Beşdişicikli yemişan (lat. Crataegus pentagyna) — bitkilər aləminin gülçiçəklilər dəstəsinin gülçiçəyikimilər fəsiləsinin yemişan cinsinə aid bitki növü.
Beşdişicikli yemişan | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Yarımfəsilə: Triba: Yarımtriba: Cins: Növ: Beşdişicikli yemişan | ||||||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||||||
|
Sinonimləri
- Azarolus oliveriana (Dum.Cours.) M.Roem.
- Azarolus platyphylla (Lindl.) M.Roem.
- Crataegus colchica Grossh.
- Crataegus elbursensis Rech.f.
- Crataegus melanocarpa M.Bieb.
- Crataegus melanocarpa var. atrofusca (Steven ex K.Koch) Boiss.
- Crataegus melanocarpa subsp. elbursensis (Rech.f.) Riedl
- Crataegus melanocarpa var. heterophylla Boiss.
- Crataegus oliveriana (Dum.Cours.) Bosc
- Crataegus oxyacantha var. melanocarpa (M.Bieb.) Loudon
- Crataegus oxyacantha var. oliveriana (Dum.Cours.) Lindl.
- Crataegus oxyacantha var. pentagyna (Waldst. & Kit. ex Willd.) Sanio
- Crataegus pentagyna var. glabrata Trautv. ex Pojark.
- Crataegus pentagyna var. oliveriana (Dum.Cours.) Rehder
- Crataegus pentagyna subsp. pentagyna
- Crataegus platyphylla Lindl.
- Mespilus atrofusca Steven ex K.Koch
- Mespilus melanocarpa (M.Bieb.) Poir.
- Mespilus oliveriana Dum.Cours.
- Mespilus pentagyna (Waldst. & Kit. ex Willd.) Wenz.
- Mespilus pentagyna (Waldst. & Kit. ex Willd.) Spreng.
- Phaenopyrum melanocarpum (M.Bieb.) M.Roem.
- Phaenopyrum pentagynum (Waldst. & Kit. ex Willd.) M. Roem
Botaniki təsviri
Hündürlüyü 5-6 (8) m olan ağac və ya hündür koldur. Budaqlarının qabığı boz rənglidir. Cavan budaqları xovlu tüklüdür, bəzən demək olar ki, çılpaqdır. Tikanları nazik, çoxsaylı, uzunluğu 5-10 mm-dir.
Yarpaq
Yarpaqları üst tərəfdən tünd-yaşıl rəngli, parıldayan, tüklüdür, alt tərəfdən daha açıqdır, qismən tüklüdür, bəzən, yumşaq keçə tüklüdür, nadir halda tamamilə çılpaqdır, qaidə hissəsi pazşəkilli kəsilmiş, görünüşünə görə yumurtaşəkillidir, 3-5 (7) bölümlüdür; bölümləri enli, küt və ya sivriləşmişdir, uc hissəyə yaxın sivri-dişlidir.
Çiçək
Çiçəkləri mürəkkəb çoxçiçəkli qalxan çiçək qrupunda toplanmışdır. Çiçək qrupunun budaqları, saplaq, çiçək yatağı qismən tüklüdür, bəzən keçə-tüklüdür. Tac ağ rəngdədir, diametri 13-17 mm-dir.
Meyvə
Meyvələri şarşəkilli, qara rəngli, göyümtül təbəqəlidir və qırmızımtıl lətlidir, uc hissədə quru, düzduran kasa yarpaqlıdır. Çəyirdəyi 3-5 ədəddir, demək olar ki, hamardır.
Çiçəkləməsi
May ayında baş verir
Meyvə verməsi
Sentyabr-Oktyabr (Noyabr)
Azərbaycanda yayılması
Samur-Şabran oval., BQ (Quba), BQ şərq, BQ qərb, Alazan - Əyriçay, Kür-Araz oval., Kür düz., KQ şimal, KQ cənub, KQ mərkəzi, Lənk. dağ., Lənk. oval. Ovalıqdan orta dağ qurşağına qədər.
