadinin atasi Mazandaran eyaletinin Enzan elinin bascisi Mehemmedbagir xan Astarabadi ve anasi Nasireddin sah Qacarin heyat yoldasi Sukuhusseltenenin nedimesi ve Axund Molla Kazim Muctehid Mazandaraninin qizi Molla Baci kimi de taninan Xedice xanim idi Bibixanim Astarabadi 1858 ve ya 1859 cu ilde dunyaya gelmisdi ve 22 yasinda Iran Kazak diviziyasinin gorkemli zabiti qafqazli Musa xan Vezirov Musa xan Veziri ki qafqazdan Tehrana muhaciret etmisdir ile evlendi Onlarin yeddi usagi var idi ki en meshurlari polkovnik Elinagi Veziri musiqisunas bestekar gorkemli tarzen ve Iran Musiqi Akademiyasinin ve hemcinin Iran Milli Orkestrinin tesiscisi ve Hesen Veziri bir bedii ressam dirlar Doktor Mehliqa Mellah Iranin Ekoloji cirklenmesine qarsi qadinlar cemiyyeti nin 1992 ci ilde usaqlari ve analari habele dovlet vezifeli sexslerini etraf muhitin cirklenme tehlukesi haqqinda maariflendirmek ucun tesis oldu tesiscisi ve direktoru Bibixanim Astarabadinin qiz nevesidir Mesrute inqilabiBibixanim XIX esrin sonlarinda baslayan maarifcilik herekatinin ve XX esrdin evvellerinde baslayan Mesrute inqilabinin tesirli sexslerinden biridir O Iranin muasir tarixinde ilk defe olaraq qizlar ucun mekteb دبستان دوشیزگان Qizlarin ibtidai mektebi tesis etdi Bibixanim Astarabadinin esas sohreti Kisilerin catismazliqlari معایب الرجال kitabina goredir ki Qadinlari terbiye etme تادیب النسوان kitabina cavab olaraq mizahi yazmisdir Qizlarin ibtidai mektebiBibixanim 1907 ci ilde Qizlarin ibtidai mektebi ni ozu yasadigi evde tesis etdi Elan Qizlarin ibtidai mektebi Qizlari ibtidai mektebi adli yeni mekteb Haci Mehemmedhuseyn bazarinin kohne darvazasi Mehemmediyyenin yaxinliginda acilib Bu mekteb boyuk bir heyet ve butun zeruri mekteb levazimatlarina techiz olmus coxsayli otaqlardan ibaretdir Bu mektebin acilmaqi ucun bes qadin muellim teyin edilmis ki her biri bir movzu ile mesuliyyetlidir Noxost name Yazmaq Xettatliq Iran tarixi Oxumaq Aspazliq kitabi Huquq Din Cografiya Hesab Elmi kimi Tedris her bir qiz ve ya qadinin oyrenme qabiliyyetine uygunlasdirilacaq Bundan elave bir yer el senetinin tedrisi ucun ayrilmis toxuculuq kimi qizil tikme ipek tikme tikis ve s ve butun bu muellimler qadinlardandirlar bir yasli qapici istisna olmaqla basqa hec bir kisi mektebde olmayacaq Yeddi ve on iki yas arasinda telebeler qebul olunacaqlar Ibtidai sinif her ayi 15 emeli sinif her ayi 25 qiran olacaqdir Endirim asagi veziyyetde olanlara verilir Iki telebele Eyni aileden olsa birisi odenissiz qebul olunacaq Umid edilir ki minlerce bunun kimi mekteb eziz dogma vetenimizde acila Imza Bibixanim Astarabadi 28 mart 1907 ci ilde Meclis gundelik qezetinde nesr olmus IstinadlarBibi Chanom Astarabadi https aleph nkp cz F func find c amp local base aut amp ccl term ica jo2009532270 amp CON LNG ENG Bibi Hanum Astarabadi MAK pol The Iran Initiative The Fellowship of Reconciliation FOR For a World of Peace Justice and Nonviolence Report 6 may 2006 1 2007 07 11 at the Wayback Machine The School for Girls A programme celebrating the 100th anniversary of the Constitutional Revolution of Iran with an interview with Dr Mah Lagha Mallah maternal granddaughter of Bibi Khatoon Astarabadi 11 August 2006 Deutsche Welle 2007 09 02 at the Wayback Machine At the time of interview Dr Mallah is 90 years old Tedibennesvan qadinlarin duzeliside tercume ola biler The School for Girls A programme celebrating the 100th anniversary of the Constitutional Revolution of Iran with an interview with Dr Mah Lagha Mallah maternal granddaughter of Bibi Khatoon Astarabadi 11 August 2006 Welle olu kecid According to Ms Farnaz Seifi private communication Nokhost nameh consisted of a series of books written by Matavous Khan Malekians that were commonly used at elementary schools of the time in Iran These books were further supplemented with manuals for teachers Emshaspandan Monday 10 Ordi behesht 1386 2 2007 07 17 at the Wayback Machine For details concerning the word Emshas pandan امشاسپندان see Masoud Partovi The New Year s Haftsin and the Figure Seven in Persian History Hamshahri No 2669 p 15 7 March 2002 Department of Languages and Cultures of Asia The University of Wisconsin Madison United States of America 2007 07 12 at the Wayback Machine Briefly there have been seven Emshas pandans namely Ahura Mazda or Ormazd and its great Holy Angles known as Bahman Ordi behesht Shahri var Es fand Khor dad and Amor dad Ms Farnarz Seifi private communication Vikianbarda Bibixanim Astrabadi ile elaqeli mediafayllar var