Beşerkəkcikli söyüd (lat. Salix pentandrifolia) — bitkilər aləminin malpigiyaçiçəklilər dəstəsinin söyüdkimilər fəsiləsinin söyüd cinsinə aid bitki növü. IUCN Qırmızı Siyahısına görə növün kateqoriyası və statusu "Nəsli kəsilməyə həssas olanlar" kateqoriyasına aiddir –VU D2. Azərbaycanın nadir növüdür.
Beşerkəkcikli söyüd | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
Elmi təsnifat | ||||||
Domen: Klad: Ranqsız: Aləm: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Klad: Dəstə: Fəsilə: Cins: Növ: Beşerkəkcikli söyüd | ||||||
Beynəlxalq elmi adı | ||||||
| ||||||
|
Qısa morfoloji təsviri
10–15 m hündürlüyündə, digər növlərə nisbətən gec böyüyən ağacdır. İlk budaqları zeytunu-qara, parlaqdır. Gövdəsinin qabığı boz, dərininə çatlıdır. Tumurcuqları yapışqanlı, çılpaq, parlaq olub, xırdadır. Yarpaqaltlıqları yumurtavri, vəzilidişli, erkən töküləndir. Cavan zoğları və yarpaqları yapışqanlıdır, ətirlidir, silkələdikdə balzam iyi verir. Yarpaqları lansetvari və ya enli-lansetvridir, parlaqdır, ucu çəpinə sivridir. Hamar çiçəkləri silindrşəkillidir, sıxdır. Erkəkcik sırğaları sərbəstdir, erkəkcikləri 4(3)-8-dir. Dişicik sırğaları sallaqdır, çiçək ballıqları 2-dir. Qutucuğu qısa saplaqlı, 10–11 sm-ə qədər uzunluğundadır, parlaqdır.
Bioloji, ekoloji və fitosenoloji xüsusiyyətləri
Çiçəkləməsi iyun-iyul aylarına, meyvə verməsi avqust-sentyabr aylarına təsadüf edir. Yuxarı dağ qurşağına qədər çay sahillərində az-az rast gəlinir. Tozlanması anemofil və entomofildir. Rütubətli yerlərdə bitir. Dekorativ və nektarlı bitkidir, bənd vurulmasında istifadə olunur. Qiymətli aşılayıcıdır. Qabığında və yarpaqlarında salisin vardır.
Yayılması
Göygöl rayonu ərazisində çox az rast gəlinir. Kiçik Qafqazın şimal hissəsidir (Göygöl sahili).
Sayı və tendensiyası
Populyasiyanın ehtiyatı azdır. Yeganə lokalitetində iqlim və antropogen təsirlərinə həssaslıq müşahidə olunur.
Məhdudlaşdırıcı amillər
Təbii bərpasının zəif getməsidir.
Mühafizə tədbirləri
Göygöl Milli Parkında mühafizə olunur.
Sinonimləri
Homotipik sinonimləri
- Salix skvortsovii Sennikov
Heterotipik sinonimləri
- Salix pentandroides A.K.Skvortsov
- Salix pentandroides A.K.Skvortsov
İstinadlar
Həmçinin bax
wikipedia, oxu, kitab, kitabxana, axtar, tap, meqaleler, kitablar, oyrenmek, wiki, bilgi, tarix, tarixi, endir, indir, yukle, izlə, izle, mobil, telefon ucun, azeri, azəri, azerbaycanca, azərbaycanca, sayt, yüklə, pulsuz, pulsuz yüklə, haqqında, haqqinda, məlumat, melumat, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, şəkil, muisiqi, mahnı, kino, film, kitab, oyun, oyunlar, android, ios, apple, samsung, iphone, pc, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, web, computer, komputer
Beserkekcikli soyud lat Salix pentandrifolia bitkiler aleminin malpigiyacicekliler destesinin soyudkimiler fesilesinin soyud cinsine aid bitki novu IUCN Qirmizi Siyahisina gore novun kateqoriyasi ve statusu Nesli kesilmeye hessas olanlar kateqoriyasina aiddir VU D2 Azerbaycanin nadir novudur Beserkekcikli soyudElmi tesnifatDomen EukariotlarKlad DiaphoretickesRanqsiz ArxeplastidlerAlem BitkilerKlad StreptofitlerKlad EmbryophytesKlad Klad Klad Toxumlu bitkilerKlad Cicekli bitkilerKlad Klad Klad Klad RosidsKlad Deste MalpigiyaciceklilerFesile SoyudkimilerCins SoyudNov Beserkekcikli soyudBeynelxalq elmi adiSalix pentandrifolia Sennikov 2011Seklin VikiAnbarda axtarisiNCBI 2927814Qisa morfoloji tesviri10 15 m hundurluyunde diger novlere nisbeten gec boyuyen agacdir Ilk budaqlari zeytunu qara parlaqdir Govdesinin qabigi boz derinine catlidir Tumurcuqlari yapisqanli cilpaq parlaq olub xirdadir Yarpaqaltliqlari yumurtavri vezilidisli erken tokulendir Cavan zoglari ve yarpaqlari yapisqanlidir etirlidir silkeledikde balzam iyi verir Yarpaqlari lansetvari ve ya enli lansetvridir parlaqdir ucu cepine sivridir Hamar cicekleri silindrsekillidir sixdir Erkekcik sirgalari serbestdir erkekcikleri 4 3 8 dir Disicik sirgalari sallaqdir cicek balliqlari 2 dir Qutucugu qisa saplaqli 10 11 sm e qeder uzunlugundadir parlaqdir Bioloji ekoloji ve fitosenoloji xususiyyetleriCiceklemesi iyun iyul aylarina meyve vermesi avqust sentyabr aylarina tesaduf edir Yuxari dag qursagina qeder cay sahillerinde az az rast gelinir Tozlanmasi anemofil ve entomofildir Rutubetli yerlerde bitir Dekorativ ve nektarli bitkidir bend vurulmasinda istifade olunur Qiymetli asilayicidir Qabiginda ve yarpaqlarinda salisin vardir YayilmasiGoygol rayonu erazisinde cox az rast gelinir Kicik Qafqazin simal hissesidir Goygol sahili Sayi ve tendensiyasiPopulyasiyanin ehtiyati azdir Yegane lokalitetinde iqlim ve antropogen tesirlerine hessasliq musahide olunur Mehdudlasdirici amillerTebii berpasinin zeif getmesidir Muhafize tedbirleriGoygol Milli Parkinda muhafize olunur SinonimleriHomotipik sinonimleri Salix skvortsovii SennikovHeterotipik sinonimleri Salix pentandroides A K Skvortsov Salix pentandroides A K SkvortsovIstinadlarHemcinin bax