Beynəlxalq İnkişaf Assosiasiyası (BİA; International Development Association, IDA) – Dünya bankının ən yoxsul ölkələrə yardım edən təsisatı. 1960 ildə Dünya bankının baş təşkilatı – Beynəlxalq Yenidənqurma və İnkişaf Bankına (BYİB) əlavə olaraq yaradılmışdır; BYİB-ə nisbətən daha imtiyazlı şərtlərlə kreditlər vermək iqtidarındadır. BİA və BYİB vahid təşkilati struktura, həmçinin ortaq heyətə və qərargaha malikdir, hazırda 162 üzvü var. Bu təşkilata üzv olmaq üçün ölkə ilk növbədə BYİB-ə üzv olmalıdır. BİA indiyə qədər ölkələrə 135 milyard dollar məbləğində kredit verib. 2002-ci ildə 62 ölkədə həyata keçirilən 133 yeni əməliyyat üçün 8,2 milyard dollar vəsait xərclənib. Bu təşkilat kreditləri faizsiz olaraq (0,75% həcmində yığım istisna olmaqla), ödəmə müddəti 10–35 il və güzəşt müddəti 10 il olmaqla verir.
Beynəlxalq İnkişaf Assosiasiyası | |
---|---|
Yaranma tarixi | 1960 |
Mərkəzi | |
worldbank.org/ida/ |
BİA-nın strukturu BYİB-in strukturunu analoqudur. BYİB-in prezidenti eyni zamanda BİA-nın da prezidentidir.
BİA-ya daxil olan vəsaitlər Dünya Bankına 2,4 milyard insanın yaşadığı 78 ən yoxul dövlətə ildə orta hesabla 6–7 milyard dollar faizsiz kredit verməyə imkan verir. Bu dəstək olduqca vacib əhəmiyyətə malikdir, çünki həmin dövlətlər bazar şərtləri əsasında borc almaq iqtidarında deyillər. BİA əsas ehtiyacların (təhsil, səhiyyə, təmiz su və s) təmin olunmasına çalışır, məhsuldarlığın artımını və yeni iş yerlərinin yaradılmasını şərtləndirən investisiyaları dəstəkləyir.
BİA-nın kreditləri yalnız hökumətlərə verilir. Eyni zamanda BİA kreditləri yalnız adambaşına düşən gəliri 875 dollardan aşağı olan dövlətlərə verilə bilər. BİA-nın kreditləri Dünya Bankı borclarının təxminən dörddə birini təşkil edir.
40-a yaxın dövlət BİA-nın maliyyələşməsində iştirak edir. Donorların siyahısına Fransa, Almaniya, Yaponiya, Böyük Britaniya, ABŞ kimi inkişaf etmiş ölkələrlə yanaşı, Argentina, Botsvana, Braziliya, Macarıstan, Koreya, Rusiya Federasiyası, Türkiyə kimi inkişafda olan dövlətlər də daxildir.
BİA-nın borcları 2002-ci fiskal ilində rekord həddə çataraq 133 yeni əməliyyat üçün 8,1 milyard dollar təşkil edib (2001-ci ildə 134 yeni əməliyyat üçün 6,8 milyard dollar). BİA-nın borclarının yarıdan çoxu Afrika və Cənubi Asiyaya iqtiqamətlənib. Afrika 2002-ci ildə 63 yeni əməliyyat üçün 3,8 milyard dollar borc alıb. BİA-nın borclarının üçdə birinə qədəri (2,6 milyard dollar) Cənubi Asiyaya istiqamətlənib.
BİA-nın investisiya borcları 5,6 milyard dollar həddə qədər arıtb. Buna Əfqanıstandakı təcili tikinti işləri, təhsil, dövlət idarəçiliyi üçün ayrılan 100 milyon dollarlıq BİA qrantı da daxildir.
BİA borclarının ciddi hissəsi (44 əməliyyat üçün 2 milyard dollar) təhsil, sağlamlıq, sosial xidmətlər, su və sanitariya kimi sahələrə yönəldilib. Dövlət idarəçiliyi ilə əlaqəli 34 əməliyyata 1,6 milyard dollar xərclənib.
BİA imtiyazlı ödəmə müddəti 10 il olan 20, 35 və 40 illik faizsiz kreditlər verir. 2005–2009-cu illərdə BİA tərəfindən dəstəklənən kredit və zəmanətlərin ümumi həcmi 55,3 mlrd. ABŞ dolları təşkil etmişdir; bu məbləğin yarısından çoxu infrastrukturun və sosial sferanın inkişafına yönəldilmişdir. BİA-ya ən böyük borcu olan ölkə Hindistandır; verilən kredit və zəmanətlərin ümumi həcminin 18,8%- i onun payına düşür.
BİA-nın ehtiyatları donor-ölkələrin ödəmələri (hər üç ildən bir), BYİB və Beynəlxalq Maliyyə Korporasiyasının (BMK) gəlirlərinin başqa hesablara köçürülməsi, həmçinin əvvəllər verilmiş kreditlərin ödənilməsindən daxilolmalar hesabına artır.
Mənbə
- Официальный сайт МАР
- Егоров А. В. "Международная финансовая инфраструктура", М.: Линор, 2009.
