Beloreçensk — Beloreçensk-Rusiyanın Krasnodar diyarında şəhər.
Beloreçensk | |||||
---|---|---|---|---|---|
Белореченск | |||||
| |||||
Ölkə | |||||
Tarixi və coğrafiyası | |||||
Əsası qoyulub | 1862 | ||||
Sahəsi |
| ||||
Mərkəzin hündürlüyü | 120 m | ||||
Əhalisi | |||||
Əhalisi |
| ||||
Rəqəmsal identifikatorlar | |||||
Telefon kodu | +7 86155 | ||||
Poçt indeksi | 352630–352636 | ||||
Digər | |||||
gorodbelorechensk.ru | |||||
Vikianbarda əlaqəli mediafayllar |
Tarixi
...Qafqaz dağları silsiləsində başı həmişə qarla örtülü olan Oştan dağından buz kimi soyuq sulu çeşmələrdən öz mənbəyini götürən Ak Su çayı yolu üzərindəki qayaları, uçurumları qət edə-edə Kuban ovalığına yetişir, nəhayət yavaşıyır, öz tərtəmiz suları ilə bağları, bostanları seylab edirdi. Bu düzdə üzərində yerləşdiyi çayın adı ilə adlanan Aksu qəsəbəsi yerləşirdi. Aksu çayı keçən yüksəkliklərdən biri də eləcə Aksu keçidi (İndi Beloreçenskiy pereval) adlanırdı. Deyilənlərə görə uzaq keçmişdə qədim skiflərin Aksu aşırımından Maverayi Qafqazda Aksu çayı boyunca uzanan hərəkət marşurutlarından biri keçirmiş. Tarixi Aksu qəsəbəsi böyük keçmişə malikdir. Aksu kurqanlarından (qəsəbəyə çox yaxın olan ərazilərdə 53 zəngin kurqan-onlardan 35-ində kişi, 18- ində qadın dəfn olunmuşdur) tapılan əşyalar bu torpaqlarda mövcud olmuş qədim mədəniyyət barədə mühakimə yürütməyə əsas verir. Sərdabələrdən əldə edilmiş qızıldan bəzək əşyaları qədim sənətkarların həqiqətən nümunəvi bədii yaradıcılığını sübut edir. Burada tapılmış məişət əşyaları, qabların çoxu qızıldandır; mis tabutda belə dəfn olunmuş sərkərdənin qəbri aşkar olunmuşdu. Kurqanların əksəriyyəti Qızıl Orda dövləti dövrünə aid edilir. Aksudan tapılmış qiymətli nümunələr Moskva Tarix Muzeyində, Dövlət Ermitajında (Peterburq) mühafizə olunur. Rusların bu yerlərə gəlişi 16-cı əsrin ortalarına təsadüf edir; daha dəqiq desək, ruslar bura i lk dəfə 1557-ci ildə ayaq basırlar. Astarxan xanlığını işğal edib ləğv etdikdən sonra İvan Qroznı dərhal bu torpaqlarda möhkəmlənməyi qarşıya məqsəd qoydu. Uzun illər bu fakt Qafqaz xalqlarının - çərkəz, adıgöylərin, kabarday, balkar, qaraçay.... xalqlarının Rusiyaya könüllü ilhaqı kimi daxil olmuşdur. ...1791-ci ildə Rus-Türk müharibəsinin bitməsi ilə bərabər Kubarun dağ ətəyi düzənlik sahillərinə köçürülmələr başlanır. İlk dəstə olaraq buraya kazak ailələri köçürülüb yerləşdirilir. Zaporojye Seç qurumunu ləğv edən II Yekaterina və sevimlisi baş komandan knyaz Potyomkin yenicə bitən müharibədə canfəşanlıq göstərmiş kazak birliklərini mükafatlandırmaqda idilər. Köhnə Aksu kəndindən azca aralıda möhkəmləndirilən yeni kazak qalasına çayın adının tərcüməsi ilə "Belaya" adı verdilər. 1862-ci ildə isə keçmiş qalanın yerində Beloreçensk staniçsası salınır. 1958-ci ildə isə qəsəbə şəhərə çevrilir. Aksu kurqanlarının kəşfi günümüzdə də davam edir. 70-ci illərin axırlarında Beloreçensk (Aksu yaxınlığında) kanal qazıldığı zaman bürünc dövrünə aid kurqan aşkar edilmişdir. Öz doyüşçü geyimindəcə dəfn olunmuş (onun qəbri staniçanın tən ortasında yerləşirmiş) hərbçinin məzarı quyu qazarkən üzə çıxarılmışdır.
İstinadlar
- ОКТМО. 185/2016. Southern FD.
- "Численность постоянного населения Российской Федерации по муниципальным образованиям на 1 января 2023 года (с учётом итогов Всероссийской переписи населения 2020 г.)" (rus). 2023-08-18. İstifadə tarixi: 2023-08-23..
- БСЭ, т.3, с. 125.
- Е. Кламвоцкий. Белореченск, Краснодар, 1981, с.11.