Yaşayış mühiti
İşıqlı meşələrdə, meşə kənarında, kollu cəngəlliklərdə. Qrup halında və səpələnmiş halda rast gəlinir
İstinadlar
- Beşdişicikli yemişan:''The Plant List saytında takson barədə məlumat. (ing.)
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Besdisicikli yemisan lat Crataegus pentagyna bitkiler aleminin gulcicekliler destesinin gulciceyikimiler fesilesinin yemisan cinsine aid bitki novu Besdisicikli yemisanElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste GulciceklilerFesile GulciceyikimilerYarimfesile GavalikimilerTriba Yarimtriba Cins YemisanNov Besdisicikli yemisanBeynelxalq elmi adiCrataegus pentagyna Willd 1799Sekil axtarisiITIS 836477NCBI 416291EOL 11167319SinonimleriAzarolus oliveriana Dum Cours M Roem Azarolus platyphylla Lindl M Roem Crataegus colchica Grossh Crataegus elbursensis Rech f Crataegus melanocarpa M Bieb Crataegus melanocarpa var atrofusca Steven ex K Koch Boiss Crataegus melanocarpa subsp elbursensis Rech f Riedl Crataegus melanocarpa var heterophylla Boiss Crataegus oliveriana Dum Cours Bosc Crataegus oxyacantha var melanocarpa M Bieb Loudon Crataegus oxyacantha var oliveriana Dum Cours Lindl Crataegus oxyacantha var pentagyna Waldst amp Kit ex Willd Sanio Crataegus pentagyna var glabrata Trautv ex Pojark Crataegus pentagyna var oliveriana Dum Cours Rehder Crataegus pentagyna subsp pentagyna Crataegus platyphylla Lindl Mespilus atrofusca Steven ex K Koch Mespilus melanocarpa M Bieb Poir Mespilus oliveriana Dum Cours Mespilus pentagyna Waldst amp Kit ex Willd Wenz Mespilus pentagyna Waldst amp Kit ex Willd Spreng Phaenopyrum melanocarpum M Bieb M Roem Phaenopyrum pentagynum Waldst amp Kit ex Willd M RoemBotaniki tesviriHundurluyu 5 6 8 m olan agac ve ya hundur koldur Budaqlarinin qabigi boz renglidir Cavan budaqlari xovlu tukludur bezen demek olar ki cilpaqdir Tikanlari nazik coxsayli uzunlugu 5 10 mm dir YarpaqYarpaqlari ust terefden tund yasil rengli parildayan tukludur alt terefden daha aciqdir qismen tukludur bezen yumsaq kece tukludur nadir halda tamamile cilpaqdir qaide hissesi pazsekilli kesilmis gorunusune gore yumurtasekillidir 3 5 7 bolumludur bolumleri enli kut ve ya sivrilesmisdir uc hisseye yaxin sivri dislidir CicekCicekleri murekkeb coxcicekli qalxan cicek qrupunda toplanmisdir Cicek qrupunun budaqlari saplaq cicek yatagi qismen tukludur bezen kece tukludur Tac ag rengdedir diametri 13 17 mm dir MeyveMeyveleri sarsekilli qara rengli goyumtul tebeqelidir ve qirmizimtil letlidir uc hissede quru duzduran kasa yarpaqlidir Ceyirdeyi 3 5 ededdir demek olar ki hamardir CiceklemesiMay ayinda bas verirMeyve vermesiSentyabr Oktyabr Noyabr Azerbaycanda yayilmasiSamur Sabran oval BQ Quba BQ serq BQ qerb Alazan Eyricay Kur Araz oval Kur duz KQ simal KQ cenub KQ merkezi Lenk dag Lenk oval Ovaliqdan orta dag qursagina qeder Yasayis muhitiIsiqli meselerde mese kenarinda kollu cengelliklerde Qrup halinda ve sepelenmis halda rast gelinirIstinadlarBesdisicikli yemisan The Plant List saytinda takson barede melumat ing Hemcinin bax