- Моисеев А.А. "Международные финансовые организации. Правовые аспекты деятельности", М.: Омега-Л, 2006.
- Красавина Л. Н., Былиняк С.А., Смыслов Д. В. "Международные валютно-кредитные и финансовые отношения", 2003,
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Beynelxalq Inkisaf Assosiasiyasi BIA International Development Association IDA Dunya bankinin en yoxsul olkelere yardim eden tesisati 1960 ilde Dunya bankinin bas teskilati Beynelxalq Yenidenqurma ve Inkisaf Bankina BYIB elave olaraq yaradilmisdir BYIB e nisbeten daha imtiyazli sertlerle kreditler vermek iqtidarindadir BIA ve BYIB vahid teskilati struktura hemcinin ortaq heyete ve qerargaha malikdir hazirda 162 uzvu var Bu teskilata uzv olmaq ucun olke ilk novbede BYIB e uzv olmalidir BIA indiye qeder olkelere 135 milyard dollar mebleginde kredit verib 2002 ci ilde 62 olkede heyata kecirilen 133 yeni emeliyyat ucun 8 2 milyard dollar vesait xerclenib Bu teskilat kreditleri faizsiz olaraq 0 75 hecminde yigim istisna olmaqla odeme muddeti 10 35 il ve guzest muddeti 10 il olmaqla verir Beynelxalq Inkisaf AssosiasiyasiYaranma tarixi 1960Merkezi Vasinqtonworldbank org ida BIA nin strukturu BYIB in strukturunu analoqudur BYIB in prezidenti eyni zamanda BIA nin da prezidentidir BIA ya daxil olan vesaitler Dunya Bankina 2 4 milyard insanin yasadigi 78 en yoxul dovlete ilde orta hesabla 6 7 milyard dollar faizsiz kredit vermeye imkan verir Bu destek olduqca vacib ehemiyyete malikdir cunki hemin dovletler bazar sertleri esasinda borc almaq iqtidarinda deyiller BIA esas ehtiyaclarin tehsil sehiyye temiz su ve s temin olunmasina calisir mehsuldarligin artimini ve yeni is yerlerinin yaradilmasini sertlendiren investisiyalari destekleyir BIA nin kreditleri yalniz hokumetlere verilir Eyni zamanda BIA kreditleri yalniz adambasina dusen geliri 875 dollardan asagi olan dovletlere verile biler BIA nin kreditleri Dunya Banki borclarinin texminen dordde birini teskil edir 40 a yaxin dovlet BIA nin maliyyelesmesinde istirak edir Donorlarin siyahisina Fransa Almaniya Yaponiya Boyuk Britaniya ABS kimi inkisaf etmis olkelerle yanasi Argentina Botsvana Braziliya Macaristan Koreya Rusiya Federasiyasi Turkiye kimi inkisafda olan dovletler de daxildir BIA nin borclari 2002 ci fiskal ilinde rekord hedde cataraq 133 yeni emeliyyat ucun 8 1 milyard dollar teskil edib 2001 ci ilde 134 yeni emeliyyat ucun 6 8 milyard dollar BIA nin borclarinin yaridan coxu Afrika ve Cenubi Asiyaya iqtiqametlenib Afrika 2002 ci ilde 63 yeni emeliyyat ucun 3 8 milyard dollar borc alib BIA nin borclarinin ucde birine qederi 2 6 milyard dollar Cenubi Asiyaya istiqametlenib BIA nin investisiya borclari 5 6 milyard dollar hedde qeder aritb Buna Efqanistandaki tecili tikinti isleri tehsil dovlet idareciliyi ucun ayrilan 100 milyon dollarliq BIA qranti da daxildir BIA borclarinin ciddi hissesi 44 emeliyyat ucun 2 milyard dollar tehsil saglamliq sosial xidmetler su ve sanitariya kimi sahelere yoneldilib Dovlet idareciliyi ile elaqeli 34 emeliyyata 1 6 milyard dollar xerclenib BIA imtiyazli odeme muddeti 10 il olan 20 35 ve 40 illik faizsiz kreditler verir 2005 2009 cu illerde BIA terefinden desteklenen kredit ve zemanetlerin umumi hecmi 55 3 mlrd ABS dollari teskil etmisdir bu meblegin yarisindan coxu infrastrukturun ve sosial sferanin inkisafina yoneldilmisdir BIA ya en boyuk borcu olan olke Hindistandir verilen kredit ve zemanetlerin umumi hecminin 18 8 i onun payina dusur BIA nin ehtiyatlari donor olkelerin odemeleri her uc ilden bir BYIB ve Beynelxalq Maliyye Korporasiyasinin BMK gelirlerinin basqa hesablara kocurulmesi hemcinin evveller verilmis kreditlerin odenilmesinden daxilolmalar hesabina artir MenbeOficialnyj sajt MAR Egorov A V Mezhdunarodnaya finansovaya infrastruktura M Linor 2009 ISBN 978 5 900889 28 3 Moiseev A A Mezhdunarodnye finansovye organizacii Pravovye aspekty deyatelnosti M Omega L 2006 ISBN 5 98119 503 7 Krasavina L N Bylinyak S A Smyslov D V Mezhdunarodnye valyutno kreditnye i finansovye otnosheniya 2003 ISBN 978 5 297 02117 4