Mənbə
Minaxanım Təkləli. Türk kitabı. Unudulan tarix. Dəyişdirilən adlar, Bakı, Nurlar, 2009, səh.22-23
Həmçinin bax
Xarici keçidlər
- Официальный сайт Белореченского района 2017-07-11 at the Wayback Machine
- Сайт белореченского землячества (содержит справочную информацию о городе, фотогалереи, каталог белореченских сайтов, адреса и телефоны предприятий, историческую информацию)
- Новости Белореченска
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Belorecensk Belorecensk Rusiyanin Krasnodar diyarinda seher BelorecenskBelorechenskBayraq d Gerb44 46 sm e 39 52 s u Olke RusiyaTarixi ve cografiyasiEsasi qoyulub 1862Sahesi 56 km Merkezin hundurluyu 120 mEhalisiEhalisi 55 010 nef 2023 Reqemsal identifikatorlarTelefon kodu 7 86155Poct indeksi 352630 352636Digergorodbelorechensk ruXeriteni goster gizle Belorecensk Vikianbarda elaqeli mediafayllarTarixi Qafqaz daglari silsilesinde basi hemise qarla ortulu olan Ostan dagindan buz kimi soyuq sulu cesmelerden oz menbeyini goturen Ak Su cayi yolu uzerindeki qayalari ucurumlari qet ede ede Kuban ovaligina yetisir nehayet yavasiyir oz tertemiz sulari ile baglari bostanlari seylab edirdi Bu duzde uzerinde yerlesdiyi cayin adi ile adlanan Aksu qesebesi yerlesirdi Aksu cayi kecen yuksekliklerden biri de elece Aksu kecidi Indi Belorecenskiy pereval adlanirdi Deyilenlere gore uzaq kecmisde qedim skiflerin Aksu asirimindan Maverayi Qafqazda Aksu cayi boyunca uzanan hereket marsurutlarindan biri kecirmis Tarixi Aksu qesebesi boyuk kecmise malikdir Aksu kurqanlarindan qesebeye cox yaxin olan erazilerde 53 zengin kurqan onlardan 35 inde kisi 18 inde qadin defn olunmusdur tapilan esyalar bu torpaqlarda movcud olmus qedim medeniyyet barede muhakime yurutmeye esas verir Serdabelerden elde edilmis qizildan bezek esyalari qedim senetkarlarin heqiqeten numunevi bedii yaradiciligini subut edir Burada tapilmis meiset esyalari qablarin coxu qizildandir mis tabutda bele defn olunmus serkerdenin qebri askar olunmusdu Kurqanlarin ekseriyyeti Qizil Orda dovleti dovrune aid edilir Aksudan tapilmis qiymetli numuneler Moskva Tarix Muzeyinde Dovlet Ermitajinda Peterburq muhafize olunur Ruslarin bu yerlere gelisi 16 ci esrin ortalarina tesaduf edir daha deqiq desek ruslar bura i lk defe 1557 ci ilde ayaq basirlar Astarxan xanligini isgal edib legv etdikden sonra Ivan Qrozni derhal bu torpaqlarda mohkemlenmeyi qarsiya meqsed qoydu Uzun iller bu fakt Qafqaz xalqlarinin cerkez adigoylerin kabarday balkar qaracay xalqlarinin Rusiyaya konullu ilhaqi kimi daxil olmusdur 1791 ci ilde Rus Turk muharibesinin bitmesi ile beraber Kubarun dag eteyi duzenlik sahillerine kocurulmeler baslanir Ilk deste olaraq buraya kazak aileleri kocurulub yerlesdirilir Zaporojye Sec qurumunu legv eden II Yekaterina ve sevimlisi bas komandan knyaz Potyomkin yenice biten muharibede canfesanliq gostermis kazak birliklerini mukafatlandirmaqda idiler Kohne Aksu kendinden azca aralida mohkemlendirilen yeni kazak qalasina cayin adinin tercumesi ile Belaya adi verdiler 1862 ci ilde ise kecmis qalanin yerinde Belorecensk stanicsasi salinir 1958 ci ilde ise qesebe sehere cevrilir Aksu kurqanlarinin kesfi gunumuzde de davam edir 70 ci illerin axirlarinda Belorecensk Aksu yaxinliginda kanal qazildigi zaman burunc dovrune aid kurqan askar edilmisdir Oz doyuscu geyimindece defn olunmus onun qebri stanicanin ten ortasinda yerlesirmis herbcinin mezari quyu qazarken uze cixarilmisdir IstinadlarOKTMO 185 2016 Southern FD Chislennost postoyannogo naseleniya Rossijskoj Federacii po municipalnym obrazovaniyam na 1 yanvarya 2023 goda s uchyotom itogov Vserossijskoj perepisi naseleniya 2020 g rus 2023 08 18 Istifade tarixi 2023 08 23 BSE t 3 s 125 E Klamvockij Belorechensk Krasnodar 1981 s 11 MenbeMinaxanim Tekleli Turk kitabi Unudulan tarix Deyisdirilen adlar Baki Nurlar 2009 seh 22 23Hemcinin baxXarici kecidlerOficialnyj sajt Belorechenskogo rajona 2017 07 11 at the Wayback Machine Sajt belorechenskogo zemlyachestva soderzhit spravochnuyu informaciyu o gorode fotogalerei katalog belorechenskih sajtov adresa i telefony predpriyatij istoricheskuyu informaciyu Novosti Belorechenska